به گزارش « سراج24»، یکی از انتقادات کارشناسان به متن توافقنامه ژنو، به رژیم جدید بازرسی های اشاره شده در «برنامه اقدام مشترک»، معطوف بوده است. در حقیقت، مذاکره کنندگان ایرانی در «ژنو 6»، پذیرفتند که بخشی از «پروتکل الحاقی» و حتی نظارت ها و بازرسی های فراتر از آن را بصورت موردی و داوطلبانه انجام دهند.
کشورهای غربی و قدرت های هسته ای موجود در نظر دارند، طی فرآینده بازنگری در معاهده NPT، با تغییر سند موجود به یک سند جدید؛ ابهامات موجود مثل تعیین و تکلیف درباره تفسیرهای گوناگون از حق غنی سازی را به نفع انحصار خویش تغییر دهند. اجلاس آتی بازنگری NPT قرار است، در سال 2015 م. برگزار شود.
از این زاویه، برخی از تحلیل گران معتقدند که اقدامات مشترک ایران و 5+1 در توافق ژنو که بطور توأمان، بخشی از «پروتکل الحاقی» و حتی تعهدات فراتر از آن را برای ایران، ثابت کرده؛ می تواند به حل موضوع پرچالش بازنگری NPT در جهت توسعه انحصار هسته ای قدرت های غربی، از طریق الگو قرار دادن توافق موقت ایران برای دیگر کشورها منجر گردد.
«روزنامه شرق» - نزدیک به کارگزاران سازندگی - طی یک گفتگوی مفصل با «جورج پرکوویچ»، ناخواسته بخشی از این طمع قدرت های غربی برای گسترش انحصار هسته ای در جهان را به تصویر کشیده است. «پرکوویچ»، «معاون رئیس بنیاد کارنگی برای صلح جهانی در امور مطالعاتی» و همزمان «مدیر برنامه سیاست های هسته ای» این بنیاد می باشد که در سال 2005 م. نیز سفری به ایران داشته است. وی همچنین، نویسنده کتاب جایزه گرفته «بمب هسته ای هند» است. «پرکوویچ»، بین سال های 1989- 1990 میلادی، بعنوان مشاور سیاست خارجی و تنظیم کننده سخنرانی های سناتور «جو بایدن» فعالیت کرده است و اکنون؛ یک عضو فعال در «برنامه امور ویژه شورای روابط خارجی» در سیاست های هسته ای آمریکاست.
وی که بعنوان یک متخصص جهانی در امور منع اشاعه هسته ای شناخته می شود، در پاسخ به این پرسش «فرنگیس بیات» (خبرنگار شرق: "شما از ایده "جهان بدون کلاهک هسته ای[Global Zero]" دفاع کرده اید. قرارداد موقت ژنو، چه نسبتی با این طرح کلی امنیتی جهانی دارد؟"؛ می گوید: «ببینید، حل مسالمت‌آمیز و نه تنها حل صرف مسئله هسته ای ایران، مرحله مهمی است. این محیط امنیتی، به پاسخ مناسب دیپلماتیک نیاز دارد، به تلاش های دیپلماتیک نیاز دارد و حل پرونده هسته ای ایران؛ برای چنین "طرح امنیتی جهانی" اهمیت دارد. «توافق ژنو»، می‌تواند در آینده با مشارکت ایران، "الگو" باشد».
«پرکوویچ»، در ادامه در پاسخ به این سئوال که "چرا موضوع ایران برای غرب، نسبت به تهدید بزرگتر "بمب هسته ای پاکستان" که دولتی ضعیف پایه است؛ ارجحیت دارد"، می گوید: «در مورد پاکستان، درست می گویید اما تأثیر ایران بر روابط این منطقه، به مراتب بیشتر و فوری تر است. من می‌گویم، پاکستان وضعیت وخیمی دارد اما ایران، غیرقابل انکار است. دو مسئله، ماهیتاً متفاوت هستند ولی از نظر من، ایران اورژانسی تر است؛ چرا که تاثیرات مثبتش بر منطقه و جهان بیشتر است و این مزیت حل مسئله هسته ای است. پاکستان هم مهم است اما تاثیر مثبتی از اقدامات احتمالی اش، بدست نمی آید»./مشرق
