به گزارش سراج24: طبق سند چشم انداز 20 ساله کشور، ایران تا سال 1404 باید پذیرای 20 میلیون گردشگر خارجی باشد رقمی که در حال حاضر تنها یک پنجم آن محقق شده است و سهم کشور ما را از کل درآمدهای گردشگری جهان در حد کمتر از یک درصد نگه داشته است.
محمدرضا پوینده که از مدیران بخش گردشگری در دولت احمدی نژاد بوده، در دوره انتخابات ریاست جمهوری دولت یازدهم به عنوان رئیس کمیته گردشگری ستاد انتخابات دولت منتخب، فعالیت کرده است. گفت‌وگو با پوینده به این شرح است:
وضعیت فعلی گردشگری ایران را چطور ارزیابی می‌کنید؟
پوینده: نمی‌توان ارزیابی و تحلیل جامع و کاملی از وضعیت فعلی گردشگری ایران ارائه کرد برای قضاوت باید آمار و اطلاعات واقعی در دست باشد، نه در گذشته و نه اکنون این اطلاعات وجود نداشته است لذا نمی‌توانیم بگوییم دولت جدید چه وضعیتی را در گردشگری تحویل گرفته و چه وضعیتی را تحویل می‌دهد.
حساب اقماری گردشگری یکی از حساب‌های پیش‌بینی شده در نظام حساب‌های ملی است که در سال‌های اخیر به منظور ارائه یک حساب اقتصادی از فعالیت‌های گردشگری مورد توجه قرار گرفته است. متأسفانه تاکنون اجرایی نشده و ما هیچ گونه اطلاعات و ارزیابی را در این خصوص احصاء نکرده‌ایم و در دسترس نمی‌باشد.
در الگوی این حساب که از سوی سازمان جهانی جهانگردی ارائه شده است مجموعه آمارها، نماگرها و شاخص‌های اقتصادی گردشگری در ده جدول تنظیم و پیش‌بینی شده است که مهمترین و کلیدی‌ترین اطلاعات اقتصادی درباره تقاضا و عرضه گردشگری داخلی و بین‌المللی شامل هزینه‌های گردشگران بومی، گردشگران ورودی و خروجی، ارزش تولید واحدهای اقتصادی فعال در گردشگری و سنجش آن با محصول ناخالص داخلی، اشتغال در گردشگری، هزینه‌های دولت در توسعه فعالیت‌های گردشگری و اطلاعات اقتصادی درباره ظرفیت گردشگری و نماگرهای اقتصادی مربوط به تعداد، شیوه و مدت اقامت گردشگران را در بر می‌گیرد.
یعنی هیچ گونه ارزیابی مشخصی از وضعیت گردشگری فعلی در ایران نمی‌توان ارائه داد؟
پوینده: در سال‌های گذشته اقدامات متعددی در زمینه گردشگری انجام شده که گزارش آنها نیز ارائه شده است اما آنچه مهم است این است که دولت و سازمان میراث فرهنگی نمی‌توانند به طور دقیق و واضح گزارش تحلیلی و آماری در این باره ارائه کنند البته در دولت قبل از این هم وجود نداشته است در برنامه چهارم توسعه پیش‌بینی شده بود که با کمک سازمان جهانی جهانگردی، سازمان میراث فرهنگی و مرکز آمار ایران حساب‌های اقماری گردشگری ایران را تهیه کنند که این اتفاق نیفتاد و می‌بینیم که در گزارش‌های اخیر رئیس‌جمهور نیز اشاره‌ای به آمارهای گردشگری نشده است.
علی‌رغم توجهی که در این سالها به گردشگری شد اما هیچ گونه گزارش دقیق و مجموعه اطلاعات اقتصادی که زمینه‌ساز تحلیل اقتصادی فعالیت‌های گردشگری باشد وجود ندارد البته امکان‌سنجی و تهیه این حساب‌ها در این دولت و دولت‌های گذشته مورد توجه قرار گرفته اما هیچ گاه عملیاتی نشده است.
به نظر شما توجه و انگیزه دولت جدید درباره گردشگری چطور خواهد بود؟
پوینده: رئیس‌جمهور منتخب یک چهره اعتدال‌گرا با پیشینه مشخص است و شخصا امیدوارم در حوزه اقتصاد و گردشگری در یک پروسه زمانی مشخص رونق جدی را در گردشگری تجربه کنیم.
یعنی در این دولت به هدف چشم‌انداز بیست ساله کشور در جذب گردشگر نزدیک‌تر می‌شویم؟
پوینده: امروزه گردشگری از سوی تمام کشورها مورد تاکید قرار گرفته مثلا کشور ترکیه با 30 میلیون گردشگر ورودی جزء 10 کشور برتر دنیا در جذب گردشگری مطرح می‌شود در حالی که در سال 1990 فقط از یک میلیون گردشگر خارجی بهره‌مند بوده است لذا رسیدن به 20 میلیون گردشگر در چارچوب سند 1404 کاملا دست یافتنی و اجرایی است.
ضمن اینکه شخص رئیس جمهور منتخب نیز از ورود 10 میلیون گردشگر سخن به میان آورده بودند. از سوی دیگر فرمایشات مقام معظم رهبری در بحث گردشگری، بستر را برای هماهنگی کلیه دستگاه‌ها برای رونق این بخش فراهم کرده است.
ضروری‌ترین اقدامات دولت جدید در گردشگری باید چه مواردی باشد؟
پوینده: صنعت گردشگری از ظرفیت اقتصادی بی‌نظیری برخوردار است و ظرفیت اشتغال‌زایی فراوانی دارد معتقدم کلید تدبیر و امید روحانی و حماسه سیاسی ایران با برگزاری موفق انتخابات اولین قفل این صنعت را برداشته است و فضای مساعد بین‌المللی برای تقویت ارتباطات با کل کشورها ایجاد شده است لذا در این دولت باید مدیران شایسته‌ای در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به کار گرفته شوند و به بخش‌های بازاریابی، توجه ویژه سایر نهادها به گردشگری، تقویت بخش خصوصی ، تدوین برنامه بلند‌مدت و کوتاه مدت و ده‌ها موضوع دیگر پرداخته شود.
مشکل اصلی که گردشگری داخلی ایران با آن مواجه است بحث بازاریابی است. بازاریابی در ایران متاسفانه تعطیل است به طوری که ما در هیچ کشوری نمی‌بینیم که برای سفر به ایران تبلیغات محیطی صورت گیرد.
