به گزارش سراج24؛ در نشست خبری وزیر دفاع ترکیه در ۲۳ خرداد دقیقا یک روز پیش حمله و شبیخون رژیم صهیونیستی به ایران، اعلام شد که جمهوری آذربایجان و ترکیه حد فاصل ۳٠ خرداد تا ۹ تیر، رزمایش مشترکی تحت عنوان مصطفی کمال آتاتورک ۲٠۲۵ برگزار می‌کنند.
این رزمایش در منطقه نخجوان آذربایجان و به مدت ۱۱ روز انجام خواهد شد.
بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که برگزاری رزمایشی با این گستردگی زمانی و نیروهای شرکت‌کننده، کم‌سابقه است. صرف اعلام این خبر کافی بود تا توجه‌ها بار دیگر به سمت زنگه‌زور جلب شود.
بررسی سابقه روابط نزدیک سیاسی و نظامی ترکیه با رژیم صهیونیستی، از جمله همراهی در ساقط کردن دولت سوریه، یک روز پس از اعلام آتش‌بس در لبنان، در کنار برنامه‌های ماجراجویانه ترکیه و جمهوری آذربایجان برای پروژه صهیونیستی کریدور زنگه‌زور، باعث ضرورت هوشیاری در خصوص این رزمایش می‌شود.
برگزاری این رزمایش در شرایط تشدید درگیری جمهوری اسلامی ایران و رژیم صهیونیستی و شهادت تنی چند از سرداران، به گمانه‌زنی‌ها در خصوص هماهنگی تحرکات نظامی مشکوک جمهوری آذربایجان، ترکیه و رژیم صهیونیستی برای آسیب به ایران در منطقه قفقاز دامن می‌زند.
این در حالی است که با توجه به ساختار سازمانی و شبکه تصمیم‌گیری نیروهای مسلح ، نیروی زمینی ارتش و سپاه در آمادگی کامل به سر می‌برند.
ابتکار دیپلماتیک؛ مکمل بازدارندگی نظامی
با این‌حال ضروری است که در کنار اتخاذ تدابیر نظامی لازم برای مقابله با تهدیدات احتمالی برای تغییر دادن مرزهای بین‌المللی ایران و ارمنستان، از ابزارهای سیاسی در دسترس برای جلوگیری از بلندپروازی‌های این‌چنینی استفاده شود.
ازجمله مهم‌ترین این ابتکارات می‌توان به لغو پیمان ننگین واگذاری دالان قره‌سو و منطقه آغری (آرارات) کوچک از سوی رضاخان به ترکیه، در صورت بروز هرگونه تجاوز و توسعه‌طلبی سرزمینی اشاره کرد.
این منطقه راهبردی که مساحتی بالغ بر حدود ۴٠٠ کیلومتر مربع دارد، از یک سو تنها دالان ارتباطی ترکیه و جمهوری آذربایجان (نخجوان) محسوب شده و از سوی دیگر باعث فاصله افتادن میان ارمنستان و ایران در منطقه آذربایجان غربی شده است.
داستان یک دالان
اگر بخواهیم نیم نگاهی به تاریخچه این منطقه بیندازیم، باید به دوران قاجار بازگردیم. پس از عهدنامه ترکمنچای دالان قره‌سو ایران به اشغال قوای روس در آمد؛ اما با سقوط روسیه تزاری و آغاز جنگ داخلی روسیه در سال ۱۲۹۶ شمسی، اقبال‌السلطنه ماکویی والی ماکو، اقدام به بازپس‌گیری مناطق فوق می‌کند؛ لیکن چند سال بعد، ترکیه با طرح دعاوی ارضی بی‌پایه، اقدام به حمله به مناطق تحت کنترل ایران و گلوله‌باران مردم می‌کند.
در نهایت مقارن با سال‌های میانی سلطنت نامشروع پهلوی اول، رضاخان در سال ۱۳۱٠ طی قراردادی ننگین، علاوه‌بر دالان قره‌سو، منطقه آغری (آرارات) کوچک را هم به ترکیه می‌بخشد.
این در حالی است که اصولا سلسله پهلوی ماحصل یک کودتای انگلیسی بوده و از مشروعیت لازم برای بخشیدن اراضی سرزمینی ایران برخوردار نبوده است.
ترکیه باید بداند در صورت هرگونه ماجراجویی جدید علیه منافع ملی ایران در قفقاز جنوبی، بهترین فرصت را برای ایران مهیا می‌کند تا قرارداد ننگین ۱۳۱٠ در مورد بخشش دالان قره‌سو و آرارات کوچک را مورد تجدید نظر قرار دهد و این مساحت کوچک ولی راهبردی را به خاک ایران بازگرداند.
