اوقات شرعی تهران
اذان صبح ۰۴:۲۸:۵۶
اذان ظهر ۱۲:۰۹:۵۹
اذان مغرب ۱۸:۴۱:۵۵
طلوع آفتاب ۰۵:۵۴:۴۷
غروب آفتاب ۱۸:۲۳:۴۵
نیمه شب ۲۳:۲۶:۵۰
قیمت سکه و ارز
۱۳۹۳/۰۹/۰۷ - ۰۸:۵۵
«سراج24» گزارش می‌دهد

گرمای شیدایی در سرمای شهرکرد

در یک شب سرد پاییزی در شهر کرد مراسمی به نام «فصل شیدایی» برگزار شد که تیمی شیدا آن را مدیریت می کرد،زمان هر نمایش چیزی در حدود 3 ساعت بود که از زمان خلقت آسمان ها و زمین و انسان تا دوره آخرالزمان را توسط تعداد زیادی از بازیگران و صحنه پردازان و متخصصان این عرصه نشان می داد.

گرمای شیدایی  در سرمای شهرکرد

در یک شب سرد پاییزی در شهر کرد مراسمی به نام «فصل شیدایی» برگزار شد که تیمی شیدا آن را مدیریت می کرد. یک تئاتر میدانی منحصر به فرد که در روزمرگی زندگی و انواع و اقسام گرفتاری­ها به مثابه یک هدیه آسمانی بر ما نازل شد. در این تئاتر که تقریبا مشابه آن (البته در سطحی بالاتر) در شب آفتابی و شبی در کهکشان ها در تهران ارائه شده بود مرکز هنرهای نمایشی انقلاب اسلامی «مُهَنّا» با همکاری سپاه قمر بنی هاشم استان چهارمحال و بختیاری یک کار بسیار زیبا و جذاب را به مدت10 شب و پشت سر هم به روی صحنه برد.

مدت زمان هر نمایش چیزی در حدود 3 ساعت بود که از زمان خلقت آسمان ها و زمین و انسان تا دوره آخرالزمان را توسط تعداد زیادی از بازیگران و صحنه پردازان و متخصصان این عرصه نشان می داد. در هر شب اجرای این تئاتر هم چیزی در حدود4 الی 5 هزار نفر در یک فضای وسیع و در چندکیلومتری شهرکرد از این تئاتر دیدن می کردند.

از این استقبال مشخص بود که نه تنها در شهرکرد بلکه در هر شهری که برخلاف کلان شهرها برای آن برنامه ریزی کمتری صورت پذیرفته با کارهایی به مراتب ضعی تر از پایتخت  می توان مردم را جذب مفاهیم انقلابی و مذهبی کرد و نتایج مثبتی هم بدست آورد. هر شب جمع کثیری از مردم شهر کرد با ماشین های شخصی خودشان و در یک فضای باز و تقریبا سرد چندین ساعت به تماشای نمایشی گرم می نشستند اطلاعات بیشتر و کامل تر این تئاتر میدانی را از زبان رسالت بوذری ، مجری نمایش و علیرضا کوه فر مدیر مرکز هنرهای نمایشی انقلاب اسلامی بخوانید که نهایت همکاری و مساعدت با ما را در یک شب فشرده کاری داشتند و به سوالات ما پاسخ دادند.

رسالت بوذری و اجرای فصل شیدایی

اجرا، کارِ بی رحمی است.

محمد اسماعیل نوروزی

آقای بوذری چگونه پای شما به تئاتر فصل شیدایی باز شد؟

اگر خاطرم باشد حدوداً هفت یا هشت سال پیش بود که یک کاری را با برادرم سعید اسماعیلی که امروز کارگردان فصل شیدایی است به اسم «ستاره صبح» شروع کردم. ستاره صبح برای اولین بار در منطقه فتح المبین و در ایام عید نوروز که گروه های راهیان نور می آمدند، اجرا شد و عملاً استارت این کار از آنجا خورد. تاریخچه قدیمی­تر اینکار هم به سال ها قبل و شب آفتابی بر می­گردد. البته من معتقدم که ستاره صبح کار بلوغ یافته و کامل تر شده ای است.

 خلاصه اینکه اینکار به واسطه رفاقتی که داشتیم شروع شد و ادامه پیدا کرد تا ستاره صبح اول در شوش بعد بهبهان بعد اهواز و بعد یک کار مشابه به نام «آوای نور» در میدان امام حسین(ع) تهران تا اینکه کار به یک مجموعه به نام مرکز مُهنّا رسیدکه چند ماه می شود استارت آن خورده است.

اجرا در نمایش میدانی که شما با تعداد زیادی از مخاطبان رو در رو هستید، چه تفاوتی با دیگر اجراهای شما مثل تلویزیون دارد؟

شما می گویی با اجرای تلویزیونی؟ اصلاً من می­گویم با نمایش هایی که امروز تحت عنوان تئاتر مثلا در تئاتر شهر یا تالارهای مختلف روی صحنه می رود کاملا این کار متفاوت است. بگذارید تفاوت این گونه تئاترهای میدانی را با نمایش عادی بگویم. ببینید فضای تئاتر ما یک فضای تخیلی و غیرواقعی و روشن فکرانه است و اساساً با یک مخاطب و فضای محدود و حرف هایی از یک جنس خاص در ارتباط است. یک زمانی یکی از دبیران جشنواره تئاتر فجر شعاری را علم کرد تحت این عنوان که «تئاتر برای همه». خب نفس طرح این شعار یعنی اینکه تئاتر برای همه نبوده است و تنها گروه های خاصی می رفتند و تئاتر می دیدند. ولی یک تئاتر میدانی مثل فصل شیدایی ویژگی اش رفتن در دل مردم و نفس به نفس شدن با مخاطب مردمی و حرف اعتقادی زدن است. دوستان من در مرکز مهنا از اینکه اعتقادشان را خیلی بلند و راحت فریاد بزنند، ابایی ندارند.

چون حالت روشنفکرانه برای خودشان قائل نیستند و نکته جالب تر اینجاست که مخاطب این مدل تئاترها چندین و چند برابر آن کارهای روشن فکرانه ای است که در تئاتر شهر مرسوم است. ما در فصل شیدایی تقریبا هر شب چهار هزار مخاطب داریم. این را مثلا با تئاترهای تالار سایه مقایسه کنید که نهایتاً صد تا صدو ده نفر میتوانند آنجا بنشینند.

مجری تئاتری که چند هزار تماشاچی دارد چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

ویژگی راوی وکسی که به نظرم استانداردهای اجرا را باید بلد باشد، می تواند این باشد که از سطح مطالعات، بداهه گویی، آگاهی ها و آموزه­های خوب و بالایی برخوردار باشد تا بتواند پیام تئاتر را منتقل کند. اجرای اینکار بسیار سخت است چون باید شما در لحظه تصمیم بگیرید و جای خودتان را پیدا کنید. مجری در این تئاتر جلوی مخاطبی ایستاده است که منتظر قاپیدن حرف از دهان خودش است و به خاطر همین کار سختی پیش رو دارد. حتی دوستان حرفه ای بنده در عرصه اجرا به سختی زیر بار همچین کاری می روند. ولی من به این کار علاقه دارم و مهم تر از علاقه به آن اعتقاد دارم. اینکار علاوه بر فضای هنری محملی برای اعتقاد و گروه ما است که آن را بیان کنیم. به همین خاطر همه سختی هایش را به جان می پذیریم.

خود شما به چه شکل عمل می کنید؛ آیا گفته هایتان از قبل برنامه ریزی شده است، یا فی البداهه صحبت می کنید؟

اساساً راوی در اینجا نقش نخ تسبیح دارد. یعنی آیتم ها را به هم پیوند می دهد و در واقع فضای عمده کار ما چه در بخش نمایش چه در بخش هایی که راوی صحبت میکند توسل به اهل بیت(ع) است. بخشی از اینها حتما از قبل فکر شده است. یعنی شما شک نکنید که ما روی تک تک بخش هایی که حرف می زنم از قبل با سعید اسماعیلی(کارگردان) صحبت کرده ایم. حتی متن هایش نیز نوشته می شود و متناسب با هر استان و اعتقاد مختص به آن استان مطالبی را آماده میکنیم. اما ارائه همین کار صد در صد بداهه است.

 یعنی من به شما قول می دهم اگر مجری متن و محتوا را حل و هضم نکرده باشد حتی اگر آن را حفظ کند و مثل یک ربات بیاید و اجرا کند، شاید برای بار دوم و سوم گیر کند. ضمن اینکه در اغلب آیتم ها من هر شب بداهه دارم. مثلا یک اتفاقی می افتد یا یک ماجرایی در لحظه رخ می دهد یا یک مخاطبی در بین آیتم ها حرفی را به من می زند که این خودش جرقه گفتن خیلی از حرف های دیگر می شود. پس بنابراین این جور نیست که من فقط متن های از پیش آماده شده را حفظ کنم. من واقعاً در حین اجرا از نفس مخاطب انرژی می گیرم. یعنی وقتی یک ماجرایی را تعریف  می کنم و صدای هق هق مخاطبم را می شنوم، می فهمم که جا دارد من چند جمله بیشتر حرف بزنم و آن حرف ها آماده شده نیست. ما می دانیم که قرار است چه چیزی را هدف بگیریم. ولی هر چیزی که شما می بینید در لحظه اتفاق میافتد.

مجری ها در صحبت هایشان گاهی اوقات خیلی  شعارگونه صحبت میکنند؛ خودتان چند درصد به حرف هایی که می زنید اعتقاد دارید؟

خیلی سوال خوبی است. اساساً باور من این است که کاری که ما مجریان می کنیم چه در رسانه ای مثل تلویزیون و چه در عرصه تئاتر به شدت کار بی رحمی است. یعنی مخاطب در کسری از ثانیه از چشم هایمان می فهمند که راست میگوییم یا دروغ. خصوصاً در تلویزیون که ممکن نیست شما به چیزی اعتقاد نداشته باشید و آن را بگویید و این حرف روی مخاطب اثر بگذارد. من سعی می کنم به آنها باور داشته باشم و بیشتر از آن حرف نزنم. اگر بیشتر از باورم حرف بزنم که غلو باشد، قطعا به خودم می گویم تو دروغ می گویی.

گفت و گو با علیرضا کوه فر مدیر مرکز هنرهای نمایشی انقلاب اسلامی(مهنا)

مشکل ازدیاد جمعیت پشت درهای بسته

مهنا (مرکزهنرهای نمایشی انقلاب اسلامی) از ابتدا شهریور ماه 93 کار خود را شروع کرد. هدف آن کار متمرکز و تخصصی در حوزه نمایش های میدانی، ترکیبی و چندرسانه ای و نمایش «فصل شیدایی» و «ستاره صبح» از کارهای اصلی مهناست که در استان های مختلف به صورت چرخشی اجرا می شوند.

به گفته مدیر مهنا بودجه این مرکز از طرف سازمان اوج تأمین می شود. وی می گوید : تیم بچه هایی که حلقه اولیه مهنا را تشکیل دادند، از «شب آفتابی» شروع کردند، بعدها «ستاره صبح» را به وجود آوردند و کارهای متنوع دیگری مثل «آوای نور» و... را انجام می دادند و قبلا هم به صورت تخصصی این حوزه را دنبال می کردند. اما یک ماه پیش، سازمان  هنری رسانه ای اوج این مرکز را به عنوان یک مرکز تخصصی به وجود آورد تا بتوان با فراهم آوردن زیرساخت های لازم در استان های مختلف، به خصوص استان های محروم تر این نمایش ها را اجراکنیم.

علیرضا کوه فر در پاسخ به این سوال که زیر ساخت ها و ابزارهای مورد نیاز خود را در استان های مختلف چگونه تأمین می کنید می گوید: ما امروز برای اینکه کار سبک، کم هزینه و سهل الوصول شود70 تا 80 درصد از تجهیزات مورد نیازمان را تهیه کرده ایم و به هر استانی که می رویم این تجهیزات را با خود می بریم و برای اینکه فشار و بار زیاد روی استان ها نباشد، فقط امکانات استانی را از آنها مطالبه میکنیم.

وی از چند منظر مرکز مهنا را با گذشته متفاوت می داند اول؛ باید کارها سبک کم هزینه و سهل الوصول است. با تأمین این زیرساخت ها توسط مرکز و انتقال آنها از یک استان به استان دیگر در هزینه و زمان صرفه جویی و کار خیلی سبک شد، دوم؛ حضور جوانان متعهد و انقلابی باعث می­شود که «کادرسازی» صورت گیرد.

سومین تفاوت استفاده از افراد بومی است. نیروهای بومی آن استان ها گر خودشان بتوانند هر چند در یک درجه پایین ترکاری را اجرا کنند، ما موفق هستیم.

بومی سازی از نظر محتوا نیز تفاوت دیگر مهنا باگذشته است. یعنی ما هر استانی که می رویم سعی می کردیم، آسیب شناسی کنیم و تهدیدات اعتقادی، سوژه های انقلابی و دفاع مقدسی آن استان را شناسایی کنیم و در بخش های نمایش به آنها بپردازیم.

کوه فر درباره استان هایی که نمایش در آنها اجرا شده و شاخص های ملاک برای انتخاب استان ها اضافه می کند: از بدو تشکیل مهنا استان چهارمحال بختیاری اولین استانی است که مدنظرمان بود و استان بعدی لرستان است. سعی داریم هر سال حداقل در شش هفت استان مختلف نمایش اجرا کنیم ما بیشتر سعی می کنیم در استان های محروم تر نمایش اجرا کنیم.

وی با تأکید بر اینکه قبل از تصمیم ما به بومی سازی، در شهرهای مختلف نمایش هایی مثل «گودال سرخ» در کرمان و «تماشاگه راز» در آذربایجان اجرا می شده و پتانسیل بومی سازی در شهرستان ها وجود داشته افزود: ما با آنها هم افزایی کرده و زیرساخت ها را فراهم و تجربه هایمان را منتقل میکنیم؛ این هدفی است که ما می خواهیم تکثیر شود.

این قالب نمایش با تئاتر صحنه و سینما فرق می کند. یک قالب تأثیرگذاری است که توانسته با مردم ارتباط برقرار کند. در استان ها، محتوای نمایش های ما بحث روز خانه های مردم است. ما از اینکه گروه ها تکثیر شوند استقبال می کنیم و مرکز مهنا، زیرساخت در اختیارشان قرار می دهد.

مدیر مهنا استقبال مردم را خیلی خوب عنوان کرد و افزود: ما در شهری که می رویم با مشکل ازدیاد جمعیت روبرو هستیم. شبی چهار پنج هزار نفر در شهر کرد می آمدند و تنها به خاطر وسعت زمین جا می شدند، اما در شهرها دیگری که در سالن اجرا داشتیم یا محدودیت فضا بوده یا همیشه با ازدیاد جمعیت در پشت درهای بسته روبرو هستیم. معمولا شبی سه چهار هزار نفر را میزبانی می­کردیم. چهار پنج استان در نوبت است و ما با ترافیک برنامه ریزی روبرو هستیم؛ یعنی نمی دانیم الان باید به کدامشان اولویت بدهیم. چون نمایش را در محیط باز بایداجرا کنیم شرایط آب وهوایی، محرومیت و تهدیدات را در انتخاب استان ها باید لحاظ کنیم.

علیرضا کوه فر در خصوص فروش بلیط تئاترها می گوید: تئاترهای میدانی مهنا برای مردم رایگان است و ما میزبان مردم هستیم. جامه هدف ماجامعه خاصی است، اگر بخواهیم از مردم پول بگیریم و اقتصادی نگاه کنیم، آن وقت نباید برویم شهر کرد برنامه اجراکنیم؛ باید برویم پایتخت، اصفهان یا جاهایی که بشود بلیط فروخت.چون هزینه های این تیپ کارها بالا است و شما نمی توانید با فروش بلیط هزینه را تأمین کنید .

او اضافه می کند: ما مطالعه و تحقیق کردیم، از باب تجهیزات فاصله زیادی با آنچه در دنیا به صورت تئاترهای میدانی انجام می شود داریم. ما ویدئو مپینگ را به معنای واقعی درایران نداریم. ما ادعا می­کنیم که نمایش فصل شیدایی را با ویدئومپینگ پخش می کنیم ولی واقعا این ویدئو مپینگ نیست. نیاز هست تجهیزات جدید را شناسایی کرده و بخریم و وارد کنیم، اما بودجه هایش باید تأمین شود. فعلاً سعی می کنیم با همین داشته هایمان بهترین باشیم.

علیرضا کوه فر درباره چگونگی ارتباط برقرار کردن با مرکز مهنا اضافه میکند : فعلاً سایت نداریم، سایت ما در دست طراحی و راه اندازی است و با سامانه پیامکی 3000212200 و از طریق شماره های 8896130 ، 88961310 متقاضیان می تواندن با مرکز مهنا تماس بگیرند. 

منبع:حلقه وصل

اشتراک گذاری
نظرات کاربران
هفته نامه الکترونیکی
هفته‌نامه الکترونیکی سراج۲۴ - شماره ۲۴۴
اخرین اخبار
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••