به گزارش «سراج24»، واردات در کشور زیاد است و در واقع می توان در بازارهای مختلف ایران، همه نوع اجناس خارجی را دید حتی اجناسی که تولید ان در ایران آسان است.از برنج و گوشت و مرغ گرفته تا پوشاک و کفش و صنایع دستی، این روزها واردات کار را برای کشاورزان و تولید کنندهگان و صنعتگران ایرانی مشکل کرده است.
در این میان، در 8 سال گذشته واردات بی رویه بلای جان کشاورزان ایرانی شد تا جایی که واردات بی رویه و بی کیفیت ضربه ای مهلک بر پیکره کشاورزی و مکانیزاسیون در کشور وارد کرده است.این مساله را همه کسانی که سررشته ای در اقتصاد و کشاورزی دارند تایید می کنند.
ورود انواع محصولات کشاورزی بی‌کیفیت وارداتی به خصوص در سال های اخیرحال و روز خوش را از کشاورزان گرفته است و آنان را بیش از پیش نگران وضعیت کشاورزیشان کرده است.
ورود انواع و اقسام محصولات کشاورزی بی‌کیفیت و با قیمت نازل درحالیست که به عنوان مثال کشاورزی دراستان گلستان که قطب مهم محصولات کشاورزی کشور بوده و حدود 3.55 درصد تولیدات کشاورزی کشور وبیش از 92 نوع محصول در آن تولید می‌شود را تحت الشعاع قرار داده است.
ورود اجناس و محصولات کشاورزی از سایر کشورها به گلستان داد، کشاورزان منطقه را درآورده است و موجب اعتراض مسئولان استان نیز شده است اما این مساله هنوز هم ادامه دارد.
از سوی دیگر در استان مازندران نیز که قطب دیگر کشاورزی ایران است و دارای 240 هزار هکتار زمین شالیزاری است که سالانه 950 هزار تن برابر با 44 درصد نیاز کشور، برنج تولید می کند نیز با ورود برنج های خارجی بی کیفت انگیزه برنج کاران از بین رفته است و به قول کشاورزان منطقه برنج کاری دیگر در این روزها صرف ندارد.
این در حالی است که کشاورزان مازندران در صورت حمایت دولت بی تردید قادرند تا بخش بزرگی از نیازهای کشاورزی کشور را تامین کنند.
در این میان حجم بزرگی از مرکبات سالیانه به ایران وارد می شود و این در حالی است که میوه های باغداران ایرانی روی درختان می گندد! و این اتفاقات با وجود گذشت بیش از یک سال از حیات دولت یازدهم همچنان ادامه دار شده است.
لیدا صدقیان، کارشناس امور کشاورزی، در خصوص واردات بی رویه محصولات کشاورزی به سراج24 می گوید: در کشاورزی کشور دو مشکل عمده وجود دارد.یکی حجم واردات بالا است که با افزایش درامدهای نفتی بیشتر شد و کشاورزان را خانه نشین کرد و دوم کیفیت تولید و ضعف در سلامت تولید است که باعث شده محصولات کشاورزی ما از رقابت پذیری کمتری در بازار جهانی برخوردار باشد و کار را برای صادرات محصولات ما مشکل کند.
این کارشناس ادامه می دهد: در صورت حمایت دولت از بخش کشاورزی، کشاورزی ایران می تواند با استفاده از دانش مهندسان کشاورزی پیشرفت شایانی داشته باشد و این در حالی است که جلوی واردات بی رویه محصولاتی که امکان تولید انها در داخل هست گرفته شود.
در این میان اما جلوگیری از میزان ضایعات محصولات کشاورزی، با برنامه ریزی صحیح در جهت توسعه و حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی بدون تردید بر ارتقای تولید ملّی کشور تاثیرگذار خواهد بود.
در واقع می توان گفت، صنایع تبدیلی به عنوان حلقه واسطه اقتصادی مبنی بر کشاورزی و اقتصاد مُدرن و صنعتی، دارای نقش و جایگاه مهمی در افزایش کیفی محصولات کشاورزی و میزان ارزآوری از طریق صادرات و بهبود شرایط درآمدی تولیدکنندگان و حذف واسطه‌ها دارد.
این در حالی است که در فاصله ای نه‌چندان دور بخش کشاورزی تأمین‌کننده ۸۵درصد نیاز غذایی کشور، ۲۲درصد اشتغال، ۲۰درصد تولید ناخالص ملی و ۲۵درصد مواد اولیه صنایع کشور بوده است. اگرچه در سال های اخیر به‌دلیل افزایش قیمت نفت و درنهایت افزایش درآمد نفتی سهم بخش کشاورزی در تولید ناخالص ملی کاهش یافته است و در ظاهر این سهم ۱۲درصد کاهش را نشان می دهد.
لیندا صدقیان در این خصوص توضیح می دهد: اقتصادی نبودن بخش کشاورزی، ریسک بالای تولید محصولات کشاورزی، عدم سوددهی منطقی در مقایسه با سایر بخش‌های کشاورزی، نبود الگوی کشت مناسب، عدم کشاورزی علمی و دانش بنیان نبودن بخش کشاورزی و عدم استفاده مطلوب از منابع پایه تولید اعم از خاک و آب و ویژه ٱب را از چالش‌های پیش روی بخش کشاورزی است که واردات را به عنوان راه اسان تر به مسئولین معرفی می کند غافل از اینکه با درگیر شدن با این چالش ها می توان به توسعه اقتصادی کشور کمک کرد.
در هر حال، صنایع تبدیلی و غذایی اگرچه سابقه طولانی دارد، ولی در گذشته تعداد و انواع مربوط به صنایع تبدیلی محدود و از چند برند و نشان تجاوز نمی کرده است. اما در شرایط فعلی تعداد برندهای صنایع تبدیلی قابل ملاحظه و قابل اتکا است.
در این میان باید به این نکته توجه شود که در ایران ضایعات مواد غذایی بالاست و رقم یک سوم ضایعات از گذشته های دور تاکنون ادامه دارد که تأمین‌کننده غذای ۲۵تا ۳۰درصد جمعیت کشور است. از این رو امید به کاهش ضایعات از طریق صنایع غذایی و تبدیلی و صنایع بسته بندی مقدور است که دولت یازدهم و وزارت کشاورزی باید توجه ویژه ای به این امر داشته باشند.
در واقع، جلوگیری از میزان ضایعات محصولات کشاورزی، با برنامه‌ریزی صحیح در جهت توسعه و حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی این محصولات را که در طول برداشت، حمل و نقل، انبارداری و عرضه ضایع می‌شود و گاه زیان‌های جبران‌ناپذیری را به کشاورزان و اقتصاد کشور وارد می‌کند، می‌توان به ارزش افزوده تبدیل کرد و بدون تردید بر ارتقای تولید ملی کشور تأثیرگذار است.
صدقیان درباره صنایع تکمیلی می گوید: صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی به صنایعی گفته می شود که به فرآوری و عمل آوری نباتی و حیوانی (زراعی، باغی، شیلاتی، دام و طیور، جنگل و مرتع) می پردازد، فرآوری، در برگیرنده تغییرات فیزیکی، شیمیایی، نگهداری، بسته بندی و توزیع است.
همچنین در مورد لزوم وجود صنایع تبدیلی باید بگویم که یکی از بهترین راهکارهای توسعه اشتغال در مناطق روستایی و جلوگیری از مهاجرت بی رویه، کاهش ضایعات محصولات کشاورزی، افزایش ارزش افزوده محصولات و توسعه اقتصادی، اجتماعی مناطق روستایی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی است.
این کارشناس ادامه می دهد: هر چند آمارها نشان می دهد که پس از ورود هر نوع تکنولوژی جدید در عرصه کشاورزی، تعداد زیادی از کارگران شغل خود را از دست می دهند، اما صنایع فرادست و فرودست کشاورزی نیز با همان سرعت افزایش تولید در کشاورزی بلکه بسیار سریع تر از آن شکل می گیرند و زمینه اشتغال را جهت نیروی کار انسانی از کارگران ساده صنایع گرفته تا مهندسان، بازرگانان، فروشندگان و واسطه گران ایجاد می کنند. با چنین الگویی از توسعه نقش صنایع تبدیلی و فرآوری تولیدات کشاورزی روز به روز پررنگ تر و جدی تر می شود و باید توجه ویژه ای به ان معطوف شود.
با این تفاسیر می توان گفت، صنایع تبدیلی و تکمیلی و مسائل پس از تولید محصولات کشاورزی بعنوان حلقه‌های نهایی در تکمیل زنجیره‌ی تولید محصولات و فرآورده‌های سالم کشاورزی نقش حیاتی و اساسی ایفا می‌کند.
رشد صنایع تبدیلی علاوه‌بر توزیع‌پذیر و اقتصادی تر کردن کشاورزی تحریکی برای ایجاد کارخانه و بدنبال آن کشت محصول و در نهایت ایجاد امیدواری در کشاورزان است.
هر چند که در سال‌های اخیر دولت ها تلاش کرده اند ازطرق مختلف مانند بنگاه‌های اقتصادی زودبازده تسهیلات درخور توجهی به صنایع تبدیلی اختصاص دهند و بستررا برای فعالیت کشاورزان مهیا کنند اما در عمل موفقیت چندانی حاصل نشده و کشاورزان هنوز چشم به راه کمک های دولتی هستند
