به گزارش گروه وبگردی « سراج24 »، افشاگری‌های ادوارد اسنودن بر روابط آمریکا با متحدان دیرینه‌اش سایه افکنده و از آنجایی که دولتمردان آمریکایی راهی برای توجیه اقدامات خود ندارند، گاهی به دلجویی از آنها و گاهی به هشدار و تهدید روی می‌آورند.
لطمه‌ای که افشاگری‌های ادوارد اسنودان درباره جاسوسی‌های آمریکا از متحدان و شهروندانش، به «اعتبار» واشنگتن وارد کرد همطراز و برابر با آسیبی بود که تعطیلی دولت فدرال به دولتمردان آمریکایی وارد کرد. با گذشت بیش از 5ماه، تبعات افشاگری‌های اسنودن از دولتمردان آمریکایی دست بردار نیست و کماکان مقامات آمریکایی باید پاسخگوی انتقاداتی باشند که هر روز یکی از دوستانش به آنها وارد می‌کند.
زمانی که روزنامه لوموند با استناد به افشاگری‌های اسنودن، مامور پیشین سازمان سیا، از جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از میلیون‌ها تماس تلفنی شهروندان فرانسوی خبر داد، آن هم در شرایطی که شماری از این افراد هیچ ارتباطی با تروریسم نداشته‌اند و صرفا مشغول فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی کلان بوده‌اند، دولت فرانسه چنان به خشم آمد که سفیر آمریکا در پاریس را فراخواند.
براساس گزارش لوموند، آژانس امنیت ملی آمریکا، از 70 میلیون تماس تلفنی در فاصله 10 دسامبر سال گذشته میلادی تا 8 ژانویه 2013 با استفاده از برنامه‌ای به نام «US-985D» جاسوسی کرده که این جاسوسی به شنود مکالمات تلفنی محدود نبوده و پیام‌های متنی فرانسوی‌ها را نیز در برگرفته است. پیشتر نیز لوموند از جاسوسی گسترده آمریکایی‌ها از شبکه اینترنت در فرانسه خبر داده بود که از جمله اهداف آن می‌توان به شبکه‌های اجتماعی فیس‌بوک، توییتر و اطلاعات بانکی اشاره کرد.
نکته جالب توجه واکنش کاخ سفید به این اقدام دولت فرانسه بود. سخنگوی کاخ سفید در پی عصبانیت فرانسوی‌ها از جاسوسی آمریکایی‌ها، این امر را موضوعی عادی عنوان کرد و گفت، «همه کشورها از هم جاسوسی می‌کنند.»
اما ماجرا به حدی بالا گرفت که رئیس جمهور آمریکا وادار شد، برای دلجویی از همتای فرانسوی خود وارد عمل شود. او طی تماس تلفنی با فرانسوا اولاند، همتای فرانسوی خود گفت: «روش‌های گذشته برای گردآوری اطلاعات بازبینی شده‌اند و مسئولان آمریکایی می‌کوشند، توازنی میان تامین امنیت و مراقبت از اطلاعات شهروندان برقرار کنند.»
او با اشاره به اینکه «برخی رسانه‌ها بازتاب نادرستی از فعالیت آژانس امنیت ملی آمریکا در فرانسه ارائه داده‌اند.» اذعان کرد، «برخی پرسش‌های رسانه‌ای درباره فعالیت این نهاد در فرانسه درست هستند.»
اولاند نیز به اوباما گفت: «این اقدامات علیه دوستان و متحدان غیرقابل پذیرش است، زیرا که حریم خصوصی شهروندان فرانسوی را خدشه‌دار کرده است.» او همچنین از اوباما خواست، پیشاپیش اعلام کند، اسنودن چه اطلاعات دیگری در اختیار دارد و سپس خواستار پایان سریع جمع‌آوری اطلاعات و شنود از شهروندان فرانسوی شد.
**آلمان‌های عصبانی
هنوز اوباما از دست فرانسوی‌ها خلاص نشده بود که مورد سرزنش و انتقاد آلمان، دیگر متحد کلیدی خود قرار گرفت. سخنگوی دولت آلمان هفته گذشته اعلام کرد، برلین اطلاعاتی در دست دارد که نشان می‌دهد آمریکا تماس‌های تلفنی آنگلا مرکل را شنود کرده است. دولت آلمان، بلافاصله خواستار «توضیح فوری و جامع» واشنگتن درباره این موضوع شد. چند روز بعد، هفته‌نامه آلمانی اشپیگل نیز خبر داد، اسنادی در اختیار دارد که نشان می‌دهد سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا از سال 2002، تلفن آنگلا مرکل را شنود می‌کرده‌اند؛ یعنی زمانی که وی هنوز به صدراعظمی نرسیده بود.
به هرحال، افشای این موضوع باعث انتقاد شدید «گیدو وستروله»، وزیر خارجه آلمان از آمریکا شد. وی درباره توضیحاتی که پیشتر واشنگتن درباره گستره برنامه جاسوسی خود به برلین داده بود، گفت: «در تابستان، ما توضیحات و تضمین‌هایی از آمریکا دریافت کردیم. اینکه آیا ما می‌توانیم به این توضیحات و تضمین‌ها اعتماد کنیم چیزی است که باید بار دیگر بررسی شود.»
آنگلا مرکل خود نیز در نشست سران اروپا به جاسوسی‌های آمریکا از مکالمات تلفنی خود واکنش نشان داد و گفت: «این اتفاق به اعتماد آلمان به آمریکا لطمه زد.» وی با اشاره به اینکه «این ماجرا تنها به من مربوط نمی‌شود، بلکه قضیه‌ای مربوط به تک‌تک شهروندان آلمان است»، افزود: «جاسوسی دوستان از یکدیگر قابل قبول نیست.»
مرکل همچنین از باراک اوباما خواست تا در برابر اتهام جاسوسی آژانس امنیت آمریکا از مکالمات تلفنی میلیون‌ها شهروند آلمانی و تلفن همراه وی، به عذرخواهی در این زمینه بسنده نکند و اقدام جدی در (مقابله) با این روند صورت دهد.
جاسوسی آمریکا از آنگلا مرکل، واکنش انتقادی پارلمان آلمان را نیز به دنبال داشت و این نهاد خواستار اقدام علیه چنین جاسوسی‌هایی شد. این نگرانی‌ها صرفا مختص به سیاستمداران آمریکایی نبود و صنایع آلمانی نیز باابراز نگرانی از رخداد چنین اقداماتی در بخش صنعت و نیز جاسوسی از نوآوری‌ها، خواستار جلوگیری از به خطر افتادن قرارداد مهم تجارت آزاد میان اروپا و آمریکا شدند.
با این حال، اقدام آلمانی‌ها به انتقاد صرف محدود نشد و طبق گفته معاون سخنگوی دولت آلمان، هیئتی از مقامات ارشد اطلاعاتی این کشور راهی آمریکا شدند تا با مقامات کاخ سفید درباره جاسوسی از تلفن همراه مرکل رایزنی کنند. جان کری، وزیر خارجه آمریکا نیز اعلام کرده به زودی با سفر به برلین درباره رسوایی‌های جاسوسی با مقامات این کشور به گفت‌وگو خواهد نشست.
البته این تنها مرکل نبود که هدف جاسوسی‌های آمریکا قرار گرفته است. پیش از این نیز براساس یکی از اسناد افشا شده، ایمیل‌های دیلماروسف، رئیس‌جمهور برزیل نیز توسط برنامه «DNI» مورد تحقیق و تجسس قرار گرفته است. DNI برنامه‌ای است که برای بازکردن و خواندن ارتباطات آنلاین استفاده می‌شود.
روسای جمهور مکزیک نیز از جاسوسی‌های آمریکایی‌ها در امان نبوده‌اند. آژانس امنیت ملی آمریکا علاوه بر هک ایمیل «فیلیپ کالدرنو»، رئیس‌جمهور پیشین مکزیک، از «انریکه پنانیه‌تو»، رئیس‌جمهور کنونی این کشور نیز جاسوسی کرده است که همین امر موجب شد، وزارت خارجه مکزیک از آمریکا درباره جاسوسی اینترنتی از شهروندان مکزیکی توضیح بخواهد.
دیده‌بان جاسوسی ایتالیا نیز اخیرا گزارشی از جاسوسی‌های گسترده آژانس امنیت ملی آمریکا از شهروندان ایتالیایی منتشر کرده است. قرار است در این زمینه اعضای کمیته پارلمانی مسئول در این زمینه به ایالات متحده بروند و با مقامات آژانس اطلاعات آمریکا و رؤسای کمیته در کنگره نیز دیدار کنند.
«ماریانو راخوی»، نخست‌وزیر اسپانیا نیز در پی انتشار گزارشی مبنی بر جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از شهروندان اسپانیایی، سفیر آمریکا در این کشور را فراخواند. اسنادی که اخیرا ادوارد اسنودن منتشر کرده نشان می‌دهد آژانس امنیت ملی آمریکا ماهانه بیش از 60 میلیون مکالمه تلفنی اسپانیایی‌ها را شنود کرده است.
پیشتر نیز اسنودن افشا کرده بود که سازمان امنیت ملی آمریکا پیام‌های متنی تلفن‌های همراه چینی‌ها را هک کرده است. روزنامه «مورنینگ پست» چین براساس اطلاعاتی که ناحیه اسنودن به دست آورده بود، گزارش داد، پیام‌های خصوصی میلیون‌ها کاربر شرکت تلفن همراه چین توسط سازمان امنیت ملی آمریکا مورد تفتیش و جاسوسی قرار گرفته است.
این روزنامه چینی همچنین به نقل از اسنودن نوشت: سازمان امنیت ملی آمریکا همچنین به سرور دانشگاه «تسینگهوا» حمله کرده و به رایانه‌های شرکت «پانکنت» که مالک گسترده‌ترین شبکه‌های کابل زیردریایی فیبر نوری در منطقه است، نیز دسترسی پیدا کرده است.
البته این همه اقدامات جاسوسی آمریکا علیه چین نبوده. یک روز بعد از دیدار رهبران چین و آمریکا برای تقویت همکاری‌ها در زمینه حملات سایبری، یک شرکت اطلاعاتی از برنامه نظارتی بسیار حساس آمریکا از یک مکان مخفی و محرمانه چین در هنگ‌کنگ خبر داد. به نوشته روزنامه گاردین، این بار نیز اسنودن منبع نشت اطلاعاتی درباره اقدام آمریکا در ضبط مکالمات تلفنی و برنامه‌های نظارتی و یک برنامه جست وجوی اینترنتی در هنگ‌کنگ بوده است.
از دیگر قربانیان برنامه‌های جاسوسی آمریکا، می‌توان به دیمیتری میدویدیف، رئیس‌جمهور سابق روسیه اشاره کرد که جاسوسان آمریکایی مستقر در انگلیس، ارتباطات فوق سری او در نشست سران گروه 20 در لندن را رهگیری می‌کرده‌اند.
**21 کشور علیه آمریکا متحد شدند
مجموعه این افشاگری‌ها موجب شد، آلمان و برزیل برای توقف جاسوسی‌های آژانس امنیت ملی آمریکا دست به دامن سازمان ملل بشوند. در واقع، برزیل و آلمان از سازمان ملل خواسته‌اند قطعنامه‌ای در حمایت از حق حفظ حریم خصوصی اشخاص در اینترنت صادر کند.
این اقدام اولین تلاش بین‌المللی برای محدود کردن دخالت آژانس امنیت ملی آمریکا در ارتباطات خارجی به شمار می‌آید که البته 19 کشور دیگر نیز به جمع آلمان و برزیل پیوستند. به این ترتیب، 21 کشور جهان از جمله متحدان نام آشنای آمریکا همچون فرانسه و مکزیک از تلاش‌های آغاز شده توسط آلمان و برزیل برای صدور قطعنامه در سازمان ملل علیه فعالیت جاسوسی ایالات متحده آمریکا حمایت کردند.
**جاسوسی آمریکا از 35 رهبر دنیا
شاید افزوده شدن این تعداد کشور به جمع درخواست‌کنندگان صدور قطعنامه علیه آمریکا بی‌ارتباط با گزارش روزنامه گاردین نباشد که در گزارشی افشا کرد، آمریکا مکالمات تلفنی 35 رهبر دنیا را شنود کرده است. براساس این گزارش، آژانس امنیت ملی آمریکا پس از آنکه یک مقام دولتی این کشور شماره تلفن‌های مربوط به 35 رهبر دنیا را در اختیار این سازمان قرارداد از آنها جاسوسی تلفنی کرده است.
این خبر به حدی تکان‌دهنده بود که دفتر ریاست جمهوری کره جنوبی درباره احتمال شنود مکالمات تلفنی «پارک گئون‌هه»، رئیس جمهور این کشور توضیح خواست.
به دنبال این سلسله افشاگری‌ها بود که پارلمان اروپا به خاطر نگرانی از جاسوسی‌های واشنگتن از شهروندان اتحادیه اروپایی، به تعلیق دسترسی آمریکا به اطلاعات بانکی شهروندان این اتحادیه یا همان اتحادیه جهانی انتقالات بین بانکی (سوئیفت) رأی داد.
**هشدار آمریکایی‌ها به اروپایی‌ها
با این حال، آمریکایی‌ها به جای عذرخواهی بابت جاسوسی از شهروندان و مقامات اروپایی دست پیش گرفته‌اند و به گفته برخی مقامات آمریکایی، به برخی پایتخت‌های اروپایی هشدار داده‌اند، اسنودن اسنادی در اختیار دارد که در صورت افشا، از همکاری‌های اطلاعاتی آنها با سرویس‌های جاسوسی آمریکا پرده برمی‌دارد.
اسنودن که پیمانکار سابق آژانس امنیت ملی آمریکا بوده، از چند ماه قبل دست به افشاگری در مورد فعالیت‌های نهادهای جاسوسی آمریکا و همچنین انگلیس زده است. وی از روسیه پناهندگی سیاسی دریافت کرده و در حال حاضر در این کشور به سر می برد.
رسانه‌ها و اشخاصی که با ادوارد اسنودن در ارتباط بوده و از وی اطلاعات به دست آورده‌اند، می‌گویند، این فرد چنان اطلاعاتی در اختیار دارد که می‌تواند آمریکا را به زانو درآورد. به گفته آنها، آنچه این روزها از رسوایی‌های آمریکایی‌ها منتشر می‌شود، قطره‌ای در برابر دریاست!
منبع: کیهان
