تامل در مطالب رسانه های جریان اصلاح طلب روزهایی که انصراف از دریافت یارانه ها آغاز شده بیانگر پیگیری چند محور توسط این رسانه ها بوده است. بررسی های صورت گرفته در این زمینه نشان می دهد که جریان اصلاحات در روزهای ابتدایی ضمن تاکید بر پوشش دعوت از مردم برای انصراف از دریافت یارانه انتقاداتی را متوجه دولت در خصوص تبلیغات در این زمینه کردند.محورهای انتقادات در این خصوص به این شرح بوده است:
- دولت در طراحی پیام ها برای انصراف از دریافت یارانه هوشمندانه عمل نکرده و محتوای تبلیغات در این زمینه اثر بخش نیست.
- دولت در اعطای امتیاز ذهنی و روانی به مردم برای انصراف از یارانه نتوانسته موفق عمل کند.
- به دلیل کلی گویی دولتمردان، شرایط پس از انصراف برای مردم تصویر نشده و مردم نمی دانند به ازای انصراف خود بر روی چه چیزی می توانند سرمایه گذاری کنند.
- دولت می توانست باقابل احصاء کردن آینده برای مردم تاکید کند در صورت انصراف به طور مثال مردم می تواننداز مزایای کاهش 15 درصدی در سهم بهداشت و درمان و یا کاهش 20 درصدی در هزینه های آموزش عالی بهره مند شوند.
به موازات این انتقادات اما پس از آن که شواهد میدانی از عدم تمایل مردم برای انصراف از یارانه ها حکایت داشت این جریان کوشید تا ناکامی احتمالی را متوجه سیاسی کاری رقبای خود ساخته و مدعی شوند که کمیته ای به نام«بله به یارانه» توسط جناح مخالف روحانی شکل گرفته و تلاش دارند تا نه مردم به انصراف از یارانه را به کاهش محبوبیت روحانی تفسیر کرده و زمینه های طرح عبور از وی را در انتخابات آینده مجلس و ریاست جمهوری کلید بزنند.
با نگاهی کلی به رسانه های جریان اصلاح طلب که طی دیروز و امروز به صورت زنجیره ای انتشار یافته می توان گزاره های زیر را احصاء کرد:
- شواهدی در میان است که نشان می‌دهد منتقدان دولت اعتدال، تلاش دارند در غلاف «مطالبات اجتماعی»، «منافع ملی» و «پاسداشت ارزش‌های فرهنگی» برنامه دولت در ساماندهی توزیع یارانه‌های نقدی را میدان و میزانی برای تخمین مقبولیت اجتماعی دولت یازدهم جلوه دهند.
- مهم‌ترین هدف مخالفان دولت آن است که در فضای عمومی کشور، صدا روی صدا بیفتد و ذهن جمعی ایرانیان از شرایط امروز، بوی بحران استشمام کنند و در انتظاری روانی احساس ناامنی را دلیل موجهی برای انصراف ندادن از دریافت یارانه به شمار آورند.
- منتقدان دولت به جای آنکه بگویند کمپین نه به یارانه شکست خورده است یا محبوبیت آقای روحانی کم یا زیاد شده است، باید بپذیرند پرداخت یارانه به شیوه فعلی که از سال 89 آغاز شده است، تیشه به ریشه اقتصاد کشور و بودجه ای زده است که باید صرف مترو، بهسازی و اصلاح جاده‌ها شود تا شهروندان ایرانی جان خود را در آنها از دست ندهند.
- اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها بهترین زمان برای این افراد و جریانات منتقد و مخالف دولت بود تا اقدامات خود را آغاز کنند؛ از انتشار شایعات کوچه و بازاری تا ساخت پیامک‌های استهزای یارانه از جمله اقدامات این جریان بود که هدف آن برای آگاهان عرصه سیاست و اقتصاد واضح و مبرهن است. پخش صدها مدل جوک و شعر و پیامک در حمله به رئیس‌جمهور و شعار «نه به یارانه» که با تیراژ بالا میان مردم منتشر شده، تنها بخشی اندک از پروژه جنگ روانی علیه دولت است. این حجم انبوه و بی‌سابقه پیامک نیز این ذهنیت را ایجاد می‌کند که انگار کمیته‌ای برای سرودن شعر و همچنین ساخت جوک در مورد ایده «نه به یارانه» و مسائل مرتبط تشکیل شده است.
بی تردید کاملا واضح و روشن است که رسانه های جریان اصلاح طلب گرچه در روزهای ابتدایی به نقدهایی در خصوص سیاست تبلیغاتی دولت در خصوص انصراف از یارانه ها مبادرت ورزیدند اما با توجه به احتمال ناکامی دولت در این زمینه روند رسانه ای خودرا تغییر داده و مدعی تلاش های منتقدان دولت برای زمین‌گیر کردن وی در این طرح با هدف القایی کاهش محبوبیت روحانی می باشند.
در این میان شاید دلیل این تغییر رویه را باید در تحلیل یک روزنامه اصلاح طلب جستجو کرد که ضمن تیتر ساختن حمایت خاتمی و یارانش از اجرای فاز دوم هدفمندی و دعوت مردم برای انصراف از یارانه ها جستجو کرد که پایه و بنای آن نه منافع ملی که منافع جناحی می باشد.
در این زمینه روزنامه اعتماد در مطلبی با اشاره به دعوت خاتمی و شورای مشورتی اش به انصراف مردم از دریافت یارانه به وضوح علت این دعوت را احتمال شکست برنامه دولت در این زمینه و بازگشت احمدی نژادیسم عنوان کرد.
ابراهیم فیاض در این تصریح کرد:« نکته‌یی که شورای مشورتی اصلاح‌طلبان نگران آن بودند این حقیقت است که اگر نتوانیم مشکلات را حل کنیم، رابطه با جامعه جهانی را بهبود ببخشیم و اگر نتوانیم پیوندی استراتژیک بین طبقات حاشیه‌یی و اصلی جامعه پدید بیاوریم، مجددا نخبگان از مردم کوچه و خیابان جدا خواهند شد و نخبگانی که مجددا خطر ورود یک دولت پوپولیستی را احساس می‌کنند، امکان دارد صداهایشان بی‌اثر شود. و به آن جمعیتی نیز که اقتصاد را در واریز ماهانه مقداری پول به حساب‌شان می‌دانند، با تصمیم دولت مبنی بر افزایش قیمت حامل‌های انرژی و از طرفی دیگر تبلیغ به انصراف از دریافت یارانه، نوعی ترس و نگرانی القا شود.»
گفتنی است توجه به این مطلب کاملا روشن می کند که جریان اصلاح طلب و حتی دولت هدفمندی یارانه ها را چاشنی احمدی نژاد برای بازگشت خود به عرصه سیاست تعریف و تفسیر کرده و معتقد است دفاع از روحانی در این عرصه به معنای ایجاد سد برای بازگشت احمدی نژادیسم به عرصه سیاست می باشد.
