به گزارش سراج24،از پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای، این توصیه ای است که ایشان در جلسات خصوصی با مسوولین و همچنین حدود 21 بار در جلسات عمومی، مورد تاکید قرار داده اند: «دولتی ها هم بدانند که آن چه می تواند آن ها را بر انجام وظیفه خودشان قادر کند تکیه بر نیروی داخلی است؛ تکیه بر نیروی مردم است. من بارها این را عرض کردم در جلسات عمومی و همچنین در جلسات خصوصی با مسوولین دولتی، نگاهشان به دست بیگانه نباشد.»(بیانات در دیدار مردم قم 17/10/1393)
***یکی از اولین توصیه ها در اولین روز دولت
اهمیت توجه دولتمردان به استعدادهای درونی ملت ایران در جهت گیری کلی نظام جمهوری اسلامی آن چنان است که رهبر معظم انقلاب در اولین روزی که دولت، مسئولیت سنگین اداره کشور را بر عهده می گیرد به آن اشاره می کنند و «خلع سلاح» در مقابل مشکلات را عاقبت کسانی می دانند که به بیرون کشور دل ببندند:
«درس بزرگی که ما از این فشارهای اقتصادی دریافت کردیم، این است که هرچه می توانیم، باید به استحکام ساخت داخلی قدرت بپردازیم؛ هرچه می توانیم، در درون، خودمان را مقتدر کنیم؛ دل به بیرون نبندیم. آنهایی که دل به بیرون ظرفیت ملت ایران می بندند، وقتی با یک چنین مشکلاتی مواجه شوند، خلع سلاح خواهند شد. ظرفیت های ملت ایران خیلی زیاد است. ما باید بپردازیم به استحکام ساخت درونی اقتدار ملی». (بیانات در مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری اسلامی ایران 12/05/ 1392)
در مطلب زیر توصیه ها و تذکرات رهبر انقلاب به دولت یازدهم مبنی بر توجه به استعدادهای ملت ایران مرور شده است:
مصادیق تذکر رهبری به مسوولین دولتی مبنی بر توجه به «ظرفیت های درونی و نیروی مردم» در یک سال ونیم گذشته
1- آن هایی که دل به بیرون ظرفیت ملت ایران می بندند، وقتی با یک چنین مشکلاتی (فشار و تحریم) مواجه شوند، خلع سلاح خواهند شد. (مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری 12/05/1392 )
2- نگاهمان به بیرون نباشد. این، توصیه ماست. نمی شود از دشمن انتظار دوستی و محبت و صمیمیت داشت. نمی گوییم از این ها استفاده نکنید، اما می گوییم اعتماد نکنید، چشم به آن جا ندوزید، چشم به داخل بدوزید. کلید حل مشکلات این جا است؛ یعنی در درون کشور و امکانات داخلی کشور. (دیدار اعضای هیأت دولت 06/06/1392 )
3- بعضی می خواهند مشکلات را با تکیه به دیگران، با رشوه دادن و تذلل در مقابل دیگران حل کنند؛ بعضی ها هم نه، می خواهند مشکلات را با توان داخلی خودشان حل کنند، اعتقادمان این است که باید از درون، خودمان را تقویت کنیم. این اساس کار است. (دیدار اعضای مجلس خبرگان 14/06/1392)
4- مکرر عرض کرده ایم: ساخت اقتدار درونی ملت که در درجه اول با ایمان صحیح و راسخ و با اتحاد آحاد مردم و با عمل درست مسوولین کشور و با همراهی مسوولان و آحاد مردم و با توکل به خدای متعال انجام خواهد گرفت. (دیدار کارگزاران حج 20/06/1392)
5 - «نگاه خوشبینانه به استعداد بومی کشور» بایستی جدی باشد، استعدادها پرورش پیدا کند؛ این ها پایه های اصلی کار است. وقتی کشوری با تکیه به استعدادهای درونی، با تکیه به ابتکار نیروی انسانی خود، با تکیه به ایمان خود و با اتحاد حرکت می کند، قطعا به نتایج مطلوب خواهد رسید. (دیدار فرماندهان سپاه 26/06/1392)
6- آن چه برای نظام جمهوری اسلامی حائز اهمیت است، استحکام ساخت درونی نظام جمهوری اسلامی است، استحکام درونی ملت ایران است. (مراسم تحلیف دانشجویان دانشگاه های افسری ارتش 13/07/1392)
7- همه حرف ما با مسوولین - چه مسوولین گذشته، چه مسوولین امروز - همین است که باید برای گشایش مسایل کشور و مشکلات کشور، از جمله مشکلات اقتصادی، نگاه به درون باشد. (بیانات در دیدار دانش آموزان و دانشجویان 12/08/1392)
8 - ملت توجه داشته باشد. ببینند که باید یک کشور اقتدار درونی خود را حفظ کند؛ این توصیه همیشه ما به مسوولین است. مشکلات کشور را تنها یک چیز حل می کند، آن هم عبارت است از نگاه به ظرفیت های درونی. (بیانات در دیدار فرماندهان نیروی هوایی ارتش 19/11/1392)
9 - کاری که وزارتخارجه ما شروع کردند، ادامه پیدا خواهد کرد؛ ایران آن چه را قرار گذاشته است و عهد کرده است نقض نخواهد کرد. [اما] علاج مقابله با این دشمنی[آمریکا] هم فقط یک چیز است و آن، تکیه به توان داخلی [است]. (بیانات در دیدار مردم آذربایجان 28/11/1392)
10- این مساله هسته ای و این مذاکرات اگر ان شاءالله به نقطه حلی برسد، باز خواهید دید همین فشارها وجود خواهد داشت، باید در مقابل این فشارها مصونیت سازی کرد، باید به بنای داخلی استحکام بخشی کرد. اقتصاد را باید قوی کنیم تا دشمن از تاثیرگذاری از این ناحیه مایوس بشود. (جلسه تبیین سیاست های اقتصاد مقاومتی 20/12/1392)
11- دستگاه های دولتی خودشان را موظف کنند که برای محصول این مجموعه ها رقیب خارجی نتراشند؛ یکی از بخش های اقتصاد مقاومتی که ما گفتیم، این است. ستون فقرات اقتصاد مقاومتی تولید داخلی است. تولید داخلی اگر بخواهد رونق پیدا بکند یقینا باید، هم به آن کمک تزریق بشود، هم از چیزهایی که مانع رشد آن است جلوگیری بشود. (بازدید از گروه صنعتی مپنا 10/02/1393)
12- اقتصاد مقاومتی یعنی ما اگر به نیروی داخلی، به ابتکار جوان ها، به فعالیت ذهن ها و بازوها در داخل، تکیه کنیم و اعتماد کنیم، از فخر و منت دشمنان خارجی، خودمان را رها خواهیم کرد؛ راه درست این است. هرجایی که ما به ابتکار و استعداد جوانانمان تکیه کردیم، آن جا ناگهان مثل چشمه ای جوشید، شکوفا شد.(دیدار مردم استان ایلام 23/02/1393)
13- دستگاه های دولتی و دستگاه های مدیریت کشور وظایفی در زمینه اقتصاد مقاومتی دارند. علاج مشکلات کشور، اقتصاد مقاومتی است. علاج مشکلات کشور را بیرون از این مرزها نمی شود پیدا کرد. کار بکنند ... معتقدیم آن چیزی که علاج مشکلات کشور است، در درون کشور است، در درون وجود من و شما است. (دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی 04/03/1393)
14- به مسوولین دولت عرض می کنم: اقتصاد مقاومتی را جدی بگیرید. خب، رییس جمهور محترم گفتند، مسوولین دیگر هم کم وبیش اظهار کرده اند، گفته اند، منتها باید عمل کرد... در اقتصاد مقاومتی تکیه بر تولید داخلی است، بر استحکام بنیه درونی اقتصاد است. (دیدار مسوولان نظام 16/04/1393)
15- کلید رونق اقتصادی که مورد تاکید رییس جمهور محترم نیز است، مساله تولید است. باید با استفاده از ظرفیت های فراوان داخلی، تولید را به حرکت درآورد. (دیدار اعضای هیأت دولت 05/06/1393)
16- کشور باید با نیروی درونی اداره بشود؛ یعنی با استعدادهای درونی ما، نیروی انسانی ما، هوش جوانان ما، با این ها باید اداره بشود؛ اگر این شد، هیچ قدرتی در دنیا قادر نخواهد بود که سرنوشت اقتصادی کشور را در دست بگیرد و ملعبه خودش قرار بدهد. (در دیدار با نخبگان جوان 30/07/1393)
17- کشور را باید قوی کنیم. تقویت کشور متوقف است بر استفاده از همه ظرفیت ها و توانایی هایی که ما در داخل کشور و در بیرون کشور داریم. (دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری 13/06/1393)
18- دستگاه های دولتی در بخش های مختلف به این مسایل اقتصادی توجه کنند و از بسیج هم کمک بگیرند. همان طور که قبلا گفتیم که پایه اقتصاد مقاومتی عبارت است از تقویت تولید داخلی و کاهش وارداتی که یا غیرضروری است یا مشابه داخلی دارد. (دیدار اعضای مجمع عالی بسیج مستضعفین 06/09/1393)
19- از جمله بزرگترین مسوولیت های مسوولین کشور همین است که کاری کنند اگر دشمن دلش نخواست تحریم را بردارد، به رونق کشور و پیشرفت کشور و رفاه مردم ضربه ای وارد نشود؛ راه آن چیست. راه آن این است که مراجعه کنیم به درون کشور، از نیروهای درونی کشور استفاده کنیم (بیانات در دیدار مردم قم 17/10/1393)
20- تلاش مسوولین برای این است که حربه تحریم را از دست دشمن غدار بیرون بیاورند. البته اگر توانستند چه بهتر [امّا] اگر نتوانستند همه بدانند، در داخل راهکارهای فراوانی وجود دارد که حربه دشمن را کند می کند. ما اگر به داشته های خودمان درست توجه کنیم میتوان حربه تحریم را کند کرد. (دیدار جمعی از فرماندهان نیروی هوایی 19/11/1393)
21- اگر در کشور اقتصاد مقاومتی باشد، هیچ کدام از این تکانه های بین المللی نمی تواند به زندگی مردم آسیب وارد کند. اقتصاد مقاومتی یعنی این؛ یعنی در داخل کشور، ساخت اقتصادی و بنای اقتصادی جوری باشد که از نیروهای مردم استفاده بشود، کمک واقعی گرفته بشود، برنامه ریزی بشود، بنای اقتصادی استحکام پیدا کند.(بیانات در دیدار مردم آذربایجان 29/11/1393)
*** دو دیدگاه برای حل مشکلات کشور
یک ماه بعد، رهبر انقلاب در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری، درباره دو دیدگاه صاحب نظران برای حل مشکلات کشور سخن می گویند و مجددا دیدگاهی که به مبانی و اصول انقلاب نزدیک تر است را نیز مشخص می کنند:
«بعضی می خواهند مشکلات را با کمک دیگران، با تکیه به دیگران، با رشوه دادن به دیگران، با تذلل در مقابل دیگران حل کنند؛ بعضی ها هم نه، می خواهند مشکلات را با نیروی خودشان، با توان داخلی خودشان حل کنند - اعتقادمان این است که باید به تقویت ساخت درونی نظام اهمیت بدهیم؛ این اساس کار است. از درون، خودمان را باید تقویت کنیم. تقویت درونی با اندیشه کامل، با نگاه عاقلانه و خردمندانه چیزی است ممکن.»(بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری 14/06/1392)
*** تحریم را به مذاکره گره نزنید
رهبر انقلاب، اگرچه گره زدن تحریم و مشکلات کشور به مذاکره را کاری نادرست می دانند، اما ضمن حمایت از تلاش ها و تحرک دیپلماسی دولت، آنان را به توجه به راه حل اصلی مشکلات کشور - که همان استفاده از ظرفیت های درون زای کشور است – فرامی خوانند. چارچوبی که هم می تواند وعده های دولت یازدهم در آن محقق شود و هم کشور در مسیر رشد و پیشرفت به حرکت خود ادامه دهد:
«ما از تحرک دیپلماسی دولت حمایت میکنیم، پشتیبانی می کنیم. در کنار آمادگی های همه جانبه ملت ایران - چه از لحاظ اقتصادی، چه از لحاظ امنیت داخلی، چه از لحاظ استحکام ساخت درونی نظام اسلامی، چه از لحاظ وحدت ملی و چه از لحاظ نظامی - به تلاش و تحرک دیپلماسی هم اهمیت می دهیم و حمایت می کنیم.»(بیانات در مراسم تحلیف دانشجویان دانشگاه های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران 13/07/1392)
«من همواره طرفدار ابتکار در سیاست خارجی و مذاکره بوده و هستم و توصیه همیشگی من به مسوولان این بوده که در سیاست خارجی و مبادلات بین المللی هرچه تلاش و ابتکار وجود دارد به کار بندند اما نباید نیازمندی های کشور و برخی مسایل همچون تحریم ها، به مذاکره گره زده شود.» (بازدید رهبر انقلاب از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه پاسداران 21/02/1393)
*** رمز همیشگی موفقیت جمهوری اسلامی
شاید برخی چنین تصور کنند که این توصیه پرتکرار رهبر انقلاب مبنی بر تکیه به توانایی های ملت ایران، صرفا تاکتیکی برای حل مشکلات فعلی و عبور از شرایط فشار و تحریم است. در حالی که از نظر ایشان، این باور عمیق به نقش مردم، ریشه در اصول و جهت گیری های انقلاب داشته و دارد. قاعده ای که عامل «تمام» پیروزی ها و ناکامی های نظام اسلامی را آشکار می سازد:
«هر جائی که مسوولین کشور توانایی های مردم را شناختند و به کار گرفتند، ما موفق شدیم. هر جایی که ناکامی هست، به خاطر این است که ما نتوانستیم حضور مردم را در آن عرصه تامین کنیم. ما مسایل حل نشده کم نداریم. در همه مسایل گوناگون کشور، مسوولین باید بتوانند راه هایی را برای حضور مردم پیدا کنند - همچنان که در عرصه ی بسیار دشوار جنگ این اتفاق افتاد، کسانی توانستند راه را باز کنند - در زمینه های گوناگون هم می شود، در اقتصاد هم می شود. اقتصاد کشور، تولید کشور می تواند به وسیله همت مردم، با پول مردم، با ابتکارهای مردم، با انگیزه های مردم، چندین برابر شکوفائی پیدا کند.»
«حضور مردم چه جوری است؟ این، همان نکته اصلی است. این جاست که مسوولین باید زمینه ها را، مدل ها را، فرمول های عملی و قابل فهم عموم را، فرمول های اعتمادبخش را برای مشارکت مردم فراهم کنند.» (بیانات در اجتماع بزرگ مردم کرمانشاه 20/07/1390)
«در دوران طاغوت می گفتند کشور صاحب دارد؛ صاحب کشور کیست؟ شاه؛ درحالی که او یک انگل و سربار و زیادی در کشور بود، نه صاحب کشور؛ صاحب کشور مردمند؛ بله، کشور صاحب دارد؛ صاحب کشور کیست؟ مردم. کار وقتی دست خود مردم سپرده شد، آن وقت کارها به سامان خواهد رسید. تدبیر مسئولان در هر برهه ای از زمان در دوران جمهوری اسلامی، باید این باشد؛ کارها با تدبیر، با برنامه ریزی، با ملاحظه همه ظرایف و دقایق در اختیار مردم گذاشته بشود؛ آن وقت کارها پیش خواهد رفت. ما هم از اول انقلاب تا امروز هر وقتی هر کاری را محول به مردم کردیم، آن کار پیش رفته است؛ هر کاری را انحصاری در اختیار مسوولان و روسا و مانند این ها قرار دادیم، کار متوقف مانده است. نمی گوییم حالا همیشه هم متوقف مانده اما غالباً یا متوقف یا کند ]شده ]؛ اگر متوقف نمانده است، کُند پیش رفته است. امّا کار دست مردم که افتاد، مردم کار را خوب پیش می برند.» (بیانات در دیدار مردم آذربایجان 29/11/1393)
*** روش امام و رهبری در هدایت نظام اسلامی
در زمینه حل مشکلات اقتصادی و باز کردن گره معضلات این حوزه نیز رهبر انقلاب چاره کار را در یک چیز مهم می دانند: «مردمی کردن اقتصاد». پیدا کردن «راه هایی برای حضور مردم در زمینه اقتصاد» یکی از مطالبات رهبر انقلاب از مسوولین در سال 90 بود؛ که البته پاسخ درخوری هم به آن داده نشد.
دو سال بعد، سال 92 سالی بود که انتظار می رفت با حضور حماسی مردم در دو عرصه ی سیاسی و اقتصادی آینده ی خوبی برای کشور در این دو حوزه رقم بخورد. اگرچه حماسه ی سیاسی با حضور پرشور ملت ایران در پای صندوق های رأی و مشارکت 72 درصدی مردم در انتخابات محقق شد، اما بار حماسه ی اقتصادی بر زمین ماند. پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال 1393
29/12/1392
روش امام و رهبری در هدایت نظام اسلامی اما فقط این نبوده و نیست که فقط به توصیه ی به حرکت بسنده کنند؛ بلکه جهت حرکت و اقدام لازم را هم نشان می دهند. بیانات در دیدار اعضای مجمع عالی بسیج مستضعفین 06/09/1393
در سیاست های اقتصاد مقاومتی که در روزهای پایانی سال 92 ابلاغ شد، یکی از محورهای اصلی، «مردم محوری» تعیین شده بود و رهبر انقلاب در مقدمه ی ابلاغیه، بار دیگر از مسئولین خواسته بودند که «راه هایی برای حضور مردم در جهاد مقدس اقتصادی» بیابند و با تهیه ی قوانین و مقررات و تدوین نقشه ی راه های لازم فرصت و زمینه را بر این امر فراهم سازند. ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی 30/11/1392
موضوعی که در چند سخنرانی بعدی هم بارها مورد تأکید قرار گرفت و در این تأکیدها به فرمایش امیرالمؤمنین علیه السلام استناد شد که «یدالله مع الجماعة» نهج البلاغه، خطبه ی
هر جا مردم می آیند دست خدا هم هست:
«از ویژگی های سیاست های اقتصاد مقاومتی مردم محوری است که در این سیاست ها ملاحظه شده. تجربه هم به ما نشان میدهد، بیانات و معارف اسلامی هم تأکید میکند که هرجا مردم می آیند دست خدا هم هست. یَدُ اللهِ مَعَ الجَماعَة؛ هرجا مردم هستند، عنایت الهی و کمک الهی و پشتیبانی الهی هم هست؛ نشانه و نمونه ی آن، دفاع هشت ساله، نمونه ی آن خود انقلاب، و نمونه ی آن گذر از گردنه های دشوار این 35 سال [است] چون مردم در میدان بودند، کارها پیش رفته؛ ما در زمینه ی اقتصادی به این کمتر بها دادیم.» بیانات در جلسه تبیین سیاست های اقتصاد مقاومتی 20/12/1392
«اقتصاد (مقاومتی) درون زا است. درون زا است یعنی چه؟ یعنی از دل ظرفیّت های خود کشور ما و خود مردم ما میجوشد؛ رشد این نهال و این درخت، متّکی است به امکانات کشور خودمان؛ درون زا به این معنا است.»
بیانات در حرم مطهر رضوی 01/01/1393
«سال گذشته بیست ونهم بهمن، سیاست های اقتصاد مقاومتی را به دستگاه های مختلف ابلاغ کردیم؛ امروز یک سال گذشته. اقتصاد مقاومتی برای کشور ضروری است؛ تحریم باشد هم لازم است، تحریم نباشد هم لازم است. آن روزی که تحریمی هم در این کشور وجود نداشته باشد، اقتصاد مقاومتی برای این کشور ضروری است، لازم است. ... اقتصاد مقاومتی یعنی در داخل کشور، ساختِ اقتصادی و بنای اقتصادی جوری باشد که از نیروهای مردم استفاده بشود، کمک واقعی گرفته بشود، برنامه ریزی بشود، تکیه ی مسئولان کشور بر این باشد که حرکت اقتصادی کشور را این جوری قرار بدهند.» بیانات در دیدار مردم آذربایجان 29/11/1393
آیا مسئولین دولتی خواهند توانست مقدمات تحقق «حماسه ی اقتصادی» که تنها با ایجاد زمینه ی حضور مردم در عرصه ی اقتصاد کشور میسر می گردد را فراهم آورند؟ بی شک پیش از هر اقدامی مهم ترین عامل موفقیت آنها در این آزمون »ایمان و باور» به نیروی معجز ه آسای مردم خواهد بود.
