فیلم «طبقه حساس» در ادامه آثار پیشین کمال تبریزی، همچنان بر مدار تابوشکنی و عبور از خط قرمزهای اخلاقی قرار دارد. تبریزی از فیلمسازهای نسل انقلاب محسوب میشود که در دهه ۶۰ با فیلمهایی چون «عبور» و «در مسلخ عشق» به عنوان فیلمساز عرصه دفاع مقدس خودنمایی کرد. اوج درخشش این فیلمساز را باید در میانه دهه ۷۰ و با فیلم «لیلی با من است» دانست؛ فیلمی که اگرچه در آن زمان با مخالفتهایی هم مواجه شد، اما خبر از ظهور یک کارگردان خطشکن و نوگرا میداد و در ذهن مردم نیز ماندگار شد. با این حال، تبریزی در سالهای اخیر مسیری معکوس با آنچه در دوران جوانی برگزید در پیش گرفته است. اگر در آن دوران، خطشکنی و نوگرایی در سیر فیلمسازی کمال تبریزی دیده میشد، در این دوره، سیر نزولی و بازگشت به عقب است که در کار او نمود یافته است. این سیر نزولی و عقبگرد با فیلم «همیشه پای یک زن در میان است» شروع شد و با آثاری چون «پاداش» و «خیابانهای آرام» افزایش یافت.
فیلم «طبقه حساس» هم مرحله تازهای از سقوط تبریزی به حساب میآید؛ فیلمی که تلفیقی از ضعف ساختاری و روایی و ریشخند سنتها و شاخصهای فرهنگ بومی ایرانیان مسلمان است! این فیلم داستان یک حاجی بازاری است که نسبت به همسرش بهشدت تعصب دارد. پس از مرگ همسرش، قبری دو طبقه را خریداری میکند. همسرش را در طبقه زیرین دفن کرده و طبقه فوقانی را برای خودش در نظر میگیرد. او پس از بازگشت از یک سفر خارجی متوجه میشود که فروشنده قبر، کلاهبردار بوده و آنجا را بهطور همزمان به دو خانواده فروخته است و حالا جای او را جسد یک مرد نامحرم پر کرده است. در ادامه شاهد درگیری خانواده مرد متعصب با خانواده مرد دیگری که دفن شده هستیم.
تبریزی اگر در آثار سابق خودش فقط روی یک هنجار و ارزش فرهنگی مانور میداد، در فیلم اخیر خود «طبقه حساس» به چند مولفه فرهنگ بومی ما زخم میزند. از آیینهای به خاکسپاری مردگان گرفته تا خصلتهای پاک مذهبی و روحیات دفاع از ناموس. گویا آقای تبریزی فراموش کرده که غریزه دفاع از نهاد خانواده و صیانت از حرمت نزدیکان، یک حس و گرایش عاطفی عام بشری است و در اصل، یک خصیصه اصیل و نجیب انسانی شناخته میشود. در هیچ جای دنیا، افراد بیغیرت و فاقد عرق خانوادگی، آدمهای مثبتی نزد عموم شناخته نمیشوند، حال چه شده که فیلمسازی که خودش ریشه در همین اصالتهای انسانی و دینی دارد، امروز برای فتح گیشه، این چنین به این ارزشها میتازد؟!
فارغ از محتوای ضدفرهنگی این فیلم که بیشتر یادآور فیلمفارسیهای موهن و سخیف پیش از انقلاب است، ابعاد هنری و ساختاری «طبقه حساس» هم در نوع خود یک فاجعه است. این فیلم اساساً فاقد منطق درام است شخصیتپردازی فیلم هم بدون هیچ گونه هماهنگی و منطق است. مثلاً مشخص نیست که این همه تعصب شخصیت اصلی فیلم از چه رو است و چرا با وجود این همه غیرتورزی نسبت به همسرش، در مراسم عزای او، با دیگران وارد شوخی و خنده میشود؟! حتی بازی بازیگران فیلم نیز به شدت کلیشهای و سطحی است. به طور کلی هیچ اثری از نگاه هنری و سینمایی در این فیلم قابل شناسایی نیست. تنها ویژگی این فیلم، شوخیهای جنسی و هتاکانه آن است.
مشکل اصلی فیلم «طبقه حساس» در گیشهگرایی افراطی فیلم است. سازندگان این فیلم، هیچگونه هدف و آرمان فرهنگی نداشته و تنها برای درآمد مالی بیشتر، این فیلم را ساختهاند. مشکل تبریزی این است که «رویای گیشه» و وسوسه رکوردشکنی در جدول فروش فیلمها در کار او جای خلاقیت و نوآوری را گرفته است. در نتیجه، فیلمسازی که روزگاری یک جوان خطشکن که جلوتر از زمانه خود حرکت میکرد شناخته میشد، امروز ۳۵ سال به عقب برگشته است. ای کاش یکی از دوستانش به او میگفت؛ آقای تبریزی! اگر تابوشکنی هنر است پس باید فیلمفارسیسازها را از همه هنرمندتر بدانیم و این درحالی است که آن نسل سقوط کرده به عنوان نماد و نمود ارتجاع و تیرهبختی و فلکزدگی در عرصه سینما شناخته میشوند.
اما از همه عجیبتر این است که این فیلم با بودجه بیتالمال ساخته شده و سرمایهگذار آن سازمانی است که وظیفهاش تبلیغات اسلامی است! این هم که مسئولان فرهنگی و سینمایی ما در برابر این گونه هنجارشکنیها مسامحه به خرج میدهند، نه دلسوختگی برای فیلمساز، که نگرانی برای کارنامه خودشان است! مسئولان سینمایی از خطر مخاطبگریزی سینما آگاهند و نمیخواهند در نخستین سال به دست گرفتن کرسیهای مدیریت در دولت جدید، رکورد مخاطبگریزی و تعطیلی سینماها را به نام خود ثبت کنند. پس آنها هم در این بازی شریک میشوند.
اوقات شرعی تهران
اذان صبح ۰۳:۵۵:۴۲
اذان ظهر ۱۲:۰۴:۲۳
اذان مغرب ۱۸:۵۹:۵۶
طلوع آفتاب ۰۵:۲۶:۰۹
غروب آفتاب ۱۸:۴۱:۰۸
نیمه شب ۲۳:۱۸:۵۵
قیمت سکه و ارز
یادداشت
•••
•••
•••
•••
توئیت ها و ویراستی های برگزیده
•••
•••
•••
•••
•••
اخبار استانها
•••
•••
•••
•••
•••
سقوط آزاد به طبقه حساس!
«رویای گیشه» و سقوط آقای کارگردان در ورطه ابتذال
مشکل اصلی فیلم «طبقه حساس» در گیشهگرایی افراطی فیلم است. سازندگان این فیلم، هیچگونه هدف و آرمان فرهنگی نداشته و تنها برای درآمد مالی بیشتر، این فیلم را ساختهاند.
نظرات کاربران
پربازدیدترین ها
•••
•••
•••
•••
•••
•••
اخرین اخبار
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••