محدودیت‌هایی که داده‌های شخصی کاربران را حفظ می‌کند

به گزارش سراج24؛ فضای مجازی ما یله و رها است، نظری که بیشتر کارشناسان حوزه سایبری بر روی آن اتفاق نظر دارند، فضایی که نیازمند مراقبت بیشتر از سوی نهادهای دولتی و خصوص است. یکی از روش‌های مرسوم در شرایط خاص استفاده از قاعده فیلترینگ است.
تقریبا تمام کشورهای دنیا بر اساس قوانین خود از ابزار فیلترینگ استفاده می‌کنند. فیلترینگ به عنوان ابزاری برای کنترل دسترسی به اینترنت، کارکردهای متعددی برای کشورها دارد. این کارکردها بسته به اهداف و سیاست‌های دولت‌ها متفاوت است.
کنترل اطلاعات و نظارت بر فضای دیجیتال یکی از مهمترین دلایل فیلترینگ در کشورها به شمار می‌رود و به دولت‌ها این امکان را می‌دهد تا جریان اطلاعات را کنترل کرده و از انتشار محتوای حساس یا نامطلوب جلوگیری کنند، همچنین کمک می‌کند تا با محدود کردن دسترسی به اطلاعاتی که ممکن است به امنیت ملی، سیاست‌های دولتی یا اعتبار کشور آسیب بزند.
از سوی دیگر حفاظت از امنیت ملی و مرزهای زمینی در برابر حملات سایبری، تروریسم و افراط‌گرایی موجب می‌شود تا دولت‌ها برخی دسترسی‌ها را محدود و یا فیلتر کنند تا فضایی برای تبلیغات سازمان‌های تروریستی نباشد.
فیلترشکن و خطرات ناشی از آن
کارشناسان و روانشناسان اجتماعی درخصوص کارکردها و استفاده از ظرفیت فضای مجازی نیز بر این باورند که باید از ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی حفاظت شود تا امکان دستیابی به محتوای پورنوگرافی و خشونت افراطی برای گروه‌های مختلف کمتر شده و از دسترسی کودکان به محتوای نامناسب، مانند سایت‌های قمار، مواد مخدر یا محتواهای جنسی جلوگیری شود. همچنین، مدیریت نظم اجتماعی و جلوگیری از آشوب، حمایت از اقتصاد داخلی، حمایت از شرکت‌های بومی، کنترل تجارت الکترونیکی خارجی، حفاظت از حریم خصوصی و اطلاعات شهروندان، مقابله با کلاهبرداری‌های اینترنتی، محافظت از داده‌های حساس و جلوگیری از جاسوسی دیجیتال نیز دلایل دیگری برای اعمال فیلتر در کشورها است.
در مجموع، فیلترینگ ابزاری است که هم می‌تواند برای اهداف مفید استفاده شود و هم در صورت استفاده نادرست، به مشکلات اجتماعی و سیاسی دامن بزند اما متاسفانه مردم اغلب از ابزارهایی مانند VPN برای دور زدن فیلترینگ استفاده می‌کنند، که کارآمدی آن را کاهش داده و خطراتی را به همراه دارد که از آن بی‌اطلاع هستند.
درخصوص این خطرات در زمان استفاده از فیلترشکن‌ها با سجاد فلاحتکار کارشناس فناوری‌های نوین گفت و گو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید: 
فلاحتکار با اشاره به آسیب‌های ناشی از فیلترینگ و استفاده از فیلترشکن‌ها گفت: به طور کلی نه تنها در ایران که در تمام کشورهای دنیا بر روی برخی سایت‌ها و پلتفرم‌ها فیلتر اعمال می‌شود اما فیلتر بیش از اندازه و طولانی مدت موجب شده مردم به صورت گسترده از فیلترشکن‌ها و وی‌پی‌ان‌ها استفاده کنند که این موضوع آسیب‌ها و مشکلات متعددی را در فضای مجازی کشور ایجاد کرده است.
فیلترشکن‌ها مهمترین تهدید برای فضای سایبری هستند
فلاحتکار ادامه داد: یکی از دغدغه‌های بسیار مهم در فضای مجازی بحث خروج داده از مرزهای مجازی کشور بوده و سوء استفاده شرکت‌های بین‌المللی و دولت‌های خارجی از کلان داده‌های مردم ایران با استفاده گسترده از وی‌پی‌ان‌ها در حال رخ دادن است.
وی افزود: به این معنی که داده‌های مردم ما به جای عبور از زیرساخت‌های ملی به سرورهای خارجی منتقل می‌شود و می‌تواند خطر سوء استفاده شرکت‌ها و دولت‌های خارجی از اطلاعات کاربران و شهروندان ایرانی را افزایش دهد.
فلاحتکار تاکید کرد: این یکی از مهمترین تهدیدهایی است که به واسطه استفاده گسترده از فیلترشکن‌ها، امروز فضای سایبری و مجازی ما با آن مواجه است.
کاهش امنیت سایبری مردم توسط فیلترشکن‌ها
کارشناس حوزه فناوری‌های نوین تصریح کرد: نکته بعدی که وجود دارد این است که استفاده عمومی از فیلترشکن‌ها موجب کاهش امنیت سایبری می‌شود؛ به این معنی که بسیاری از این فیلترشکن‌ها، بدافزارها هستند.
وی تاکید کرد: یعنی سازنده‌های این فیلترشکن‌ها مشخص نبوده و غیر قابل اعتماد هستند، ممکن است بد افزار و جاسوس افزار داشته باشند و طبیعتاً وقتی که کاربران روی گوشی یا کامپیوتر شخصی آن را نصب می‌کنند احتمال جاسوسی از داده‌های آنها به روش‌های مختلف وجود دارد.
فلاحتکار ادامه داد: این جاسوسی به سادگی با ورود یک ویروس یا بد افزار به این دستگاه وجود خواهد داشت به همین دلیل حملات سایبری و ویروسی با استفاده از این وی پی ان های که معلوم نیست اصلا توسعه دهنده آن چه کسی باشد احتمال نفوذ هکری چند برابر می‌شود.
وی افزود: از سوی دیگر استفاده از فیلترشکن‌های نامعتبر موجب نشت و افشای اطلاعات شخصی هم خواهد شد و بسیاری از داده‌های شخصی ما را می‌توانند از گوشی و یا کامپیوتر جمع آوری کرده و در زمان مورد نیاز از آن استفاده کنند.
فلاحتکار اظهار کرد: مسئله سوم، کاهش کیفیت خدمات اینترنت است، استفاده از وی‌پی‌ان‌ها و فیلترشکن‌ها بار اضافی بر روی زیرساخت‌های اینترنت و شبکه وارد می‌کند و در نتیجه اختلال‌ها بیشتر می‌شود و کاربران کاهش سرعت را تجربه می‌کنند که یک آسیب جدی به لحاظ اقتصادی و روانی است.
فیلترشکن عادت دور زدن قانون را متداول می‌کند
کارشناس حوزه فناوری‌های نوین ادامه داد: محور چهارمی که باید در حوزه استفاده گسترده از وی‌پی‌ان‌ها به آن اشاره کنم موضوع تبلیغات است که یک سری تبعات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی دارد. 
وی افزود: مثلا فرض بفرمایید مردم برای استفاده از تلگرام، یوتیوب و مواردی از این دست وی‌پی‌ان نصب میکنند، همین کار دسترسی به محتوای غیر اخلاقی را هم افزایش می‌دهد و یک جوان و نوجوان به راحتی می‌تواند به هر محتوایی دسترسی داشته باشد.
فلاحتکار تاکید کرد: در پلتفرمی مثل یوتیوب که مطالب آموزشی بسیاری وجود دارد، باید از فیلترشکن استفاده کرد درحالی که بسیاری از افرادی در مناطق محروم که دسترسی به وی‌پی‌ان ندارند محتوای آموزشی کمتری هم نسبت به افراد در اختیارشان خواهد بود یعنی حق دسترسی به اطلاعات برای یک سری افراد کمتر شده و اصطلاحا ما افزایش شکاف دیجیتال را خواهیم داشت که خلاف عدالت است.
وی افزود: اینکه مردم ما عادت به دور زدن زیرساخت‌های قانونی کشور کنند به صورت عمومی اعتماد ملی را کاهش میدهد یعنی مردم یاد میگیرند که قوانین را در فضای مجازی دور بزنند و این طبیعتاً روی افزایش روی کاهش اعتماد عمومی تاثیرگذار خواهد بود.