دفع گرفتارى از قم

به گزارش سراج24، حضرت معصومه علیهاالسلام دختر امام موسى بن جعفر علیهماالسلام و خواهر امام هشتم علیه السلام را در بردارد. بانویى که در روز اوّل ماه ذى القعده سال ۱۷۳ هجرى قمرى در خانه امام هفتم شیعیان جهان بدنیا آمد و در دامن پرمهر و محبت مادر و سایه پدر تربیت یافت و در سن بیست و هشت سالگى یعنى در سال ۲۰۱ هجرى قمرى (پس از تبعید برادر بزرگوارش حضرت امام رضا علیه السلام در سال دویست قمرى توسط مأمون عباسى از مدینه به خراسان)، به ایران آمد.

مرحوم محدث قمى در سفینة البحار نقل مى کند: زمانى که حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام وفات یافت و او را غسل دادند و کفن کردند خاندان سعد اختلاف کردند که چه کسى او را در قبر بگذارد که در این هنگام دو سوار از راه رسیدند و نزدیک جنازه حضرت معصومه شده و از اسب فرود آمدند و بر بدن مطهرش نماز گزاردند و در سرداب رفته و آن بانو را دفن کردند و سپس از قبر بیرون آمده و سوار شدند و رفتند و معلوم نشد که آن‌ها که بودند.

اینک این شما و چهل درّ گرانبها از خاندان عصمت و طهارت در عظمت و فضیلت او و مردم قم و ارزش زیارت آن بانوى پاک. به امید تحقق آرمان‌ها و گفتار معصومان علیهم السلام و گسترش و نشر اسلام ناب محمدى صلی الله علیه و آله از این شهر به سرتاسر جهان.

فصل اوّل:
جـایگـاه و فضایـل قــم
قـم، پناهگاه فاطمیان

قَالَ الصّادِقُ علیه السلام: اِذا أَصابَتْکُمْ بَلِیَّةٌ وَ عِناءٌ فَعَلَیْکُمْ بِقُم، فَاِنَّهُ مَأْوَى الفاطِمیینَ…
امام صادق علیه السلام فرمود: زمانى که رنج و زحمت و گرفتارى به شما رو آورد، به قم روى آورید، زیرا قم پناهگاه فاطمی‌ها و محل آسایش مؤمنان است.

مرکز شیعه

سُئِلَ أَبُو عَبْدِاللّه ِ. علیه السلام: أَیْنَ بِـلادُ الْجَبَلِ؟ فَاِنّا قَدرُوِینا أَنَّهُ اِذا رَدَّ اِلَیْکُمُ الاَْمْرَ یَخْسِفُ بِبَعْضِها. فقالَ: اِنَّ فی‌ها مَوضِعا یُقالُ لَهُ «بَحْر» وَ یُسَّمى بِقُم وَ هُوَ مَعْـدَنُ شیعَـتِنا.
از امام صادق علیه السلام سؤال شد: شهرهاى جبل کجاست؟ براى ما نقل شده زمانى که حکومت به شما برگردد قسمتى از آن از بین مى رود. امام فرمود: در آن جبل مکانى است که به آن «بحر» گفته مى شود و آن قسمت «قم» نامیده مى شود. آنجا مرکز شیعیان ماست.

مـردم قـم همراه مهدى علیه‏السلام

عَنْ عَفّانِ البَصْرِىّ: عَنْ أَبى عَبْدِ اللّه ِ. علیه السلام قالَ لى: أَتَدْرى لِمَ سُمِّىَ قُم؟ قُلْتُ: أَللّه ُ. وَ رَسُولُهُ وَ أَنْتَ أَعْلَمُ. قالَ: اِنَّما سُمِىَّ قُم لاَِنَّ أَهْلَهُ یَجْتَمِعُونَ مَعَ قائِمِ آلِ مُحمَّدٍ صَلَواتُ اللّه ِ. عَلَیهِ وَ یَقُومُونَ مَعَهُ وَ یَسْتَقیمُونَ عَلَیْهِ وَیَنْصُرُونَهُ.
عفّان بصرى مى گوید: امام صادق علیه السلام به من فرمود: مى دانى چرا قم نامیده شد؟ گفتم: خدا و پیامبرش و شما آگاهترید. فرمود: قم نامیده شد، چون اهل آن با قائم آل محمد علیه السلامهمراه مى شوند و با او قیام مى کنند و او را یارى مى کنند و استوار خواهند بود.

فصل دوّم:

مردم قــم یاران اهل‏بیت علیهم‏السلام

(قالَ الصّادِقُ علیه السلام):

اَهْلُ خُرسانَ أَعْلامُنا، وَ أَهْلُ قُم أَنْصارُنا، وَ أَهْلُ کُوفِةِ أَوْتادُنا، وَ أَهْلُ هَذا السَّوادُ مِنّا وَ نَحْنُ مِنْهُمْ.
امام صادق علیه السلام فرمود: مردم خراسـان نشانه هاى ما هستـند، و مـردم قــم یـاران ما، و مردم کوفه مایه اسـتوارى ما، و اهـل این کوفه از ما هستـند و ما هم از آن‌ها هستیم.

درود بر مردم قم

عَنْ أَمیرِالْمُؤْمِنینَ علیه السلامأَنَّهُ قالَ: صَلَواتُ اللّه ِ. عَلى أَهْلِ قُم، وَ رَحْمَهُ اللّه ِ. عَلى أَهْلِ قُم، سَقَى اللّه ُ. بِلادَهُمُ الغَـیْثَ.
على علیه السلام فرمود: درود خدا بر مردم قم، رحمت و لطف خداوند بر آن‌ها باد، خداوند شهرهاى آنان را از باران سیراب نماید.

مردم قـم و امام هفتم علیه‏السلام

عَنْ صَفْوانِ بْنِ یَحْیى: بَیّاعِ السّابِرىّ قالَ: کُنْتُ یَوْما عِنْدَ أَبِى الْحَسَنِ علیه السلامفَجَرى ذِکْرُ قُم وَ أَهْلِهِ وَمَیْلِهِمْ اِلىَ الْمَهدىِّ علیه السلامفَتَرَحَّمَ عَلَیهِمْ وَ قالَ: رَضِىَ اللّه ُ. عَـنْهـُم.
صفوان بن یحیى مى گوید: روزى خدمت امام هفتم علیه السلامبودم، نام قم و مردم قم و تمایل آن‌ها به حضرت مهدى علیه السلامبه میان آمد، امام علیه السلام نسبت به آنان اظهار لطف و مهربانى کرد و فرمود: خداوند از آنان خشنود گردد.

آفرین بر اهل قم

عَنْ أَبِى الحَسَنِ الرِّضا علیه السلامقالَ: اِنَّ لِلْجَنَّةِ ثَمانِیَةَ أَبْوابٍ، وَ لاَِهْلِ قُم واحِدٌ مِنْها، فَطُوبى لَهُمْ، ثُمَّ طُوبى لَهُمْ ثُمَّ طُوبى لَهُمْ.
امام رضا علیه السلام فرمود: بهشت داراى هشت در است، یکى از آن‌ها براى قمّى هاست، پس خوشا به حالشان و آفرین بر آنان و آفرین بر آنان.

مرحبا به مردم قم

رُوِىَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَهْلِ الْرَّىْ: أَنَّهُمْ دَخَلُوا عَلى أَبى عَبْدِ اللّه ِ. علیه السلاموَ قالُوا: نَحْنُ مِنْ أَهْلِ الْرَّىْ. فَقالَ: مَرْحَبا بِاِخْوانِنا مِنْ أَهْلِ قُم! فَقالُوا: نَحْنٌ مِنْ أَهْلِ الْرَّىْ فَأَعادَ الْکَلامُ، قالُوا ذلِکَ مِرارا وَ أَجابَهُمْ بِهِ أَوَّلاً.
از گروهى از اهل شهر رى نقل شده که: خدمت امام صادق علیه السلام رسیدند و گفتند ما از اهل رى هستیم. فرمود: مرحبا به برادران ما از اهل قم! آن‌ها گفتند ما اهل رى هستیم. امام علیه السلام همان جمله را تکرار کرد. آن‌ها چند بار آن جمله را تکرار کردند، امام علیه السلامهمان جمله اوّل را پاسخ داد.

سلام بر مردم قم

قالَ الصّادِقُ علیه السلام: سَلامُ اللّه ِ. عَلى أَهْلِ قُم. یَسْقِى اللّه ُ. بِلادَهُمُ الغَیْثَ، وَ یُنَزِّلُ اللّه ُ. عَلَیْهِمُ الْبَرَکاتِ، وَ یُبَـدِّلُ اللّه ُ. سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ، هُمْ أَهْلُ رُکُوعٍ وَ سُجُودٍ وَ قیامٍ وَ قُعُودٍ، هُمُ الْفُقَـهاءُ الْعُـلَماءُ، هُمْ أَهْلُ الدِرایَةِ وَ الرِوایَةِ وَ حُسْنِ الْعِبادَةِ.
امام صادق علیه السلام فرمود: سلام بر مردم قم، خداوند شهرهاى آنان را با باران سیراب مى کند، و برکت‌ها را بر آنان نازل مى کند، و بدیهاى آنان را به خوبى‌ها تبدیل مى کند، آن‌ها اهل رکوع و سجود و قیام و قعود هستند. آنان فقیه و دانشمند هستند. آنان اهل درک حقایق و روایت و عبادت نیکو هستند.

لطف پروردگار به اهل قـم

قالَ الصادِقُ علیه السلام: مَحْشَرُ النّاسِ کُلُّهُمْ اِلى بَیْتِ الْمُقَدَّسِ اِلاّبُقْعَةٌ بِأَرْضِ الْجَبَلِ یُقالُ لَها قُم، فَاِنَّهُّمْ یُحاسَبُونَ فىحُفَرِهِمْ وَ یُحْشَرُونَ مِنْ حُفَرِهِمْ اِلَى الْجَنَّةِ ثُمَ قالَ: أَهْلُ قُم مَغْفُورٌ لَهُمْ.
امام صادق علیه السلام فرمود: محلّ حشر تمام مردم بطرف بیت المقدس است مگرمکانى در سرزمین جبل که به آن قم گفته مى شود، آنان در همان قبر خودشان محاسبه مى شوند و از همانجا به طرف بهشت مى روند، سپس فرمود: مردم قم آمرزیده شده اند.

دفع گرفتارى از قم

قالَ الرِّضا علیه السلام لِزَکَریَّا ابْنَ آدَمَ بْنِ عَبْدِاللّه ِ. بنِ سَعْدِ الاَشْعَرىّ: اِنَّ اللّه َ. یَدْفَعُ البَلاءَ بِکَ عَنْ أَهْلِ قُم کَما یَدْفَعُ البَلاءَ عَنْ أَهْلِ بَغْدادَ بِقَبْرِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ علیهماالسلام.
امام رضا علیه السلام به زکریابن آدم اشعرى فرمود: خداوند گرفتاری‌ها را بواسطه تو از مردم قم برطرف مى کند، همانطورکه بواسطه قبرامام هفتم ازمردم بغداد برطرف مى کند.

مدافعان دین

رُوِىَ عَنِ الأئِمَةِ: لَوْلاَ القُمیُّونَ لَضاعَ الدّینُ
از ائمه علیهم السلام نقل شده که فرمودند: اگر مردم قم نبودند، دین تباه مى شد.

شیعیان حقیقى

عَنْ أَبِى الصَّلْتِ الْهِرَوى قالَ: کُنْتُ عِنْدَ الرِّضا علیه السلام فَدَخَلَ عَلَیْهِ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ قُم فَسَّلِّمُوا عَلَیْهِ فَرَدَّ عَلَیْهِمْ وَقَرَّبَهُمُ ثُمَّ قالَ لَهـُمْ: مَـرْحَبَا بِکُمْ وَ أَهـْلاً! فَاَنْتُمْ شیعَتُنا حَقـّاَ.
ابا صلت مى گوید: خدمت امام رضا علیه السلام بودم، گروهى از اهل قم بر ایشان وارد شدند، به امام سلام کردند. امام علیه السلام پاسخ داد و آنان را نزد خود خواند. سپس فرمود: مرحبا بر شما، خوش آمدید! شما شیعیان راستین ما هستید.

قم و ستمگران

عَنْ حَمّادِ النابِ قالَ: کُنّا عِنْدَ أَبى عَبْدِ اللّه ِ. علیه السلام وَنَحْنُ جَماعَةٌ اِذْ دَخَلَ عَلَیْهِ عِمْرانُ بْنُ عَبْدِاللّه ِ. القُمّى فَسَأَلَهُ وَ بَرَّه وَ بَشَّهُ، فَلَمّا أَنْ قامَ قُلْتُ لاَِبى عَبْدِاللّه ِ. علیه السلام. مَنْ هذَا الَّذى بَرَرْتَ بِهِ هذَالبِّرَ فَقالَ: مِنْ أَهْلِ البَیْتِ النُجَباءِ ـ. یَعْنى أَهْلَ قُم ـ. ما اَرادَهُمْ جَبّارٌ مِنَ الجَبابِرَةِ اِلاّ قَصَمَهُ اللّهُ.
حماد ناب گفت: گروهى خدمت امام صادق علیه السلامبودیم که عمران بن عبداللّه قمى وارد شد، امام علیه السلاماز حالش سؤال کرد و نسبت به او نیکى و خوشرویى کرد، وقتى برخاست و رفت به امام عرض کردم: اینکه به او این چنین خوبى کردى چه کسى بود؟ فرمود: از اهل قم بود، هیچ ستمگرى قصد بدى به آن‌ها نمى کند جز اینکه خداوند او را مى شکند.

آمرزش مردم قم

قالَ رَسُولُ اللّه ِ. صلی الله علیه و آله: اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلاَْشْعَریّیِنَ صَغیرِهُمْ وَکَبیرِهُمْ.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: خدایا اشعرى‌ها را از کوچک و بزرگ بیامرز.
(آن زمان اکثر مردم قم را طائفه اشعری‌ها تشکیل مى دادند).

قصد سوء به قم و مـردم آن

قالَ الصّادِقُ علیه السلام: وَ ما أَرادَ أَحَدٌ بِقُم وَ أَهْلِهِ سُوءا اِلاّ أَذَّلَهُ اللّه ُ. وَ أَبْعَدَهُ مِنْ رَحْمَتِهِ.
امام صادق علیه السلام فرمود: هیچ کس به قم و مردم قم قصد بدى نمى کند جز اینکه خداوند او را خوار و ذلیل مى کند و او را از رحـمت خـود بدور مى کند.

فصل سوّم:
آینده قـم

قالَ الصّادِقُ علیه السلام: فى قُم شیعَتُن اوَ مَوالینا، وَتَکْثُرُ فیهَا الْعِمارَةُ، وَ یَقْصُدُهُ النّاسُ وَیَجْتَمِعُونَ فیهِ حَتّى یَکُونَ أَلْجَمْرُ بَیْنَ بَلْدَتِهِمْ.
امام صادق علیه السلام فرمود: در شهر قم شیعیان و دوستان ما هستند، در آینده ساختمان در آن شهر زیاد مى شود، و مردم راهى آنجا شده و در آن شهر اجتماع مى کنند تا جایى که نهر جمر (رودخانه) وسط شهرشان قرار مى گیرد.

مـرکز علم

عَنِ الصّادِقِ علیه السلام أَنَّهُ ذَکَرَ کُوفَةَ وَ قالَ: سَتَخْلُو کُوفَةُ مِنَ الْمُؤمِنینَ وَیَأْرِزُ عَنَهَا الْعِلْمُ کَما تَأرِزُ الْحَیَّةُ فىجُحْرها، ثُمَّ یَظْهَرُ الْعِلْمُ بِبَلْدَةٍ یُقالُ لَها قُم، وَیَصیرُ مَعْدِنا لِلْعِلْمِ وَالفَضْلِ حَتّى لایَبْقى فِى الاَْرْضِ مُسْتَضْعَفٌ فىالدّینِ حَتَّى الْمُخَدَّراتِ فیالْحِجالِ وَذلِکَ عِنْدَ قُرْبِ ظُهُورِقائِمِنا.
امام صادق علیه السلام یادى از کوفه کرد و فرمود: کوفه بزودى از مؤمنان خالى مى شود، و علم از آن جمع مى شود همانطور که مار در لانه اش جمع مى شود، سپس علم و دانش در شهرى که به آن «قم» مى گویند، ظاهر مى شود، و آنجا مرکز علم و فضیلت مى شود، تا جایى که هیچ کس حتى خانمهاى خانه دار در دین مستضعف باقى نمى مانند واین نزدیک ظهور قائم ما (حضرت مهدى علیه السلام) خواهد بود.

امنیت در قـم

عَنِ الصّادِقِ علیه السلام قالَ: فَاَمَّا الرِّىّْ فَوَیْلٌ لَهُ مِنْ جَنا حَیْهِ، وَ اِنَّ الاَْمْنَ فیهِ مِنْ جَهَةِ قُم وَ أَهْلِهِ، قیلَ وَ ما جَناحاهُ؟ قالَ علیه السلام: اَحَدُهُما بَغْدادُ، وَ الآخَرُ خُراسانُ.
امام صادق علیه السلام فرمود:، امّا رىّ پس واى بر آن از دو طرفش، و امنیت و آرامش در آن از طرف قم واهل قم است. سؤال شد دو طرفش کدامند؟ امام علیه السلامفرمود: یکى بغداد، و دیگرى خراسان است.

شهر امن وامان

عَنْ أَبى عَبْدِاللّه ِ. علیه السلام قالَ: اِذا عَمَّتِ البـُلْدانَ الْفِـتَنُ فَعَلَیْکُمْ بِقُم وَ حَوالی‌ها وَ نَواحیها، فَاِنَّ الْبَـلاءَ مـَدْفُوعٌ عـَنْها.
امام صادق علیه السلام فرمود: هنگامى که فتنه همه شهر‌ها را فرا گرفت، به شهر قم و اطراف آن رو آورید، زیرا گرفتارى از قم دفع شده است.

شهر خوب

عَنْ أَبى عَبدِاللّه ِ. علیه السلام قالَ: اِذا عَمَّتِ الْبَلایا فَالاَْمْنُ فىکُوفَةَ وَنَواحی‌ها مِنَ السَّوادِ وَقُم مِنَ الْجَبَلِ، وَنِعْمَ المَوْضِعُ «قُم» لِلْخائفِ الطّائِفِ.
امام صادق علیه السلام فرمود: هنگامى که بلا و گرفتارى همگانى شد، امنیت در کوفه و اطراف آن (از سواد) و در قم خواهد بود، و قم براى انسان هراسناک و در حال حرکت مکان خوبى است.

اقامت در قـم

قالَ أَبُو عَبْدِاللّه ِ. علیه السلام: اِذا فُقِدَ الاَْمْنُ مِنَ الْعِبادِ وَ رَکِبَ النُّّاسُ عَلَى الْخُیُولِ وَ أَعْتَزَلُوا النِساءَ وَ الطّیبَ فَالْهَرْبُ الْهَرْبُ عَنْ جَوارِهِمْ. فَقُلْتُ: جُعِلْتُ فِداکَ، اِلى أَیْنَ؟ قالَ: اِلَى الْکُوفَةِ وَ نَواحیها، أَوْ اِلى قُم وَ حَوالی‌ها فَاِنَّ الْبَلاءَ مَدْفُوعٌ عَنْهُما.
امام صادق علیه السلام فرمود: زمانى که امنیت از بین مردم رخت بربندد و مردم بر اسبان سوار شوند (و به تاخت و تاز پردازند) و از زن‌ها و بوى خوش کناره گیرى کنند، پس باید از نزد آنان فرار کرد. راوى گفت: فدایت شوم کجا باید فرار کرد؟ امام علیه السلامفرمود: بسوى کوفه و اطراف آن، یا بسوى قم و اطرافش زیرا بلا و گرفتارى از آن دو دفع شده است.

فصل چهارم:
حضرت معصومه علیهاالسلام ومسجد جمکران
قـم و حـرم حضرت معصومه علیهاالسلام

عَن ابْنِ الرِّضا علیه السلام قالَ: مَنْ زارَ عَمَّتى بِقُم فَلَهُ الجَنَّةُ.
از امام جواد علیه السلام نقل شده که فرمود: کسى که عمّه ام را در قم زیارت کند او اهـل بهشت است.

پاداش نماز در مسجد جمکران

عَنْ حَسَنِ بْنِ مُثْلَةِ عَنِ الْمَهْدِىِّ علیه السلام اِنَّهُ قالَ: مَـنْ صَــلاّها فَکَاَنّما صَلاّها (هُما) فِى الْبَیْتِ العَتیقِ.
حسن بن مثله (جمکرانى) از حضرت مهدى علیه السلام نقل مى کند که امام علیه السلام (بعد از دستور ساختن مسجد جمکران) فرمود: کسى که در آن مسجد نماز بخوانـد همانند این است که در خانه عتیق (یعنى کعبه) نماز خوانده است.

آداب زیارت حضرت معصومه علیهاالسلام

عَنْ سَعْدٍ عَنْ عَلىِّ بْنِ مُوسَى الرِّضا علیه السلام، قالَ: یا سَعْدُ عِنْدَکُمْ لَنا قَبْرٌ، قُلْتُ: جُعْلِتُ فِداکَ قَبْرُ فاطِمَةَ بِنْتِ مُوسى علیه السلام؟ قالَ: نَعَمْ، مَنْ زارَها عارِفا بِحَقِّها فَلَهُ الجَنَّةُ، فَاِذا أَتَیْتَ الْقَبْرَ فَقُمْ عِنْدَ رَأسِها مُستَقْبِلَ الْقِبْلَةِ، وَکَبِّرْ أَرْبَعا وَثَلاثینَ تَکْبیرَةً، وَسَبِّحْ ثَلاثا وَثَلاْثَینَ تَسْبیحَةً، وَ احْمَدِاللّه َ. ثَلاثا وَثَلاثینَ تَحْمیدَةً ثُمَّ قُلْ:
سعد از حضرت على بن موسى الرضا علیهم السلام نقل مى کند که امام رضا علیه السلامفرمود: اى سعد! ما پیش شما (مردم قم) قبرى داریم، گفتم: فداى شما شوم، منظور شما قبر فاطمه معصومه دختر امام هفتم علیهماالسلام است؟ فرمود: بله، کسى که با شناخت حق او، او را زیارت کند بهشت براى اوست، بعد فرمود: وقتى براى زیارت آمدى در بالاسرش رو به قبله بایست، ۳۴ بار اللّه اکبر، ۳۳ بار سبحان اللّه و ۳۳ بار الحمدللّه بگو

انتهای پیام/