به گزارش سراج24؛ کتاب «پرسش و پاسخهای دانشآموزی (تاریخ اسلام)» اثر سید آیت الله احمدی شیخ شبانی و مرتضی بهرامی خوشنودی در ۹۶ صفحه در مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی تهیه و به همت مؤسسه بوستان کتاب به چاپ رسید.
یکی از تفاوتهای انسان با دیگر مخلوقات، امکان پرسش و تفکر است. به همین علت، انسان همیشه در مورد موضوعات مختلف در حال پرسشگری است؛ از جمله در مورد آغاز و پایان آفرینش و فلسفه زندگی و سبک زندگی درست. این امکان و توانایی را خداوند درون انسان قرار داده و پرسشگری را حق انسان بلکه وظیفه او میداند؛ چنان که در قرآن کریم فرموده: " اگر نمیدانید، از آگاهان بپرسید". مجموعه حاضر پاسخ به برخی پرسشهای دانش آموزان را در بر دارد که با محوریت تاریخ اسلام گردآوری شده است.
پرسش و پاسخ از راهکارهای قرآنی برای کشاندن قاری خود به تفکر و سپس هدایت است؛ سوالاتی که در مورد وجود پروردگار، هدفداری خلقت، عبث و بیهوده نبودن خلقت انسان، معاد، نبوت، هدایت الهی و اخلاق پرسیده شده است. پر واضح است طرح چنین موضوعاتی با روش پرسش و پاسخ، نشان از کارآمدی و اثربخشی این روش دارد. گویا وقتی از انسان سوال میگردد، به چالش کشیده میشود و خود درصدد پاسخ برمیآید و وجدانش درگیر میشود و تا به پاسخی که او را آرام کند، دست نیابد، نمیآساید.
ساختار اثر
اهم مباحث این کتاب عبارتند از: تصرف کاروان تجاری قریش، بیعت امام علی (ع) با ابوبکر، شهادت حضرت فاطمه (ع)، صلح امام حسن (ع)، قیام امام حسین (ع)، مختار ثقفی، فتح ایران، همسران و فرزندان امام کاظم (ع) و ارزش زن در اسلام.
بیعت امام علی (ع) با ابوبکر
پرسش
آیا این درست است که امام علی (ع) پس از شهادت حضرت فاطمه (ع) با ابوبکر بیعت کردند؟ مگر چنین چیزی ممکن است؟ مگر امام حسین (ع) حاضر نشدند تا پای مرگ بروند، اما با کسی که خلافت را غصب کرده است، بیعت نکنند؟
پاسخ
اولاً: توجه داشته باشید که پاسخ تفصیلی به این سوال، نیازمند مطالعهای گسترده و آشنایی با حوادث و شرایط عصر نبوی است و در اینجا بنا را بر اختصار میگذاریم و به پاسخی کوتاه بسنده میکنیم.
ثانیاً: امامان ما انسانهایی خردمند و دانا بودهاند و رفتار و گفتارشان سنجیده و حساب شده بوده و اینکه در برخی موارد رفتارشان متفاوت بوده، به سبب تفاوت شرایط بوده است؛ مانند پزشکی که روزی به بیمارش توصیه میکند فقط پرهیز نماید و در شرایطی دیگر، او را جراحی میکند. هدف او در هر دو حال، تندرستی و سلامت بیمار است، اما تصمیمش متناسب با شرایط بیمار تغییر میکند. امامان نیز با توجه به تسلط کاملی که بر آموزههای دینی داشتند و با در نظر گرفتن شرایط زمان و مکان، عمل میکردند و هدف اصلیشان حفظ اسلام و برپایی دین در جامعه بوده است. گاهی حفظ اسلام در گرو تبلیغ زبانی و پرهیز از هر نوع درگیری بوده (مثل دوران بعثت قبل از هجرت) و گاه لازم میشده است برای حفظ اسلام، به جهاد پرداخت. همچنین گاهی حفظ اسلام در گرو سکوت بوده است، گاهی نیازمند فریاد، گاهی باید با ستمگری مدارا میکردند و گاه باید تا پای جان در مقابلش میایستادند، اما همه اینها با یک هدف و بر مبنای تکلیف شرعی بوده است.
ثالثاً: در منابع تاریخی و برخی روایات اهل بیت (ع) تصریح شده که بیعت امیرالمومنین (ع) با ابوبکر، اجباری بوده است. به نقلی از ابومخنف، عمر دستور داد: "مردم را برای بیعت با خلیفه جمع کنید و هر کس امتناع ورزید، بر سر و پیشانی او بکوبید". امیرالمومنین (ع) را نیز مانند دیگران به زور و کشان کشان برای بیعت بردند و در مسجد نیز بعد از گفت و گو و اتمام حجت، بیعت امام بدین صورت بود که دستش را مشت نمود و به سوی ابوبکر دراز کرد. ابوبکر نیز دستش را به مشت بسته امام علی (ع) زد و به همین رضایت داد. با وجود این، اجباری بودن با سکوت بعدی امام برای مصالحی که خواهیم گفت، منافاتی ندارد.