به گزارش سراج24؛ نشست خبری «شانزدهمین نمایشگاه فناوری نانو و نخستین نمایشگاه فرِّ ایران» با حضور حسین افشین معاون علمی، فناوری واقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور و عماد احمدوند دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو برگزار شد.
عماد احمدوند، دبیر ستاد توسعه فناوری نانو و میکرو در این نشست در تشریح آخرین وضعیت بازار محصولات نانوی ساخت ایران در سال ۱۴۰۳ گفت: فناوری نانو طی سال‌های اخیر به یکی از پیشران‌های اصلی نوآوری و توسعه صنعتی کشور تبدیل شده و امروز عملاً در اغلب حوزه‌های صنعتی نفوذ پیدا کرده است. برای پایش دقیق این روند، ستاد از سال ۱۳۹۵ برنامه‌ای منظم برای پیمایش بازار محصولات نانوی ساخت ایران آغاز کرد و چارچوبی علمی و منسجم برای گردآوری و تحلیل داده‌های اقتصادی شرکت‌های نانویی تدوین شد.
وی افزود: تا امروز نه دوره از این طرح انجام شده و هدف ما ارزیابی وضعیت اقتصادی شرکت‌های نانویی، سنجش شاخص‌های سند توسعه فناوری نانو و بررسی روند صادرات کشور در این حوزه بوده است.
رشد ۵۷ درصدی بازار نانو در سال ۱۴۰۳
به گفته احمدوند، در سال ۱۴۰۳ در مجموع ۱۷۳۵ محصول نانو توسط ۴۰۱ شرکت تجاری‌سازی شده و موفق به دریافت گواهی نانومقیاس از ستاد شده‌اند.وی با بیان اینکه ارزش بازار این محصولات در سال گذشته به ۹۷۳ هزار میلیارد ریال (۹۷.۳ همت) رسید، ادامه داد: این رقم نسبت به سال قبل ۵۷ درصد رشد داشته است.احمدوند گفت: بیش از ۱۰ درصد این بازار مربوط به صادرات است که ۱۸۳ میلیون دلار ارزش داشته و با احتساب متوسط نرخ ارز، ارزش کل بازار نانوی ساخت ایران در سال گذشته حدود ۲ میلیارد دلار برآورد می‌شود.
میانگین رشد سالانه ۷۲ درصد؛ ۳۱ درصد بالاتر از تورم
بیشترین سهم بازار در خودرو، ساختمان و نانومواد
احمدوند گفت: صنایع حمل‌ونقل، عمران و ساختمان و نانومواد بیشترین سهم را در بازار سال ۱۴۰۳ داشته‌اند و بیش از یک‌چهارم بازار محصولات نانوی کشور متعلق به حوزه خودرو و حمل‌ونقل است.وی افزود: سه فناوری نانوکامپوزیت، نانوپوشش و نانوکاتالیست بیشترین سهم را در تولید محصولات نانویی ساخت ایران دارند.
افزایش ۸۰ درصدی فروش نانوکاتالیست‌ها
وی با اشاره به سهم بالای صنعت نفت و پتروشیمی گفت: در این حوزه، بیش از ۹۰ درصد بازار به نانوکاتالیست‌ها اختصاص دارد. فروش این محصولات نسبت به سال گذشته بیش از ۸۰ درصد افزایش یافته و ۱۲ درصد از کل بازار نانو در سال ۱۴۰۳ را شامل می‌شود.
تمرکز بازار در شرکت‌های بزرگ
به گفته احمدوند حدود ۱۵۰ شرکت با فروش بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان، ۹۳ درصد بازار نانو ایران را در اختیار دارند. همچنین ۸۰ درصد کل فروش سال ۱۴۰۳ مربوط به تنها ۱۵ محصول است که هر یک فروشی بیشتر از یک همت داشته‌اند.
صادرات به ۶۳ کشور؛ محوریت عراق، ترکیه، هند و روسیه
تحلیل محصولات شاخص
۱) نانوداروهای ایرانیاحمدوند با اشاره به پیشرفت ایران در تولید داروهای نانویی گفت: در ۹ سال اخیر، نانوداروهای ساخت ایران ۲۱ هزار میلیارد ریال فروش داشته‌اند و ۱۲ میلیون دلار آن مربوط به صادرات بوده است. تولید این داروها از خروج ۶۳۶ میلیون دلار ارز جلوگیری کرده و مجموعاً ۵۹۰ میلیون دلار از هزینه‌های درمانی کشور کاسته است.
۲) نانوکاتالیست‌هااو افزود: با اتکای به تولید داخلی انواع کاتالیست‌های نانویی، نیاز کشور به واردات این محصولات به‌طور جدی کاهش یافته است. تنها در سال ۱۴۰۳ بیش از ۲۴ میلیون دلار نانوکاتالیست ایرانی به روسیه، ترکیه، عراق و ازبکستان صادر شد که این رقم سه برابر سال ۱۴۰۲ است.
۳) سامانه نانوحبابوی همچنین درباره کاربرد فناوری نانوحباب گفت: این فناوری در ۱۵۰ هکتار گلخانه، مزارع هیدروپونیک، ۱۰ استخر پرورش ماهی و چند تصفیه‌خانه شهری و صنعتی به کار گرفته شده است. استفاده از این سامانه موجب ۱۲ درصد افزایش تولید محصولات کشاورزی، دو برابر شدن تولید ماهی و ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش مصرف برق شده است.
احمدوند افزود: درآمد شرکت‌های تولیدکننده این تجهیزات تاکنون ۲۵۰۰ میلیارد ریال بوده و ارزش اقتصادی مجموع آثار این فناوری در سه سال گذشته حدود ۳ میلیون دلار برآورد می‌شود.
