موسسه روشنا: چاپ نوشت افزار جبهه فرهنگی را تامین می کنیم/ عدم وجود بستر مناسب برای توزیع

به گزارش «سراج24»، سعید حسینی مدیر موسسه روشنا حدود دو سالی است که در فضای تولید دفاتر ایرانی اسلامی فعالیت می کند. او که هم اکنون دبیر مجمع مراکز و تولید نوشت افزار ایرانی اسلامی است پارسال حدود یک میلیون دفتر راهی بازار پرتلاطم نوشت افزار کرد. بازاری که سیگنال های رضایتش را از دفاتر با جلد و طرح های ایرانی به سادگی می توان دریافت کرد. اگر می خواهید با این موسسه بیشتر آشنا شوید مصاحبه حسینی را مطالعه کنید. حسینی دانشجوی علوم سیاسی است و بیش از موسسه روشنا در مجموعه «ایام» مشغول به فعالیت بوده است.

شما بیش از روشنا در موسسه ایام فعال بودید، تفاوت موسسه روشنا با ایام در چه چیزی است که همانجا کارتان را ادامه ندادید؟

وقتی قدم به قدم در فعالیت های مختلف وارد کار شدیم احساس کردیم که در بعضی حوزه ها خلا جدی داریم و می توانیم عناوین مختلفی را به آن لقب دهیم. فرهنگ عمومی یا سبک زندگی یا صنایع فرهنگی. حوزه هایی که احتیاج به کار اقتصادی هم دارند پس ما با این چند ویژگی برای مخاطب عمومی می خواستیم کار کنیم.و کالاها یا محصولات یا اتفاقاتی که برای زندگی افراد ضروری است و بعد فرهنگی هم دارند. شاید بعد از انقلاب در این سی سال گذشته در خیلی مسائل با این تعریف ما خوب عمل نکردیم. در کتاب و سینما عمل کردیم ولی در حوزه هایی مثل گردشگری یا اسباب بازی یا نوشت افزار مشکل جدی داریم. حوزه هایی که در بطن زندگی مردم است و اتفاقا قابلیت جدی هم در انتقال فرهنگ دارند. نکته قابل توجه و مشترک در همه این حوزه ها این است که جنس صحبت شما در آنها برای مخاطب عمومی باید کاملا متفاوت از جنس صحبت برای بچه های جبهه فرهنگی باشد. توانی که در فضای گرافیکی و خروجی آن وجود دارد فرمش کاملا فرق می کند. بعد اقتصادی کار خیلی جدی می شود همه اینها را گفتیم تا بگویم که فضای مجموعه ایام کاملا فرهنگی بود و برای اینکه ما بخواهیم وارد آن فضاهای مطرح شده شویم باید یک فضای جدید مثل روشنا را به وجود می آوردیم تا روشنا بیاید و تخصص های جدید را کسب کند.

تیم اولیه شما چه کسانی بودند و رسیدن به چه نقطه ای را هدف گذاری کرده بودند؟

تیم اولیه از بچه های دانشگاه امام صادق بودند. آقای الله ورن آقای کرایلی و دوستان دیگر. آن چیزی که برای ما مشخص بود این که در آن حوزه های مطرح شده ورود پیدا کنیم در حوزه هایی که مخاطب عمومی دارد البته با آن ویژگی هایی که عرض کردم. براساس آن چشم انداز اصلی، موضوعات را مشخص کردیم که پانزده الی بیست حوزه می شد. مطالعاتی روی آن زمینه ها کردیم در مرحله بعد این کارهای فرهنگی را اولویت بندی کردیم و با توجه به توانی که داشتیم مثل توان گرافیکی و امکاناتی، وارد عمل شدیم مطمئن شده بودیم که طراحی کاراکتر در کار ما باید اتفاق بیفتد منتهی چون توان آن چنانی نداشتیم که با چند میلیارد تومان روی انیمیشن سرمایه گذاری کنیم با خودمان گفتیم که فعلا از نوشت افزار شروع کنیم. در ابتدا از کاراکترهای موجود مثل مختار یا مفاخر ملی و شهدا استفاده کردیم. اینها ذخایری بود که خوب جواب می داد چون برای بچه ها جذاب بود. منتهی اصلی که پیش خودمان در نظر گرفته بودیم و تصمیم داشتیم در 4 الی 5 سال اول در روشنا آن را محقق کنیم، تولید کاراکتر بود. همان کاری که کشورهای غربی می کنند و در ایران هم یک مدت زمان کوتاهی است که توسط شکرستان در پیش گرفته شده است. کاراتری که به لحاظ موضوعی و زیبایی قابلیت الگو شدن و تعمیم دادن در نوشت افزار، انیمیشن، اسباب بازی و پوشاک را داشته باشد. همه این کارها به خاطر این است که بتوان در رده سنی کودکان به صورت خیلی جدی و اساسی تاثیر مثبت بگذاریم. کاری که غربی ها با مفاهیم مد نظر خودشان مثلا با شرکت والت دیزینی به خوبی انجام می دهند. آنها وقتی یک کاراکتر محبوب شد دیگر صبر نمی کنند و در همه ابعاد آن را وارد می کنند و یک شهر بازی مختص به آن را تولید می کنند این تقریبا آن چشم اندازی است که ما می خواستیم محقق کنیم. الحمدالله در سال 91 که روشنا را پایه گذاری کردیم در کمتر از دو سال خوب رشد کردیم و پارسال در فضای نوشت افزار بیش از یک میلیون دفتر تولید کردیم. امسال هم بحث انیمیشن را شروع کرده ایم که با سرعت خیلی خوبی این کار در حال پیشرفت است.

این فضاهای عمومی که می فرمایید نیاز به توان و امکانات زیادی دارد آیا مجموعه شما به یک سازمان یا ارگان دولتی تعلق دارد و از بودجه آنها استفاده می نکند یا اینکه به صورت خصوصی اداره می شود؟

ما تقریبا کار را از صفر شروع کردیم و تنها پشتوانه ما این بود که ایده داشتیم. می دانستیم می خواهیم چه کار کنیم و یک حدی هم تجربه در کارهای گرافیکی را دارا بودیم. ارتباط ما با هنرمندان و طراحان خوب بود ولی به لحاظ مالی و سخت افزاری صفر بودیم. از روز اولی که شروع کردیم با قرض شروع کردیم به هیچ جا هم وابستگی نداشتیم تا الان هم خدا را شکر بودجه بلاعوض نگرفتیم. اعتقادمان این است که این فضای کار فرهنگی ما بعد اقتصادی دارد. اصلا لازم نیست که پول بلاعوض بگیریم من خودم با پول بلاعوض مشکل دارم. معتقد هستم که اگر کارهای فرهنگی ما درست باشد از طرف مردم خریداری و انتخاب می شود اگر نشود کار ما گیر دارد و این بودجه های بلاعوض کمک می کنند تا ما این گیرها را سرپوش بگذاریم.

پس با دست خالی چگونه پارسال بیش از یک میلیون جلد دفتر تولید کردید؟

ما سرمایه گذار جذب کردیم جاهای مختلف رفتیم صحبت کردیم و گفتیم آقا این نوشت افزار اسلامی و ایرانی خلا جدی دارد. این همه مردم مذهبی و متدین و فرهنگی داریم ولی اوضاع بازار به شدت غربی است و روز به روز هم بدتر می شود از لحاظ اقتصادی هم قبولاندیم که این سرمایه گذاری می تواند خودش را برگرداند این مدل را برای خیلی جاها تعریف کردیم چون ما که سرمایه دار نبودیم و نیستیم چند فعال فرهنگی و چند دانشجوی دغدغه مند بودیم که مشکل ما کمبود سرمایه بود باید می رفتیم و فقط این سرمایه اولیه را جذب می کردیم که این کار را هم کردیم.

آیا بازگشت مالی خوبی داشتید؟

الحمدالله با سرمایه ای که جذب شد یک میلیون دفتر تولید شد و ما شروع کردیم به برگرداندن آن سرمایه اولیه. منتهی خب تجربیات ما روز به روز کامل تر می شود که حرف در این بار بسیار است ما به لحاظ مدل اقتصادی درست عمل کردیم و از مدل اقتصادی خودمان دفاع می کنیم منتهی کم تجربگی ما و مشکلات دیگر باعث شد که کمی با تاخیر آن پول دریافتی روز اول را برگردانیم.

مهمترین کاری که تا به امروز مجموعه روشنا انجام داده چه کاری بوده است؟

در بحث نوشت افزار پارسال اتفاقی که به عنوان یکی از نکات اصلی در روشنا افتاد این بود که ما تنوع کالایی مان خوب بود یعنی بالای صد طرح متفاوت کار کردیم و همه مخاطبین را دیدیم ما در گام اول روی محصولات دانشجویی و دبستانی کار کردیم اتفاق خوب دیگری هم که افتاد

بخشی از این مسئله هم سودآوری اقتصادی است یک سری از این محصولات –البته جدا از دفتر که در ایران تولید می شود-مثل پاک کن و مداد لوازم سرگرمی دیگری که زیرمجموعه لوازم التحریر می شود وارداتی هستند و عمدتا به خاطر سود زیادش، عده ای از بازارای ها اقدام به فروش می کنند خیلی هم برایشان مهم نیست که محتوای این محصولات چه باشد.

رشد خوب ما در فضای گرافیکی بود از کارهایی در فضای بیل برد و پوستر و تابلو به کارهایی روی جلد و به عنوان کاراکتر رسیدیم مثلا بحث رنگ آمیزی یکی از نکاتی بود که در طراحی کاراکترها یا ساخت انیمیشن خیلی باعث پیشرفت کار ما شد. خود تیراژ هم یکی از نکات مثبت کار ما در پارسال و به نظرم یک رکورد بود همین باعث شد تا دیگرانی هم بیایند و امسال این فضا فعالین بیشتری را به خودش ببیند.

آیا خبر جدیدی برای امسال دارید که دوست داشته باشید از این تریبون معرفی شود؟

بله حتما ما در بحث نوشت افزار بعد از بحث طراحی دو قسمت مهم دیگر داریم یکی بحث چاپ و صحافی است و یکی بحث واردات کاغذ در قسمت واردات کاغذ به خاطر نداشتن سرمایه کلان نتوانستیم وارد شویم. منتهی چون در چاپ و صحافی اینکه قیمت تمام شده برای تولید کارها را بتوانیم کاهش دهیم خیلی به ما کمک می کرد تصمیم گرفتیم که خودمان خط تولید و چاپ راه بیاندازیم چون علاوه بر ما امروز نزدیک به 15 تولید کنده نوشت افزار ایرانی اسلامی وارد شده اند که همه آنها می توانند از این خط چاپ استفاده کنند تا همه تولید کنندگان در هزینه هایشان صرفه جویی داشته باشد و کار را ارزان تر به دست مردم برسانند فضایی تولید چاپخانه هم با این نیت راه افتاد که بتواند به همه دوستان جبهه فرهنگی خدمات با قیمت کمتر بدهد. یعنی نگاه اقتصادی را از آن برداشته ایم.

هزینه های راه اندازی این خط چاپ چگونه تامین شد؟

ما در این فضا مشارکت گرفتیم و خوشبختانه یک قدم جلوتر رفتیم و بعد اقتصاد مقاومتی کار را هم ارتقا دادیم مثلاً از سرمایه خرد و سرمایه های مردمی استفاده کردیم مثل یک تیم دانشجویی که پولشان را با هم جمع کردند و وارد این سرمایه گذاری شدند شاید این سودش به اندازه ای که مردم پولشان را در بازار دلار و مسکن بگذارند بیشتر نباشد ولی سود هم دارد. ضمناً بعد فرهنگی و دینی و معنوی این کار خیلی هم جدی است چون چایخانه را اساساً فقط برای کارهای جبهه فرهنگی راه انداختیم. ما تا ماه آینده می توانیم بحث کل چاپ نوشت افزار جبهه فرهنگی را تامین کنیم البته الان متن های داخل دفاتر را در این چایخانه می زنیم.

در آینده چه برنامه ای را در دستور کارتان قرار دادید؟

الان یکی از اصلی ترین کارهای ما این است که می خواهیم حلقه تولید کاراکتر را کامل کنیم کاراکترهایی را که طراحی کردیم تبدیل به کاراکتر محبوب بچه ها کنیم و این اتفاق عمدتاً از طریق انیمیشن می افتد. پس ما امسال به سراغ انیمیشن می رویم. انیمیشن وقتی تولید شد همزمان می توانیم در سایر بازارها ورود پیدا کنیم. یعنی در بازار اسباب بازی، در بازار پوشاک و غیره. لزوماً هم به این معنا نیست که در همه این ها خودمان حضور پیدا کنیم. شما وقتی کاراکتر محبوب را توانستید طراحی کنید بعد از آن به خوبی خودش جلو می رود.

در حال حاضر چند نفر در مجموعه شما کار می کنند؟

تقریباً بیست نفر تمام وقت از نیروهای ما هستند روز اول نهایتاً ما سه نفر بودیم ولی نگاه ما این نیست که با افزایش تعداد نفراتمان کار را گسترش دهیم. این مدل گسترش برای ما اصل و ارزش نیست و دائماً هم نگرانیم که به سمت بروکراتیک شدن نرویم. چون مجموعه ما خصوصی است پس باید خیلی حساب شده عمل کنیم. برای هر یک نفر نیرویی که می گیریم ایشان به همان اندازه باید کارکرد داشته باشد چون سر ماه باید حقوقش را بدهیم. حقوق افراد هم از جایی برای ما نمی آید و خود مجموعه باید آن را  تامین کند. بعضاً شده که حقوق ندادیم و به دوستان می گویم که فعالیت فرهنگی، جهاد چک برگشتی هم دارد. از آبرویمان هم باید بگذاریم تا به هدف برسیم.

الان یکی از اصلی ترین کارهای ما این است که می خواهیم حلقه تولید کاراکتر را کامل کنیم کاراکترهایی را که طراحی کردیم تبدیل به کاراکتر محبوب بچه ها کنیم و این اتفاق عمدتاً از طریق انیمیشن می افتد. پس ما امسال به سراغ انیمیشن می رویم. انیمیشن وقتی تولید شد همزمان می توانیم در سایر بازارها ورود پیدا کنیم.

در مجموعه روشنا افراد مختلف چه تخصص هایی دارند؟

دوستان ما الان در چند حوزه تخصص دارند یک حوزه مربوط به بعد اقتصادی است که دو الی سه نفر در آن فضای مالی کار می کنند. مثلاً در قیمت تمام شده محصولات و در برگشت سرمایه و بحث های مالی فعالیت می کنند در بحث تولید هم ما کار را به دو بخش تقسیم می کنیم یکی بحث محتوایی و دیگری بحث گرافیک و کاراکتر است در نهایت هم که بحث تولید فنی را داریم فردی تحت عنوان ناظر چاپ داریم بحث توزیع و کارشناس فروش و مسئول بازاریابی و تبلیغات و اطلاع رسانی را هم که داریم.

فکر می کنم در قسمت توزیع خیلی مشکل داشته باشید

بله توزیع به طور کلی در فضای جبهه فرهنگی نسبت به تولید اوضاعش بدتر است. به این معنی که ما آدم های تولید کنده داریم کسانی که ایده و خلاقیت دارند منتهی چون فضای توزیع ایجاد نشده و بستر مناسبی در این فضا نداریم خیلی از این محصولات تولید تبدیل به تیراژه های بالا نمی شوند یعنی در حد نمونه اولیه و ایده باقی می ماند پس توزیع مشکل عمومی است و به طبع این مشکل گردن ما هم است. منتهی ما الان سعی می کنیم که از راه خودش با مشکل برخورد کنیم. با توجه به این که بخش عمده کارهای ما نوشت افزار است می خواهیم در بازار نوشت افزار ورود پیدا کنیم و مردم دفترها و نوشت افزار ما را از فروشگاه های لوازم التحریر بخرند هر چند که سخت است و آن ها پذیرش ندارند و نگران هستند طبیعی هم هست در واقع یکه تازی کاراکترهای غربی در جامعه و تلویزیون خودمان یک باوری را به وجود آورده که به جز این کاراکترها مردم چیز دیگری را نمی پسندند. خود بچه حزب اللهی ها اوایل کار ما با باور نداشتند و می گفتند آقا دوره این کار گذشته.