به گزارش «سراج24»، حضرت آیت‌الله عبدالله جوادی آملی روز دوشنبه در درس تفسیر خود که در مسجد اعظم برگزار شد، به ادامه تفسیر آیات پایانی سوره مبارکه احزاب پرداخت و گفت: در فضای مدینه در جریان جنگ احزاب عدهای به شایعهپراکنی و به هم زدن امنیت و آرامش پرداختند که قرآن در آیه 60 سوره احزاب فرمود اینان باید دست بردارند وگرنه مسلمانان بر علیه آنان بسیج میشوند، ظاهر این است که آنان دست برداشتند و چون هیچ خبری از جریان بعد از تهدید نیست آنان فروکش کردند «مَلْعُونِینَ أَیْنَمَا ثُقِفُوا أُخِذُوا وَقُتِّلُوا تَقْتِیلًا» خداوند در این آیه گفته است از رحمتخدا دورشده و هر کجا یافته شوند گرفته و سخت کشته خواهند شد، ممکن است معصیت‌های شخصی و فردی را خدا ببخشد اما خداوند از معصیت‌هایی که به جامعه اسلامی و امت اسلامی و مربوط به نظام و کشور است نمی‌گذرد.
وی با اشاره به آیه «إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا» ابراز کرد: این آیه امر رجحان را می‌رساند، درباره نظام گفته‌اند واجب است اما در غیر از نماز واجب نیست، پیامبر(ص) فرمود صلوات ابتر را نفرستید، همان پیامبری که فرمود نماز صبح دو رکعت است گفت که صلوات را ابتر نفرستید و شافعی این مطلب را قبول دارد صلوات بر آل پیامبر(ص) را واجب می‌داند، همچنین باید توجه داشت که صلوات درجاتی دارد، مؤمنان و اولیا درجاتی دارند و پیامبران(ص) هم درجاتی دارند و هیچ کمرتبهای واسط رسیدن فیض به عالی و اعلی نخواهد بود.
مفسر برجسته قرآن با اشاره به این‌که قرآن قانون اساسی است و کلیات را می‌رساند، ابراز کرد: نیاز به روایات اهل‌بیت(ع) وجود دارد، الان دست ما کوتاه است و گرنه پیامبر(ص) 23 سال درس رسمی قرآن داشت، پیامبر(ص) که تنها تلاوت نکرد بلکه تفسیر هم کرد و به تزکیه هم پرداخت، خداوند نیز به پیامبر(ص) فرمود این کتاب را بر تو نازل کردیم که برای مردم آن‌چه را که هست تبیین کنی، دست ما از روایات اهل‌بیت(ع) کوتاه شده است و اگر وجود امام صادق(ع) و امام باقر(ع) نبودند بسیاری از مسائل برای ما حل‌ناشدنی می‌ماند، مشکل جدی ما این است.
فهم جزییات قیامت برای ما سخت است
وی با قرائت آیه «یَسْأَلُکَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَکُونُ قَرِیبًا» ادامه داد: این کی و کجا هم در حدوث عالم و هم در انقراض دنیا مطرح است، درباره حدوث عالم می‌پرسند عالم کی حادث شده است، در عدم محض نه زمانی بود و نه مکانی، با ایجاد یک ماده یا جسم متحرک زمان و مکان پیدا می‌شود و این جسم بُعدی دارد و به این دلیل این مکان پیدا شد و چون حرکت می‌کند، کی و زمان پیدا شد، اگر این جسم خلق نشود و عدم محض باشد فاصله‌ای بین عالم و الله نیست که کسی بگوید خدا بود و هیچ کس نبود و بعد جهان خلق شد اشتباه گفته زیرا ما قبل و بعدی در عدم محض نداریم.
حضرت آیت‌الله جوادی آملی ادامه داد: در آیه محل بحث علم پیش خداوند است و شاید نزدیک باشد، اگر قیامت صغری باشد، پس برای خیلی‌ها این قیامت صغری اتفاق افتاده است زیرا مرده‌اند و برای خیلی‌ها این قیامت صغرایشان نزدیک است، فرمود ما شما را از خاک خلق کردیم و دوباره به خاک برمی‌گردانیم و بار سوم شما را از همین خاک خلق کردیم و به آن بازمی‌گردانیم، معاد روحانی اثبات و طرحش بسیار آسان است اما در معاد جسمانی باید آیات مختلفی مانند آیات سورههای طه، یس، واقعه و ابراهیم بررسی شود.
وی گفت: در سوره ابراهیم خداوند فرمود، «یَوْمَ تُبَدَّلُ الأَرْضُ غَیْرَ الأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ وَبَرَزُواْ للّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ» وقتی قیامت بر پا می‌شود زمین به زمین دیگر و آسمان به آسمان دیگر تبدیل می‌شود، این که فرمود ما شما را از زمین بازمی‌گردانیم سه حال دارد، قبل از این‌که وضع زمین و آسمان به کلی تغییر یابد همه ما را زنده می‌کند، و بعد این نظام را به هم می‌زند، یا این‌که اول کره زمین را عوض می‌کند و بعد اولین و آخرین را زنده می‌کند یا بعد از تغییر ساختار زمین و آسمان ما را زنده می‌کند.
آتش هماکنون برای جهنمیان آماده است
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: این‌ها چیزهایی است که فهم آن دشوار است و باید روی آن کار و کوشش شود، این‌که در روایات آمده است زمین به کره گندمی تبدیل می‌شود چگونه است و ما نمی‌دانیم، البته عیقده ما این است که هر چه قرآن و اهل‌بیت(ع) فرمودند را بپذیریم، ما نمی‌دانیم که چه اتفاقی می‌افتد اما می‌دانیم که اتفاق می‌افتد، این‌که چگونه اتفاق می‌افتد برای ما اثر علمی دارد و اثر عملی ندارد، هر روز افرادی دارند می‌میرند اما این‌که به کجا می‌روند نمی‌دانیم، «یَسْأَلُکَ النَّاسُ عَنِ السَّاعَةِ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ اللَّهِ وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّ السَّاعَةَ تَکُونُ قَرِیبًا» علمش پیش ذات اقدس اله است و شاید نزدیک باشد.
وی با اشاره به آیه «إِنَّ اللَّهَ لَعَنَ الْکَافِرِینَ وَأَعَدَّ لَهُمْ سَعِیرًا»، خاطرنشان کرد: همانا خدا کافران را لعنت کرده و آتشی افروخته برای آنان آماده کرده است، این‌که وجود مبارک حضرت امیر(ع) فرمود من بهشت و جهنم را می‌بینم همین است، وجهی ندارد که این «اعد» را توجیه کنیم، اعد لهم سعیرا یعنی آماده کرد، نه به معنای آماده بودن، در علم اصول اصلی داریم بر این اساس که اصالت بر حقیقت است و نباید آن را بر مجاز گرفت، در سوره نساء فرمود «إِنَّ الَّذِینَ یَأْکُلُونَ أَمْوَالَ الْیَتَامَى ظُلْمًا إِنَّمَا یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ نَارًا» کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند، هیچ دلیل نداریم که این اعد را توجیه کنیم.
