به گزارش
سراج24 ، مراسم بزرگداشت روز «کتاب، کتابخوانی و کتابدار» چهارشنبه 24 آبان ماه با حضور سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محسن جوادی، معاون امور فرهنگی و علی مرادخانی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، جمشید جعفرپور، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور و مجید غلامی جلیسه، دبیر بیست و پنجمین دوره هفته کتاب و جمعی از مدیران و مسئولان فرهنگی و کتابداران در تالار وحدت تهران برگزار شد.
سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم ضمن همدردی با مردم زلزلهزده غرب کشور، گفت: روز «کتاب، کتابخوانی و کتابدار» و هفته کتاب را گرامی میدارم و یادی میکنم از شهید رفیع، محسن حججی که از باغ کتاب برآمد و به گلشن آفتاب رسید. همچنین گرامی میدارم نام علامه طباطبایی را که روز «کتاب، کتابخوانی و کتابدار» و هفته کتاب با نام ایشان پیوند خورده است.
وی افزود: ممکن است که این پرسش مطرح شود که با این که ما بزرگان و نویسندگان بسیاری در تاریخ فرهنگی کشور داریم، چرا نام علامه طباطبایی با این روز و ایام پیوند خورده است؟ شاید تصور این باشد که ایشان بیشتر با فلسفه یا قرآن پیوند دارد، چرا کتاب، کتابخوانی و کتابدار؟ گرچه سالهای متوالی است که این ایام با نام ایشان پیوند خورده، اما فکر میکنم به این مسئله کمتر از آنچه که باید پرداخته شده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این پرسش گفت: علامه طباطبایی از جهات مختلف با موضوع کتاب و افقهای کتاب پیوند خورده است. نکاتی که برای فرهنگ مکتوب ما هنوز هم درسآموز است. ابتدا اینکه در روزگاری که کتابنویسی به صورت گاه و بی گاه و بدون پشت کار و پایداری انجام میشد، علامه طباطبایی برای نوشتن المیزان از جلد اول تا جلد آخر آن 17 سال وقت صرف کردند. از سال 1325 شمسی، علامه تدریس المیزان را در قم و سپس 1334 نگارش اولین جلد آن را آغاز میکند. 17 سال بعد در 23 رمضان، آخرین سطور از آخرین صفحات آن تمام می شود. یعنی 26 سال در کنار یک اثر ماندن. چنین مواردی است که رمز ماندگاری یک اثر را در قفسههای کتاب تبیین میکند.
سید عباس صالحی در تشریح دیگر ویژگیهای علامه طبابایی گفت: ایشان تنها کتاب ننوشتند، بلکه کتاب را همراه با گفتوگو نوشتند. آثار اصلی ایشان آثاری هستند که از دل یک گفتوگو متولد شدهاند، مانند «شیعه» که در گفتگو با هانری کوربن شکل گرفت. تفسیر المیزان نیز با تدریس آغاز شد و در سنت حوزوی تدریس همراه با گفتوگو و پرسش و پاسخ صورت میگیرد. گرچه علامه از این دنیا رفته است، اما هر ورق از نوشتههای او میتواند حاشیه نویسیها و شرحنویسیهای بسیاری را باعث شود.
وی همچنین طی سخنانی در بزرگداشت جایگاه کتاب، کتابخانهها و کتابداران گفت: اگرچه امروز رسانههای جدید پدید آمدهاند، اما همچنان نیازمند کتاب هستیم، چرا که کتاب عصاره تمدنهای بشری و کتابخانهها مهد تمدن بشری هستند که این تمدن را به نسلهای بعدی منتقل میکنند. در این میان کتابداران نیز راهنمایان و کلیدداران این گنجینه بشری هستند که درهای این باغ دلربا را برای نمایش و استفاده نسلهای بعدی به روی ما میگشایند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تقدیر از اقدامات صورت گرفته در دوره جدید مدیریت نهاد کتابخانههای عمومی کشور عنوان کرد: خوشبختانه این نهاد در دولت یازدهم گامهای خوبی برداشت؛ افتتاح 255 کتابخانه در کشور، ارتقاء سطح معیشت کتابداران، تغییر نظام ارتباطی با کتابداران سراسر کشور، تغییر نوع نگاه در مصرف کتاب با توجه به ذائقه مصرف کننده، احترام به سلیقه کتابداران در تأمین منابع، برگزاری جشنوارهها، همایشهایی که مسئله کتاب را برای ما مهم و جذاب نگه دارد، بخشی از این فعالیتها بوده است.
صالحی در ادامه تصریح کرد: باید توجه داشته باشیم که موضوع کتابخوانی و بالا بردن ذائقه مصرف کتاب، تنها کار یک نهاد و یک وزارتخانه نیست. بلکه این موضوع عزم و اهتمام ملی را میطلبد تا کتاب نه تنها در جمع خانواده بماند، بلکه در جامعه نیز بروز داشته باشد. خوشبختانه موضوع کتاب و کتابخوانی در دو جلسه متوالی در شوری فرهنگ عمومی در دستور کار قرار گرفت که از دل آن مصوبهای برای ترویج کتابخوانی و توسعه و تجهیز کتابخانهها بیرون آمد که انشاءالله به همت نهادهای دولتی و همچنین حضور پررنگ نهادهای مدنی و اجتماعی به ثمر خواهد نشست.
مختارپور: تلاشهای کتابداران بر جریده عالم ثبت خواهد شد
همچنین در این مراسم، علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور سخنانش را با خواندن این شعر از محسن کاویانی آغاز کرد:
من به پا به پای داغ تو تا صبح بیدارم
حس میکنم مانند شهرت زیر آوارم
با خود نسیم امروز هم آه تو را آورد
باید گلی پژمرده را از خاک بردارم
باید به جای شانههای مهربان تو
حالا سرم را روی تلی خاک بگذارم
دارم خجالت میکشم از شعرهای خود
ای کاش میشد خانهای هر بیت اشعارم
همخاک من سخت است اما اشک جایز نیست
وقتی تو من را داری من هم تو را دارم
وی در ادامه گفت: مراتب تسلیت و تعزیت تمامی کتابداران و کارکنان کتابخانههای عمومی کشور را به مناسبت حادثه دردناک جان باختن جمع کثیری از مردم استانهای غرب کشور خصوصا استان پهلوانپرور کرمانشاه را اعلام و از درگاه خداوند متعال برای بازماندگان صبر و اجر و برای درگذشتگان رحمت واسعه الهی را مسالت دارم.
وی افزود: 24 آبان ماه سالروز ارتحال مفسر کبیر قرآن و فیلسوف معاصر حضرت علامهطباطبایی که به حق روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار نام گرفته و سپس هفته پیرامون آن به نام هفته کتاب نامیده شده را گرامی میدارم و امیدوارم آن علامه فقید و شاگردان برجستهاش نظیر استاد شهید مرتضی مطهری سرمشق دانشپژوهان و فرهنگیان و اهل قلم و کتابداران این مرزو بوم قرار گیرند.
وی با قدردانی از حضور دکتر سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم بزرگداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار گفت: از حمایتهای مداوم ایشان در دوره دولت یازدهم بهعنوان شخصیت فرهنگی حقیقی در هیات امنای کتابخانههای عمومی کشور و هم در دولت دوازدهم که در کسوت وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی ریاست هیات امنای نهاد کتابخانههای عمومی کشور را بر عهده دارند از برنامههای نهاد و تلاش برای رفع مشکلات کتابخانهها و کتابداران سپاسگزاری کنم.
مختارپور در ادامه افزود: کتابداران و کارکنان کتابخانههای عمومی کشور در دوره اخیر به روشنی نشان دادند که در صورت اعتماد و احترام مسئولین به آنان و گوش فرا دادن به نظرات و خواستههای ایشان و مشارکت دادن آنها در برنامههای فرهنگی و آموزشی و مجموعهسازی و دیگر مسائل کتابخانههای عمومی جلوههای باشکوه و درخشانی از تلاش و همت مضاعف خود را در کتابخانههای روستایی و شهری و سیار در همه شهرها و روستاها به ظهور و بروز میرسانند.
وی تصریح کرد: از تمامی معاونین، مشاوران، مدیران کل، کارشناسان و دیگر افرادی که در بهبود شرایط معشیتی و رفاهی کتابداران و کارکنان، تعمیر، تجهیز و تامین منابع گوناگون کتابخانههای عمومی کشور نقش بسزایی ایفا کردند قدردانی میکنم و امیدوارم شما کتابداران گرامی همچون گذشته با خلاقیت و ابتکار در تلاش ارزشمند خود در ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی و ارائه خدمات کتابخانهای کوشا و موفق باشید.
دبیرکل نهاد تأکید کرد: فعالیتهای فرهنگی از آن نوع اقداماتی نیست که بلافاصله آثار خود را نشان دهد و به کمال رسیدن میوه این کوششها نیازمند حوصله و صرف دقت و زمان کافی و متناسب با هر مخاطب است. هر روز که صدها تصویر از حضور کودکان و نوجوانان در کتابخانههای مختلف سراسر کشور را مشاهده میکنم خدا را شکر میکنم که به ما کتابداران توفیق خدمت به پاکترین افراد و اقشار جامعه یعنی کودکان و نوجوانان عطا کرده است.
وی در پایان گفت: مطمئن باشید کودکان که امروز در بخش کودکان کتابخانهها شادمانه حضور دارند بزرگ زنان و بزرگ مردان آینده این سرزمین خواهند بود و تمامی تلاشهای شما کتابداران بر جریده عالم ثبت خواهد شد و بدانید که به قول حضرت مولوی: هر که را همت عالی بود و فکر بلند/ دان که آن همت عالی اثر همت توست.
الهیاری: در عهد و پیمان خود برای ترویج فضیلت کتابخوانی، ثابت قدم هستیم
همچنین محمد الهیاری معاون توسعه کتابخانهها و کتابخوانی نهاد در مراسم بزرگداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار با اشاره به زلزله اخیر استان کرمانشاه گفت: کتابداران و همکاران کرمانشاهی ما با قلبهای محزون و روح آزردهی از دست دادن عزیزانشان در زلزله اخیر، خود را به تهران و این اجتماع بزرگ رساندند. به گرمی پذیرایشان هستیم و امیدواریم ابراز همدردی و همراهیمان، التیام بخش این مصیبت بزرگ باشد.
وی در ادامه با تقدیر از مهمانان حاضر در نشست، با اشاره به تلاشهای کتابداران در یک سال گذشته و انتخاب کتابداران برتر کشور تأکید کرد: برای برگزاری برنامههای گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار، ستاد نهاد و ادارات کل استانی زودتر از همیشه و از شهریور ماه سال جاری برنامهریزی خود را شروع کردند که ما حصل آن اجرای بیش از 9000 برنامه فرهنگی و ترویجی در کتابخانههای عمومی سراسر کشور است.
وی افزود: در هر منطقه از کشور عزیزمان که به کتابخانهها در این هفته و هفته آتی مراجعه کنید. رنگینکمانی درخشان و رنگارنگ از برنامههای مختلف در برابر چشمانتان چشم نوازی میکند. رنگینکمانی که درخشش محدود به این روز و این هفته خاص نیست و ارائه خدمات متنوع کتابخانهای و فرهنگی تبدیل به رویه دایمی و جاری کتابداران و کتابخانههای عمومی شده است.
معاون توسعه کتابخانهها و کتابخوانی نهاد در ادامه با اشاره به اینکه برای سومین سال متوالی در دوره مدیریتی حاضر، فرایند انتخاب کتابداران و کتابخانههای برتر به انجام رسید، گفت: واقعیت آن است که انتخاب چند گل از میان هزاران گل این گلستان پر رونق، کاری سخت و دشوار است. گلستانی که باغبانش مهربانانه و متعهدانه همه گلهای باغش را شایسته تقدیر و برتر میداند و علیرغم همه محدودیتهای مالی، عاشقانه رنج این باغبانی بزرگ را به جان خریده و همه لحظات عمرش در این سه سال و اندی صرف نگهداشت و محافظت از گلهایش کرده است.
وی افزود: ملاکهای انتخاب کتابداران و کتابخانههای برتر سال 96 مورد ارزیابی و نظرسنجی همه ردههای نهاد، اعم از مدیران و کارشناسان و کتابداران قرار گرفت و اجرای مقدمات و پیش نیازهای سال در سه فاز مجزا به مرحله اجرا در آمد. ماحصل تلاش دست کم دو ماهه و همکاری و معاضدت همکاران پر تلاشمان در اداره کل توسعه کتابخانهها و مشارکتها و اداره کل فناوری اطلاعات، طراحی سامانه انتخاب کتابدار بود که از این پس بهعنوان یک سامانه دائمی در اختیار همکاران در سراسر کشور قرار دارد و بهصورت روزانه کتابدارن ارجمند خواهند توانست گزارش اقدامات و فعالیتهای خود را در آن بارگذاری کنند تا در یک بازه زمانی محدود مجبور نباشند حجم وسیعی از اطلاعات و مستندات را ارسال کنند که موجب خستگی و گلایه آنها شود.
الهیاری گفت: در این دو ماه، برای سهولت کار کتابداران ارجمند در بارگذاری و ارسال مستندات، راهنماهای تصویری در سامان، و دیگر درگاههای نهاد در دسترس کتابدارن قرار گرفت و همکاران ما به بیش از 400 سوال آنها از طریق تلفن و مکاتبه الکترونیک پاسخ دادند.
وی با تأکید بر اینکه ملاکهای انتخاب کتابداران و کتابخانههای برتر نیز در اثر مشورت با خود کتابداران و همکاران نهاد دستخوش تغییرات مثبتی شده، افزود: از آن جمله سهم خلاقیت در کارکرد کتابخانهای، سهیم کردن میزان پیشرفت کتابخانه در فرایند خدمات فنی و کتابخانهای و عضو و امانت، توجه بیشتر به فعالیتهای فرهنگی و ترویجی کتابخانهای و دریافت نظر اعضاء کتابخانه در خصوص میزان رضایتمندی از خدمات دریافت شده، از وزن بیشتری برخوردار شد. همچنین به کمک دو معاونت برنامهریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات و نیز معاونت اداری و مالی نهاد، اطلاعات سنوات خدمت همکاران، تحصیلات، ایثارگری و آموزش همکاران از طریق سامانههای نهاد اخذ شد و امسال کتابداران عزیز مجبور نبودند این بخش از اطلاعات را مستقیم ارسال کنند. داوری اولیه پروندههای واصله به ستاد نهاد در هشت گروه با صرف بیش از 3500 نفر ساعت انجام شد.
وی تصریح کرد: علاوه بر اینکه تعداد 50 نفر از کارشناسان امور کتابخانهها و 30 نفر از کارشناسان فرهنگی در استانها نیز فرایند بررسی پروندهها در ستادهای استانی را به انجام رساندند.
به گفته الهیاری در داوری نهایی نیز، به تدبیر دبیرکل محترم بهمنظور جلوگیری از هرگونه خطای انسانی در ارزیابیها کمیتهای ویژه متشکل از معاونین، مشاورین و مدیران عالی نهاد مسئولیت ارزیابی و صحت در انتخاب همکاران برتر را عهدهدار شدند که طی چند جلسه طولانی تکتک پروندههای منتخبین را مورد ارزیابی قرار دادند که جا دارد از زحمات این کمیته نیز قدردانی کنم.
معاون توسعه کتابخانهها و کتابخوانی نهاد در ادامه با اشاره به اینکه در مجموع در این دوره پروندههای 1386 کتابخانه نهادی و 2344 کتابدار و مسئول کتابخانه نهادی مورد ارزیابی قرار گرفت، تصریح کرد: در مقایسه با سال گذشته که 1700 پرونده از سوی همکاران ارسال شده بود، رشد قابل توجه و اعتماد همکاران به فرایندهای انتخاب نهاد در معرفی شایستهترینها را نشان میدهد و انشاالله امروز تعدادی از شایستگان از میان خانواده بزرگ شایسته کتابداران کتابخانههای عمومی در 16 گروه مورد تجلیل قرار میگیرند.
وی افزود: نکته مهم و پایانی قابل ذکر در خصوص برنامههای نهاد به مناسبت گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار سال جاری در سراسر کشور این است که بهدلیل محدودیتهای مالی و لزوم رعایت صرفهجویی و اصول سال اقتصاد مقاومتی، در هزینههای برگزاری کلیه فعالیتهای نهاد صرفهجوییهای قابل ملاحظهای صورت گرفته و به نحو چشمگیر هزینهها کاهش پیدا کرده است.
الهیاری در پایان ضمن تشکر از تلاشهای همه همکاران در معاونتها و ادارات کل نهاد گفت: در عهد و پیمان خود در تلاش شبانهروزی برای ترویج فضیلت کتابخوانی، ثابت قدم و استوار هستیم و امیدواریم که مجموع تلاشهای همکارانمان در سراسر کشور مورد نظر و عنایت خاصه حضرت حق باشد.