به گزارش سراج24، گاهی آب از سرچشمه آلوده می شود. وقتی با تحلیل و بررسی جریانات فرهنگی به خواست قلبی دولتمردانی می رسیم که برخلاف آنچه بر زبان می آورند، خرسند می شوند که به هر طریق ممکن آمارهای جادویی را تصاحب کنند تا از طریق ارقام بالای فروش بتوانند خود را کارآمد نشان بدهند غافل از اینکه کارآمدی در فرهنگ طی گذر زمان و با توجه به خدماتی که در راستای نگاه نهادینه شده مردمان آن سرزمین شکل گرفته، قابل ارزش می گردد و گیشه تنها کاربرد مصرفی برای گذر موقت دارد. چرا که اگر قرار بر ارزشگذاری براساس گیشه بود که صف های طولانی جلوی سینماهای نمایش دهنده فیلم آبگوشتی «گنج قارون»! در سالهای پیش از انقلاب می توانست حکم موفقیت آن نوع سینمای کثیف را امضاء کند.
به گزارش آوینی فیلم، وقتی اعلام شد که فیلم «مطرب»؛ تازه ترین ساخته مصطفی کیایی با یک هفته تاخیر نسبت به تاریخ اولیه ی اعلام شده روی پرده می رود و باز هم براساس دروغ مصلحتی! مشکل را در معضل فنی فیلم اعلام کردند، مشخص شد که چه دام تازه ای برای از میان بردن فرهنگ تدارک دیده شده است. چرا که سازندگان فیلم «مطرب» بدون در نظرگرفتن کوچکترین ارزشی برای مخاطب، از هر ابزاری برای کسب درآمد در گیشه استفاده کردند و در یک رفتار کاملا کاسبکارانه، سریعا فیلمی تولید کردند که کوچکترین نسبتی با فرهنگ و هنر ندارد و برخلاف ادعای سازنده اش نه تنها فیلم مردمی ساخته نشده است، بلکه فیلمی ضد ملی وارد سالن های متعددی شده است.
فیلم «مطرب» درباره چیست؟
فیلم مطرب براساس آنچه اعلام شده و بر روی پوستر فیلم هم درج شده، قرار بود که «کمدی دیگری از مصطفی کیایی» باشد ولی در همان ابتدا به دور از هرگونه گاردی باید به صراحت گفت که این فیلم برای مخاطبانی که برای خندیدن به سینما می روند، هیچ نکته تازه ای ندارد. در واقع «مطرب» حداقل توقع بیننده عام را برای تماشای فیلم کمدی برآورده نمی کند و حتی به اندازه فیلمهای سبکی که در این ژانر تولید شدند، مثل «هزار پا» نمیتواند موقعیت خنده داری به وجود بیاورد. مصطفی کیایی برخلاف آنچه ادعا می کند به عنوان یک نویسنده و کارگردان خلاقیت تولید خنده برای تماشاگر ندارد و به دلیل کمبود بار طنز سراغ یکسری شوخی های دستمالی شده ای می رود که سالها پیش بارها در فضای مجازی دست به دست شد. برای نمونه شوخی با گیتار شماعی زاده!
به گزارش آوینی فیلم، «مطرب» داستان فردی به نام «ابراهیم خوش سینه» با بازی پرویز پرستویی است که عشق خوانندگی دارد ولی تا سنین پیری تنها در رویایش این خیال را دنبال می کند. انتخاب اسم شخصیت قصد و غرض سازنده اش را برملا می کند و نوع نگاه جنسی فیلم را از همان ابتدا جار می زند. هر چند در سالهای پس از انقلاب، ابراهیم خوش سینه به خوش لحن تغییر نام داده باشد! «مطرب» از همان ابتدا با روش نخ نمای فلاش بک از فرودگاه به سالها پیش برمی گردد. «دی ماه 1357» که «ابی» تازه در حال ورود به سن موسیقی بود ولی در همان لحظه خواندن، نیروهای انقلابی اجرای کاباره ای را بر هم میزنند و «ابراهیم خوش سینه» به همراه دوست نوازنده اش «ماشاالله» با بازی «مهران احمدی» دستگیر می شوند. ابراهیم هم در حسرت مشهور شدن آرزو می کند که ای کاش انقلاب اسلامی در بهمن ماه پیروز نمیشد و حداقل چند ماهی به تعویق می افتد!
«مطرب» از همان ابتدا مواجهه ی غرض ورزانه سازنده اش؛ «مصطفی کیایی» را نسبت به فضای انقلاب اسلامی با لحن شوخی اعلام می کند و نوع روایت داستان با سلیقه همیشگی سازنده اش یعنی فلاش بک، نریشن و البته شوخی های زیرپوستی جنسی همراه می شود. جمله تکراری کاراکتر اول داستان برای بستن درهای اتاق و کشیدن پرده ها و انجام گفتگو، تبدیل به دو فرزند پسر و دختر به نامهای «فواد»(محسن کیایی) و «زیبا» (الناز شاکردوست) میشود و همسر ابراهیم هم در زمان وضع حمل دومین فرزندش از دنیا می رود. وقتی فرزندان بزرگ میشوند و «ابی» هم به ناچار مسافرکشی میکند، ناگهان تصادفی از جنس فیلمفارسی، سرنوشت خانواده را دگرگون میکند. «ابراهیم»؛ مطرب پیش از انقلاب توسط دخترش «زیبا» با بازی الناز شاکردوست به جای استاد مروتی در یک مراسم مولودی خوانی و توسط حاج خانم معاون وزیر برای اجرای کنسرت در هفته فرهنگی ایران در ترکیه معرفی و به شکل حیرت آوری انتخاب میشود تا «ابراهیم خوش سینه» به همراه دخترش؛ «زیبا» و عمو ماشالله راهی استانبول شوند. از طرفی «فواد»؛ پسر ابراهیم که چند سالی است به دلیل بدهی و عشق به خوانندگی از کشور فرار کرده و به دروغ عنوان می کند که ساکن لس آنجلس شده است، پیشخدمت یک خواننده زن معروف ترکیه ای به نام نازان در استانبول شده است و بنا به روش همه فیلمفارسی ها این خواننده را نامزدش و فرزندش؛ «بوراک» را فرزند خوانده اش اعلام می کند. در ترکیه از طریق «پارسا»؛ آقازاده سفیر اعلام میشود که ماهیت واقعی خواننده قلابی یعنی «ابی» رو شده و در نهایت اجرای کنسرت لغو شده است. از طرفی «زیبا» که از ابتدا سودای پناهندگی در سر داشته از طریق افرادی در ترکیه درصدد انجام این کار است که مانند همیشه طرف مقابل، کلاهبردار از آب درمی آید!
اما سکانس پایانی فیلم که همراه با تیتراژ انتهایی به تصویر درمی آید، دست همه فیلمفارسی های آبکی را هم رو سفید میکند! وقتی «ابی» که به دلیل شوک ناشی از کنسل شدن کنسرت به دلیل اتفاقات داخلی ترکیه راهی بیمارستان شده بود، به کمک روح ابراهیم تاتلیس! با سرم جهت اجرا خود را به کنسرت می رساند تا همراه با عروس آینده اش! کنسرتی را برآورده کند و بخواند: «این صدای منه...»
«مطرب» دنبال چیست؟
روایت پرحفره ی فیلم «مطرب» و انواع تصادفاتی که به روش فیلمفارسی ها به شکل ناگهانی و بدون هرگونه منطق داستانی و به دور از علل ناشی از دراماتیزه بودن به وقوع می پیوندد، جای هرگونه نقدی را تعطیل میکند. یک فیلمفارسی که هدف اصلی اش یعنی «کمدی بودن» را به کل فراموش می کند تا به هدف اصلی سازنده اش برسد. وقتی دختر داستان از سنین کودکی در خانه نزد پدر آموزش خوانندگی می بیند و با طعنه مادر که «دخترها در ایران اجازه خوانندگی ندارند»، روبرو میشود. وقتی دختر با بازی شاکردوست در جوانی به شکل تمسخرآمیزی در حال اجرای مولودی خوانی دیده میشود و در خلوتش ترانه های پیش از انقلاب را همچون پدرش زمزمه میکند. وقتی فواد در آنسوی مرزها با مسخره به تعطیلی کنسرت های موسیقی در ایران اشاره می کند و میگوید در ترکیه هم کسی است که دائم کنسرت ها را تعطیل می کند و مشخص است که چه شخصیتی را در ایران مورد تمسخر قرار می دهد. وقتی از طرف مصطفی کیایی، ایران جایی برای نابودی آرزوها و استانبول، بهشت آرزوها عنوان می شود تا در صحنه پایانی، پدر و پسر ایرانی به همراه دختر ترکیه ای اجرای مشترکی را در استانبول داشته باشند. وقتی از طرف فیلمساز طوری القاء میشود که وقوع انقلاب اسلامی منجر به تعطیلی موسیقی و خانه نشینی اهالی موسیقی شده است و هزاران کنایه و تمسخر سیاسی که با زبان طنز در سراسر فیلم وجود دارد.
چرا «مطرب» هیچ ارزش سینمایی ندارد؟
حتی اگر محتوای کثیف و نگاه مبتذل سازنده فیلم «مطرب» را هم به کنار نهیم، شکل سینمایی این فیلم چنان خام و به دور از رویه علی و معلولی است که به جای تصور اولیه مبنی بر کمدی بودن فیلم، این شکل بیانِ پر از اشکال فیلم است که موجب ایجاد خنده میشود. در شرایطی که تصادف در یکی دو مورد میتواند برای شروع قصه پذیرفتنی باشد، فیلم «مطرب» از ابتدا تا انتهای داستان خود براساس تصادف پیش می رود. ایده فیلم در پاره ای اوقات به داستان فیلم «مکس» ارتباط پیدا میکند و نسبتی هم با داستان فیلم پیش از انقلاب «در امتداد شب» پیدا میکند. اما «مطرب» در شکل نهایی اش کاملا براساس مختصات فیلمهای ضعیف فیلمفارسی پیش می رود. چرا که داستان عشق پسری فقیر (فواد) به یک زن هنرمند معروف تنها در قالب این فیلمفارسی ها شکل واقعی پیدا میکند. «مطرب» انقدر مسخره پیش می رود که برخلاف داستانی که براساس واقعیت بنا شده، در انتهای داستان ناگهان وارد فضای فانتزی میشود و ابراهیم خوش سینه یا خوش لحن، به شکل غیرقابل باوری با اورژانس وارد صحنه کنسرت میشود و این در حالی است که ذات این داستان کاملا واقعی است و اگر بنا بر کمدی بودن است، چارچوب داستان باید قدرت طنازی داشته باشد که «مطرب» کاملا از آن خالی است.
از طرفی سیاست همیشگی مصطفی کیایی در همه آثارش که همانند برخی از همکارانش یکی به نعل می زند و یکی به میخ! در فیلم «مطرب» هم کارساز میشود تا خطر توقیف از این فیلم دور شود. در واقع «کیایی» برخلاف «عیاری» در فیلمسازی سیاست کاملا مشخصی برای دور زدن توقیف دارد و حرف واقعی خود را در لفافه بیان میکند، همانگونه که همه آثار ضعیف و بی محتوایش چنین بوده است. برای نمونه در فیلم «مطرب» در کنار تشویق برای خروج از ایران، پسر خانواده را در نقش مستخدم در اختیار خواننده زن ترکیه ای درمی آورد، در حالی که در واقعیت تصور اینکه یک خواننده معروف، از یک پسر ایرانی برای کارهای خانه و نگهداری فرزندش استفاده کند، در حد غیرقابل باوری است. کارگردان «مطرب»، فواد را به بهانه پیدا کردن گوشی موبایل تا تختخواب زن ترکیه ای هم می فرستد و این شاید مقدمه ای برای آینده سینمایی باشد که رو به فساد و تباهی است!
دلیل فروش بالای «مطرب» چه می تواند باشد؟
فروش استثنایی «مطرب» در همان روز اول اکران در حالی که از ساعت 17 روز چهارشنبه هفته گذشته اکرانش شروع شد، به دلیل فضای خاص رسانه ای است که از یک هفته قبلش شروع شد. بعد از اتفاقاتی که برای توقیف فیلم «خانه پدری» افتاد و تعویق یک هفته ای اکران فیلم «مطرب»، بسیاری بر این تصور که شاید فیلم کیایی هم به سرنوشت فیلم عیاری دچار شود، به رزرو بلیت نمایش «مطرب» اقدام کردند و میزان استقبال از از این فیلم به دلیل جو ایجاد شده به نحوی بود که حتی خارج از نوبت اکران هم نمایش ویژه در نیمه شب تدارک دیده شد. در واقع فیلم «مطرب» این فروش بالای خود را مدیون تعویق یک هفته ای اکران و جنجال توقیف فیلم خانه پدری باید بداند. اما سوال اینجا است چرا باید فیلم مساله داری مثل «مطرب» پیش از هماهنگی با دستگاه قضا، زمان اکرانش را اعلام کند و چرا بعد از هماهنگی، زمان اکران فیلم اعلام نشد؟ چرا از ابتدا این ممیزی ها صورت نگرفت تا در صورت قطعیت اکران، زمان نمایش فیلم اعلام شود؟ آیا همه این اتفاقات یک بازی طراحی شده برای فروش نجومی فیلم «مطرب» نبوده است؟ اتفاقی که نه تنها فیلمساز سیاست پیشه اش بلکه مدیران سینمایی را دلشاد خواهد کرد چرا که در دوره ای به سر می برند که افت فروش فیلمها صدای همه منتقدان و حتی سینمادارها را درآورده است.
چه افرادی از فروش «مطرب» منتفع می شوند؟
فیلم «مطرب» به دور از هرگونه ارزش سینمایی و حتی با وجود فقدان وجه سرگرم کنندگی، به فروش نجومی خود ادامه می دهد و در حالی که رقم هزینه «مطرب» با توجه به هزینه تولید فیلم در خارج از کشور و دستمزد نسبتا بالای بازیگران معروفش، در مجموع رقم هزینه «پنج و نیم میلیارد تومان» بوده است، به نظر می رسد رفتار کاسبکارانه سازنده اش سود هنگفتی را نصیب فیلمسازش کند و آمار مورد علاقه مدیران سینمایی را هم به نتیجه متفاوتی تبدیل کند. اما در نهایت یک سقوط ناگوار برای سینمای ایران و فرهنگ و هنر این سرزمین اتفاق خواهد افتاد. و نکته عجیب تر این است که چرا فضای نقد شدید رسانه ای همانند برخی از فیلمهای دیگر علیه این فیلم سخیف راه نمی افتد؟!
انتهای پیام/
