اگر نصف جهان بدخلق شد، "چرا" ندارد!

اگر برای شماها، برج آزادی، بازار بزرگ، دریا، غار و مسجد و البته تخت جمشید، نماد ملی، اجتماعی، طبیعی، مذهبی و تاریخی شهرتان است، "زنده رود" برای اصفهان نماد همه نمادهاست؛ اصفهانی که سوگلی همه زیبایی‌ها را در خود جای داده است.

به گزارش سراج24: زنده رود نماد تاریخ اصفهان است؛ چرا که چشم نوازترین بناهای تاریخی جهان پا بر دوش این رود گذاشته‌اند و استقامتشان را از خروش این رود گرفته‌اند. زنده رود نماد هنر شعر و آواز اصفهان است؛ چرا که کمال اسماعیل‌ها، تاج‌ها، کسایی‌ها، شهنازها و ایرج‌ها طنین ساز و صدای خود را به رخ این رود کشیده‌اند.

زنده رود نماد هنر نقش اصفهان است چرا که زیباییش الهام بخش سحر رنگ و قلم کمال الملک‌ها و فرشچیان‌ها و ارچنگ‌ها بوده است. زنده رود نماد هنر قلم اصفهان است چرا که همایی‌ها و جمالزاده‌ها و گلشیری‌ها و سهراب سپهری‌ها از جوار این رود برخاسته‌اند.

زنده رود نماد مذهب اصفهان است چراکه این رود روزی گذر حاج آقا ارباب‌ها و نجفی‌ها و مدیسه‌ای‌ها بوده که با زلالای وجودش، روحشان را تلطیف کرده است. و امروز هم که "زنده رود" نماد و دست آویز شعارها و وعده‌های گاه و بی‌گاه بعضی‌ها شده است. خلاصه بگوییم نبود این رود که انصافاً حیثیت اصفهان را به دوش می‌کشد، به واقع بر اعصاب و روان مردم اصفهان تاثیر خود را می‌گذارد و چه بسا که تحقیقات علمی بسیاری نیز نشان داده افراد ساکن در شهرهای معبر رودخانه، روحیه و خلق و خوی بهتری را نسبت به سایرین از خود نشان می‌دهند و خشکی این رودخانه‌ها نیز تاثیرات منفی را بر سلامت جسمی و روانی ساکنان این مناطق خواهد گذاشت.

در تاکید این ادعا، باید به نتایج چندین تحقیق علمی در رابطه با تاثیرات خشکی رودخانه‌های شهری بر افراد مسکون در این مناطق اشاره کرد:

نتایج پژوهش محققان دانشگاه ژجیانگ چین که با استفاده از دستگاه ثبت امواج مغزی(EEG) صورت گرفته نشان می‌دهد که مناظر طبیعی از جمله منابع آبی درون شهری تاثیر مثبتی را بر سلامت روحی وروانی شهرنشینانی می‌گذارد که دائم با سر و صداهای شهری در ارتباطند؛ به عبارت دیگر محرک‌های بصری نظیر نگاه کردن به جریان‌های آبی بر درک روانی محرک‌های صوتی تاثیر گذار است.

دکتر "روجر اولریخ" استاد دانشگاه چالمرز سوئد طی پژوهشی نشان داده که مردم با دیدن تصاویر طبیعی شامل رودخانه‌های سطوح بسیار پایینی از غم و ترس را از خود نشان داده‌اند.

علاوه بر این، طی پژوهشی دیگر که توسط همین محقق صورت گرفته ثابت شده است بهبودی بیماران در بیمارستان‌هایی که در نزدیکی رودخانه‌ها قرار دارند سریع‌تر بوده، پرستاران ارزیابی منفی کمتری را در حال بیماران گزارش کرده‌اند و جالب اینکه تجویز داروهای ضد درد نیز برای بیمارانی که تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند نیز کمتر عنوان شده است.

"تری هارتیگ" استادیار دانشگاه اوپلاسا سوئد که مقالات بسیاری را در رابطه با روانشناسی کاربردی برای تحقیقات مسکن و شهرسازی و ارتباط آن با طبیعت نوشته است در مجموعه پژوهشی که به همراه همکارانش انجام داده نشان می‌دهد که قدم زدن در حاشیه پارک‌های رودخانه دار، تاثیر قوی را بر توانایی تمرکز انسان دارد و می‌گوید مردم برای رهایی از خستگی مفرط ذهنی به چنین طبیعتی نیاز دارند.

دکتر "Deborah craknell" از دانشگاه پلی موت آمریکا نیز طی پژوهشی مروری دریافتند که نگاه کردن به جریان آب بر ضربان قلب، فشار خون و خلق و خوی افراد مسن و همچنین آلزایمری‌های تاثیر مثبت دارد.

دکتر " Mathew White " از مرکز محیط زیست و سلامت انسان اروپا با انجام پژوهشی دو ساله بر دو هزار و ۷۵۰ شخص هشت تا ۸۰ ساله دریافتند که فضاهای کنار رودخانه با احساس مثبت لذت، آرامش و رفع خستگی مرتبط است.

طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها(CDC) آمار خودکشی در میان کشاورزانی که در مناطق کشاورزی دچار کم آبی زندگی می‌کنند، زیاد است.

اینها تنها نتایج چند تحقیق علمی مبنی بر تاثیر وقوع خشکی در مسیر رودخانه‌ها بر سلامت روانی ساکنان آن مناطق بود و این در حالی است که تاثیرات کم آبی این رودخانه‌ها بر سلامت بدنی انسان‌ها نیز امری کاملاً مشهود است.

برای مثال پژوهش‌های محققان در چین که با استفاده از تکنولوژی نقشه برداری(GIS) انجام گرفته نشان می‌دهد که بین خشک شدن مسیر رودخانه‌ها و وقوع سرطان مری ارتباط وجود دارد؛ در مناطقی که به علت کمبود آب، میزان شوری آب بالا رفته، میزان نیتروز آمین (ماده مولد یا مشدد سرطان مری) و " fumonisin B۱" در گیاهان چنین مناطقی افزایش یافته که می‌تواند دانه را نیز آلوده کند و در نتیجه این آلودگی‌ها وارد چرخه غذایی انسان‌ها می‌شوند.

مرگ و میر ناشی از سوء تغذیه نیز یکی دیگر از تاثیرات خشک شدن منابع آبی زمین‌های کشاورزی است؛ کم آبی با تاثیر بر اکوسیستم‌های طبیعی باعث کاهش منابع غذایی شده(محصولات کشاورزی و دامی) و در نتیجه کیفیت و کمیت مواد مغذی کاهش می‌یابد که همین امر منجر به آسیب پذیری در برابر بیماری‌های مختلف می‌شود.

هنگامی که خاک مسیرهای رودخانه‌ای بنا به علل مختلف خشک شود، انتشار غبار به هوا افزایش یافته و همین امر از دو طریق می‌تواند برای بدن مضر باشد؛ ۱- حمل پاتوژن‌ها (عوامل ایجاد بیماری) ۲_ آسیب‌های مستقیم ناشی از استنشاق غبار.

برای تصدیق تاثیرات منفی خشکی زاینده رود بر سلامت بدنی و روانی مردم اصفهان، از این دست مثال‌ها و برهان‌های علمی بسیار است ولی اینکه خشکسالی این رود طلسم زده تا کی ادامه خواهد داشت، پرسشی است که گویی هنوز جوابگوی مشخصی ندارد. اما پرواضح است که علاوه بر انتظار برای بارش رحمت‌های الهی و همچنین چاره اندیشی‌های مدبرانه مسوولان، نه تنها مردم اصفهان بلکه هموطنان ما در استان‌های همسایه و هم‌جوار زنده رود نیز باید در بازگرداندن روح زندگی به این رود نیز نهایت مساعدت داشته باشند.
به امید اینکه طی ماه‌های پیش رو، شاه کلید آقای حسن روحانی هم قفل حیات زنده‌رود را بگشاید.