سرویس فرهنگی سراج24: حضرت آیت‌‌الله مجتبی شهیدی کلهری، مشهور به آقا مجتبی تهرانی (1316 -1391) از مراجع عظام تقلید، استاد بزرگ اخلاق و مدرس حوزه‌های علمیهٔ تهران بود. وی اولین کسی بود که در تهران با وجود حساسیت حکومت پهلوی برای مرحوم آیت الله سید مصطفی خمینی، فرزند بزرگوار حضرت امام(ره) مراسم ختم برگزار کرد. در پی در گذشت این عالم ربانی در 12 دی ماه 91، مقام معظم رهبری فقدان وی را ضایعه‌ای برای حوزهٔ علمیه و روحانیت و جامعهٔ مذهبی تهران دانست .
-زندگینامه
آیت الله مجتبی تهرانی در سال 1316 در خانوادهای از اهل علم، معرفت و شهادت در تهران به دنیا آمد. پدر ایشان مرحوم آیت الله میرزا عبدالعلی تهرانی، از شاگردان مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، فقیهی مجاهد و عارفی سترگ بود که در زمان تاریک حکومت پهلوی اول، با همراهی و رفاقت مرحوم آیت الله شاه آبادی بزرگ، به اقامه جماعت در مسجد جامع بازار تهران مشغول بود و در امر تربیت نفوس مستعد و راهنمایی سالکان الیالله تعالی اهتمام ویژه داشت.
ایشان با نبوغ و پشتکاری که از خود نشان دادند، در جوانی به درجه رفیع اجتهاد رسیده و به زودی توانستند از نزدیکان و خصّیصین حضرت امام (ره) قرار گیرند. مقبولیّت علمی ایشان نزد استاد خویش، به اندازه ای بود که حضرت امام (ره) به طلبه خوش فکر و جوان خود اجازه داد تا تقریرات و نوشته جات درس بیعشان را جمع آوری کرده و به صورت یک اثر مستقل منتشر کند.
وی طبق رسم تمامی خاندان‌های علم و معرفت، تحصیل در علوم دینی و اشتغال به علوم حوزوی را از دوران کودکی آغاز کرد و در امر تحصیل علوم، جدّیت فوق‌العاده ای داشت.
-مهاجرت به مشهد و قم
ایشان با هدایت و ارشاد والد بزرگوار خود، برای مدت چهار سال به مشهد مقدس مهاجرت کرد و در سایه الطاف حضرت علی بن موسی الرضا (ع) مشغول به گذراندن سطح گردید و از محضر اساتید برجسته ای چون ادیب نیشابوری بهره برد.
سپس به قم مهاجرت کرد تا در حوزه نوپای آن دیار، که به تازگی تمامی اهل علم جهان تشیع را به سوی خود جذب می‌کرد، حضور یابد و سطوح عالی دروس حوزوی را نیز به اتمام برساند.
-مهاجرت به نجف و بازگشت به ایران
استضائه از خورشید حیات بخش امام و دیگر اولیای الهی ادامه داشت تا آنکه جرقّه های بیداری اسلامی ملّت ایران زده شد و امام خمینی (ره) از کشور تبعید گردید. بعد از این واقعه دردناک، حضرت آیت الله تهرانی نیز سه سال بعد، به نجف رفت تا هم سیر معنوی خود را در سایه فیوضات امیر‌المؤمنین علی (علیه السلام) ودیگر ائمه هدی تکمیل نماید و هم از تربیت استاد خویش بی بهره نماند.
امّا این معیّت زیاد طول نکشید و حضرت امام (ره) به ایشان امر کردند که به ایران برگشته و در تهران حضور داشته باشند. لذا ایشان در سال 1349 به زادگاه خود بازگشت و به کارهای مهم و برزمین مانده مشغول گردید.
-نظریات
آیت‌‌الله مجتبی تهرانی (ره) در ولایت فقیه همان تقریری را دارد که رهبر فقید انقلاب از این نظریه داشت. وی معتقد بود: «ولایت فقیه ادامه راه انبیا است. اگر انسان بخواهد به قرآن عمل کند و منشورات مکتب، یعنی احکام را در سطح جامعه بشری ساری و جاری کند راهی جز این نیست که تشکیل دولت و حکومت دهد.»
-فعالیتهای پیش از انقلاب
حضرت استاد از زمان بازگشت به تهران، تا پیروزی انقلاب شکوهمند امامت و ولایت در ایران، ضمن اقامه جماعت در مسجد جامع بازار، تدریس سطوح عالی خود را در مدارس علمیه تهران آغاز کردند و تربیت و هدایت جوانان انقلابی را به دست گرفتند. از جلسات بسیار محرمانه با برخی انقلابیون فعال گرفته تا جلسات عمومی اخلاق که در برخی مقاطع زمانی به دلیل ممانعت حکومت جور، تعطیل می‌شد، همچنین حضور در بازار تهران و هدایت و رهبری مردم کوچه و بازار، از اهمّ فعّالیت‌های معظّم له پیش از انقلاب بود.
حضور عادی آیت الله تهرانی(ره) در تهران و فعالیتهای مخفی ایشان در راهنمایی و رهبری مجاهدان انقلابی، آنقدر مفید و مؤثر بود هنوز هم برکات آن در میان اهالی تهران، باقی و جاری است که بعد از مدتها سر تأکیدهای حضرت امام (ره) مبنی بر مراجعت ایشان به تهران را روشن ساخت. عنایت ویژه حضرت امام (ره) به تهران موجب شد که حضرت استاد تا پابان عمر با برکتشان در عاصمه جهان تشیع بماند و نعمتی بی‌بدیل برای اهل این دیار باشد.
-فعالیتهای پس از انقلاب
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و با آغاز ولایت و زعامت حضرت روح الله، همچنین با توجه به سوابق درخشان و مراودات حضرت استاد با امام امت، انتظار می‌رفت که ایشان یکی از مسؤولین نظام اسلامی شده و گوشه ای از بار این انقلاب را به دوش بکشند.
اما بنا به فرموده خودشان، ایشان با دعا به درگاه خدای متعال و توسّل به معصومین، خود را از قبول مسؤولیت‌های آشکار کنار کشیدند و با حضور در صحنه نیروسازی برای انقلاب، همچنان به صورت گمنام و مؤثّر به تربیت نیروهای جوان و کارآمد برای انقلاب اسلامی پرداختند.
-جلسات اخلاق
جلسات درس خارج ایشان مملو از طلاب سطوح عالی بود که برای انجام وظیفه به تهران آمده بودند و از فضای علمی قم فاصله داشتند. این جلسات آنقدر مفید و کم‌نظیر بود که بسیاری از فضلا را به خود جذب کرد و حسرت دوری از فضای علمی قم را به رضایت و شکرگزاری شرکت در این جلسات علمی تبدیل نمود.
از طرفی دیگر، جلسات عمومی اخلاق و معارف اسلامی که قبل از انقلاب نیز برپا بود و از سال 1356 به طور منظّم و هفتگی دائر می گردید، مأمن بی نظیری برای بسیجیان مخلص حضرت روح‌الله و سکوی پرشی برای دلدادگان و حیات یافتگان انقلاب اسلامی بود که تازه از زیر یوق جهالت ستم شاهی رهایی یافته و به نور حکومت الهی منور گشته بودند و بی صبرانه و مشتاقانه به دنبال معارف عمیق اسلام بودند.
-وفات
آیت‌‌الله حاج آقا مجتبی تهرانی، از مراجع عظام تقلید و از شاگردان مبرّز مکتب فقهی، اصولی، فلسفی، اخلاقی وعرفانی امام خمینی (ره) دی ماه سال 1391 ، در سن 77 سالگی دار فانی را وداع گفت. پیکر مطهرش در حرم مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی، در شهر ری به خاک سپرده شد.
-اساتید
حضرت امام خمینی (ره)
آیت الله العظمی بروجردی(ره)
آیت الله العظمی گلپایگانی(ره)
آیت الله العظمیعلامه طباطبایی(ره)
-شاگردان
محمدرضا زائری
محسن اسماعیلی
-آثار و تألیفات
سلوک عاشورایی
آثار فردى و اجتماعى ایمان
راه‌های درمان غیبت
دروغ
پیامدهای زشت غیبت
اختلاف در عدد و ترتیب منازل سلوک
خاطره ای از آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی
مرحوم والد ما، با یکی از اولیای خاصّ خدا ارتباط داشت.
تشرّف آن ولیّ خدا به حضور امام زمان«صلوات الله علیه»، قابل انکار نبود.
ایشان یک مغازۀ پینه دوزی هم در بازار داشت.
حتّی ایشان می گفت: گاهی آقا شب های جمعه یکدفعه می آیند، می فرمایند:
بیا برویم کربلا زیارتی کنیم و برگردیم. با آقا میروم کربلا و بر می گردم.
اینها خواب و قصّه و داستان نیست.
مرحوم والد ما می گفت: آقا تشریف می آورند پیش ایشان، نه این، خدمت آقا برود.
پدرم گفت، که از او پرسیدم: فلانی! گفت: بله!
گفتم: چه شده است که ایشان تشریف می آورند آنجا پیش تو؟!
گفت: اتفاقا خودم همین سؤال را از آقا پرسیدم که چطور شده که شما می آیید
اینجا پیش من احوالم را می گیرید؟
ایشان به من فرمودند: برای خاطر اینکه در تو هیچ هوای نفس نیست.
وقتی از حب به دنیا تخلیه شدی، ولی الله اعظم دستت را می‌گیرند؛
مگر کسی که حبّ دنیا، چه مالش و چه جاهش پیکره‌اش را گرفته باشد،
می‌تواند خدمت امام زمان«صلوات الله علیه» برسد تا حضرت ایصال به مطلوب بفرمایند؟!
