به گزارش سراج24،در دوم آذر ماه 1367 و در شرایطی که دفاع مقدس پس از هشت سال به پایان رسیده بود، امام امت (ره) با استفاده از تعبیر قرآنی شجره طیبه [1] درخصوص بسیج فرمودند:
«بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفه‌های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می‌دهد. بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته‌های رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده‌اند.»[2]
و مقام معظم رهبری نیز طی سالیان زعامتشان بارها همین معنا را متذکر شده اند و البته در هفته بسیج امسال هم بسان سنت سنوات پیشین نکاتی راهبردی در چیستی بسیج و خطوط کلی حرکت آن بیان نمودند. ایشان در فقره ای از بیانات خود به راز و رمز پیروزی اشاره کرده و فرمودند:
«یک نکته دیگر این است که قطعاً حرکت بسیجی در کشور ما پیروز است. شرط اصلی‌ای که این پیروزی دارد این است که همه‌ی ما -جوانها و غیر جوانها- تقوا را و حُسن عمل را برای خودمان یک وظیفه بدانیم... تقوا لازم است؛ خودتان را مراقبت کنید؛ هم مراقبت شخصی کنید، هم مراقبت گروهی کنید. اگر این[طور] شد، خدا فرمود: اِنَّ اللهَ مَعَ الَّذینَ اتَّقَوا وَ الَّذینَ هُم مُحسِنُون؛ [3] کسانی که تقوا پیشه کنند و نیکو عمل بکنند، مَعَ الَّذینَ، خدا با اینها است. اینکه خدا با یک جمعی باشد، خیلی مسئله‌ی مهمّی است.» [4]
این بخش از بیانات معظم له میتواند مددرسان ما برای فهم بهتر از چراییِ تمثیل بسیج به «شجره طیبه» باشد و لذا ما نیز با تمرکز بر همین بخش، کلام خود را پی گرفته و سعی می کنیم به پرسش مطرح شده در عنوان یادداشت پاسخ دهیم. اینکه مقام معظم رهبری تقوی و حسن عمل را -با استظهار به آیات مبارکه قرآن مجید- شرط همراه شدن نصرت الهی و به تبع آن پیروزی دانسته اند؛ خود گویای ماهیت راستین بسیج و ریشه های آن در تاریخ دیروز و فردای بشریت است؛ به این معنا که بسیج صرفا به مفهوم تشکیلات شکل گرفته در ساختار نظام اسلامی مستقر در ایران پس از انقلاب اسلامی نیست بلکه همان دفتر دیرین مجاهدتی است که هر کس در هر زمان و هر مکان مطابق با اصول اساسی آن یعنی مرام و طریقه حقه انبیاء عظام و اولیاء کرامِ ایشان (صلوات الله علیهم اجمعین)؛ عمل نماید، مشمول نام بسیج و بسیجی خواهد بود و صد البته که اگر کسی این نام را یدک بکشد و از محتوای تقوا و حسن عمل تهی باشد مشمول حقیقت این نام نخواهد شد. پیر سفر کرده جماران در کلام نورانی خود به این بی زمانی و بی مکانی مفهوم بسیج اشاره ای لطیف کرده و فرموده اند:
«بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‌اند.» [5]
پس اگر بسیج به معنای مجموعه ای از انسانهاست که قلوبشان به نور «اصل ثابت» دین خدا و مسیر توحید و حق پرستی روشن شده است و ثمره اعمالشان که فرعی بر آن اصل است آسمان ها را در نوردیده [6] و فلک را سقف شکافته است – بسان حیات مملو از نورانیت و معنویت شهدای اسلام در هشت سال دفاع مقدس- پس چه تعبیری گویاتر از تعبیر قرآنی شجره طیبه میتواند این مفهوم را تداعی کند؟ مجموعه ای از انسانها که در هر برهه ای از تاریخ با رهروی از راه انبیاء، نفیس ترین گوهر هستی خود را در طبق اخلاص نهاده و مشتقانه به دنبال شهادت و دیدن جمال آن زیبای مطلق، در حرکتند و بخشی از این مجموعه عظیم نیز در دل حرکت انقلاب اسلامی مردم ایران به بروز و ظهور رسید. حضرت روح الله در وصف آنان پس از حماسه آفرینی های کربلای پنج فرمود:
«گرامی باد بر ملت بزرگ ایران، و بر پیروان شاهد بزرگ، حضرت محمد مصطفی ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ وجود رادمردانی که راه شهادت را برگزیده اند و در هجرت از زندگیِ عالم ادنی و جهان سفلی به وادی ایمن و ملکوت اعلا رسیده اند، و در جستجوی حیاتْ سرچشمه را یافته اند و سیراب و سرمست از جرعۀ اِرجِعِی اِلی رَبِّکِ [7] به رؤیت جمال و کشف رضایت حق نایل آمده اند. «و کَفَی بِهِم فَخراً» [همین افتخار برای آنان بس] و چه غافلند دنیاپرستان و بی خبران که ارزش شهادت را در صحیفه های طبیعت جستجو می کنند و وصف آن را در سروده ها و حماسه ها و شعرها می جویند و در کشف آن از هنرِ تخیل و کتابِ تعقل مدد می خواهند. و حاشا که حل این معما جز به عشق میسر نگردد...» [8]
پی نوشت:
«أَلَم تَرَ کَیفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصلُها ثابِتٌ وَفَرعُها فِی السَّماءِ»
سوره ابراهیم، آیه 24
صحیفه امام خمینی (ره)، جلد 21، صفحه 194
سوره نحل، آیه 128
بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با بسیجیان به مناسبت هفته بسیج، سوم آذر 1395، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای
صحیفه امام خمینی (ره)، پیشین
اشاره به آیه 24 سوره ابراهیم: «... کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصلُها ثابِتٌ وَفَرعُها فِی السَّماءِ»
سوره فجر، آیه 28
صحیفه امام خمینی (ره)، جلد 20، صفحه 196
