سرویس بین الملل سراج24 : با نگاهی بر رویدادهای چند قرن اخیر ملاحظه می شود که با گسترش صنایع کشتیرانی امکان دسترسی به کشورهای دور دست و دیگر نقاط جهان فراهم شد ، همچنین با وقوع انقلاب های صنعتی در برخی کشورهای اروپایی برگ تازه ای از تاریخ ورق خورد چرا که در پی گسترش و پیشرفت صنایع نیاز کشورهای غربی به مواد اولیه و بازارهای مصرف بالا گرفت و چشم طمع این دست کشورها به سمت کشورهای آسیانی و آفریقایی دوخته شد.
اگرچه گسترش صنعت موجب پیشرفت و ترقی بشر شد اما ناگفته نماند که چرخ دنده های بی روح و آهنین صنعت میلیون ها استخوان انسان های مظلوم و بی دفاع کشورهای مستعمره را خورد و خمیر کرد. تحولات صنعتی موجب شد کمپانی های تجاری اروپایی و غربی به کشورهای سرشار از منابع اولیه و مواد معدنی که مردمان این دست کشورها یا شناختی نسبت به این منابع گرانبها نداشتند و یا از ارزش این سرمایه های ملی ناآگاه بودند روی آوردند و به غارت این منابع پرداختند. با شدت گرفتن رقابت میان کمپانی های اروپایی دستان استعمار بیش از پیش نمایان شد و علاوه بر این که کشورهای آسیایی مواد اولیه ی صنایع اروپایی و غربی را تامین می کردند به بازارهای مصرف کالا هایی تبدیل گشتند که تولید آنها از غارت منابع خودشان صورت گرفته بود.
گذشت زمان ، تشکیل سازمان های بین المللی مدافع حقوق بشر و ... هم موجب نشدند تا کلمه ی استعمار به زباله دان تاریخ سپرده شود تا بشر متمدن در لغت نامه های قدیمی به دنبال معنی این لغت بگردد! بلکه در همین عصر کنونی یعنی در دوره ای که شعار های آزادی انسان و دموکراسی کوش جهانیان را کر کرده است در پیش روی سازمان های بین المللی لغت استعمار کلمه ای پر کاربرد برای کشورهای مستکبر غربی است آنها که تا دیروز نقش اول را در غارت کشورهای آسیایی و آفریقایی بازی می کردند امروز هم با وجودی که خود را مدعی تمدن و مدافع حقوق بشر می دانند باز هم نقش استعمارگری را به خوبی بازی می کنند اما تنها کمی عامه پسندتر و در زیر لوای سازمان های هدفمند بین المللی و با شعارهای دفاع از حقوق بشر ، دموکراسی، آزادی و ...
استعمار در گذشته بیشتر جنبه ی سخت افزاری داشت و اکثرا با لشکر کشی نظامی ، جنگ و سلطه همراه بود اما استعماری که اکنون مورد استفاده نظام استکبار قرار دارد در اصطلاح استعمار نو نامیده می شود که با رویکردی جدید و شیوه ای نوین وضعیت مطلوبی را در کشورهای مد نظر استکبار و نظام سلطه به منظور تامین منافع ایجاد می کند. بر خلاف استعمار کهنه که دارای رویکردی سخت افزادی بود استعمار نو از رویکردی نرم افزاری برخوردار است ودر دیگر نیازی به تسخیر نطامی کشور ها یا لشکر کشی به منظور تسلط پیدا کردن نیست.
به نظر می رسد استعمار نو از همه جهات برای کشور های سلطه گر مرقوم به صرفه تر باشد چرا که دیگر لشکر کشی نظامی ، جنگ ، خونریزی ، تلفات نیروهای انسانی ، هزینه ی سنگین حضور نیروها و فشار افکار عمومی وجود ندارد زیرا در این رویکرد علاوه بر اینکه مردم کشور مستعمره دشمن به حساب نمی آیند بلکه هر یک از آن ها می تواند مستقیم یا غیر مستقیم ، خواسته یا نا خواسته نقش سرباز را برای سلطه گر بازی کند!
با احداث هرجامعه وجود نظام سیاسی ضرورت پیدا می کند یعنی رابطه ی جامعه و نظام سیاسی رابطه ی لازم و ملزوم است یا به عبارتی دیگر جامعه و نظام سیاسی دو روی یک سکه هستند. به طور حتم هر نظام سیاسی اهدافی دارد که برای رسیدن به اهداف نیازمند وسیله یا ابزاری است که نظام اداری نامیده می شود اما نظام اداری ابزار پیچیده ای است که هم می تواند موجب بقاء عمر نظام سیاسی و تحقق اهداف شود و هم می تواند موجب سقوط و مرگ نظام سیاسی شود.
با توجه به آن چه ذکر شد به نظر می رسد نظام اداری بهترین وسیله برای سرنگون کردن سیستم حاکم بر کشورها توسط نظام سلطه در استعمار نو باشد زیرا با ناکارآمد کردن نظام اداری ناخواسته در امور تداخل ایجاد می شود ، زندگی مردم مختل خواهد شد و استمرار این امر نارضایتی عمومی را به همراه خواهد داشت. در صورتی که سیستم پشوانه ی اکثریتی و عمومی را از دست دهد و نتواند پاسخ گوی نیازهای کشور و نیازهای مردمی خود باشد مسلم است که سرنگون کردن آن برای نظام سلطه بسیار راحت تر خواهد شد و حتی ممکن است برای سرنگونی نظام سیاسی اشتیاق مردم بیش تر باشد. در این نوع از استعمار ممکن است هنر پیشگان ، فوتبالیست ها ، خواننده ها ، شخصیت های علمی و دانشگاهی نقش همان سربازان را بازی کنند که سرزمین ها را فتح می کردند. در این شرایط سلطه گر می تواند علاوه بر تسلط ، نقش ناجی را هم برای مردم بازی کند و در این صورت مردم کشور هدف به سربازان بی مزد و مواجب استعمار تبدیل شده اند که دیگر سلطه گر ترسی از شورش و طغیان آن ها ندارد.
استعمار نو برای سلطه بر کشورهای هدف می تواند به مرور زمان با تاثیر گذاری بر ارکان نظام اداری شامل قوانین و مقررات ، سازماندهی و تشکیلات ، سیستم ها و روش ها ، نیروی انسانی و مدیریت در امور تداخل ایجاد کند و این گونه است که نظام اداری ناخواسته از عمر نظام سیاسی می کاهد و در نهایت مرگ سیستم را رقم خواهد زد.
