به گزارش سراج24؛ گزارش‌های هم‌راستا از دو روزنامه معتبر «کالکالیست» و «مارکر» اقتصاد اسرائیل حکایت از بحران تاریخی و بی‌سابقه در بازار مسکن این رژیم دارند. کاهش شدید فروش و افزایش قابل توجه تعداد واحدهای نوساز بدون مشتری، به ویژه در شهر تل‌آویو، در حالی رخ داده که دولت اسرائیل همچنان از ارائه راهکارهای واقعی عاجز است.
براساس گزارش مارکر، تعداد واحدهای نوساز بدون فروش تا پایان ماه مه ۲۰۲۵ به رکورد تاریخی ۸۰,۹۳۰ واحد رسیده است؛ رقمی که طی یک سال ۲۱.۱ درصد رشد داشته است.
«کالکالیست» نیز این آمار را تایید کرده و از آن به عنوان «رکود خاموش و غیرقابل انکار» یاد می‌کند. آمار رسمی دفتر مرکزی آمار اسرائیل نیز بیانگر بالاترین سطح این شاخص از آغاز ثبت اطلاعات است.
بحران تامین مالی و تضعیف اعتماد
روزنامه مارکر کاهش شدید فروش را به تصمیم بانک مرکزی اسرائیل در محدود کردن وام‌های ارائه شده به سازندگان مسکن مرتبط دانسته است. این محدودیت‌ها منجر به کاهش قابل توجه معاملات با پرداخت‌های اقساطی شده است. برخی شرکت‌ها مانند «جندی» به جای ارائه تسهیلات مالی، مجبور به ارائه تخفیف‌های مستقیم شده‌اند و در مقابل، خریداران از ابتدای قرارداد با بار تورم و افزایش هزینه‌ها مواجه هستند.
افزون بر این، رکود قیمت‌ها باعث شده بسیاری از خریداران منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها بمانند و خرید را به تعویق بیندازند؛ موضوعی که باعث انجماد بازار و دوری سرمایه‌گذاران شده است. «کالکالیست» گزارش داده است که سهم بازار مسکن دست دوم به ۶۲.۵ درصد افزایش یافته که نشانه آشکار کاهش اعتماد به پروژه‌های نوساز است.
افت شدید فروش
بازار مسکن اسرائیل در ماه مه ۲۰۲۵، با کاهش ۳۷.۹ درصدی فروش واحدهای نوساز نسبت به ماه مشابه سال قبل مواجه شده و تنها ۲,۴۳۰ واحد به فروش رسیده است. این رقم نسبت به ماه آوریل نیز ۳.۱ درصد کاهش یافته است. «ذی مارکر» این آمار را «رکودی واقعی در یکی از حساس‌ترین بخش‌های اقتصادی اسرائیل» توصیف کرده است.
در همین حال، منطقه «اوفکیم» با فروش ۵۳۲ واحد در سه‌ماهه اخیر، بیشترین تعداد فروش را داشته اما همچنان با کاهش ۲۱.۳ درصدی روبرو است. تل‌آویو به عنوان مهم‌ترین بازار مسکن اسرائیل، فروش خود را به ۴۶۱ واحد کاهش داده که بیش از ۵۰ درصد کاهش نسبت به سه‌ماهه پیشین است.
کالکالیست معتقد است که بازار دیگر قادر به تبدیل نیاز واقعی مسکن به فروش واقعی نیست؛ حتی با وجود هزاران خانواده آواره شده در پی جنگ اخیر در منطقه.
رکود عمیق‌تر از همیشه
در فاصله مارس تا مه ۲۰۲۵، تنها ۲۱,۸۰۰ واحد مسکونی در سراسر کشور به فروش رسیده که ۲۳.۴ درصد کمتر از سه‌ماهه قبلی و ۱۲.۹ درصد کمتر از مدت مشابه سال گذشته است. گزارش‌ها نشان می‌دهد بازار وارد «رکود خاموشی» شده که دیگر نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
طبق محاسبات «کالکالیست»، زمان لازم برای فروش کل موجودی مسکن به ۳۰.۱ ماه افزایش یافته است؛ رقمی که نسبت به ۲۷.۸ ماه در پایان مارس رشد قابل توجهی داشته و نشان‌دهنده فشار شدید تعادل بین عرضه و تقاضا است.
بحران ساخت‌وساز و ضعف دولت
رونی بریک، رئیس اتحادیه سازندگان اسرائیل، نسبت به ارقام رسمی انتقاد کرده و آن‌ها را «گمراه‌کننده» دانسته است، چرا که شامل هزاران واحدی می‌شود که حتی ساخت آن‌ها آغاز نشده و تنها زمین آن‌ها محصور شده است. اما وی نیز اذعان دارد که فروش به شدت کاهش یافته و صنعت ساخت‌وساز با بحران واقعی مواجه است.
بریک می‌گوید زمان ساخت پروژه‌ها به بالاترین سطح خود در تاریخ مدرن رسیده است که ناشی از کمبود شدید نیروی کار است؛ مشکلی که دولت نتوانسته پس از سال‌ها، راهکاری برای آن بیابد. وی هشدار می‌دهد که این بحران در غیاب برنامه‌ریزی و حمایت‌های موثر، تشدید خواهد شد و پروژه‌های متوقف‌شده همچنان قادر به جذب خریدار و سرمایه‌گذاری جدید نیستند.
تناقض تلخ: آوارگان جنگ، خریداران مسکن نیستند
کالکالیست با اشاره به موج گسترده آوارگی داخلی ناشی از جنگ اخیر میان اسرائیل و ایران، تاکید می‌کند که این نیاز فزاینده به مسکن هیچ‌گونه تاثیر مثبتی بر بازار نگذاشته است. به نظر می‌رسد که ساختار اقتصادی و محدودیت‌های مالی و ساخت‌وساز، بازار را فلج کرده و مانع از تبدیل نیازهای انسانی به معاملات واقعی شده است.
کندی در صدور مجوزها و ناتوانی در جذب نیروی کار
این روزنامه در پایان گزارش خود می‌نویسد، کاهش فروش تنها ناشی از بی‌اعتمادی خریداران نیست بلکه سیستم اداری و ساختاری کشور نیز درگیر مشکلات جدی است. نبود برنامه‌های تشویقی موثر برای تسهیل صدور مجوزهای ساختمانی و ورود نیروی کار خارجی، فشار مضاعفی بر صنعت ساختمان وارد کرده است. در حالی که سازندگان با هزینه‌های مالی بالا و محدودیت‌های شدید اعتباری دست و پنجه نرم می‌کنند، بازار مسکن همچنان به سمت رکود پیش می‌رود.
نسبت فروش مسکن دست دوم به کل معاملات در حال حاضر به ۶۲.۵ درصد رسیده است که نمادی از بی‌اعتمادی کامل به پروژه‌های جدید است. در ماه مه ۲۰۲۵، ۴,۳۹۰ واحد مسکن دست دوم فروخته شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳.۴ درصد کاهش یافته اما در مقایسه با آوریل ۸ درصد رشد داشته است.
بازاری فلج در برابر نیازهای واقعی
تمام این آمار و ارقام نشان‌دهنده رکود عمیق و فلج بازار مسکن اسرائیل است؛ بازاری که حتی نیاز روزافزون به مسکن به خصوص پس از عملیات نظامی اخیر، نتوانسته به آن پاسخ دهد. موجودی خانه‌های نوساز همچنان در حال افزایش است، ساخت‌وساز به کمترین میزان خود رسیده و فروش واحدها همچنان نزولی است.در غیاب هرگونه محرک اقتصادی یا اصلاحات ساختاری، «کالکالیست» در پایان می‌پرسد: آیا این وضعیت به یک انفجار قریب‌الوقوع در بازار خواهد انجامید یا رکود سنگین و طولانی مدت به عنوان وضعیت جدید و دائمی این بخش پذیرفته خواهد شد؟
بازار مسکن اسرائیل که روزگاری از رونق ساخت و فروش بهره‌مند بود، حالا در پی فشارهای متعدد داخلی و خارجی به ویژه سایه تهدید جنگ با ایران، در عمق بحرانی تاریخی گرفتار شده است؛ بحرانی که علاوه بر اقتصاد، نشان‌دهنده ضعف مدیریتی و ناتوانی دولت در ارائه راه‌حل‌های اساسی است.
