به گزارش سراج24؛ جمعه سیاه (Black Friday) نامی است که این روزها در برخی فروشگاهها جا باز کرده و به گوش و چشم افراد بیشتری آشنا به نظر میرسد. این رویداد غربی در آخرین جمعهی نوامبر برگزار میشود و به نوعی آغاز آیین خرید برای کریسمس حساب میشود که در آن اجناس با تخفیف بیشتر به مردم عرضه میشود.
سیاه رنگی است که از دوران دوردست نماد بدشگونی به حساب میآمده اما چرا این روز که در آن خریدهای مربوط به سال جدید میلادی انجام میشود، باید با رنگی بدشگون نامگذاری شود؟ منابع موثقی وجود دارد که میگوید یکی از دلایل نامگذاری جمعه سیاه از سوی پلیس آمریکا، خشونت، جرم و درگیری در این روز است و ریشه در قتلها و درگیریهای آن در فروشگاههای مختلف دارد.
شاید دور از ذهن به نظر برسد اما در یک نمونه در سال ۲۰۰۸ میلادی، با هجوم بیش از ۲۰۰۰ نفر به فروشگاه آمریکایی والمارت در این کشور، تعدادی جان باختند و صدمه جدی دیدند. از جمله این افراد میتوان به نگهبان این فروشگاه و یک خانم باردار اشاره کرد.
در سالهای دیگر نیز جرایمی گستردهای از سوی پلیس گزارش شد. حملهی مردم به یکدیگر و قتل دیگران برای خرید اجناس، شلیک افراد به یکدیگر برای جای پارک ماشین، دزدی از فروشگاهها، کشتهشدن افراد زیر دست و پای دیگران و تخریب فروشگاهها از جمله خشونتهای گزارششده در این روز بوده است.
این آیین غربی سراسر خشونت در سالهای اخیر با تلاش جریانهای مختلف جا در فرهنگ ایران باز کرد و حالا در آخرین جمعهی نوامبر امسال دیده شد که در ایران فروشگاههای بزرگ و کوچک بیشتری، اجناس تخفیفخوردهی خود را با عناوینی چون جمعه سیاه، بلک فرایدی، حراجمعه و غیره به مشتریان عرضه کردند.
عمده افراد در جامعه ما در مواجه با این رویداد خارجی، اطلاع کافی از آن ندارند و شاید تنها ذهنیت آنها این باشد که در این روز اجناس و کالاها با تخفیف بیشتری ارائه میشود. در حالی که این دست اقدامات مثل ارائهی تخفیف به مشتریان میتواند در مناسبتهای داخلی به افراد عرضه شود تا هم ایشان از خرید اجناس بهرهمند شوند، هم فروشندگان به کسب سود بیشتر دست پیدا کنند و هم جایگاه آیینهای ملی و مذهبی در اذهان برجستهتر گردد. برخی فروشندگان و صاحبان کسبوکارهای کوچک و بزرگ اما به چه قیمتی حاضرند اجناس خود را بفروشند و این طریق کسب سود کنند؟
ایران، دارای یکی از کهنترین تمدنهای جهان از فرهنگ و آداب و رسوم غنی برخوردار است. ایران مسلمان در عین برخورداری از آیینهای ملی، از اعیاد و آیینهای دینی نیز بهرهمند است که همه برخلاف فرهنگ وحشی غرب، ریشه در کردار و رفتار پسندیده و نیک دارد.
رواج فرهنگ غربی و مناسبتهایی چون جمعه سیاه، جشن کریسمس، ولنتاین و غیره در ایران، نه تنها بر مناسبتهای ملی و دینی ما نمیافزاید، بلکه آهسته و پیوسته جایگزین آنها خواهد شد و آرام آرام آنها را به فراموشی خواهد سپرد. ایران سرشار از جشنها و اعیاد ملی و مذهبی است و نیازی به واردات مناسبت از فرهنگی خشونتبار را ندارد. هضم فرهنگ غنی ایرانی هیچگاه به وقوع نمیپیوندد مگر با رخنهی فرهنگی در پوششهای مختلفی همچون تخفیفهای فروشگاهی و سوداگری اقتصادی.
بیداری و آگاهی مردم و عوامل مرتبط با این رویدادها از جمله صاحبان کسبوکارها، بهرهمندی ایشان از اعیاد و مناسبتهای ملی و مذهبی و عدم استقبال از ضدفرهنگهای غربی قاطعانه خواهد توانست مانع از رواج این شبیخون در فرهنگ کشور شود.