سراج24_ رسول حسنی؛ پیشینه غنی هنرهای نمایشی در ایران در کنار منابع مهم تاریخ دفاع مقدس می‌طلبد کارهای اساسی‌ای در حوزه تئاتر انجام شود که هنوز کار قابل اعتنایی مشاهده نشده است. وجود جشنواره‌های متعدد ملی و استانی در حوزه دفاع مقدس و برگزاری مسابقات متعدد نمایشنامه نویسی نتوانسته باعث رشد تئاتر دفاع مقدس شود.
هر چند آثار شاخصی از جمله «تکه‌های سنگی سرب» درباره شهید چمران تولید شده و مخاطبان بسیاری را به خود جلب کرده است اما این همه انتظاری نیست که ما از تئاتر دفاع مقدس داریم، اصحاب هنر نمایش باید ده‌ها و بله صدها از این دست آثار تولید میکرد. اگر معضل نمایشنامه نویسی را مهم‌ترین مشکل حوزه تئاتر دفاع مقدس بدانیم، بدون شک راه برون‌رفت از آن حرکت به‌سوی تئاتر مستند است.
«هفت روز از تیر شصت» نوشته و کار «کامران شهلایی» و «محمد لارتی» هر چند موضوع دفاع مقدسی نداشت اما تجربه موفقی در حوزه تئاتر مستند بود که به وقایع انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی می‌پرداخت. متاسفانه چنین تجربه‌هایی در همان قدم اول می‌مانند و فرصت ادامه حرکت پیدا نمی‌کنند.
وقتی در تولید آثار دفاع مقدسی عموماً با سوء برداشت‌ها و آثار ضد دفاع مقدسی مواجه می‌شویم، تئاتر مستند فرصتی برای احیای تاریخ دفاع مقدس روی صحنه نمایش است. در تئاتر مستند با غرایض شخصی و برداشت‌های سلیقه‌ای مواجه نیستیم از طرفی مخاطب گریزان از مطالعه می‌تواند با حقیقت دفاع مقدس آشنا شود و چه بسا برای مطالعه در این حوزه ترغیب شود.
رشد و گسترش تئاتر مستند دفاع مقدس تابوی ورود مباحث مهمی را خواهد شکست که در غیر از آن امکان طرح موضوع را نداشته باشد. از آنجایی که در تئاتر مستند بازیگران نام‌آشنا در نقش آدم‌های واقعی ماجرا ظاهر می‌شوند تئاتر مستند را از یک اثر صرف مستندنگار خارج و تماشاگر را برای نزدیک شدن بی‌واسطه با موضوع آماده می‌کند. از این جهت تئاتر مستند نسبت به فیلم موفق‌تر عمل خواهد کرد.
دیگر اینکه هنرمندان موفق در حوزه تئاتر مستند تمایلی به این ندارند تا تجربه‌های خود را با دیگران به اشتراک بگذارند، به همین دلیل است که تئاتر مستند در کشور ما مهجور مانده و کاری حاشیه‌ای قلمداد می‌شود. چهل‌سالگی دفاع مقدس، جشن اقتدار و عزتمندی ملتی است که با حداقل امکانات به رویارویی جهانی از تسلیحات و امکانات و توان نظامی رفته بود، شرافتمدانه دفاع کرد و دشمن جانی متجاوز را به عقب راند.
این دستاورد کمی نیست و لازم است تئاتر مستند به‌عنوان رسانه‌ای اثرگذار وارد میدان شود تا گوشه‌ای از ایثار رزمندگانش را در معرض دید مخاطبانی بگذارد که جز شنیدن خاطره و تصاویری از آن دوران چیزی نمی‌دانند.
