به گزارش سراج24؛ نوزدهمین نشست هم‌اندیشی نهادهای فعال در حوزه پاسخ به شبهات با موضوع هوش مصنوعی، به همت ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه و مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم و با مشارکت نهادهای همکار دیگر، صبح امروز سه‌شنبه ۱۳ خرداد در سالن جلسات امیرالمومنین(ع) مدرسه عالی دارالشفاء برگزار شد.
دکتر محمدرضا قاسمی دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه در این نشست با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری به تبیین اهمیت مساله هوش مصنوعی پرداخت و گفت: مقام معظم رهبری در برخی از بزنگاه های خاص روایتی را از حضرت امیرالمومنین علی (علیه السلام) می فرمایند: «العلم سلطان من وجده صال و من لم یجده صیل علیه». باید علم پیدا کنید. علم که پیدا کردید، پنجه‌ی قوی پیدا خواهید کرد. اگر علم نداشته باشید، کسانی که دارای پنجه‌ی قوی هستند، دست شما را میپیچانند. (۱۳۹۱/۰۹/۲۱)
قاسمی ادامه داد : حضرت آقا نسبت به هوش مصنوعی برخلاف بسیاری از حکام کشورهای دیگر سکوت نکرده اند و بارها به اهمیت این مساله تاکید داشتند و در 6 فراز به این موضوع پرداختند.ایشان در آبان 1400 فرمودند کشوری که از این جنس فناوری ها عقب بماند همانند کشورهای مستعمره و زیر دست خواهند شد.و باید توجه داشت که هوش مصنوعی دراداره آینده موثر است. ایشان در 1401 فرمودند ابزارهای نوین باید مورد توجه باشد و تحول زمان امام همان تحول زمان ماست ولی ابزار زمان امام ابزار زمان ما نیست اما بروید به لایه های عمیق دست پیدا کنید. ایشان فرمودند"در مقابل امواج و حوادث جهانی و به‌خصوص منطقه‌ای، برخورد کشور باید برخورد فعّال باشد، برخورد اثرگذار باشد، نه برخورد منفعل. مسائل گوناگونی چه از لحاظ سیاسی، چه از لحاظ علمی، چه از لحاظ پیشرفت‌ها و ابتکارات فوق‌العاده و عجیب علمی، مثل هوش مصنوعی در دنیا اتّفاق می‌افتد. با این، فعّال برخورد کنید، منفعل برخورد نکنید، اثرگذار برخورد کنید.(۷/۵/۱۴۰۳)
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری در دیدار کارگزاران و دولت جدید نیز بیاناتی داشتند و فرمودند: اگر شما نتوانید لایه‌های عمیق و متنوع هوش مصنوعی را، این فناوری را تأمین کنید فردا اینها یک ایستگاهی مثل ایستگاه اتمی، آژانس اتمی درست میکنند برای هوش مصنوعی که الان دارند مقدماتش را فراهم میکنند، که اگر چنانچه به آن ایستگاه رسیدید باید اجازه بگیرید در فلان بخش از هوش مصنوعی استفاده کنید در فلان بخش دیگر حق ندارید استفاده کنید اینجوری. زرنگ‌های دنیا دنبال این چیزها هستند. فرصت‌طلب‌ها و قدرت‌طلب‌های دنیا یک آژانس هوش مصنوعی هم به وجود می‌آید آن وقت اجازه نمی‌دهند شما از این منطقه عبور کنید. خودتان باید برسید به فناوری‌های عمیق و ژرف این مسئله، لایه‌های زیرساختی. لایه‌های زیرساختی هوش مصنوعی را باید در کشور دنبال کنید. «امروز هوش مصنوعی با شتاب حیرت‌دهنده‌ای پیش میرود، در مسئله هوش مصنوعی بهره‌بردار بودن امتیاز نیست. این فنّاوری لایه‌های عمیقی دارد که باید بر آن لایه‌ها مسلّط شد.» (۶/۶/۱۴۰۳)
قاسمی در ادامه با مقایسه فضای مجازی و هوش مصنوعی گفت: تجربه فضای مجازی پیش روی ماست تقریبا رفتاری که الان با هوش مصنوعی داریم را با فضای مجازی هم انجام داده ایم از برگزاری دوره ها بگیرید تا کارگاه سواد رسانه، آموزش، سندنویسی و ... اما الان در چه مرحله است؟ آیا این همان چیزی است که ما توقعش را داشته ایم؟ اگر از تجربه فضای مجازی بخواهیم درس بگیریم میبینیم این فضا رونما است و در پس پرده چیز دیگری است و ما تنها مصرف کننده هستیم.
دبیر ستاد راهبری فناوری های هوشمند حوزه های علمیه گفت: در آنچه مقام معظم رهبری فرمودند اگر هوش مصنوعی را پدیده بدانیم 3 مقوم پیش روی ماست: اول آنکه داده ها از جمله مرکز نور، اعتاب مقدسه، مراکز پاسخگویی به سوالات و شبهات، سخنرانی ها ، پژوهش ها و ... داده های ارزشمندی است که نباید مورد فراموشی واقع شود. تاکید میکنم، ما نیاز به بازارگاه داده های حوزوی داریم .
مقوم دوم: زیرساخت پردازشی است در حقیقت همان نسل های جدید GPU ریز پردازنده ها و تراشه و ... که برخی مراکز مانند نور تجهیز شده اند.
مقوم سوم: مقوم مدل های زبانی است . منطق فهم ماشین و یا الگوریتم ها است. شما به ماشین می گویید چگونه داده را بفهم و این به ماشین باید فهم شود که شبهه فقط یک سوال ساده نیست بلکه چند وجهی و حتی چند سطحی است و از دل یک شبهه شبهات دیگر تولید می شود.
نتیجه ای که حاصل می شود این است که توسعه دهنده نیاز دارد و البته نمیتوان از چالش های پیش روی ماشین و تحلیل داده های آن غفلت کرد زیرا توهم ماشین، سوگیری الگوریتمی تنها بخشی از این چالش های پیش روی ما در مواجهه با آن است.
قاسمی گفت: ما بدون وحدت و یکپارچگی نخواهیم توانست به لایه های عمیق هوش مصنوعی دست پیدا کنیم. آغوش باز حوزه نسبت به دانشگاهیان متعهد و متخصص، گره گشای بسیاری از چالش های پیش رو خواهد بود .
وی در ادامه به بیان چند مساله مهم در هوش مصنوعی و نقش حوزه در این زمینه پرداخت و گفت: آنچه باید مورد دقت قرار گیرد بهره گیری حداکثری دشمن و فیک نیوزها در مسائل مهم اجتماعی و سیاسی و ... است و می تواند حکومت را با چالش های جدی مواجه سازد.
قاسمی اظهار کرد: مساله بعدی نقش طلاب و مبلغان در بهره گیری از این فناوری و تبیین حقایق و واقعیات است که از مغفول واقع شود خسارات جبران ناپذیری را دشمن وارد خواهد ساخت و تاریخ این را اثبات کرده است.
وی در پایان گفت: مساله پایانی که بنظر بنده از تبلیغ بالاتراست، توجه به هوشمند سازی حکومت داری در نهادها، ارگان ها و سازمان های تابعه است . بزرگان ما در حوزه از جمله آیت الله مصباح یزدی و دیگران، همواره تلاش داشتند با بیان راهکارها، حکومت اسلامی را پیاده سازی و نقدهای دلسوزانه مبتنی بر اسلام را داشته باشند اگر دستگاه حاکمیت بسمت هوشمند سازی برود که در حال حاضر نیز رفته است آیا درب انتقاد بسته خواهد شد؟ آیا کسی هست صدای انتقادهای دلسوزانه حوزه را بشنود؟ بنظر میرسد در یک کلام پاسخ میدهند الگوریتم ها هستند و انسان نیست که تصمیم جانبدارانه بگیرد و باب انتقاد و تصحیح رویه با مشکل جدی مواجه می شود. پس آنچه مشخص است، اگر فکر اساسی نشود به اسم هوشمندسازی بسیاری از ارزش های اسلامی در ارگان ها و سازمان های حکومت با چالش مواجه می شوند و از بین می روند .دو نکته باید مراعات شود یکی بحث راه اندازی بازارگاه داده های حوزوی و دوم داشتن نظام فکری با درختواره پیوند دانش است که هر کسی اگر میخواهد کاری کند با سنگ بنای گذشته آشنا شود و مسیر ریل گذاری شده صحیح را ادامه دهد.
