به گزارش سراج24، علی ماجدی، معاون بین‌الملل وزارت نفت در آخرین روزهای کاری خود پیش از عزیمت به سفارت ایران درآلمان، از آغاز مذاکرات جدی‌تر با چینی‌ها به عنوان نخستین شریک تجاری ایران خبر داده و گفته است: «بنا شده چینی‌ها افت ایجاد شده در توسعه میادین مشترک را برطرف کنند.»
این هم یکی از عجایب صنعت نفت است که قرار است پروژه‌هایی به چینی‌ها واگذار شود که تخصصی‌ترین فعالیت مهندسی در این صنعت است و مشخص نیست شرکت‌های چینی با توجه به چه قابلیتی قرار است افت تولید در میادین مشترک را سامان دهند و استخراج نفت را بهبود بخشند.
یا آقای معاون نمی‌داند افت تولید در میادین چیست یا از گذشته عملکرد چینی‌ها بی‌خبر است. این چینی‌ها همان شرکت‌هایی هستند که برای توسعه میادین ایران وارد کشور شدند ولی نه تنها نتوانستند عملیات توسعه را به‌جایی برسانند بلکه میزان تولیدی را که به آنها واگذار شد نیز با افت روبه‌رو کردند.
میدان نفتی آزادگان مصداقی ساده در این زمینه است که در زمان وزیر اسبق به چینی‌ها سپرده شد و در عمل. . . ! این میدان توسط شرکت‌های ایرانی به توسعه اولیه رفت و پس از یک سال بیش از ۶۰ هزار بشکه نفت تولید داد تا فازهای بعدی توسعه‌ای روی میز وزیر نفت رود اما توسعه این میادین در قالب قراردادی عجیب به چینی‌ها واگذار شد و شرکت‌های چینی در رفت و آمدهای خود به ایران، فقط خرچنگ میل کردند و تولید ۶۰ هزار بشکه‌ای آزادگان که مهم‌ترین میدان مشترک ایران است را به کمتر از ۴۰ هزار بشکه کاهش دادند و پاداش گرفتند!
چینی‌ها در آن پروژه نشان دادند نشانی از تخصص نداشته و تولید فعلی را با «بی خیالی محض» کاهش دادند و دست آخر پس از چهار سال زمزمه‌هایی از اخراج آنها از ایران شنیده می‌شود. دقت کنید شرکت چینی تولید نفت آزادگان را کاهش داد. حال بر حسب چه ویژگی قرار است افت تولیدی میادین مشترک توسط چینی‌ها جبران شود طنز تلخی است که آدمی را به فکر فرو می‌برد.
مسجد سلیمان نیز یکی دیگر از این نمونه‌هاست؛ شرکت چینی قصد داشت با شیوه تلمبه‌های درون‌چاهی تولید نفت یکی از میادین مسجد سلیمان را به ۲۵ هزار بشکه در روز برساند که البته پس از چند سال تأخیر، موفق به انجام این کار شد اما این تولید فقط یک ماه جواب داد و نهایت کار را به جایی رساند که تولید از این میدان به کمتر از میزان سابق رسید؛ در آن روزها شرکت‌های ایرانی وارد عمل شدند و با هزینه‌ای بسیار کمتر از چینی‌ها، تأسیسات را تعویض کردند، طرح توسعه دیگری برای تولید نوشتند و صفر تا صد پروژه‌ای را که باید توسط چینی‌ها انجام می‌شد در طول چند ماه اجرا کرده و تولید را به ۱۰ هزار بشکه در روز رساندند. این همان چینی است که می‌تواند افت تولید در میادین مشترک را جبران کند!
کسانی که کمترین آشنایی به مخازن نفتی دارند به خوبی آگاهند که بهترین توسعه‌دهنده هر میدان، شرکتی است که وظیفه بهره‌برداری از آن را بر عهده دارد زیرا شناخت از مخزن از روی کاغذ و ویدئو‌کنفرانس حاصل نمی‌شود و باید تمامی مسائل مربوط به تولید از میدان را درک کرد. هر میدان یا بهتر بگوییم هر مخزن نفتی، رفتار خاص خود را دارد که به صورت ناقص و نه کامل توسط بهره‌بردار آن قابل پیش بینی است زیرا شناخت از مخزن زمانی کامل می‌شود که عمر مخزن به پایان رسد.
حال در چنین شرایطی شرکتی غریبه که اندکی شناخت از مخزن ندارد چگونه می‌تواند برای جبران افت تولید برنامه‌ریزی کند. اما پر واضح است که میادین و مخازن نفتی ایران پیچیده‌ترین و منحصر به فردترین مخازن نفتی دنیا شناخته می‌شود که مهم‌ترین فاکتور در تولید از آن، شناخت از مخزن است و بهترین شرکت‌ها برای توسعه میدان، شرکت‌های ایرانی هستند و نه شرکت‌های تازه کار و نا آشنا به مخازن.
دوران آزمون و خطا در صنعت نفت به سر آمده است، همان مهمی که وزیر نفت بر آن تأکید دارد اما اینکه اشتباهات گذشته با هر توجیه و بهانه‌ای بخواهد تکرار شود به هیچ عنوان قابل قبول نیست. اگر روابط استراتژیک و منطقه‌ای که پیرو سیاست‌های «یارکشی» است برای دولت از اهمیت خاصی برخوردار است بهتر است در صنایعی به کار گرفته شود که به اندازه تولید نفت تخصصی نیست و نه آن که مانند خطای برخی وزرای سابق و اسبق، میادین نفت را به شرکت‌های چینی تقدیم کرد.
اظهارات مذکور گرچه شاید نشان‌دهنده انگیزه ایران برای افزایش تعامل اقتصادی با چین باشد اما تأکید ایشان بر تخصصی‌ترین موضوع صنعت نفت و اجرای آن توسط شرکت‌های بی‌تخصص، چراغ خطر را روشن کرده است که البته امیدواریم گفته‌های ایشان فقط در حد حرف باقی بماند و هیچ گاه عملیاتی نشود.
منبع:عصر نفت
