
گروه فرهنگی «سراج24»- شاید بتوان گفت ترویج اسراف، از آشکارترین نمونه های کارکرد سو و منفی رسانه است که با آموزههای دینی همه ی ادیان آسمانی در تعارض آشکار میباشد.
از آن جایی که در طی سالیان اخیر شبکههای تلویزیونی داخلی و ماهوارهای در حال فراگیر شدن هستند، دیگر نمی توان به تبلیغات به عنوان یک ابزار ساده برای اطلاع رسانی نگاه کرد. چرا که همین ابزار گاه در خدمت سرمایهداری قرار گرفته و اهداف آنها را محقق میکنند. در واقع حالا زمانیست که در آن نوع دیگری از تبلیغ در خدمت سرمایهداران قرار گرفته است؛ بدین ترتیب تبلیغات رسانهای از حالت ساده خود خارج شده اند و این قابلیت را پیدا کرده اند که در لایههای مختلف فرهنگ و هنر نفوذ کنند، تا جایی که به سختی میتوان تبلیغ و معرفی کالا را از اشاعه و رواج آن تفکیک کرد.
در واقع هدف نظام اقتصادی سرمایه داری، رسیدن به سود بیشتر و در پی آن دست یابی به بالاترین درجه از رفاه و در یک کلام، رشد اقتصادی است.
در این مسیر تبلیغات رسانه ای از طریق دعوت مخاطبان به مصرف بیشتر، ضروری و مهم جلوه دادن نیازهای غیر ضروری از قبیل استفاده از کالاهای لوکس و خدمات گران قیمت و ایجاد تمایل شدید در مخاطبان برای تهیه آن ها از راه نمایش تیرزهای بسیار جذاب و یا معرفی خدماتی از قبیل سرویس های رایگان و یا محصولاتی که با خرید آن ها می توان صاحب جایزه هایی عجیب و باورنکردنی مثل هواپیما تک سرنشین و یا ماشین های لوکس خارجی و یا جالب تر از آن، برنده شدن پول به اندازه ی وزن افراد خانواده، تنها بخشی از راه هاییست که از طریق آن در مخاطبان خود عطش استفاده بیشتر از خدمات و کالاهای مختلف را ایجاد می کنند.
اما علاوه بر این موضوع نمایش خانه هایی بزرگ و اشرافی و مجهز با مبلمان های گران قیمت و فرش ها و مجسمه ها و ویترین ها و دیگر کالاهای لوکس در فیلم ها و سریال هایی که طی سالیان اخیر ساخته شدند و همچنین استفاده از ماشین های واراداتی گران قیمت توسط بازیگران این فیلم ها در داخل این فیلم ها گسترش دهنده ی نوعی حس نارضایتی از خود و محرومیت در میان مخاطبانی است که اکثرشان از حداقل این امکانات محروم هستند.
این موضوع در طولانی مدت باعث ایجاد حس سرخوردگی در نسل های مختلف و در نتیجه تمایل آن ها برای بیشتر مصرف کردن و بیشتر شبیه همان عوامل سرخوردگی شدن، می شود. موضوعی که در حال حاضر در غرب نیز به وفور به چشم می خورد؛ تا جایی که «مصرف گرایی» خود تبدیل به یک نوع سبک زندگی در میان مردم مغرب زمین شده است.
نکته ای که در این میان بیشتر جلب توجه می کند این است که به اعتقاد مسئولین رسانه ملی، تبلیغ یعنی رقابت بیشتر و رقابت بیشتر یعنی بهبود کیفیت.
آن ها این باور نادرست خود را این گونه توجیه می کنند که تبلیغات برای معرفی کردن کالاها لازم است و با این کار شناخت مردم از کالاها بیشتر شده و در نتیجه انگیزه آنان برای کار و تلاش بیشتر در جهت دستیابی به این محصولات افزایش می یابد تا شاید در سایه ی رسیدن به این محصولات برای خود جایگاه اجتماعی بالاتری ایجاد کنند.
غافل از این که، به قول شیخ شیراز، استاد سخن، مرحوم سعدی _علیه الرحمه_:
تن آدمی شریف است به جان آدمیت نه همین لباس زیباست، نشان آدمیت