به گزارش «
سراج24» به نقل از "آسیا تایمز"؛ کاوه افراسیابی تحلیلگر و استاد دانشگاه در مقاله ای تحت عنوان "صلح خاورمیانه به اراده بستگی دارد" افزود؛ سال 2013، سال مهمی برای جنگ و صلح در منطقه خاورمیانه خواهد بود. پاسخ به این سوالات که چه کسی دست بالا را خواهد داشت و آیا منطقه خاورمیانه تحولات مثبت یا منفی را تجربه خواهد کرد یا نه، اگر غیرممکن نباشد دشوار است، اما در روند امور تردیدی نیست و ارائه فهرستی از این تحولات می تواند در رمزگشایی اتفاقات کمک کند.
برای شروع می توانیم فرض کنیم التهابات و جنجال های پس از وقوع بهار عربی در کشورهایی مانند تونس و مصر ادامه خواهد داشت و بحرین و اردن نیز تداوم کشمکش ها برای تغییر را تجربه خواهند کرد.
به نظر می رسد مسئله کردها در عراق تشدید خواهد شد و عراق بیش از قبل با مشکلات تروریسم و اختلافات سیاسی دست و پنجه نرم خواهد کرد.
همچنین؛ می توان تصور کرد که عربستان سعودی همچنان با مسائل جانشینی و بی ثباتی منطقه ای درگیر خواهد بود، تغییر نظام همچنان به عنوان یک مسئله در سوریه مطرح خواهد بود و توسعه طلبی اسرائیل همچنان مورد بی توجهی آمریکا و دیگر قدرت های غربی قرار خواهد گرفت.
پرونده هسته ای ایران به احتمال فراوان درصدر دستور کار دولت دوم اوباما قرار خواهد داشت، بخصوص اگر "لابی اسرائیل" قدرت خود را داشته باشد.
اما تردیدهایی نیز در سال جاری وجود دارد، مثلا دولت سوریه چقدر شانس بقا در سال 2013 را دارد؟ یا رژیم بحرین یا دولت محمد مرسی در مصر؟
آیا امکان دارد که آمریکا به رهبری وزیر خارجه جدید خود به اسرائیل برای فرآیند صلح فشار بیاورد و همچنین برای حل مسالمت آمیز بن بست هسته ای ایران؟
ابهام اصلی در مورد این سوالات از ناتوانی ما در پیش بینی ماهیت سیاست هایی که توسط بازیگران سیاسی اتخاذ و پیگیری خواهد شد، ناشی می شود.
از لحاظ ژئوپلتیکی، چالش سوریه، به دلیل اهمیت استراتژیک این کشور مسئله اصلی سال جدید میلادی خواهد بود. اگر سوریه به دست شورشیان تحت حمایت عربستان و غرب سقوط کند، این امر تغییر چشمگیر در توازن منطقه ای ایجاد خواهد کرد.
روند امور به سوی تکرار سناریوی لیبی پیش می روند که طی آن قسمت هایی از سوریه "منطقه پرواز ممنوع" تحت حفاظت ناتو اعلام می شود، اما هرگونه تغییر رژیمی در این کشور می تواند با بکارگیری سلاح شیمیایی تسریع شود.
برای کسانی که به دنبال صلح پایدار در سوریه هستند، شکی نیست که باید به نقش اخضر ابراهیمی نماینده سازمان ملل متحد در سوریه توجه ویژه ای شود.
*** فرآیند صلح جدید
در حلقه های سیاست در سراسر جهان اجماعی وجود دارد که خواستار فوری فرآیند جدید صلح خاورمیانه هستند. جنگ یک هفته ای غزه در ماه اکتبر و اعلام شهرک سازی جدید اسرائیل و نیز پذیرش فلسطین به عنوان عضو ناظر در سازمان ملل، انگیزه تازه ای را برای پیگیری فرآیند صلح که مورد بی توجهی واشنگتن قرار دارد، بخشیده است.
باراک اوباما اگر به این اولویت بازهم بی توجهی کند، وجهه خود را در جهان از دست خواهد داد.
او باید نماینده جدیدی منصوب کند، به وزیر خارجه جدید خود دستور دهد نشست کمپ دیوید دیگری با رهبران فلسطینی برگزار کند و سیگنال هایی به اسرائیل بفرستد که باید اقدامات غصب اراضی را که قوانین بین المللی را نقض می کند، متوقف کند.
به احتمال فراوان اسرائیل به این درخواست های آمریکا فقط در صورتی که آمریکا رویکرد سخت تری در قبال ایران اتخاذ کند، خواهد پذیرفت.
اما آنچه که مشخص است، این است که تهران مخالف مداخله خارجی در سوریه است و به احتمال فراوان به موازات افزایش دخالت خارجی، کمک های نظامی خود به دمشق را افزایش خواهد داد.
بنابراین یک جنگ نیابتی در سراسر منطقه خاورمیانه غیر محتمل است، بخصوص اگر آمریکا راهبرد مقابله با ایران را اجرایی کند. این موضوع باعث می شود ما برای موفقیت مذاکرات هسته ای ایران در سال 2013 شانسی قائل باشیم.
*** چشم انداز مذاکرات هسته ای ایران
به احتمال فراوان ما شاهد پیشرفت چشمگیری در مذاکرات هسته ای ایران در سال 2013 خواهیم بود. ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی برای رسیدن به مدالیته جدیدی جهت همکاری پیشرفت محسوسی داشته اند و این امر لحن مثبتی را به مذاکرات چندجانبه میان ایران و گروه 1+5 خواهد بخشید.
بنابراین خوش‌بینی بی دلیل نیست: برنامه هسته ای ایران همچنان تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی است و ایران تمایل خود را برای اعتمادسازی با غرب و ایفای نقش فعالتر در مقابله با بحران های منطقه ای نشان داده است.
اما آیا اسرائیل و لابی قدرتمند آن در واشنگتن در اختلال در پیشرفت در بحران هسته ای ایران موفق خواهند شد؟
این سوال حیاتی به این بستگی دارد که کاخ سفید در سال 2013 سیاست صحیحی در خاورمیانه اتخاذ کند که خوی جنگ افروزی اسرائیل را تقویت نکند.
اکنون لابی یهود تلاش های گسترده ای صورت می دهد که تضمین کند پس از "پرتگاه مالی" اصلی ترین اولویت آمریکا، "ممانعت از ایران هسته ای" است. در همین راستا، وال استریت ژورنال در 17 دسامبر، مقاله ای به قلم چارلز وب، دنیس راس و مایکل ماکوفسکی منتشر کرد، به عنوان ماهیت واهی و خیالی ایران هراسی در آمریکا.
در این مقاله نویسندگان با تشریح سناریوی "تبادل هسته ای ایران_ عربستان" در خصوص اولویت تهدید ایران برای اوباما مطالبی نوشته اند. متاسفانه بدون توجه به اینکه این موضوع چقدر پوچ و واهی است، لابی طرفدار اسرائیل در آمریکا سخت سرگرم کار است و باید دید آیا اوباما می تواند در برابر فشار آنها مقاومت کند.
سیاست ارتباط دولت اول اوباما در قبال ایران، به دلیل تناقضات رفتاری و اقدامات ضعیف در سطح استراتژیک و به خصوص به دلیل نفوذ طرفداران اسرائیل مانند دنیس راس در داخل دولت اوباما به شکست انجامید.
اینکه آیا دولت دوم اوباما می تواند مهارت های سیاسی خود در قبال ایران را بهبود ببخشد، سوال مهمی است که پیامدهای چشمگیری بر سیاست های وسیعتر آمریکا در خاورمیانه دارد.
در واشنگتن یک تیم جدید سیاست خارجی برای مذاکره با تهران سخت مورد نیاز است و ما طی هفته ها و ماه های آینده تصاویر واضح تری خواهیم داشت که پاسخ این سوال را روشنتر خواهد کرد.
بدون شک، نگرانی های اقتصاد آمریکا و اثرات یک جنگ پرهزینه دیگر در خاورمیانه در این میان تاثیرگذار خواهد بود.
این موانع قوی آمریکا برای جنگ با ایران نقطه مثبتی برای ارتباطات دیپلماتیک در سال 2013 است.
