گروه فرهنگی «سراج24»، وزیر ارشاد دولت یازدهم در آن روز یعنی بیست و ششم مرداد، وقتی در برابر پرسش های انبوه اهالی رسانه درباره برنامه های آینده حوزه فرهنگ و هنر قرار گرفت، خیلی صادقانه پاسخ داد: «مدتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دور بودم، بنابراین پیش از هر چیزی باید آشنایی بیشتری با شرایط این وزارتخانه پیدا کنم.»
عبارت «مدتی دور ماندن» ایشان از وزارت ارشاد هم حدود 15 سال را دربر می گیرد، یعنی سال 1371 که ایشان به عنوان معاون آقای علی لاریجانی وزیر وقت ارشاد منصوب شد تا سال 1377 که در این وزارتخانه همچنان حضور داشت.
طبیعی است که علی جنتی با توجه به این فاصله زمانی زیاد و تغییرات متعددی که در وزارت ارشاد ایجاد شده است؛ نیازمند آشنایی بیشتر هم باشد و چه خوب که خود از همان ابتدا این موضوع را اعلام کرد و بر آن آگاهی داشت.
اما عملکرد وزیر ارشاد و برخی موضعگیری هایش در همین یکی دو ماهه اخیر نشان می دهد که او چندان برای آشنایی لازم صبر و حوصله به خرج نداده و در مواردی مجبور شده است برخی صحبت های خود را تکذیب کند یا تغییر دهد، از جمله مساله پرحاشیه و حساس نظارت پیش از چاپ کتاب یا همان ممیزی معروف که دقیقا همین موضوع در مقاطع و موارد متعدد بارها به عنوان یک بهانه، دستاویز دشمنان نظام برای هجمه های بی اساس به کشور و تحمیل هزینه های سنگین هم شده است.
شگفتی داستان اینجاست که وزیر ارشاد دولت یازدهم در هیچ حوزه ای به جز ممیزی کتاب تا این اندازه ریز و جزئی وارد نشده است؛ گویی که کل مشکلات وزارت ارشاد همین نظارت پیش از چاپ کتاب در تمام این سال ها بوده است و چون وزیر محترم یا دست کم کسانی که در این زمینه به او مشاوره می دهند چندان به ساز و کارهای اجرایی و قانونی آن و همچنین جایگاه حساس این نظارت آشنایی و آگاهی نداشته اند، حاصلش یک عقب نشینی کامل از سوی علی جنتی بود؛ اما به نظر می رسد گروهی که به این ماجرا خط می دهند، باز هم سعی می کنند با جایگاه وزیر بازی کنند و با مشاوره غلط باعث شوند تا دوباره وزیر این بار در حاشیه جشنواره ملی صنعت چاپ و با لحنی به نسبت تند، هیات های نظارت پیش از چاپ کتاب را که منصوب شده شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند ؛ تهدید کند با این مضمون و خط و نشان که اگر خود را با سیاست های دولت هماهنگ نکنند، برکنار و اعضای آن را تغییر می دهد. جالب است که در این شوراها چهره های شناخته شده، متعهد، عادل و اهل قلم فراوانند از سید مهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و محسن مومنی رئیس حوزه هنری گرفته تا اهل قلمی همچون جواد محقق و احمد شاکری و محمدمیرکیانی و حتی امیر داستان انقلاب یعنی روانشاد امیرحسین فردی.
به نظر می رسد برخی نزدیکان به وزیر ارشاد با برخی اهداف مشخص، در این حوزه آدرس غلط به او می دهند و باعث شده اند که علی جنتی از همان ابتدای دوران وزارتش چند بار در حوزه ممیزی و نظارت پیش از چاپ اظهارنظرهای عجیبی بکند.
شاید پایان بخش این یادداشت بد نباشد تا به سطرهایی از رهنمودهای رهبری در این حوزه اشاره کنم که تیرماه سال 90 در دیدار مسئولان کتابخانه های بزرگ و عمومی و جمعی از کتابداران سراسر کشور مطرح فرمودند و پیشنهاد کنم آقای وزیر و مجموعه ای که به ایشان در حوزه کتاب مشاوره می دهند به طور کامل متن بیانات آن دیدار را مطالعه کنند.
رهبری فرمودند: «لزوماً هر کتابی مفید نیست و نمی توان بازار کتاب را آزاد گذاشت تا کتاب های مضر وارد جامعه شوند. ما می بینیم در مجموعه کتاب و بازار کتاب، گاهی اوقات هدایت هایی همراه با انحراف دنبال می شود؛ بخصوص سراغ مسائلی می روند که برای ذهنیت جامعه، برای ذهنیت کشور، چه از لحاظ جنبه های اخلاقی، چه از لحاظ جنبه های دینی و اعتقادی، چه از لحاظ جنبه های سیاسی، زیانبخش است. انسان بوضوح مشاهده می کند که در بازار کتاب، در مجموعه کتاب، دست هایی فعالند؛ یک چیزهایی را وارد کنند، ترجمه هایی را به وجود بیاورند، با مقاصد سیاسی؛ ظاهرش هم فرهنگی است، اما باطنش سیاسی است.»
سینا علی محمدی
