به گزارش سراج24،با مروری کوتاه به سیره تربیتی ائمه اطهار(ع) درمی‌یابیم که آن بزرگواران از ماه مبارک رمضان به‌عنوان یک دانشگاه تربیتی بهره گرفته و با پرورش شاگردان و انسانهای با استعداد در روز عید فطر هدایا و جوائز مادّی و معنوی به آنان عطا می‌کردند و به این ترتیب این ماه را به یک آموزشگاه و کلاس پرورش روح و جسم و اخلاق تبدیل نموده و به پرورش‌یافته‌گان این مکتب در محدوده وسع و اختیاراتش نسبت به شایستگی افراد، عطایائی در نظر گرفته و آنان را تشویق می‌کردند.
عید فطر و دستاوردهای یک ماه بندگی خالصانه
مقام معظم رهبری می فرمایند: این نماز روز عید فطر به یک معنا شکرانه نعمت الهی در ماه رمضان است. شکرانه‌ی این ولادت جدید است. در نماز عید فطر بارها به خداوند عرض می‌کنیم: «ادخلنی فی کلّ خیر ادخلت فیه محمّدا و آل محمّد»؛ ما را به آن بهشت مصفای ایمان و اخلاق و عمل که این برگزیدگان را در آن جا دادی، وارد کن. «و اخرجنی من کلّ سوء اخرجت منه محمّدا و آل محمّد صلواتک علیه و علیهم»؛ از آن دوزخ عمل ناشایست، اخلاق ناشایست، عقیده‌ی ناشایست که این بزرگواران و عزیزان عالم خلقت را از آن محفوظ و مصون نگاه داشتی، ما را خارج کن.
* عیدفطر زمینه‌ساز وحدت مسلمین
فرا رسیدن روز مبارک عید فطر، نوید بخش تحوّلاتی سرنوشت ساز در زندگی اهل ایمان است. چراکه عید فطر یکی از ایام الله، زمینه‌ساز وحدت کلمه برای مسلمانان و تقویت اتحاد و اراده آنان، تجدید حیات دوباره برای اسلام، دمیدن روح ایمان و سرور و نشاط برای بندگان الهی، روز نمایش عظمت دین و بازگشت دوباره به فطرت انسانی و بالاخره روز فتح و پیروزی در جهاد اکبر برای رهروان خداجوی می‌باشد. در شب و روز عید فطر، اهل ایمان از سوئی به شب‌زنده‌داری و نماز و دعا می‌پردازند و از سوئی دیگر با زمزمه زیارت امام حسین(ع) با آن‌حضرت و مقاصد آسمانی‌اش پیمان مجدد امضاء کرده و روح حماسه و عرفان و فداکاری را در وجودشان احیاء می‌کنند.
این اعمال معنوی آنان را برای پرواز در عالم ملکوت به همراه قدسیان آماده می‌کند و آنان بدین‌وسیله از قید و بند مادّیات و علاقه‌های بی‌ارزش رهائی یافته و با دلی سرشار از شوق ایمان و عشق به خدا، زندگی نوینی را آغاز می‌کنند. چه زیباست که تمام اقشار جامعه از این فرصت به‌دست‌آمده در راه اعتلای کلمه حق و توسعه و ترویج معارف حیاتبخش الهی بهره گرفته و خود را یک سال دیگر در پناه ایمان و مصونیت بیمه کنند. در آن روز مسلمانان با شوق وصف ناپذیری از عبادات و ریاضت شبهای ماه رمضان و شبهای قدر و زیباترین لحظات ارتباط با خداوند فارغ شده و در اجتماع روز فطر صف می‌کشند و اتّحاد و یگانگی و برادری و همدلی خود را به نمایش گذاشته و بار دیگر دست رد به سینه شیطان و شیطان‌صفتان می‌زنند و هم‌نوا با برادران دینی خود، پروردگار با عظمت را صدا کرده و توفیق در تمام کارهای خیر و دوری از تمام بدی‌ها را به همراه حضرت محمّد و آلش - که درود خدا بر آنان باد - از درگاه خداوند درخواست می‌کنند. در همین راستا به برخی از دستاوردهای این روز باشکوه اشاره کرده و روح و جان خویش را با آموختن درسهائی از آن صفا می‌بخشیم به امید این‌که توشه‌هائی را برای سلوک به‌سوی حق به‌دست آوریم.
* حل مشکلات اجتماعی و اقتصادی مردم
در اجتماع بزرگ مسلمانان در روز فطر، می‌توان پیامهای مهم و حیاتبخش اسلام را به گوش حاضرین رساند چراکه برخی افراد فقط در چنین روزی فرصت راه‌یابی به مجالس مذهبی را پیدا می‌کنند و در چنین فضائی آمادگی شنیدن مطالب معنوی و دستورات انسان‌ساز اسلامی را دارند. به همین جهت امیرمؤمنان علی(ع) در یکی از خطبه‌های خویش در روز عید فطر بعد از حمد و ثنای الهی و فراهم نمودن زمینه پیامهای آسمانی به بیان مهم‌ترین دستورات الهی پرداخته و اهم احکام کلیدی را به نمازگزاران فطر می‌آموزد. در فرازهائی از گزارشی که شیخ صدوق از بیانات امیرمؤمنان علی(ع) در خطبه عید فطر آورده است، چنین می‌خوانیم: «انّ هذا الیوم جعله الله لکم عیداً و جعلکم له اهلاً فاذکروا الله یذکرکم و ادعوه یستجب لکم؛ امروز را خداوند متعال برای شما عید قرار داده است و به شما شایستگی آن‌را عنایت فرموده پس شما هم به شکرانه آن خدا را یاد کنید تا شما را یاد کند و او را بخوانید تا شما را اجابت کند.
* ترویج معارف دینی
مبلغان گرامی در صورت هدایت صحیح مردم و مخاطبین خویش در این زمینه توفیقات افزون‌تری را در امر تبلیغ خواهند داشت و در به‌وجود آوردن مراکز علمی، عمرانی و بهداشتی که نوعی باقیات صالحات است شریک خواهند بود؛ چه بسیار از عالمان متعهد و مبلغان پر تلاشی که از همین زاویه به توسعه و ترویج معارف عالی اسلام پرداخته‌اند. به همین جهت امیر مؤمنان مردم را به پرداخت دَینِ شرعی خویش تشویق نموده و با یاد آوری اهمّیت موضوع می‌فرماید: «و اَدّوا فِطرَتَکُم، فَاِنَّها سُنَّةُ نَبیِّکُم وَ فَریضَةٌ مِن رَبِّکُم فَلیُؤدّها کُلُّ اِمرِءٍ مِنکُم عَنهُ وَ عَن عیالِهِ کُلِّهِم ذَکَرِهِم وَ اُنثاهُم، صَغیرِهِم و کَبیرِهِم وَ حُرِّهِم و مَملُوکِهِم عَن کُلِّ اِنسانٍ مِنهُم صاعاً مِن بُرٍّ اَوصاعاً مِن تَمرٍ اَو صاعاً مِن شَعیرٍ؛ زکات فطره خود را که سنت پیامبرتان و فریضه واجبی از سوی پروردگارتان می‌باشد هر یک از شما از سوی خود و افراد تحت تکفل خود از زن و مرد، کوچک و بزرگ، آزاد و مملوک یک صاع گندم یا خرما یا جو پرداخت نماید.»
به یکی از مهم‌ترین اعمال روز عید فطر که پرداخت زکات فطره است، اشاره کرده و اهمّیت آن‌را متذکر می‌شود، چراکه اگر زکات فطره از صورت پرداخت فردی به سمت بُعد اجتماعی آن سوق داده شود پشتوانه و سرمایه مهم اقتصادی در حلّ مشکلات مردم خواهد بود. ایجاد مراکز درمانی، تأسیس کانون‌های علمی و صنعتی برای اشتغال‌زائی بیکاران جامعه، سرمایه‌گذاری برای مسائل بهداشتی و عمران محیط زیست، تقویت بنیه دفاعی مسلمانان و حراست از مرزهای اسلامی، توسعه فرهنگ عمومی و دینی و ایجاد مؤسسات پژوهشی و تحقیقاتی برخی از دستاوردهای پرداخت زکات فطره در روز عید است که در صورت جمع‌آوری و مصرف صحیح این بودجه دینی، به‌دست خواهد آمد.
علی(ع) در فراز دیگری از خطبه خویش به مهم‌ترین دستورات الهی پرداخته و به مسلمانان یادآور می‌شود که: «اطیعوا الله فیما فرض الله علیکم و امرکم به من اقام الصّلوة و ایتاء الزّکوة و حجّ البیت و صوم شهر رمضان و الامر بالمعروف و النّهی عن المنکر و الاحسان الی نساءکم و ما ملکت ایمانکم؛ در مواردی که خداوند بر شما واجب کرده و به انجام آن امر نموده است از فرمان خداوند اطاعت کنید، از بپا داشتن نماز، پرداخت زکات، زیارت خانه خدا، روزه ماه رمضان، امر به معروف و نهی از منکر و نیکی و احسان به همسران و زیردستان خود.
* روز عید روز لقاءالله
برخی از مردم عید را به معنی نشاط و شادی ظاهری دانسته و با پوشیدن لباسهای نو و رنگارنگ و با تدارک غذاهای متنوع و شیرینی و شربت و گفتن و خندیدن و سیاحت و تفرج بی‌محتوا خود را سرگرم می‌کنند، در حالی‌که عارفان با بصیرت و اولیاء خاص الهی با چشم دل به عید نگریسته و زوایای معنوی آن‌را جستجو می‌کنند. بخشی از کوششهای مردان الهی در ایّام عید بعد اجتماعی دارد که در حلّ مشکلات برادران دینی، رسیدگی به نیازمندان و محرومان و گرفتاران، شاد و مسرور ساختن برادران و خواهران دینی، کمک به مستضعفان فکری جامعه و اهتمام به مسائل عمومی و مبتلا به مسلمین جلوه می‌کند.
و برخی دیگر از فعالیت‌های اهل ایمان مربوط به ارتباط خود و خدایشان است، آنان از آنجائی که در طول ماه مبارک رمضان با زحمات شبانه‌روزی خود بر شیطان نفس تسلط یافته و در جهاد بزرگ به پیروزی نائل شده‌اند روز عید فطر را به شکرگزاری و ارتباط نزدیک‌تری با پروردگارشان می‌گذرانند. حضرت امام خمینی در این مورد سخنان قابل توجهی ارائه کرده و می‌فرماید: البته عیدهائی که اسلام تأسیس فرموده است به حسب نظرهای مختلفی که اهل نظر دارند و به حسب قشرهای مختلفی که برخورد می‌کنند، برداشتهای مختلفی وجود دارد. آن برداشتی که اهل معرفت از عید می‌کنند، با آن برداشتی که دیگران می‌کنند بسیار متفاوت است. آن‌ها بعد از این‌که در ماه مبارک رمضان آن ریاضتها را می‌کشند و کشیدند، روز عید، روز لقای آن‌هاست لقاء الله است آن روز برای آن‌ها.
* شوق دیدار یار
از برجسته‌ترین و به یادماندنی‌ترین ساعات روز عید فطر لحظاتی است که منتظران راستین ظهور حضرت ولی عصر(عج) آرزوی دیدار آن‌حضرت را کرده و در فراقش با دلی مملو از امید، اشک حسرت می‌ریزند. به همین جهت یکی از رایج‌ترین اعمال این روز که اولیاء خدا و عارفان واصل به آن اهتمام خاص دارند زمزمه دعای ندبه در روز فطر است که دردمندانه و عاشقانه با امام زمان(ع) نجوا می‌کنند: «هل الیک یابن احمد سبیلٌ فتلقی ...متی‌ترانا و نراک و قد نشرت لواء النّصرتری»
عارف وارسته حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی در این مورد در کتاب ارزشمند المراقبات می‌نویسد: بر مؤمن راستین شایسته است امروزه غیبت آن‌حضرت و غصب حکومت آن‌حضرت توسط دشمنان، سختی حال شیعیان و رعایای او را در دست کافران و فاجران بنگرد و ببیند که به آنان از قتل نفوس و هتک آبرو و غصب اموال و بدی حال و مقام خواری و ابتذال چه می‌رسد. بایستی خوشحالی او به اندوه زیاد و خنده او به گریه و عید او به ماتم مبدّل گردد و به خواندن دعای ندبه به‌سان زن بچه‌مرده‌ای بگرید و فرج او را از خدا بخواهد...
منبع:تسنیم
