اوقات شرعی تهران
اذان صبح ۰۴:۲۸:۵۶
اذان ظهر ۱۲:۰۹:۵۹
اذان مغرب ۱۸:۴۱:۵۵
طلوع آفتاب ۰۵:۵۴:۴۷
غروب آفتاب ۱۸:۲۳:۴۵
نیمه شب ۲۳:۲۶:۵۰
قیمت سکه و ارز
۱۳۹۳/۱۱/۰۱ - ۱۶:۳۶

از درشکه تا قطارهای زیر زمینی

برای تردد در سطح شهر نیازمند وسایلی هستیم که علاوه بر آسایش و تناسب با فضای شهر، پاکیزگی هوا را نیز مورد توجه قرار می‌دهد که با گذر زمان شاهد تغییرات شگرفی در حوزه حمل و نقل شهری بودیم.

از درشکه تا قطارهای زیر زمینی

به گزارش سراج24،در گذشته و در دوره‌های بسیار دور جابه جایی مردم تنها توسط چهار پایان صورت می‌گرفت که با توجه به وضعیت مالی و جایگاه اجتماعی آن‌ها نوع وسیله نقلیه یعنی همان چهارپا تغییر می‌کرد.
 


نمونه ای از درشکه های دوران صفویه
 

رفته رفته و با گذشت زمان در دوران صفویه کالسکه که به عنوان هدیه به وسیله یکی از بازرگانان روسی به شاه عباس دوم اهدا شد، به یکی از وسایل جابجایی و حمل و نقل مدرن مبدل و به وسیله‌ای برای جابجایی وزرا، حکام و رجال تبدیل شد، در همین راستا افراد پر درآمد جزء سطح طبقات بالای مالی و اجتماعی از وسیله‌ای متفاوت به نام دلیجان که نوعی از گاری مسافری به حساب می آمد استفاده می‌کردند.
 


تصویری از ماشین دودی که در حال خروج از یکی از دروازه های تهران است
 

افراد سطح متوسط و ضعیف جامعه نیز از وسیله‌ دیگری که همان خط آهن تهران- شهر ری، معروف به "ماشین دودی" بود  حق استفاده داشتند البته شاهد هستیم که تضاد طبقاتی  از گذشته تا به امروز تفاوت چندانی نداشته و تنها تمایز در آن مربوط به تغییر در نوع و شکل وسیله نقلیه دارا و ندارا است که امروزه به ترتیب به نام‌های تاکسی تلفنی یا همان آژانس، تاکسی و در آخر اتوبوس تغییر نام پیدا کرده است.
 

نمونه ای از اولین اتومبیل وارده شده به ایران

*ورود وسایل نقلیه چرخ دار به شهرها

در آن دوران و با توجه به نامناسب بودن وضعیت معابر و خیابان‌ها برای تردد وسایل نقلیه چرخ دار ناصر الدین شاه به پیروی از شیوه حمل و نقل درون شهری اروپا دستور احداث خط آهنی معروف به واگن اسبی را صادر و پس از آن با ترمیم خیابان‌ها و معابر اجازه وارد شدن اتومبیل‌های فورد کروکی در سال 1279 توسط مظفرالدین شاه به ایران وارد و این وسیله مدرن وارداتی جایگزین درشکه شد و درشکه با تغییر مکان در جابجایی شهروندان وسیله‌ای برای ایاب و  ذهاب آنان در اطراف شهر و روستاها تبدیل شد.




خط آهن معروف به واگن اسبی
 

بعد از گذشت چند سال از ورود انواع اتومبیل به ایران مردم شاهد ورود وسیله‌ای جدید به نام اتوبوس در شهرستان رشت توسط یک تاجر بلژیکی بودند که به دلایل متعدد اعم از  نداشتن توجیه اقتصادی طرح  استفاده همگانی از آن پذیرفته نشد و به یک تاجر ایرانی به نام "معین التجار" فروخته شد.
 

تصویر اولین اتوبوس در شهرستان رشت

*اولین سفر کوتاه  درون شهری میان ایرانیان

معین التجار پس از انقلاب مشروطه اتوبوس‌خود را به تهران برد و با کرایه هر نفر (یک قران) که معادل 600تومان امروزی است فعالیت خود را آغاز کرد و سرآغازی برای سفرهای کوتاه  دسته جمعی بیش از 15نفر در میان مردم تهران محسوب شد.



نمونه‌ای دیگر از اولین اتوبوس‌ها

این اتوبوس‌ها همواره کار خود را ادامه دادند تا اینکه در اواخر دهه سی شمسی خطوط اتوبوسرانی از بخش خصوصی جدا و وارد بخش دولتی کشور شد، همزمان با این جابجایی خطوط اتوبوسرانی شاهد تغییرات زیادی از جمله تغییر کرایه‌ی یک قرانی به بلیط‌های ژتونی( پولک فلزی) و البته ورود رقیب‌هایی قدر به نام اتوبوس‌های قدرتمند مرسدس بنز که دولت آ‌لمان وارد کرده بود شد.
 


نمونه ای از اتوبوس های شرکت مرسدس بنز


رفته رفته و با گذر زمان تعداد اتوبوس‌ها حاضر در سطح شهر افزایش و به تنها وسیله ارزان قیمت حمل و نقل عمومی تبدیل شد البته اتوبوس‌های دو طبقه غول پیکر که اولین خطوط کاری در یکی از خیابان‌های اصلی تهران که امروزه آنرا خیابان فردوسی می نامند آغاز شد به عنوان یکی دیگر از انواع مدل‌های وارداتی اتوبوس معرفی شدند
 


نمونه‌ای از اتوبوس های دو طبقه در خیابان فردوسی 

و به دلایل خاصی که ما نیز از آن اطلاعی نداریم به یک نوستالژی و خاطره خوب در ذهن و فکر کودکان دهه شصتی بدل شد تا جایی که  اگر امروزه دوباره از آن‌ها در مورد بهترین وسیله نقلیه عمومی سوال کنید به یک پاسخ مشترک از مواج خواهید شد، یعنی همان اتوبوس‌های دو طبقه و بلیط‌های 20تومانی آن زمان مواجه خواهید شد اما متاسفانه یا خوشبختانه با گذشت سالیان این اتوبوس‌های سبز و قرمز رنگ عامل اصلی آلودگی هوا شناخته شدند پس آن‌ها را از خیابان ها و ناوگان حمل و نقل شهری اخراج و به قبرستان اتوبوس‌ها و کامیون‌ها واقع در جاده خاوران تبعید کردند. با این حال یاد و خاطره تردد با اتوبوس‌های دو طبقه سبز و قرمز رنگ در خیابان‌های شهر در ذهن و فکر کودکان و جوانان آن سال ها از بین  نخواهد رفت.


*بازگشت اتوبوس های دوطبقه به شهر
 

زیرا با توجه به سخنان مرتضی طلایی نایب رئیس رئیس شورای شهر تهران در دیدار با مدیر کل میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری استان تهران مبنی بر بازسازی و تقویت موتور اتوبوس‌های دوطبقه و استاندارد سازی فضای داخلی این وسایل نقلیه برای جابجایی گردشگران شهر تهران باید انتخاب شوند.
بنابراین دهه شصتی‌های می توانند بهترین وسیله برای حمل و نقل و جابجایی خود را دوباره در سطح شهر تهران مشاهده کنید.

*دستیابی به پیشرفته ترین وسایل حمل و نقل عمومی
 


دو نسل از قطار شهری امروزی یا همان مترو

احداث خطوط زیر زمینی(مترو) و اتوبوس‌های تندرو دو سامانه مدرن در ناوگان حمل و نقل شهری در سال‌های اخیر محسوب می‌شوند که برای رفع معضلات کلان شهرها طراحی و به مر حله اجرا رسید که   تا به امروز و با گذشت چندین سال و بروز مشکلات جدید در خصوص آلودگی هوا منتظر ورود وسایل جدیدی به نام اتوبوس‌های برقی و منوریل‌ها در سامانه ناوگان حمل و نقل شهری هستیم.
 
*تعارض بین سلامتی و فناوری
 


نمونه ای از اتوبوس های امروزی سریع السیر (BRT)


سامانه اتوبوسرانی تندرو و مترو سبب ایجاد تحولی بزرگ در ساختار مدیریت حمل و نقل  و ترافیک شهری محسوب  می‌شود اما چرا با این همه تکنولوژی و پیشرفت در هر زمینه‌ای، آسایشی حاصل نشده است؟ و یا چرا با معدوم شدن اتوبوس‌های دو طبقه که عاملی برای آلودگی هوا شناخته شده بودند و ورود مترو و اتوبوس های تندرو که جزئی از وسایل کاهش آلودگی هوا می‌شوند داستان مشکل آلودگی هوا هنوز ادامه دارد و هوای بسیاری از کلان شهرها در مرز ناسالم قرار دارد؟ و باید نظاره گر این موضوع باشیم که مسئولان امر در این خصوص چه اقداماتی انجام خواهند داد تا حال و هوای آسمان تهران را خاکستری نکنیم.

منبع:باشگاه خبرنگاران
 

اشتراک گذاری
نظرات کاربران
هفته نامه الکترونیکی
هفته‌نامه الکترونیکی سراج۲۴ - شماره ۲۴۴
اخرین اخبار
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••