به گزارش سراج24؛ به نقل از روابط عمومی سازمان فضای مجازی سراج، مجلهی هفتگی «سایبرنما» که به همت مرکز تحقیقات و آیندهپژوهی سازمان فضای مجازی سراج منتشر شده است، با معرفی آخرین و مهمترین رخدادهای تکنولوژیک دنیا و تبیین اهمیتِ آنها در آیندهی بشریت، شما را با مسیر انقلاب تمدنی سایبری آشنا میکند.
در مجله این هفته سایبرنما به هوش مصنوعی جدید گوگل، پیشبینی خودکشی توسط هوش مصنوعی، رباتهای قاتل چینی، آزاد شدن مصرف گوشت مصنوعی در آمریکا و تلاش کاخ سفید برای تدوین منشور حقوق هوش مصنوعی اشاره شده است.
علاقمندان میتوانند این شماره از مجله هفتگی «سایبرنما» را از طریق این لینک دریافت کنند و همچنین متن کامل این مجله به شرح زیر میباشد:
۱. پروژه جدیدِ گوگل: از متن به فیلم
این روزها بازارِ هوشهای مصنوعیِ تولیدکنندهی تصویر حسابی داغ است. دال-ای اولین پروژهای بود که چند ماه قبل در مورد آن صحبت کردیم. پس از آن Midjourney و حس و حالِ زیباییشناسانهی این هوش مصنوعی نظرِ همهی جهان را به خودش جلب کرد. به نظر میآید که گوگل، یکی از مهمترین و بزرگترین تولیدکنندگانِ هوش مصنوعی، نمیخواهد در این رقابت از دیگران عقب بماند. هفتهی گذشته گوگل محصولی را معرفی کرد که میتواند با دریافتِ یک دستورِ متنی، یک کلیپِ کوتاهِ تصویری درست کند. چند ماه پیش دانشمندان چینی موفق شده بوند که محصولی مشابه با عنوانِ CogVideo را تولید کنند اما به نظر میرسد که ویدئوهای گوگل از کیفیتِ بالاتری نسبت به مدلِ چینیاش برخوردارند.
هوشِ جدیدِ گوگل پس از دریافتِ یک متن (مثلاً: «منفجرشدنِ یک بالون پر از آب») ابتدا یک فیلم با کیفیت پایین را تولید میکند و سپس با استفاده از تکنیکهای افزایشِ کیفیت، آن را به فیلمی ۱۲۸ فریمی (۲۴ فریم در ثانیه) با کیفیتِ 720p تبدیل میکند. گفته میشود که هوشِ گوگل فهمِ بهتر و دقیقتری نسبت به متن دارد و در نتیجه کیفیتِ آن از دال-ای بالاتر است. آیا روزی از راه میرسد که رمانها خود به خود تبدیل به فیلمهای سینمایی یا سریال شوند؟
۲. پیشبینی خودکشی توسط هوش مصنوعی
یکی از اصلیترین و مهمترین کارکردهای هوش مصنوعی در حوزهی پیشبینی محقق میشود. شاید بیراه نباشد اگر بگوییم که ما انسانها هوشهای مصنوعی را میسازیم تا آنها بهتر از خودِ ما بتوانند پیشبینی کنند: رفتارِ کاربران در اینترنت، وقوعِ جرم، پیشبینی لجستیکی، رفتارِ مواد و ذرات و حتی پیشبینیِ خودِ هوش مصنوعی تعدادی از مصادیقِ متعددِ این مسئله هستند. بنابراین پیشبینیِ خودکشی توسط هوش دور از ذهن نیست. یک انیستیتو استرالیایی الگوریتمهایی در یادگیری ماشینی توسعه داده است که میتوانند خودکشی را در سطحِ ایدهپردازی، اقدام و مرگ تشخیص دهند.
کشورهای مختلف مانندِ ایران پروتکلهای مشخصی برای پیشبینی خودکشی یک فرد و راهکارهای مواجهه با آنها را اختیار کردهاند اما نتایجِ تحقیقات نشان میدهد که حدودِ ۷۵ درصد از کسانی که به دلیلِ خودکشی میمیرند، در این پروتکلهای آنالوگ کمریسک محسوب میشدند و برای هیچ کدام از آنها ریسکِ بالای خودکشی تشخیص داده نشده است. به گفتهی محققان یادگیری ماشینی میتواند حجمِ گستردهای از دادههای بالینی و حتی اجتماعی (مانندِ پستهای شبکههای اجتماعی) را بررسی کند و بدین ترتیب ریسکِ یک فرد برای خودکشی را با صحتِ بالاتری اعلام نماید. هوش مصنوعی ۶۶ درصد از خودکشیهای موفق را درست تشخیص داده است و ۸۷ درصد از مواردی که به خودکشی منتهی نمیشود را نیز به دقت پیشبینی کرده است.
۳. سگهای قاتل سوار بر پهپادهای چینی
رقابت بر سرِ سگهای قاتل روز به روز شدت مییابد. همهی قدرتهای نظامی ارزشِ این سگها در عملیاتهای زمینی را درک کردهاند و نمونههای متعددی از این سگها را معرفی کردهاند. به نظر میآید سگها همان نقشی را بر روی زمین به عهده گرفتهاند که پهپادها در آسمان به عهده گرفتهاند: ارزان، کارآمد و مهیب. هفتهی گذشته شرکتِ بوستون داینامیکز در بیانیهای مسلحساختنِ روباتهای خودمختاری مانندِ سگهای روباتیک را محکوم کرد اما به نظر نمیآید که چنین بیانیههایی تغییری در روندهای مهمِ نظامی ایجاد کند. به طورِ مثال چین هفتهی گذشته ترکیبِ سگ-پهپاد را معرفی کرد.
این ترکیب به گفتهی کارشناسان خلاقیتِ کمهزینه اما کارآمدی در صحنههای نبرد است: پهپادهای سبک، سگهای قاتل را به منطقههای عملیاتی حمل میکنند و عملیاتهای زمینی توسطِ این سگها برای ضربهزدن به محورهای ضعیفِ پشتِ نیروهای دشمن انجام میپذیرد. این خبر توسطِ یک اکانتِ منتسب به ارتشِ چین در توییتر فاش شد. این اکانت فیلمی یک دقیقهای از این ترکیب را منتشر کرد که در آن سگی مسلح به یک مسلسلِ ساختِ چین بر روی سقفِ یک ساختمان از پهپاد پیاده میشود. خلاقیتِ چینیها به خصوص در جنگهای پارتیزانی کاربرد دارد. همچنین دیر یا زود باید منتظرِ ظهورِ چنین جنگافزارهایی در نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران نیز باشیم.
۴. آیا گوشتهای مصنوعی در آمریکا آزاد خواهند شد؟
غذا و آب دو ابربحرانِ آیندهی بشریت هستند و بسیاری از سیاستگذاریها در زمینهی توسعهی تکنولوژی در راستای این دو بحران تدوین میشوند. پیشبینی میشود که در آینده گوشتهای مصنوعی قوتِ غالب جوامع باشند و به همین دلیل است که کشورهای مختلف در حالِ تنظیمِ سیاستهای خود در این زمینهاند. امروزه سنگاپور تنها کشوری است که در آن تولید و توزیع گوشت مصنوعی آزاد است. چین اعلام کرده است که تا پنج سال آینده عرضهی این گوشتها را آزاد خواهد کرد. آمریکا و اسرائیل نیز هر کدام استارتآپها و شرکتهای مختلفی را تاسیس کردهاند که به زودی وارد بازار خواهند شد.
همچنین در شمارهی گذشتهی سایبرنما از فرمانِ اجرایی بایدن در حوزهی بیوتکنولوژی خبر دادیم و آرام آرام تاثیراتِ این فرمان بر روی مسئلهی گوشت و مواد غذایی نیز بیش از پیش آشکار میشود. بر اساسِ گمانهزنیها به نظر میرسد که ادارهی غذا و داروی آمریکا پس از فرمانِ بایدن در حالِ مقرراتگذاری بر روی این محصول است تا با معرفی استانداردهای پزشکی و سلامت، گوشتهای مصنوعی در یک فرآیندِ مشخص به بازار عرضه شوند. دولتِ ایالات متحده هنوز واکنش رسمی به این گمانهزنیها نداشته است زیرا به نظر میرسد که چنین قانونی میتواند نظامِ بازارِ کشاورزی و دامداری (که صنعتِ بزرگی در آمریکا هستند) را به کل دگرگون سازد.
۵. انتشار نقشهی منشور حقوقِ هوش مصنوعی توسط کاخ سفید
سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ سالهایی بود که کشورهای مختلف به تبعیت از چین، یکی پس از دیگری برنامههای ملی خود را برای توسعهی هوش مصنوعی منتشر میکردند تا روشن شود که آن کشور دقیقاً در پیِ توسعهی چه حوزههایی است و چگونه باید بسیجِ عمومی در این حیطه رخ بدهد. از سالِ ۲۰۲۲ اما این روند تغییر کرده است: اکنون کشورها بیش از هر زمانِ دیگری در حالِ مقرراتگذاری و سیاستگذاری در حوزههای مختلف هوش مصنوعی هستند. هفتهی گذشته طرحِ مسئولیتپذیری هوش مصنوعی در اتحادیهی اروپا را معرفی کردیم و این هفته کاخِ سفید نقشهی «منشورِ حقوقِ هوش مصنوعی» را منتشر کرد. این نقشه مشتمل بر ۵ اصل است:
۱) موثر و امنبودنِ سیستمها
۲) حفاظت از تبعیضِ الگوریتمی
۳) حریم خصوصی داده
۴) اطلاعیه و توضیحات کافی به کاربران
۵) بازگشت به انسان (در صورتِ نیاز)
این منشور ابعادِ مختلفِ حقوقِ انسانها و کاربران نسبت به هوشِ مصنوعی را تعیین کرده است؛ به طورِ مثال در اصلِ پنجم، هر کاربرِ انسانی باید بتواند در صورتِ خواست یا نیاز با یک انسان (و نه هوش مصنوعی) سر و کار داشته باشد. کاخ سفید با انتشارِ این منشور پرستیژ حقوقِ بشری خود ( به خصوص در مقابلِ اتحادیهی اروپا) را به میزانِ زیادی تقویت کرده است.