ظاهرا شعار بعضی‌ها این است که ما مردم را به بهشت می‌بریم حتی اگر به زور باشد. به یاد می‌آورم خاطره‌ای از سال‌ها پیش (حوالی بیست سال پیش) از قم بازگشته بودم. ایستگاه اتوبوس ترمینال خزانه، مبدا خط اتوبوس‌رانی شرکت واحد بود. من خط خزانه-انقلاب را سوار می‌شدم. اتوبوس ایستاده بود و ما درون آن نشسته و منتظر که پر شود و راه بیفتیم. یک بابایی آن جا بود که به نظر از این قاطی‌ها می‌آمد، از این‌هایی که دیوانه نیستند ولی تعادلشان را از دست داده‌اند و توی کوچه و خیابان ولند. دور و بر اتوبوس می‌چرخید و داد می‌زد و کف بر کف می‌کوبید که:« بهشت! بهشت! نبود؟ داره راه می‌افته‌ها! بهشت! بهشت!» دو سه بار که تکرار می‌کرد و می‌دید خوب توجه همه را به خودش جلب کرده می‌گفت: « مگه نمی‌خواین برین انقلاب؟ خب انقلاب کردن که ببرنتون بهشت دیگه»و بلافاصله نعره‌ای از ته گلو: بهشت! بهشت!
خیلی ساده است. از خودم می‌گویم. از رمضان سال 82 به مدت هفت سال هفت رمضان پیاپی را بی‌توفیق بودم و به خاطر سردرد و اسپاسم‌های عضلانی شدید و دلهره فوق حد طاقت، نمی‌توانستم روزه بگیرم. بارها و بارها شد که وقتی به خانه بازمی‌گشتم، سردرد داشتم زیرا بیرون از چاردیواری خانه، هیچ امکانی وجود نداشت که چیزی بخورم. گاهی وقت‌ها می‌رفتم توی مستراح مخصوص دبیران و در را می‌بستم و بالای چاه مستراح می‌ایستادم و یک کیک می‌خوردم و دیگر چندشم می‌شد که از شلنگ مستراح، رفع عطش کنم. می‌آمدم بیرون و با ترس و لرز که مبادا کسی وارد محوطه روشویی بشود، یک چند جرعه آب ترس‌خورده هم می‌بلعیدم و صد البته گاهی اوقات، ضایع می‌شد و همکاری پا به این صحنه پرشکوه روزه‌خواری می‌گذاشت و من به روی خودم نمی‌آوردم و سرش را هم آورده بیرون می‌زدم.
این وضعیت، اصلا قشنگ نیست. نه شرع مقدس اسلام از ما خواسته این همه به مردم سخت بگیریم نه عرف این را می‌پسندد. ایرانی جماعت اهل مداراست و نمی‌دانم این همه سخت‌گیری مذهبی را بعضی‌ها از کدام قوم به ارث برده‌اند. آنچه فقه شیعه به ما دستور می‌دهد این است که اگر به هر دلیلی روزه نیستید، در محیط عمومی، تظاهر به روزه‌خواری نکنید. وظیفه حاکم شرع هم این است که اگر کسی تظاهر به روزه‌خواری کرد، تعزیرش کند. اما آیا این را هم شرع مقدس به ما دستور داده که تمام رستوران‌ها و ساندویچی‌ها باید تعطیل باشند؟
اگر کسی زخم معده داشته باشد روزه بر او حرام است و بیش از یک بازه زمانی معین نمی‌تواند معده‌اش را خالی بگذارد. باید چند ساعت یک بار چیزی بخورد. اگر کسی مشکل کلیه داشته باشد، نیازش به آب ضروری است. روزه بر چنین کسانی حرام است. از آن طرف، ما هیچ راه قانونی و رسمی برای این قبیل افراد باقی نگذاشته‌ایم که بتوانند اگر لازم است، به وقتش چیزی بخورند یا آبی به بدن برسانند پس به واقع، این ما هستیم که آنان را به شکستن احترام ماه رمضان وادار کرده‌ایم و گناه اصلی بر گردن ماست. طرف، مسافر است. مریضش در بیمارستان است یا برای یک ضرورت شغلی سفر کرده است مثلا بازاری است و آمده جنس برای مغازه‌اش در شهرستان سفارش بدهد یا کارش در ادارات دولتی گیر است و مجبور شده علیرغم ماه رمضان، آوراه کوه و بیابان شود و خود را به پایتخت یا مرکز استان برساند. طبعا ترجیح می‌دهد که مزاحم دوست و آشنا نشود چون آنها روزه‌دارند و می‌خواهد یک روزه کارش را به سر و سامانی برساند و بازگردد یا دست‌کم در طول روز به کارش برسد و اگر مجبور است بماند، پس از افطار سر قوم و خویشش خراب شود. آن‌گاه هیچ رستورانی، هیچ ساندویچ‌فروشی باز نیست و حتی بسیاری از هتل‌ها هم غذایی ندارند یعنی با این که هتل‌ها مجاز به عرضه غذا هستند، بسیاری از آنان در طول ماه رمضان، روزها غذا سرو نمی‌کنند چون کل اصناف مربوط به شکم بسته‌اند.
اصلا شما فرض کنید که طرف، بدون عذر شرعی روزه نگرفته است. مساله‌ای است میان او و خداوند. آنچه بر حاکم شرع واجب است، جلوگیری از شکستن حرمت ماه رمضان است. چه اشکال دارد که رستوران‌ها و ساندویچ‌فروشی‌ها باز باشند ولی غذای سرد عرضه کنند و ملزم شوند به این که در واحد صنفی بسته باشد و حتما پرده ضخیمی که مانع دید از بیرون باشد نصب شده باشد؟ البته که ما می‌دانیم در این صورت، بسیاری از کسانی که مشتری رستوران و ساندویچ‌فروشی در روز ماه رمضانند، هیچ عذر شرعی ندارند، اما در این جا چند نکته هست: اول؛ تکلیف بیماران و مسافران و کسانی که به خاطر عسر و حرج یعنی مشقت و سختی فراتر از توان، امکان روزه ندارند، چه می‌شود؟ دوم؛ اگر شروط پیش‌گفته اجرا شود، اصلا مصداق روزه‌خواری نیست تا کسی موظف به جلوگیری باشد زیرا در رستوران بسته است و پرده‌ها کشیده است و غذا هم بویی ندارد چون سرد است. سوم؛ در صورت فراهم آوردن چنین امکانی، آن وقت هرکس تظاهر به روزه‌خواری کرد، باید به شدیدترین شکل البته در حدی که شرع مقدس اجازه می‌دهد، او را تنبیه کرد.
اتفاقا بنده اعتقاد دارم که روزه بسیار برای مردم ما محترم است و حتی بسیاری از کسانی که بی عذر شرعی روزه نمی‌گیرند، فوق العاده برای روزه‌داران احترام قائلند ولی در این مساله هم تندروی‌ها و کج‌سلیقگی‌ها اثر معکوس داده است و ما خودمان داریم دیگران را روی قوز می‌اندازیم.
