به گزارش« سراج24 »، برنامه تلویزیونی «دیروز،امروز،فردا» این هفته با حضور حسام الدین آشنا (مشاور فرهنگی رئیس جمهور) و عماد افروغ (استاد دانشگاه) و با اجرای محمد حسین رنجبران از شبکه سه سیما پخش شد که طی آن مهمانان برنامه به بررسی زوایای مختلف انقلاب اسلامی و قدرت نرم پرداختند.
افروغ در ابتدای برنامه در مورد تاثیر انقلاب اسلامی بر قدرت ملت ایران گفت: وقتی سخن از قدرت نرم می‌شود ذهن به لحاظ اجتماعی متوجه قدرت مدنی و غیر رسمی می‌شود. وقتی می‌گوییم قدرت، در انتزاعی ترین سطح یعنی توان ایجاد یک حادثه! تمام اعضای اجتماعی و فردی دارای این توان هستند که می توانند حادثه ای ایجاد کنند اما اگر این کار را نمی کنند، دلیل برعدم توانایی آن ها نیست. در انقلاب اسلامی ما سه منبع قدرت به نام خدا، مردم و رهبری داریم.
وی ادامه داد: در انقلاب اسلامی اگر قدرت بلاشرط و مطلق (خدا) را وارد معادله نکنیم، مشخص می شود که اصولاً قدرت نرم را به درستی نفهمیده ایم. تعریف معقول و متعارفی که از قدرت وجود دارد می گوید، قدرت یک مساله ربطی است. قدرت نرم بیشتر به عدم تصمیم گیری و یا نفوس مربوط می شود.
افروغ افزود: در انقلاب اسلامی باید خدا را در یک تفکر منظومه‌ای و کل گرایانه توحیدی جست و جو کرد. اگر کسی این نگرش کل گرایانه امام را درک نکند، نمی تواند به شناخت درستی از راهبرد درستی از انقلاب دست پیدا کند.
وی در بخش دیگری از برنامه اظهار داشت: تصویر ایده آلی که ارائه دادم، در فلسفه سیاسی تجلی دارد که مردم سالاری دینی نام دارد. این یک فلسفه سیاسی نوظهور است که فقط برای جامعه ما هم نیست. در انقلاب اسلامی مردم جایگاه بلندی دارند و شرط مشروعیت و مقبولیت هستند. وقتی بحث مشروعیت پیش می آید، فقط به فرمان رهبر توجه می کنیم در حالی که مردم هم در این میان باید تاثیر گذار باشند.
وی ادامه داد: فعل سیاسی، تحت هر شرایطی فعل مشروط است نه فعل هدف! این چیزی است که در غرب جا نیفتاده است. در اقتصاد هم همینطور است، در اقتصاد هم ما می‌گوییم اقتصاد وسیله است نه هدف! در فرهنگ هم به همین شکل است و فرصتی برای بروز خلاقیت انسان‌ها به حساب می‌آید.
دشمن با دست اندازی به هویت فرهنگی ایرانی‌ها، دست در لانه زنبور کرد
افروغ افزود: نقطه تحریک انقلاب اسلامی ایران، فرهنگی است. اگر نظام اجتماعی سرمایه داری می توانست با وابسته کردن اقتصاد ما به نتیجه برسد، نیازی نبود به هویت فرهنگی ما دست اندازی کند. یکی از عناصر هویت ایرانیان، دین مداری آن هاست و در واقع دشمن با دست اندازی به هویت فرهنگی ایرانی ها، دست در لانه زنبور کرد و در واقع نقطه آغاز انقلاب، یک حرکت فرهنگی بود.
وی ادامه داد: انقلاب در بعد مبانی، اهدا، نیروها، شعارها، روش ها و ابزارهایش به طور کلی نرم است. امام بارها گفتند انقلاب یک تحفه الهی است. این یعنی اگر خدا را از انقلاب حذف کنیم، چیزی از انقلاب نمی‌ماند. آزادی، عدالت و معنویت اهداف این انفلاب است. اگر معنویت و اخلاق نباشد، آیا آزادی و عدالت به وجود می آید؟ به لحاظ فلسفه سیاسی این اتفاق نمی‌افتد!
افروغ در ادامه تصریح کرد: سمبل آزادی خواهی در شعار های انقلاب، مرگ بر آمریکا بود. سمبل ظلم ستیزی هم مرگ بر شاه بود.
جامعه شناس سیاسی در بخش دیگری از برنامه گفت:ما باید در گام اول خودمان را بشناسیم و ظرفیت های خود را به فعلیت برسانیم. این موضوع مستلزم این است که به فهم خوبی از عدالت، توسعه سیاسی و... داشته باشیم. جنگ یک هجوم تمام عیار نظامی و فیزیکی علیه کشوری بود که تازه انقلاب کرده است. اگر نحوه مدیریت خاص و ملت سازی مجدد ما نبود ما به توفیق دست پیدا نمی کردیم.
وی ادامه داد: عقب ماندگی ها فقط ریشه داخلی ندارد اما ما اگر واقعا توانمند بودیم دشمن می توانست به ما تعرضی داشته باشد؟ اگر ما می خواهیم ایستادگی کنیم باید به توانمندی های خود بازگردیم و ببینیم اول جنگ کشور به چه شیوه ای اداره می شد. اگر یک مقدار سبک زندگی مدیریتی کشور تغییر کند و مانند طبقه متوسط جامعه زندگی کنیم، خیلی از مسائل جوابگوست. یک راه ریشه ای با تهدیدها، توجه به ظرفیت ها، محبت ها و صداقت های داخلی است.
مصلحت اندیشی ها را مثل جام عسل به خورد مردم ندهیم
افروغ افزود: اگر مجبور شدیم مصلحت اندیشی کنیم هم خواهش می کنم این مصلحت اندیشی ها را مثل جام عسل به خورد مردم ندهیم و صادقانه بگوییم جام زهر است تا اتفاقات خوبی که بعد از قطعنامه 598 افتاد تکرار شود.
وی گفت: جهان چه وضعیتی داشت که انقلاب پیروز شد؟ جهان در آن ایام تشنه معنویت و خدا بود. اما بعد از انقلاب ما چه اندازه قابلیت های نرم انقلاب را که مربوط به جهان بود عرضه کردیم؟ احیای خدا در ساحت علم، احیای معنویت در ساحت معنویت اجتماعی، احیای حق فرهنگ و.. قابلیت های نرم انقلاب بود که باید به دنیا ارائه می شد. ما تا چه اندازه در این مسیر گام برداشتیم؟ رایزن های فرهنگی ما در زمینه چه کردند؟ یکی از قابلیت هایی که می توان در مذاکرات هسته ای از آن استفاده کرد همین احیای مدنی است.
هیچ تجلی قدرت نرمی در 5+1 دیده نمی شود
افروغ ادامه داد: ما می توانستیم قدرت مدنی را در دنیا سازماندهی کنیم. به نظر من هیچ تجلی قدرت نرمی در 5+1 دیده نمی شود. اگر قرار بود دیده شود دنیا باید به این مذاکرات هسته ای دسترسی پیدا می کرد تا معلوم شود چه کسی معادله بازی را به هم می زند و کدام طرف به معادلات بازی پایبند است. نیروهای دیپلماسی ما تا چه اندازه از قدرت نرم و حضور رسانه ها خوب استفاده کردند تا دیگران بفهمند چه کسی دارد بازی را بهم می زند. مساله هسته ای پشت درهای بسته حل نمی شود.
وی ادامه داد: مقابله ای که صورت می گیرد باید حکیمانه و از طریق قدرت نرم باشد. ما باید بتوانیم با جنبش های دانشجویی و ان جی او های دنیا ارتباط برقرار کنیم و حرف بزنیم. ما باید به این کمک کنیم که نشان داده شود این تصویر زشتی که از ما ارائه می شود خلاف واقع است.دنیا باید ببینید در مذاکره چه می گذارد. چه کسی منصفانه برخورد می کند و چه کسی برای مذاکره شرط می گذارد.
امام فرمودند تا زمانی که رابطه گرگ و میش است، ما رابطه برقرار نخواهیم کرد
وی ادامه داد: اگر از این اهرم ها استفاده کنیم، باید به عده ای این حق داده شود که سوال کنند. بعضی ها می گفتند مکالمه تلفنی اگر معطوف به مذاکره و... است، بگویید تا بدانیم تا در نتیجه مردم غریبه فرض نشوند و بدانند چه اتفاقی قرار است بیفتد. امام فرمودند تا زمانی که رابطه گرگ و میش است، ما رابطه برقرار نخواهیم کرد. وقتی چنین ابهاماتی وجود دارد، مردم حق دارند بدانند اگر قرار است مذاکره مستقیم ایران و آمریکا اتفاق بیفتد، چه نتیجه ای در بر خواهد داشت و قرار است چه اتفاقی بیفتد.
افروغ همچنین اظهار داشت: با توجه به ظرفیت های گفتمانی انقلاب اسلامی باید با ذهنیت سازی های کاذب مقابله و اذهان جهانی را درگیر کنیم. مشکل اینجاست که در هیچ مقطعی از قدرت نرم جهانی خود استفاده نکرده ایم. قرار نیست ما از عزت انقلاب بدهیم و در مقابل چیزی بگیریم! مصاف و حضور نرم ما، جزو ذات ماست. اینطور نباشد که برای حل مساله هسته ای، مواردی که جزو ذات ماست را تحت تاثیر قرار دهیم.
وی افزود: شفاف سازی باید صورت بگیرد تا بدانیم چگونه می خواهیم تصویر روشن تری از ایران ارائه دهیم.
مذاکرات پنهانی در نهایت پشیمانی به بار نیاورد
جامعه‌شناس و تحلیلگر مسائل سیاسی در ادامه اظهار داشت: نظام ما ارکان و مبانی دارد که می گوید نباید پشت مذاکره کننده را خالی کرد، اما این حمایت، مشروط است. وقتی مذاکره پشت درهای بسته انجام می شود، نمی توانیم بگوییم در خصوص نظارت و داوری که باید انجام شود از قدرت نرم استفاده کرده ایم. به هرحال ما باید از طریق چهره هایی که مورد اعتمادتر هستند، خیالمان راحت شود که مذاکرات در نهایت پشیمانی به بار نیاورد. مذاکره کننده باید بداند چشمان ناظری دارد و طرف مذاکره هم متوجه این ماجرا شود! در سیاست باید بنا را بر خلاف ظاهر گذاشت، مگر این که خلافش ثابت شود.
آشنا در پاسخ به این سخن افروغ تصریح کرد: : طرف ما رژیم صهیونیستی است. اتفاقی که دارد می افتاد سلب توان تاثیر گذاری این رژیم است که با استفاده از قدرت نرم جمهور اسلامی ایران است.
افروغ نیز پاسخ داد: وقتی افرادی به نام حامی دولت با ذوق زدگی از این مسائل صحبت می کنند، به امثال من حق دهید که کمی نگران شویم.
آشنا هم در جواب گفت: بین کسانی که با ذوق زدگی به دنبال رابطه با آمریکا هستند با دولت جمهوری اسلامی ایران فاصله زیادی دارند.دولت، دولت اعتدال است. کسانی در کشور هستند که هرگونه مذاکره ای را خیانت می دانند و عده ای هم هستند که هیچ کاری جز رابطه مستقیم را خدمت نمی دانند. دولت در هیچ یک از این دو گروه قرار ندارد.
