به گزارش سراج24،تسنیم نوشت؛سید جلال دهقانی فیروزآبادی استاد دانشگاه علامه طباطبایی و تحلیلگر مسائل سیاسی در نشست تخصصی پسابرجام و اصول انقلابی سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران که از سوی پژوهشگاه مطالعات جهان اسلام در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، اظهار داشت: در اینکه آمریکا و غرب بهدنبال تغییر رفتار در ایران هستند شک و تردیدی وجود ندارد.
وی گفت: سیاستگذاری ما باید بهگونهای باشد که آنها موفق به رسیدن به این هدف خود نشوند و راهبردهای سیاست خارجی ما نیز در همین خصوص باید حرکت کند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: سیاست خارجی یعنی مدیریت منافع متعارض، لذا در دیپلماسی ضمن اینکه تلاش میکنیم در عرصهای که منافع و منابع کم هستند سهمی قابل قبول از این منابع را کسب کنیم باید سیاستها را نیز مدیریت کنیم.
دهقانی فیروزآبادی با بیان اینکه سیاست خارجه هر کشوری در عین تداوم تغییراتی را هم دارد، گفت: این به این دلیل است که روابط بین الملل سیال است لذا به این دلیل سیاست خارجی ما هم باید تغییر کند، البته همواره اینگونه نیست که اصول اساسی سیاست خارجه تغییر یابد.
وی با اعلام "برجام نمیتواند اصول سیاست خارجی ما را دچار تغییر ماهوی کند" عنوان کرد: اصول ثابت سیاست خارجه ــ همانند استکبارستیزی ــ که در قانون اساسی ما آمده است تغییر نمیکند، البته سیاست خارجه ایستا نیست و باید سیاست خارجه پویایی داشته باشیم.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی با ابراز اینکه یکی از عوامل تغییر سیاست خارجی شرایط داخلی است، گفت: تغییر قوه مجریه باعث تغییراتی در سیاست خارجی و برخی از لایههای فعالیت آن میشود.
دهقانی فیروزآبادی ضمن تأکید دوباره بر "برجام نمیتواند اصول سیاست خارجی ما را دچار تغییرات ماهوی کند" افزود: تأثیرگذاری برجام در سیاست خارجی در چارچوب یک گفتمان تأثیرگذار است، اما مقدار این تأثیر چندان قابل توجه نیست.
وی در ادامه با اشاره به دیدگاههای مسئولان حاضر در سیاست خارجی، گفت: طیف کنونی که در سیاست خارجی مسئولیت دارند گرایش آنها همواره در قالب توسعهگرایی است به همین دلیل برخی از رفتارهای ما در سیاست خارجی را تغییر داده است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی افزود: گفتمان اعتدال گرایی زمینههای تغییر در سیاست خارجی را هم در برجام و هم در اصول فراهم میکند.
دهقانی فیروزآبادی با بیان اینکه قطعاً برداشتن تحریمها میتواند در سیاست خارجی تأثیرگذار باشد، تصریح کرد: تغییراتی که با تغییر گفتمان و سیاست در سیاست خارجی ممکن است ایجاد شود تغییر در سطح تاکتیکی است، زیرا اصول ثابت است و سیاست خارجی با این تحولات تغییر نمیکند.
وی با تذکر اینکه کسانی که به ماهیت جمهوری اسلامی ایران اعتماد و اعتقاد دارند نمیتوانند بگویند استکبارستیزی نباید در آن وجود داشته باشد، ادامه داد: استکبارستیزی در برنامههای دولت و سیاست خارجه قید شده است اما از آن با تعبیر استکبارستیزی نرم یاد میشود، بنابراین کسی نمیتواند بگوید استکبارستیزی نیست، اما امروز نوع نرم آن مورد توجه است، به این معنا که کسی نمیتواند شما را مدیریت کند و از شما بخواهد که اهداف و برنامهریزیتان چیست.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: امروز نگاه و دیدگاههای برخی روحانیون را با اول انقلاب مقایسه میکنیم و میبینیم تغییراتی در دیدگاههای آنها ایجاد شده است. چگونه کسی که خالق انقلاب دوم بوده است امروز میگوید نباید این کار انجام میشد و اینکه تعریف برخی انقلابیون درباره استقلال با تعریفی که آنها در اوایل انقلاب داشتند وجود دارد، لذا در ایدئولوژی نمیتوان انتظار تغییرات درونی را داشت اما در گفتمان این کار امکان پذیر است.
دهقانی فیروزآبادی در ادامه تعامل سازنده در سیاست خارجی را محصول مکتب نیاوران دانست و عنوان کرد: این مسئله از اصول دولت است که در روابط ما تأثیرگذار خواهد بود لذا اصول بهگونهای تعریف میشوند که تأثیرگذار باشند.
وی گفت: بحث بعدی در سیاست خارجه توسعه گرایی است که این مسئله هم ساخته و پرداخته مکتب نیاوران است و امروز دنبال میشود و قطعاً در سیاست خارجی تأثیرگذار خواهد بود.
تحلیلگر مسائل سیاسی با اشاره به اینکه سیاست خارجی ایران در پسابرجام نسبت به قبل متفاوت خواهد شد، گفت: برجام پایان خصومت ما با آمریکا نیست و باید انتظار داشته باشیم که آنها در این رابطه نیز هر روز یک موضوع جدیدی برای ایران مطرح کنند.
دهقانی فیروزآبادی افزود: نباید توقع داشته باشیم با اجرای برجام کل سیاست خارجی ما دچار تغییرات ماهوی شود، آمریکاییها در برجام نیز بهدنبال تغییر رفتار ما هستند.
وی در بخش پایانی سخنانی خود در پاسخ به سؤالی مبنی بر "بهنظر شما غفلت ایران در رابطه با آمریکای لاتین در پسابرجام نیز وجود خواهد داشت؟" گفت: یکی از فرصتهایی که برجام برای ما ایجاد کرد آزاد شدن پتانسیل سیاست خارجی ما بود و در حالی که همه سیاست خارجی ما معطوف به برجام بود پتانسیلهای دیگر در این سیاستها را آزاد کرد.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: امیدوارم دستگاه دیپلماسی بتواند با حضور پررنگتر در بخشهای مختلف سیاست خارجی بخشها و ظرفیتهای دیگر را نیز به کار گیرد، البته برای ما که ادعا داریم قدرت منطقهای و مطرح در دنیا هستیم بد است که نتوانیم در عین حال چند کار را با هم انجام دهیم، لذا باید یاد بگیریم همه موضوعات مهم را همزمان انجام دهیم.
دهقانی فیروزآبادی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر "آیا برجام میتواند سطوح تعارض ما و آمریکا را در سطح پایین نگه دارد؟" خاطرنشان کرد: بخشی از تعارضات ما با آمریکا ماهوی است و این تعارضات پایدار هستند، لذا تغییرات موجود در رفتارها و گفتارهای آمریکایی میتواند به تغییرات گفتمانی تبدیل شود که این امر متقابل است.
وی افزود: گاهی ما در این زمینه آمادگی داشتیم اما از آن طرف حرکت مثبتی دیده نمیشد. اگر آمریکاییها در صدد حل تعارضات خود با ایران هستند اولاً باید تغییر رفتار داشته باشند و دیگر اینکه منافع ما را به رسمیت بشناسند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر "آیا برجام میتواند در نحوه رفتار ما با اعراب تأثیرگذار باشد؟" گفت: در کوتاهمدت نه، اگر به تحولات منطقه بنگریم آنها بهدنبال موازنه سازی با ایران هستند، بهطوری که بهدنبال محدود کردن ایران در منطقه اقداماتی را انجام خواهند داد.