قبل از راه اندازی شبکه تلقی مردم از مستند، راز بقا بود

به گزارش سراج24،رضا پورحسین مدیر سابق شبکه مستند، در آستانه پنجمین سالگرد تاسیس شبکه مستند، درباره تاریخچه حضور خود در این شبکه گفت: چهار یا پنج ماه پس از افتتاح آزمایشی شبکه مستند در خرداد سال 90 بود که وارد این شبکه شدم. ابتدا چهار اتاق و 5، 6 نفر نیرو داشتیم که بیشتر کار‌هایشان را بیرون از شبکه انجام می‌دادند چون امکاناتی نداشتیم و فاقد آرشیو و باکس تدوین حرفه‌ای بودیم.

از سال 90 شبکه مستند جدی گرفته شد
وی افزود: در گذشته علی رغم کوشش‌های آقای زین العابدینی سرپرست شبکه، مستند توسط مدیریت وقت رسانه ملی جدی گرفته نشده بود اما در سال 90 بر اثر جرئت ورزی بسیار، پیگیری‌های مکرر و پیش شرط‌هایی که قبل از ورود داشتم، شبکه جدی‌تر گرفته شد و توانستیم امکانات بیشتری جذب کنیم.

مدیر سابق شبکه مستند یادآور شد: در دوره من تولیدات خوبی ساخته شد. آن زمان گروه نداشتیم. آن زمان «شبهای مستند» یکی از برنامه‌های خوب شبکه بود که در آن با قریب به 80 درصد مستندسازان کشور که تقریبا 189 نفر بودند مصاحبه کردیم و آثار آن‌ها را که 605 اثر بود پخش کردیم. این برنامه جریان مستندبینی را در کشور به راه انداخت.

مروری بر آثار موفق شبکه مستند
پورحسین ادامه داد: «نردبان» برای آماتور‌ها برنامه خوبی بود. «اهل سور» نیز شادی ایرانی‌ها در نقاط مختلف کشور را نشان می‌داد و همچنین «اهل سوگ» سوگ هموطنان را به نمایش می‌کشید. اهل ایمان آیین‌های ایمانی و معنوی ماه مبارک رمضان را به تصویر می‌کشید. «عروسی اقوام» نیز که در چند جشنواره برگزیده شده بود، «هیرکان» بلندای البرز را نشان می‌داد و پرجایزه بود. آثار طبیعت فتح الله امیری نیز در جشنواره فجر یا جشنواره بین المللی چون ونیز جایزه گرفت. مجموعه «یک فیلم یک حقیقت» به تهیه کنندگی ناهید دل آگاه که در ادامه مجموعه «یک مستند یک تجربه» شبکه چهار در زمان من بود و به مستند کردن فیلم‌ها و سریالهای تلویزیونی می‌پرداخت نیز قابل توجه بود.

مدیر سابق شبکه مستند گفت کتاب خوانی تصویری در شبکه مستند با مستندی درباره شهید بابانظر به انجام رسید. این کار را درباره کتاب خاطرات آقای رفیق دوست و منصوری در زندان‌های رژیم شاهنشاهی نیز انجام دادیم. «خانه سیمین و جلال» نامزد بهترین مستند جشنواره فیلم فجر از جمله آثاری است که به یادم مانده است و جزو آثار موفق ما بودند. البته کارهای ضعیفی هم داشتیم که در همه شبکه‌های تلویزیونی طبیعی است.

قبل از راه اندازی شبکه تلقی مردم از مستند، راز بقا بود
وی تأکید کرد: بعد از مدیریت من هم در زمان آقای تاجیک بسیاری از این کار‌ها تکرار شد. معدل کارهای تولید شده در زمان خودم را خوب می‌دانم و این را از روی تعارف نمی‌گویم. انتخاب کارگردانان و تهیه کنندگان خوب در این زمینه موثر بود و بنده صرفا زمینه را فراهم می‌کردم تا مستندهای خوبی ساخته شود و جریان مستند به راه بیفتد. به ویژه که قبل از راه اندازی این شبکه، تلقی مردم از مستند فقط راز بقا بود اما پس از این دوران، آن تلقی تغییر کرد.

«گنجینه» بضاعت خوب رسانه ملی را نشان می‌دهد
پورحسین با بیان اینکه طبیعتا هر مدیر پس از جابجایی افسوسهایی بابت کارهایی که فرصت انجامشان را نداشته نیز دارد، گفت: من عرق خاصی نسبت به شبکه‌هایی که مدیر آن‌ها بودم دارم. شبکه مستند را هم می‌بینم و برای من آرامش بخش است. فکر می‌کنم جای «شبهای مستند» خالی است گرچه اکنون در برنامه «گنجینه» آثار آرشیوی دیده نشده یا کمتر دیده شده پخش می‌شود و نشان می‌دهد ما چه بضاعت خوبی داریم. همچنین جای مسابقاتی چون «نردبان» نیز که از آن دفاع می‌کنم خالی است.

قائم مقام سیما با اشاره به اینکه ساخت آثار پرتره در شبکه مستند خوب است، اذعان کرد: فکر می‌کنم از هر فردی که به نوعی موثر است باید پرتره بسازیم اما باید الویت بندی دقیق تری داشته باشیم. افرادی هستند که کمتر به آن‌ها پرداخته شده است و باید به این موضوع نگاه فرهنگی تمدنی داشت.

شبکه مستند رو به رشد است
وی اظهار کرد: شبکه مستند را نگاه می‌کنم و نگاهم به آن مثبت است. این شبکه افول نکرده و رو به رشد است. در طبقه بندی میزان بیننده هم در جایگاه خوبی قرار گرفته است. مدیر جوان با خود شور و نشاط و افکار بدیع می‌آورد و این افکار می‌تواند سریع‌تر به ثمر بنشیند. شبکه مستند قابل اعتنا است و مسیر رو به رشدی دارد.

شبکه مستند به سینمای مستند کمک کرده
پورحسین همچنین گفت: کار رسانه و مدیران فرهنگی و هنری، فرهنگ سازی است و کار مستند می‌تواند زیربنای کار داستانی باشد. یک مستند خوب اثری است که پژوهش قوی پشت آن است. رسانه ملی با ایجاد شبکه مستند و توجه ویژه به شبکه مستند به خصوص در دوره مدیریتی فعلی، به سینمای مستند کمک کرده است اما مجموعه دستگاه‌های فرهنگی آنطور که باید و شاید نتوانسته‌اند به سینمای مستند کمک کنند.

مدیر سابق شبکه مستند تصریح کرد: احساس می‌کنم هنوز هم به شبکه مستند به عنوان کار دسته دوم و درجه دو نگاه می‌شود اگر من اشتباه می‌کنم متولیان فرهنگی به من تذکر بدهند و مرا مجاب کنند. من به عنوان مدیر فرهنگی احساس می‌کنم مقایسه می‌شوم، اما سینمای مستند را نمی‌شود با سینمای داستانی مقایسه کرد. مستندسازانی هستند که آثارشان به جز تلویزیون جایی برای اکران ندارد و اگر هم فضایی فراهم شود به صورت تجربی یا چند نفره است. من فکر می‌کنم سهم سینمای مستند در کشور ما بیش از این‌ها است و حیثیت و شأن بالاتری دارد و بیشتر از این باید به آن توجه کرد.

26ام اسفندماه سال جاری پنجمین سالگرد راه اندازی شبکه مستند سیما است و دکتر پورحسین آرزو کرد روزی تولد 50 سالگی شبکه مستند سیما جشن گرفته شود.