سرویس اجتماعی سراج24 - وحید عقیلی*: فیلم طبقه حساس ساخته کمال تبریزی و به قلم پیمان قاسم خانی ، با بازی فوق العاده ی رضا عطاران که رکن اصلی فیلم است و توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را به خود اختصاص بدهد و بازیگری بهاره رهنما ، آزاده صمدی ، پیمان قاسم خانی و دیگر بازیگران در حال حاضر از فیلم های کمدی روی پرده سینماهای کشور است .
با وجود اینکه که ژانر فیلم کمدی است اما باید مد نظر داشت که با وجود چهره های تاثیرگذاری چون رضا عطاران و الگو برداری ناخودآگاه مخاطبین از انجام کارهای مشابه به شخصیت های مشهور و نزدیک شدن باورهای مخاطبین به آن شخصیت ها ، بایستی به یاد آورد که اجتناب از برخی دیالوگ ها و افعال ، لازمه ی رسیدن به هدف والای فیلم سازی بعنوان یک بخش مهم و پر مخاطب از مجموعه ی فرهنگی کشور است .
هدف از نگار ش این مطلب جلوگیری از مساءل حقوقی افواهی و تذکر نکته های مغفول حقوقی و افعالی که شارع مقدس حرمتی برای آن قاءل است می باشد.
طلاق بعد از فوت
رابطه زوجیت به سبب فوت هریک از زوجین و یا موارد فسخ نکاح و طلاق از بین میرود.
هریک از اسباب فوق به تنهایی موجب انحلال نکاح میگردد و طلاق دادن زوجه پس از فوت وی موضوعا منتفی می باشد
با توجه به این امر که طلاق به معنی اعم که شامل انواع آن میگردد طبق قانون ( ماده 24 قانون حمایت خانواده مصوب 1391) منوط به صدور حکم از سوی دادگاه و نیازمند به رسیدگی این مرجع قضایی می باشد، فلذا در فرض فیلم که در بستر بیماری و در محلی چون بیمارستان سردفتر ازدواج و طلاق حاضر شود و طلاق را بدون طی مراحل قانونی آن و دادرسی دادگاه ثبت کند امری خلاف واقع و غیر حقوقی است.
نبش قبر
حرام بودن نبش قبر فی الجمله مسلم است و در این زمینه اجماع فقها در فریقین شیعه و سنی وجود دارد .
به تعبیر علامه حلی نبش قبر هتک حرمت مرده محسوب میگردد و با استناد به روایت پیامبر اسلام (ص)که میفرماید : حفظ حرمت مرده مانند حرمت زنده واجب است ، این عمل را نوعی بی احترامی تلقی کرده و تا آنجا پیش میرود که حتی در مواردی که میت کفن نشده و یا بدون نماز میت دفن شده باشد نیزنبش قبر را مجاز نمیداند .
امروزه نبش قبر تنها در موارد بسیار نادر ، آن هم در موارد جنایی و اصولا به علت نقص تحقیقات پزشکی قانونی صادر میگردد .
علاوه بر بحث حرمت نبش قبر ، این فعل از نظر قانونی از جمله جرایم علیه اشخاص محسوب گردیده و برای فاعل این جرم مجازات حبس تا یک سال در نظر گرفته شده است .( ماده 634 کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 )
نبش قبر مسلمان جهت انتقال به مشاهد مشرفه نیز بحثی است که غالب فقها نظر به عدم جواز آن داده اند و به قیاس اولویت نبش قبر جهت انتقال به آرامگاه خانوادگی به علت اینکه یک مرد در طبقه بالای آن دفن شده قابلیت بحث ندارد .
و در ادامه لازم به ذکر است که فاصله بین طبقات یک قبر هم اندازه فاصله قبر کناری در آرامگاه ها است و تفاوتی بین میزان فاصله ی آن ها نیست ، فلذا با این فرض علتی برای نبش قبر از نظر عقلی و یا حتی علتی که نبّاش قبر مطرح میکند ( غیرت ! ) وجود ندارد .
رشوه به قاضی
دیالوگ " دسته چکم رو بیار میخوام از دربان تا اون بالا رو بخرم " نا خودآگاه باعث این تصور د ر ذهن بیننده ی فیلم می شود که دستگاه قضا که مجری عدالت در جامعه است و از حساس ترین ارکان هر حکومتی است در مقابل قشر ثروتمند جامعه ناتوان و شکننده است و با دسته چک این قشر از جامعه ،عدالت در کار نخواهد بود و به راحتی رای به نفع آنان صادر خواهد شد .
و یا با یک تماس تلفنی می توان با وعده پرداخت رشوه به مقام قضایی که مجازات سنگینی در قانون برای آن پیش بینی شده است ( ماده 3 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس ، ارتشا و کلاهبرداری مصوب 1367 ) روند رسیدگی و سرعت دادرسی را تغییر داد .
این موارد باعث بی احترامی به مقام کارکنان قضایی و قضات محترم که در مظان اتهام اخذ رشوه هستند میشود و باعث تلقین ناخواسته این شاءبه به مخاطبان فیلم میگردد .
این ها همگی در حالی است که نقش اول فیلم ( آقای کمالی ) از قشر ِمتعصب نسبت دستورات شارع منجمله بیرون نبودن گیسوان دخترانش است ، لیکن در مقام اعمال دیگرش همچون رشوه دادن به قاضی - که در احادیث وارده در ردیف کفر به خداوند متعال و باعث دور ماندن از رحمت الهی است – و نبش قبر راه ناصوابی را در پیش می گیرد .
* وحید عقیلی . کارشناس ارشد حقوق ، وکیل دادگستری
