
به گزارش سراج24؛ فیلم مستند داستانی «صدای هند رجب» ساختهی کوثر بن هنیه، کارگردان تونسی، در نخستین نمایش جهانی خود در جشنواره بینالمللی فیلم ونیز، به یکی از بحثبرانگیزترین و تأثیرگذارترین آثار سال بدل شد.
سالن اصلی جشنواره پس از نمایش این اثر نزدیک به ۲۴ دقیقه صحنهای کمنظیر را تجربه کرد؛ تماشاگران ایستاده و بیوقفه دست زدند، اشک ریختند و در پایان شعار «فلسطین آزاد» سر دادند.
این واکنش پرشور نهتنها رکورد طولانیترین تشویق تاریخ جشنواره را شکست، بلکه پیام روشنی از همبستگی جهانی با مردم غزه به همراه داشت.
در همین ارتباط «معتز ملحیس»، یکی از بازیگران فیلم صدای هند رجب، در گفتوگو با شبکه الجزیره قطر اینطور گفت که: «وقتی تشویق طولانی منتقدان، حاضران و تماشاگران این فیلم را دیدم، احساس فوقالعادهای به من دست داد. این اثر تنها یک فیلم قدرتمند در جهان عرب نیست، بلکه در سطح جهانی جایگاه ویژهای دارد. در تمام تجربههای بازیگریام، هیچگاه چنین حسی را که اکنون دارم تجربه نکرده بودم.»
ملحیس در ادامه با تأکید بر تاثیرگذاری سینما افزود: «تماشاگران دیدند که چگونه یک کودک پنجساله، هند رجب، بیش از یک ساعت درخواست کمک کرد، اما هیچکس نتوانست به او یاری برساند. او از جهان کمک میخواست و جهان سکوت کرد. ما فلسطینیها، درست مانند هر انسان دیگری، حق آزادی و حق زندگی داریم. ما هم نویسنده، کارگردان، پزشک و هنرمند داریم و میتوانیم همانند دیگران در جهان اثرگذار باشیم. این حق مسلم ماست که آزادانه زندگی کنیم، مانند هر انسان دیگری بر روی این کره خاکی.»
در حالی که نورافکنهای جشنواره ونیز همواره بر ستارههای سینما و فیلمهای پرزرقوبرق متمرکز است، امسال یک روایت انسانی و دردناک مرکز توجه قرار گرفت. حاضران در سالن، بسیاری با چشمانی اشکبار، پرچم فلسطین را بالا بردند و گروهی از بازیگران و سینماگران بینالمللی با در دست داشتن تصویر هند رجب روی فرش قرمز، یاد این کودک ششساله فلسطینی را گرامی داشتند. لحظهای که بهسرعت در رسانهها و شبکههای اجتماعی بازتاب یافت و جشنواره ونیز را به آوردگاهی فرهنگی برای بیان اعتراض سیاسی و انسانی بدل کرد.
«صدای هند رجب» بر پایه یکی از تکاندهندهترین رخدادهای جنگ غزه ساخته شده است. هند رجب، دختر بچهای ششساله، در ژانویه ۲۰۲۴ پس از حمله هوایی اسرائیل، همراه خانوادهاش در یک خودرو گیر افتاد. تمام اعضای خانوادهاش جان باختند، اما او زنده ماند و در تماس تلفنی با هلال احمر فلسطین بیش از یک ساعت برای نجات خود استمداد کرد.
صدای لرزان او که بارها گفت «من میترسم، میخواهم زنده بمانم» در تاریخ ثبت شد؛ اما پیش از آنکه امدادگران به او برسند، خودرو امدادی نیز هدف حمله قرار گرفت و تیم نجات کشته شد. اندکی بعد، نیروهای اسرائیلی با شلیک مستقیم، به زندگی کوتاه هند پایان دادند.
بن هنیه در این فیلم، با استفاده از صدای واقعی تماسهای هند و بازسازی هنری صحنهها، روایت را از سطح یک گزارش جنگی به یک تجربه عاطفی و انسانی ارتقا میدهد. فیلم نه تنها لحظههای آخر زندگی هند را بازگو میکند، بلکه بازتابی از رنج یک ملت است؛ ملتی که سالهاست زیر بمباران و محاصره، صداهایش خاموش شده و کودکانش قربانی جنگی نابرابر میشوند.
واکنش تماشاگران و منتقدان در ونیز نشان داد که «صدای هند رجب» تنها یک فیلم نیست، بلکه تبدیل به سندی تاریخی و صدایی تازه برای افکار عمومی جهان شده است. جشنواره ونیز که همواره بهعنوان یکی از معتبرترین رویدادهای فرهنگی جهان شناخته میشود، امسال به صحنهای برای همدلی جهانی با غزه بدل شد. بسیاری از حاضران تأکید کردند که فیلم توانسته است با زبان هنر، حقیقتی را بیان کند که آمار و گزارشهای خشک خبری قادر به انتقال آن نیستند.
در نشست خبری پس از نمایش، بازیگران فیلم با چشمانی اشکبار در کنار کارگردان ایستادند. موفقیت «صدای هند رجب» در ونیز تنها به تشویق و اشک تماشاگران محدود نشد. حضور چهرههای شناختهشده سینمای جهان همچون برد پیت، واکین فینیکس و آلفونسو کوارون بهعنوان تهیهکنندگان اجرایی، نشان داد که این پروژه توانسته حمایت جدی در سطح بینالمللی کسب کند. همراهی این نامهای بزرگ هالیوودی، هم وزن رسانهای فیلم را افزایش داده و هم احتمال اکران گسترده آن را در بازارهای جهانی بالا برده است.
این فیلم هماکنون نماینده رسمی تونس برای رقابت در بخش بهترین فیلم بینالمللی جوایز اسکار معرفی شده و بسیاری از منتقدان معتقدند که میتواند یکی از شانسهای اصلی این بخش باشد. گرچه هنوز توزیعکنندهای برای اکران در آمریکا مشخص نشده، اما موج استقبال در اروپا و واکنش رسانههای جهانی امیدها را برای نمایش گستردهتر تقویت کرده است.
رخدادهای امسال ونیز نشان داد که هنر همچنان قادر است بر فراز سیاستها و موانع، صدایی تازه ایجاد کند. صحنه تشویق طولانیمدت، اشکهای تماشاگران، بالا رفتن پرچم فلسطین و فریاد شعار «فلسطین آزاد» در قلب یکی از مهمترین جشنوارههای سینمایی جهان، نشان داد که روایتها میتوانند تغییر کنند و حقیقتهای سرکوبشده بار دیگر شنیده شوند.
اینکه یک جشنواره بینالمللی در اروپا به بستری برای اعلام همبستگی با مردم غزه بدل شود، اتفاقی کمسابقه است. پیام روشن بود: هنر در برابر سانسور و روایتهای تحریفشده، همچنان قدرت دارد و میتواند وجدان عمومی را بیدار کند.
فیلم «صدای هند رجب» در جشنواره ونیز فراتر از یک موفقیت هنری، به رویدادی سیاسی و انسانی تبدیل شد. این اثر با بازگویی داستان واقعی یک کودک فلسطینی، توانست وجدان جهانیان را مخاطب قرار دهد و صدای خاموششدهای را به گوش میلیونها نفر برساند. تشویق ۲۴ دقیقهای، اشکهای تماشاگران و فریاد شعار «فلسطین آزاد» نه تنها بیانگر استقبال از یک فیلم، بلکه نشانهای از تغییر رویکرد افکار عمومی جهان در قبال مسئله فلسطین بود.
اکنون «صدای هند رجب» در مسیر رقابتهای جهانی از جمله اسکار قرار دارد و چه برنده شود و چه نه، جایگاه خود را بهعنوان یکی از تأثیرگذارترین آثار سینمای معاصر تثبیت کرده است. فیلمی که نشان داد حتی در میانه جنگ و رنج، هنر میتواند سلاحی باشد برای حقیقت و انسانیت.