به گزارش سراج24،نمایش «همه دختران من» با بازی جواد روستایی، مرضیه مقیمی، الهه نادری، سمیرا هاشمی، داوود فتح‌الهی و ناصر شاه مرادی روز جمعه اول بهمن در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر در قالب مسابقه مرور تئاتر ایران روی صحنه رفت. طبق گفته کارگردان این اثر ساوه پس از 30 سال در جشنواره تئاتر فجر حضور یافته است. نویسنده این نمایش جواد روستایی، محمد قاسمی و کارگردان آن جواد روستایی است.
«همه دختران من» مروری بر موقعیت زنها در جامعه ایرانی از گذشته تا به امروز بوده است. در این نمایش، داستان زندگی سه زن که در سه دوره تاریخی حضور داشته اند روایت می‌شود که قربانی خشونت‌های طایفه‌ای و اجتماعی شده‌اند.
این اثر نمایشی 4 اپیزود دارد. اپیزود ابتدایی در ارتباط با زنی است در دوره قاجار که مردی به دنبال سوء استفاده جنسی از اوست. زنی پاک دامن از طبقه متوسط به پایین جامعه و مردی نادان که از درباریان بوده و نیت شومی نسبت به او در سر دارد. در نهایت زن برای حفظ نجابتش کشته می‌شود.
اپیزود دوم از آنجایی شروع می‌شود که زنی با صورت خونی در قابی قرار دارد و در قاب دیگر مردی چاقو به دست ایستاده است.
از دیالوگ‌های آنها متوجه می‌شویم که خواهر و برادر هستند . دختر باوجود نارضایتی خانواده، عاشق پسری شده است. او برای رسیدن به پسر با او فرار کرده حالا پس از گذشت چند سال پدرش فوت کرده است. برادر دیگرش به دلیل خجالت کشیدن از همسایه‌ها محل زندگی خود را ترک گفته و مادر نیز دق مرگ شده است. حالا برادر کوچک‌تر به وصیت پدر عمل کرده و خواهرش را پیدا کرده تا او را از بین ببرد. این اپیزود هم تماما حق را به زن داده و مردها را افرادی یاغی و زورگو نشان داده است.
اپیزود سوم نیز زمان جنگ و بعد از انقلاب را نمایش می‌دهد. داستان با یک فلاش بک (برگشت به عقب) شروع می‌شود. دختر و پسری در پارک روی تاپ در حال صحبت و دلبری از هم هستند. پسر از دلتنگی‌هایش برای او می‌گوید و اینکه چگونه زمانی که در جبهه حضور دارد زمان برایش می‌گذرد. دختر هم در حرف‌های خود به این می‌رسد که چگونه توسط چند مرد زن‌پوش داخل ماشین به بیابان برده شده و توسط آنها مورد آزار قرار گرفته و در نهایت کشته شده است.
از آن پس با تمهیدی، معلوم می‌شود که همه اینها در ذهن مرد بوده است. مرد رزمنده ای که حالا در جنگ چشمهایش را از دست داده است.
در اپیزود کوتاه پایانی صحنه کم نور و تاریکی را شاهد هستیم که فقط به‌واسطه چراغ‌هایی، از زانو به پایین بازیگران زن و کفش‌های پاشنه بلند و امروزی آنها دیده می‌شود. زن‌هایی که دچار تغییر شده‌اند و دیالوگ‌هایی می‌گویند که گویا می‌توانند دیگر ابراز نظر کنند و بر خی از دیالوگ‌ها هم نشان‌دهنده این است که شرایط با توجه به تغییر ظاهری زنها در مرور زمان تفاوتی نداشته است.
مردهای زن ستیز در نمایشی سطحی
این زن ستیزی از کجا نشأت می‌گیرد؟! تعریف‌های مختلفی از فمنیست وجود دارد اما نمی‌توان با هر تعریفی، این نمایش را فمینیستی دانست. آنقدر اثر به لحاظ بار مفهومی و فرمی در ابتدایی ترین سطح از تئاتر قرار می‌گیرد که نمی‌توان در مورد آن حرف‌های فرا متنی زد. اگرچه نمایشی با این موضوع تلاش داشته وارد فضای فرامتنی شود اما ناکام مانده است.
اثری ما قبل نقد در جشنواره ای بین‌المللی چه می‌کند!؟
سیاه‌نمایی چگونه شکل می‌گیرد؟! وقتی صاحب اثر چیزی غیر از واقعیات را به نمایش می‌گذارد و یا فقط برخی از اتفاقات رخ داده را نمایش می‌دهد قطعاً قلب واقعیت صورت گرفته این نکته می‌تواند با بیان مثبت یک رخداد که خارج از اندازهایش است نیز اتفاق بیفتد.
«همه دختران من» نام یک نمایشی است که نسبت آن را با اثر نمی‌توان به راحتی درک کرد صرفاً حضور چند زن که که همواره مورد ظلم بوده اند نسبتی با نام نمایش برقرار نمی‌کند. روستایی به عنوان کارگردان ابتدایی‌ترین و سطحی ترین مسیر را برای بیان زن ستیزی به نمایش گذاشته است، اما باید پرسید چرا این نمایش به سمت قلب واقعیت رفته است. یکی از دلایل اصلی این موضوع تلاش اغراق آمیز برای به نمایش گذاشتن صحنه‌هایی از ظلم به زنان است و موضوعات و اتفاقات ریشه‌یابی نشده است در ارتباط با زنان نمایش که خود نیز دارای مشکل رفتاری هستند و تصمیم‌های اشتباه‌شان آنها را به فضای پر خطر برده پرداخت نشده است. بیان مسائل به شکل سطحی و و بیان نکردن این نکته که در آن زمان ها زنان دیگری بودند که آزادانه رفتار می‌کردند شکلی از جامعه ایرانی را به تصویر می‌کشد که درست نیست.
باز‌ی‌های بازیگران در بیشتر مواقع نمایشی و سطحی بوده و اپیزود‌ها به لحاظ نگارش متن، کارگردانی و بازیگری در یک مسیر نیستند. اداهایی (شمایلی از رفتار آدم ها در دوره‌های مختلف) از سوی بازیگران مخاطب را به یاد افرادی می‌اندازد که مثلا در دوره قاجار و یا قبل انقلاب زندگی می‌کردند. این تنها کافی است!
عدم شناخت و نبود توان کافی برای پرداختن به سوژه ای که دانش و توان بالایی لازم دارد موجب شده است تا این نمایش کیفیت و عمق لازم را نداشته باشد. گرچه باید پذیرفت به دلیل مشکلات موجود در شهرستانها سطح کیفی آثار با پایتخت در موارد زیادی بسیار متفاوت است، اما حضور چنین نمایشی نشان از پس رفت تئاتر در سطح شهرستانها دارد. اصولا اگرچه جشنواره‌ها نمی‌توانند برآورد دقیقی از یک رویداد فرهنگی هنری در سطح کلی به ما ارائه دهند اما در حوزه تئاتر به دلیل محدود بودن آثار و اجرای اغلب آنها در طول سال می‌توان برآوردی نسبی از جشنواره تئاتر به دست آورد.
منبع:فارس
