به گزارش سراج24؛ ماجرا از دی ماه 96 و اعتراضات سپرده گذاران کاسپین شروع شد. تصاویر و فیلمهای اعتراضات مردم به سرعت بربستر تلگرام پخش شد و کانالهای ضدانقلاب مردم سایر شهرها را نیز به حضور در خیابانها دعوت کردند. از تلگرام به عنوان ابزار تشدید کنندهی اعتراضات استفاده شد و تصمیم حاکمیت برای فیلتر کردن این پیام رسان قطعی شد. اما مانع بزرگ بر سر راه فیلترینگ تلگرام، استفادهی اکثریت مردم از آن و جنبه اشتغال زایی تلگرام مانع از تحقق فوری فیلترینگ شد.
شعار آزادی بیان کاربران در فضای مجازی نیز یکی از شعارهای اصلی دولت در زمان تبلیغات ریاست جمهوری بود. از طرفی رکود بازار کار و بیکاری ناشی از سیاست نادرست اقتصادی دولت باعث شده بود تا افراد بیکار، اقدام به ایجاد کسب و کار خود بر بستر تلگرام بکنند. فشار حاکمیت جهت استفاده از پیام رسانهای بومی و فشار افکار عمومی باعث شد که دولت نسخهای غیر رسمی و ظاهرا کنترل شده از تلگرام را تحت عنوانهای هاتگرام و تلگرام طلایی در دسترس کاربران قرار دهد. این نسخهها دارای یک فیلتر شکن داخلی بودند و کاربران توانایی مشاهدهی کانالهای ضدانقلاب را نداشتند. یعنی دقیقا مشابه همان فیلترینگی که تلگرام بر کاربران ایرانی اعمال میکند. کاربران ایرانی که با پیش شمارهی ایران یعنی +98 وارد تلگرام شدهاند توانی برخی کانالهای خاص را ندارند.
دولت نسخههای غیر رسمی را در زمان اوج شکوفایی پیامرسانهای بومی ارائه داد و با این کار ضربهی بزرگی پیام رسانهای بومی زد. از آنجا که تصمیم فیلترینگ جایگزینی تلگرام بصورت شتابزده اتخاذ شده بود، پیام رسانهای بومی دچار چالش امکاناتی و تجهیزاتی شدند. شرکتهایی نوپایی که تا پیش از این در غالب چند استارت آپ فعالیت میکردند به یک باره در کانون توجه قرار گرفتند و مسئولیتی به آنها سپرده شده که در حدود توانایی فنی، علمی و امکاناتی آنها نبود. از سوی دیگر مسئولان پیام رسانهای بومی با بیتدبیری تمام و بیشتر براثر جوزدگی پیام رسانهای خود را معرفی کردند که همین امر نیز ضربهی بزرگی برپیکرهی پیام رسانهای بومی بود.
سرانجام دولت تحت فشار حاکمیت مجبور به اعطای وام 5 میلیاردتومانی به هرکدام از پیام رسانها شد. پیام رسانهای موظف شدند تا سرورهای خود را از طریق یکی از شرکتهای ارائه دهندهی اینترنت به شبکه وصل کنند که همین امر موجب کندی نسبی عملکرد این پیام رسانها میشد. تلگرام در بدترین زمان ممکن فیلتر شد و مردم پیام رسانهای بومی را مسبب از بین رفتن کسب و کار خود دیدند. دولت نیز همچنان در جایگاه مخالفت فیلترینگ تلگرام باقیماند و در پشت پرده حمایتهای خود را از تلگرام طلایی ادامه داد ولی هرگز وجود چنین حمایتی را تایید نکرد.
اما در تیرماه سال 97 سردار محمدحسین جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور طی مصاحبهای اعلام کرد که وزارت ارتباطات سرورهای هاتگرام و طلاگرام را در طبقه نهم ساختمان مرکز امام(ره) قرار داده است.
وزیر ارتباطات نیز در همان روز از برخی خبرنگاران دعوت کرد تا با حضور در طبقهی نهم ساختمان مرکز امام خمینی(ره) عدم وجود سرورهای تلگرام طلایی را تائید کنند. اقدامی که از سوی رسانهها به عنوان یک شو آف رسانهای تلقی شد چرا که بررسی وجود یا عدم وجود سرورهای یاد شده نیازمند دانش نرمافزاری است و خبرنگاران چگونه با یک بازدید چند دقیقهای آن هم از یک بخش محدود میتوانستند پی به صحت یا عدم صحت این موضوع ببرند.
هرچند که برخی افراد اعلام میکردند که سرورهای تلگرام طلای در ساختمان شرکت زیرساخت در اتوبان کردستان قرار دارند. این جنجالها ادامه یافت بطوری که رفته رفته با آرام شدن اوضاع حساسیت حاکمیت کم شد. پیام رسانهای بومی به حاشیه رانده شدند و دیگر خبری از حمایتهای مالی و رسانهای نبود. تلگرام طلایی نیز که به عنوان یک فیلترشکن شناخته میشد اعلام کرد که بزودی نسخهای مستقل از سرورهای تلگرام اصلی ارائه میدهد و نیز به زمان بیشتری دارد. این زمان هر چندماه یکبار تمدید میشد تا جایی که دیگر بحث فیلترینگ تلگرام طلایی به فراموشی سپرده شد.
این روند ادامه یافت تا اینکه در روزهای ابتدایی اردیبهشت ماه کاربران گوشیهای اندروید با پیام هشدار عجیبی مواجه شدند. این هشدار و حذف پیامرسانها توسط آنتیویروس Play Protect گوگل رخ داده است که به طور خودکار وارد عمل شده و بدون اجازه کاربر، تلگرام طلایی و هاتگرام را مسدود و از روی گوشی افراد پاک کرده است. همچنین تلاش کاربران برای نصب مجدد این اپلیکیشن ها بی فایده بوده و گوگل با انتشار پیامی اجازه نصب را به کاربر نمی دهد.
حال به گفتهی یکی از کارشناسان فضایی در صدا وسیما اعلام شده که دولت 400 میلیاردتومان برای 1000 سرور تلگرام طلایی هزینه کرده است. پیش از این نیز برخی از چهرههای امنیتی و نمایندگان مجلس اعلام کرده بودند که تلگرام طلایی متعلق به نظام جمهوری اسلامی ایران است.
وزیر ارتباطات اما نظری غیر از این داشت. وی پس از حذف این دو پوسته تلگرام توسط گوگل در حساب کاربری خود اعلام کرد: «برای حق الناس در دی 96 گفتیم «همه» پوستههای فارسی تلگرام فاقد امنیت هستند و البته بر اساس جمعبندی مرکز ملی فضای مجازی عمل کردیم. اکنون 127 پوسته غیر رسمی در کشور وجود دارد. با حذف دو تا از آنها باید دید مدعیان داخلی و خارجی از بقیه و محل تامین بودجه آنها خواهند گفت یا روزه سکوت خواهند گرفت؟»
این فرار رو به جلوی وزیر ارتباطات تنها و تنها یک پیام داشت و آن هم این است که دولت بیش از 400 میلیارد تومان هزینه کرد تا از طبعات فیلتر شدن تلگرام که متوجه دولت بود بکاهد. در این بازه زمانی نیز مردم با استفاده از فیلترشکن آشنا شدند و آن بخشی از مردم هم که از تلگرام طلایی استفاده میکردند کمتر از آنی بودند که بتوانند حرکتی جدی در فضای مجازی ایجاد کنند. دولت نیز در این مدت جایگاه مخالفت خود با فیلترینگ تلگرام را تثبیت کرده و بار مسئولیت فیلترینگ تلگرام را به گردن حاکمیت انداخت. حذف تلگرام طلایی از سیستم اندروید توسط گوگل نیز بزرگترین هدیه برای دولت بود چرا که وزارت ارتباطات را از هزینههای سرسام آور نگهداری این پیام رسان خلاص کرد. باید توجه داشت که فیلترینگ یا عدم فیلترینگ تلگرام کوچکترین اهمیتی برای دولت ندارد و دولت صرفا به فکر حفظ وجههی آزادی خواهی برای کاربران در فضای مجازی است. از طرفی دیگر دولتهای غربگرا همواره با بومی سازی پیام رسانهای اینترنتی و اینترانت ملی مخالف بودند چرا که میدانند بخشی از حامیان آنها را اپوزیسیون نظام تشکیل میدهند و این فرآیند بومی سازی موجب افشای اطلاعات این افراد برای حاکمیت میشود.
از این روی برای دولت و مجموعهی غربگرا مهم نیست که اطلاعات انبوه کاربران ایرانی در اختیار دشمنان قرار بگیرد، آنها صرفا به فکر شعارهای ظاهرا آزادی خواهانه و حفظ امنیت حامیان خود ردخارج و داخل هستند.
انتهای پیام/