به گزارش سراج24؛ در آستانه سالروز تولد شهید ابراهیم رئیسی، یاد و نام او بار دیگر در محافل فرهنگی و رسانهای کشور بازخوانی میشود؛ چهرهای که برای بسیاری نماد ایثار، پشتکار و پایبندی به آرمانهای اجتماعی و دینی به شمار میآید. زندگی این شهید، همچون بسیاری از شهدای معاصر، مجموعهای از کنشهای فردی و اجتماعی است که در کنار انگیزههای شخصی، بازتابی از شرایط تاریخی و جمعی جامعه نیز محسوب میشود.
شهید رئیسی در طول عمر مسئولیتهای کوتاه اما پرفرازونشیب خود، در عرصههای مختلفی حضور یافت که هر یک به نحوی نشاندهنده تعهد او به مسئولیت و مردم بود. کنشهای اجتماعی و فرهنگی او، اعم از فعالیتهای محلی، خدمات داوطلبانه و حضور در میدانهای دشوار، تصویری از فردی را ترسیم میکند که تلاش کرد تا با اتکا به ارزشهای اخلاقی و دینی، تأثیری ملموس در زندگی هموطنانش بگذارد. روایتهای منتشر شده از همکاران، همراهان و نزدیکانِ شهید، بارها بر صفات از قبیل فروتنی، نظم کاری و مطالبهگری سازنده او تأکید کردهاند.
از منظر رسانهای و پژوهشی، زندگی شهید رئیسی موضوعی قابل توجه برای محققان تاریخ معاصر، مطالعات اجتماعی و مطالعات فرهنگی است؛ زیرا نشان میدهد چگونه یک کنشگر محلی میتواند با حضور مستمر و برنامهریزی شده، در سطح محله، شهر یا حتی فراتر از آن تأثیرگذار باشد. بررسی اسناد، گزارشها و خاطرات مرتبط با او میتواند به واکاوی بهتر زمینههای اجتماعی و سیاسیِ زمانه کمک کند و تصویر دقیقتری از تحولات آن دوره ارائه دهد. علاوه بر این، الگوهای رفتاری و تصمیمگیریهای او برای نسلهای نو، بهویژه کسانی که در حوزههای فرهنگی، اطلاعرسانی و خدمات اجتماعی فعالیت میکنند، درسآموز و الهامبخش خواهد بود.
در عرصه فرهنگی نیز، آثار منتشرشده پیرامون زندگی و عملکرد شهید رئیسی، نقش مهمی در شکلدهی حافظه جمعی دارند. کتابها، مقالات و گزارشهایی که با هدف معرفی سیر زندگی و اندیشههای او تهیه شدهاند، علاوه بر حفظ خاطره شخصی، امکان بازاندیشی در نکات کلیدی رفتاری و ارزشمحور او را برای خوانندگان فراهم میآورند.
همزمان با گرامیداشت سالروز زادروز شهید ابراهیم رئیسی، مروری مستند بر کتابها و منابع منتشرشده دربارهٔ ایشان، نقشی دوگانه ایفا میکند. از یک سو به تکریم و پاسداشت یاد و خاطره کمک میکند و از سوی دیگر فرصتی برای نقد و تحلیل فراهم میآورد تا مخاطبان با چشمِ روشنتری به سرنوشتها و انتخابهای جمعی بنگرند. در ادامه این گزارش، به سراغ معرفی و بررسی کتابهایی خواهیم رفت که در خصوص زندگی، کارنامه و یادمانهای شهید رئیسی منتشر شدهاند. آثاری که هر یک از زاویهای خاص به بازتابِ جنبهای از شخصیت و اقدامات او پرداختهاند و میتوانند تصویر کاملتری از میراث این شهید در اختیار پژوهندگان و عموم خوانندگان قرار دهند.
«راز پرواز» / محمدمهدی اسلامی / انتشارات سوره مهر
کتاب «راز پرواز» اثری متمرکز بر دوران ریاست جمهوری شهید سید ابراهیم رئیسی است که توسط محمدمهدی اسلامی تدوین شده است. این کتاب روایت مهدی مجاهد، معاون پیگیریهای ویژه دفتر رئیس جمهور، از چهل روز پایانی زندگی شهید رئیسی، از عملیات «وعده صادق ۱» تا واپسین پرواز او را گردآوری میکند. بیواسطه بودن روایت و ارائه جزئیات دستاول درباره رخدادهایی که به شهادت رئیس جمهور منجر شد، از ویژگیهای بارز این اثر به شمار میآید.
ویژگی برجسته «راز پرواز» تمرکز بر چهل روز آخر زندگی شهید رئیسی و ارائه ناگفتههایی است که تنها از زبان فردی در جایگاه مهدی مجاهد قابل بیان بوده است. کتاب خواننده را در جریان جلسات تصمیمگیری، دغدغههای ملی و اخلاقی و پیچیدگیهای میدانی قرار میدهد و تصویری دقیق و ملموس از روزهای حساس ریاستجمهوری او ارائه میدهد.
محمدمهدی اسلامی با زبانی رسمی و در عین حال روان، جزئیات روزمرگی، مشورتها و تلاشهای رئیس جمهور شهید را بازسازی کرده و امکان همذاتپنداری با فضای آن دوران را فراهم آورده است. «راز پرواز» بیش از یک زندگینامه صرف، پنجرهای است به جهان مدیری امین و متعهد که در دشوارترین بحرانها گام برداشت و تلاشهایش صرف خدمت به مردم و انقلاب شد.
این کتاب نه تنها ابعاد مهمی از روزهای پایانی خدمت شهید رئیسی را روشن میکند، بلکه سندی معتبر برای پژوهشگران تاریخ معاصر و علاقهمندان به شناخت رجال سیاسی و وقایع مهم کشور محسوب میشود. این اثر فرصتی برای آشنایی با معنای واقعی مسئولیتپذیری، ایثار و تعهد در جایگاه عالیترین مسئول اجرایی کشور فراهم میآورد.
«هارداسان» / محمدمهدی رحیمی / انتشارات سوره مهر
کتاب «هارداسان» اثر محمدمهدی رحیمی مجموعهای مستند از خاطرات و مشاهدات دستاول نویسنده طی ۱۰۵۰ روز همراهی نزدیک با شهید آیتالله سید ابراهیم رئیسی است. این اثر با تمرکز بر زندگی شخصی و مدیریتی رئیس جمهور فقید، تصویری دقیق و مستند از سلوک، دغدغهها و فعالیتهای ایشان در دوران تصدی ریاست جمهوری ارائه میدهد.
محمدمهدی رحیمی، که خود به دلیل جایگاهش در دفتر رئیس جمهور از نزدیک شاهد رویدادها و تصمیمات مهم بوده، در «هارداسان» ۲۲۲ روایت کوتاه و مستند از مشاهدات خود گردآوری کرده است. این روایتها شامل ابعاد مختلفی از زندگی شهید رئیسی است؛ از سلوک فردی، مانند انجام نوافل نماز و رعایت روزههای مستمر، تا پیگیری مشکلات مردم، سبک مدیریتی، سفرهای داخلی و خارجی، و جزئیات جلسات و ملاقاتهای مهم.
عنوان کتاب «هارداسان» برگرفته از واژهای ترکی به معنای «کجایی» است و به حال و هوای لحظات جستجو پس از حادثه تلخ پرواز اردیبهشت اشاره دارد، موضوعی که اهمیت ثبت این خاطرات را دوچندان میکند. روایتهای کتاب بر محور خستگیناپذیری، حضور مستمر و پیگیری مستقیم امور توسط شهید رئیسی تمرکز دارد؛ از جلسات فشرده در پاستور گرفته تا بازدیدهای سرزده از مناطق مختلف و سفرهای استانی متعدد.
بخش قابل توجهی از روایتها به ابعاد معنوی و انضباط شخصی شهید رئیسی اختصاص یافته است؛ رعایت نماز اول وقت حتی در میانه جلسات مهم، رجوع به توسل در مواجهه با مشکلات پیچیده کشور و اهتمام ویژه به بیتالمال، از جمله ویژگیهایی است که بر شیوه تصمیمگیری و سبک مدیریتی ایشان تأثیر مستقیم داشته است. برخی از روایتها همچنین نخستین بار گوشههایی از ملاقاتهای محرمانه و مهم رئیس جمهور فقید در داخل و خارج از کشور را تشریح میکنند.
در مجموع، «هارداسان» با نثری روان و مستند، بیش از یک گزارش رسمی، سندی معتبر از تلاشها، منش و زندگی مدیریتی شهید رئیسی ارائه میدهد. این کتاب فرصتی است برای پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ معاصر ایران تا با ابعاد انسانی، مدیریتی و شخصیتی رئیس جمهور فقید آشنا شوند و از این منظر، به عنوان منبعی مستند و خبری برای ثبت خاطرات و تحلیل عملکرد ایشان مورد استفاده قرار گیرد.
«رئیسی عزیز» / فائزه سعادتمند / انتشارات حماسه یاران
کتاب «رئیسی عزیز» مجموعهای از خاطرات و روایتهای دست اول درباره شهید جمهور خادمالرضا، آیتالله سید ابراهیم رئیسی، است که توسط فائزه سعادتمند گردآوری و به رشته تحریر درآمده است. این اثر پس از شهادت رئیس جمهور فقید، با استناد به خاطرات نزدیکان، همکاران و اعضای دولت سیزدهم تهیه شده و تلاش دارد تصویری مستند و دقیق از شخصیت، منش و فعالیتهای مدیریتی ایشان ارائه دهد.
به گفته نویسنده، هدف از تألیف این کتاب ارائه نمونهای از رئیس جمهوری در تراز انقلاب اسلامی و بازنمایی ویژگیهای بارز یک مدیر متعهد و مردمی است. «رئیسی عزیز» با گردآوری مشاهدات و تجربههای نزدیکان رئیس جمهور، خواننده را با ابعاد انسانی، اخلاقی و مدیریتی شهید رئیسی آشنا میکند و به تحلیل روشها و تصمیمگیریهای او در دوران خدمت میپردازد.
این کتاب شامل خاطرات متنوعی از زندگی شخصی و کاری شهید رئیسی است؛ از سلوک فردی، توجه به عبادات و معنویت، تا سبک مدیریتی و پیگیری امور جاری کشور. روایتها بر حضور مستمر و خستگیناپذیر رئیس جمهور در جلسات، سفرهای استانی و تعامل مستقیم با مردم تأکید دارد و تصویر یک مدیر متعهد، مسئولیتپذیر و خدمتمحور را ارائه میکند.
«رئیسی عزیز» همچنین گوشههایی از تعاملات، مشورتها و تصمیمگیریهای کلیدی شهید رئیسی را به خواننده منتقل میکند و اهمیت همدلی، توجه به مردم و رعایت اصول اخلاقی در مدیریت کشور را نشان میدهد.
«آقای رئیسجمهور» / محمدعلی جابری / انتشارات کتابک
کتاب «آقای رئیس جمهور» هجدهمین عنوان از مجموعه کتابهای «قهرمان من» است که با هدف معرفی زوایای شخصیتی و ویژگیهای اخلاقی شهید جمهور خادمالرضا، آیتالله سید ابراهیم رئیسی، به رشته تحریر درآمده است. این اثر توسط محمدعلی جابری نوشته شده و تصویرگری آن را لیلا اربابی بر عهده داشته است. کتاب توسط انتشارات کتابک منتشر شده و تلاش دارد با زبانی ساده و داستانی، بخشهای مهمی از زندگی شهید رئیسی را در اختیار نوجوانان قرار دهد.
«آقای رئیسجمهور» شامل بیست داستان کوتاه است که هر یک گوشهای از زندگی و ویژگیهای اخلاقی شهید رئیسی را بازتاب میدهد. این داستانها از دوران کودکی، نوجوانی و تحصیل تا فعالیتهای مدیریتی، خدمت به مردم و در نهایت شهادت ایشان را پوشش میدهند و تصویری جامع و قابل فهم برای نسل جوان ارائه میکنند. هر داستان با نگاهی ساده و در عین حال آموزنده، تلاش میکند تا ارزشهای اخلاقی، معنوی و مدیریتی شهید رئیسی را به مخاطبان نوجوان منتقل کند.
«پایان مأموریت» / مصطفی رضایی / انتشارات معارف
کتاب «پایان مأموریت» زندگینامهای داستانی از رئیسجمهور شهید، آیتالله سید ابراهیم رئیسی است که به قلم مصطفی رضایی نوشته و منتشر شده است. این اثر با تکیه بر عناصر واقعی، اسناد معتبر و روایتهای مستند، تلاش دارد زندگی شخصی و حرفهای این شخصیت برجسته را در قالبی داستانی، منسجم و قابلفهم برای عموم مخاطبان بازنمایی کند.
نویسنده در «پایان مأموریت» با بهرهگیری از نقلقولها، خاطرات و دادههای مستند، روایتی جامع از مسیر زندگی شهید رئیسی ارائه میدهد. داستان از دوران کودکی او در محله نوغان مشهد آغاز میشود و با عبور از مراحل تحصیل، مسئولیتهای قضایی و اجرایی، تا واپسین روزهای حیات و شهادت وی ادامه مییابد. این ساختار روایی، امکان آشنایی مخاطب با فراز و نشیبهای زندگی فردی و اجتماعی آیتالله رئیسی را فراهم میکند و تصویری پیوسته از سیر شکلگیری شخصیت و منش مدیریتی او ارائه میدهد.
کتاب «پایان مأموریت» در قالب ۱۴۰ برش داستانی تنظیم شده است که از تولد تا زمان شهادت رئیسجمهور شهید را در بر میگیرد. از برش اول تا برش ۱۳۵، روایت به زبان اول شخص و از زاویه دید خود آیتالله رئیسی بیان میشود؛ رویکردی که به اثر، صمیمیت و باورپذیری بیشتری بخشیده است. پنج برش پایانی که به شب تاریخی انتظار مردم ایران پس از حادثه سقوط بالگرد اختصاص دارد، با تغییر زاویه دید و به زبان سوم شخص روایت شده است.
«کلاس شهادت» / محمدحسن فرمانی / انتشارات کتابستان
کتاب «کلاس شهادت» نوشته محمدحسن فرمانی، مجموعهای منتخب از اندیشههای اخلاقی، اجتماعی و اعتقادی شهید جمهور، سید ابراهیم رئیسی، است. این اثر تلاش میکند تصویری روشن از باورها و ارزشهایی ارائه دهد که شهید رئیسی در طول زندگی و دوران مسئولیتهای خود بر اساس آنها عمل کرده است.
مطالعه «کلاس شهادت» نشان میدهد که رفتارها و تصمیمگیریهای شهید رئیسی در تمام دورههای خدمتش، اعم از فعالیتهای قضایی، مدیریتی و اجرایی، با اتکا به اندیشهها و ارزشهای تبیین شده در سخنرانیها و بیانات او هماهنگ بوده است. کتاب با تأکید بر پیوند میان اعتقاد و عمل، خواننده را با فلسفه رفتارها و منش مدیریتی این شخصیت برجسته آشنا میکند و نشان میدهد که او مصداق عینی یک عالم عامل در چارچوب نظام جمهوری اسلامی بوده است.
این اثر با نثری رسمی و روان، به خواننده امکان میدهد تا ابعاد اخلاقی، اعتقادی و اجتماعی شهید رئیسی را بهتر درک کند و نسبت میان باورهای دینی و اقدامات عملی او در مسئولیتهای مختلف را مشاهده نماید. «کلاس شهادت» علاوه بر ثبت و بازنمایی اندیشههای شهید رئیسی، به عنوان منبعی مستند برای پژوهشگران، دانشجویان و علاقهمندان به زندگی رجال سیاسی و دینی معاصر کشور قابل استفاده است.
«بهشتی» / انتشارات ابراهیم هادی
کتاب «بهشتی» زندگینامه و خاطرات رئیسجمهور شهید، خادمالرضا سید ابراهیم رئیسی، است که توسط گروه فرهنگی انتشارات شهید ابراهیم هادی گردآوری و منتشر شده است. این اثر با تمرکز بر روش زیست و منش شخصیتی شهید رئیسی، تصویری مستند و خبری از زندگی یک روحانی متعهد و خادم مردم ارائه میدهد.
نامگذاری کتاب بر اساس مشی زندگی شهید رئیسی صورت گرفته است؛ ایشان به معنای واقعی کلمه تجسم یک روحانی فعال در متن جامعه بودند و تمامی تلاشهای ایشان در مسیر عدالت، تقوا و خدمت به مردم شکل گرفت. کتاب «رئیسی روحانی بود» ضمن مرور زندگی شخصی و فعالیتهای حرفهای شهید رئیسی، نشان میدهد که ایمان، تعهد دینی و اخلاق حرفهای، همواره در تصمیمگیریها و اقدامات عملی او نمود یافته است.
این اثر با استفاده از خاطرات و مشاهدات دست اول همکاران و نزدیکان رئیسجمهور فقید، به بازنمایی دقیق ابعاد انسانی، مدیریتی و اجتماعی شهید رئیسی میپردازد و خواننده را با رفتارها، روشها و ارزشهایی آشنا میسازد که او را به الگویی شاخص از روحانیت فعال و خدمتگزار تبدیل کرده است.
«سید ابراهیم عبد خدا و خادم جمهور» / علیاصغر عطاران طوسی / انتشارات آرمان شهر
کتاب «سید ابراهیم عبد خدا و خادم جمهور» به قلم علیاصغر عطاران طوسی با هدف معرفی ویژگیهای یک مدیر اصلح و مردمی تدوین شده است. این اثر در راستای ترویج الگوی مدیریتی اسلامی و جهادی، تلاش میکند سبک زندگی و مدیریت آیتالله سید ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور فقید ایران، را بهعنوان نمونهای موفق برای مدیران، سیاستمداران و حتی مردم عادی معرفی کند.
کتاب به بررسی سبک زندگی، منش شخصی و عملکرد مدیریتی شهید رئیسی میپردازد و در قالب دو فصل اصلی، ۴۰ ویژگی اخلاقی و مدیریتی او را تحلیل میکند. فصل اول با تمرکز بر ویژگیهای شخصیتی، ابعاد اخلاقی و فردی رئیسجمهور فقید را مورد بررسی قرار میدهد.
مواردی چون مردمداری و مردمدوستی، تواضع و سعه صدر، تعهد و مسئولیتپذیری، مهربانی و خوشخلقی، و خدامحوری و اخلاص از محورهای این فصل است که خواننده را با منش انسانی و اخلاق حرفهای شهید رئیسی آشنا میسازد.
فصل دوم کتاب، به ویژگیهای مدیریتی شهید رئیسی اختصاص دارد و عملکرد اجرایی و مدیریتی او را بررسی میکند. روحیه جهادی و خستگیناپذیری، مواسات و همدلی با مردم، استکبارستیزی، ولایتمداری، تصمیمگیریهای شجاعانه و تکلیفمحوری از جمله شاخصههایی است که نویسنده آنها را بهعنوان الگویی مدیریتی برای مدیران و کارگزاران نظام برجسته میکند.
«سید ابراهیم عبد خدا و خادم جمهور» با استناد به رفتارها، تصمیمات و سبک مدیریتی شهید رئیسی، او را مدیری مردمی، اخلاقمدار و جهادی معرفی میکند و تأکید دارد که شهید رئیسی نه تنها در طول زندگی خود الگوساز بود، بلکه پس از شهادت نیز تأثیرگذار و جریانساز باقی مانده است. این کتاب علاوه بر اینکه زندگینامهای مستند است، سندی مدیریتی و الگوساز محسوب میشود و تلاش دارد از شخصیت شهید رئیسی بهعنوان الگوی مدیریتی الهامبخش یاد کند.
