ادوارد اسنودن، یک جوان 29 ساله که پیش از این به عنوان دستیار فنی در خدمت سازمان جاسوسی سیا بوده است، در آشکارسازی و افشاگری‌های اقدامات جاسوسی و برنامه نظارت روی سوابق تلفنی و تمام اطلاعات رد و بدل شده در اینترنت و پست‌های الکترونیکی افراد، نقش داشته است.
به گزارش « سراج24 » روزنامه گاردین هویت منبع و سرچشمه اطلاعات افشاگرانه مربوط به برنامه‌های جاسوسی و نظارتی آمریکا را در مقاله‌ای منتشر کرد و نوشت: ادوارد اسنودن، یک جوان 29 ساله که پیش از این به عنوان دستیار فنی در خدمت سازمان جاسوسی سیا بوده است، در آشکارسازی و افشاگری‌های اقدامات جاسوسی و برنامه نظارت روی سوابق تلفنی و تمام اطلاعات رد و بدل شده در اینترنت و پست‌های الکترونیکی افراد، نقش داشته است.
وی در حال حاضر با یک شرکت پیمانکار دفاعی به نام «بوز آلن همیلتون» همکاری می‌کند و هویتش بنا به درخواست خودش توسط روزنامه گاردین فاش شده است. این افشاگری‌ها به دنبال مجموعه وقایعی به وقوع پیوست که هر کدام به نحوی دولت اوباما و سازمان جاسوسی سیا و آژانس‌های امنیت ملی آمریکا را در رابطه با جمع‌آوری مخفیانه اطلاعات افراد (بدون آگاهی آنان و بدون کسب اجازه از دادگاه یا یک مقام قضایی) مقصر و ناقض حقوق شهروندی و قانون آزادی بیان قلمداد می‌کنند.
سخنگوی دفتر مدیر سازمان جاسوسی و اطلاعات ملی آمریکا در این باره گفت: در حال حاضر موضوع افشاگری‌های ادوارد اسنودن به عنوان یک پرونده جنایی به وزارت دادگستری ارجاع شده است.
روزنامه گاردین از قول اسنودن نوشت: وی 20 ماه مه به هنگ‌کنگ گریخت و در هتلی پنهان شد. وی همچنین گفته است میزان نظارت و اقدامات جاسوسی آژانس‌های به اصطلاح امنیت ملی و سیا به حد وحشتناکی گسترده است.
اسنودن در ادامه گفته سازمان سیا قادر است با نصب ابزارهای جاسوسی منحصر به فردی روی سیستم‌ها و دستگاه‌های شما، به محض اتصال شما به شبکه اینترنت همه اطلاعات مربوط به آن دستگاه و در واقع اطلاعات ارسالی و دریافتی و حتی ورود و خروج به سایت‌های مختلف و ساعت و زمان و مکان دقیق شما را کشف کند و به این ترتیب حتی اگر از بهترین نرم‌افزارهای ضدجاسوسی هم استفاده کنید هرگز اطلاعات شما دور از دسترسی نخواهد بود و هیچگاه در امنیت نخواهید بود.
اسنودن از زندگی کردن در جامعه‌ای که چنین کارهایی را علیه امنیت فردی شهروندان خود به انجام می‌رساند ابراز ناراحتی کرد و گفت: «نمی‌خواهم در جهانی زندگی کنم که هرچه که می‌گویم و هر کاری که انجام می‌دهم، ثبت شود».
اسنودن معتقد است افشاگری‌های وی درباره بررسی و ثبت اطلاعات افراد بدون کسب اجازه از آنها توسط سازمان‌های اطلاعاتی آمریکایی و با همکاری شرکت‌های مخابراتی و غول‌های اینترنتی همچون گوگل، فیسبوک، یاهو و مایکروسافت به هیچ عنوان جرم محسوب نمی‌شود و گفت: «ما شاهد جرم و جنایت‌های بی‌شماری از سوی دولت در این باره بوده و هستیم و اینکه اتهامات علیه ایشان یک اقدام ظاهرسازی و عوام‌فریبانه و ساختگی توسط دولت است».
اسنودن در پاسخ به این سوال که فکر می‌کند چه اتفاقی ممکن است پس از این برایش پیش بیاید، گفت هیچ اتفاق خوبی پیش نخواهد آمد و گفت پذیرفته است اقدامات افشاگرانه وی می‌تواند به زندان ختم شود و اینکه اگر آنها بخواهند او را دستگیر کنند حتما در طی زمان این کار را خواهند کرد. بنا به گفته آقای اسنودن، بزرگ‌ترین نگرانی وی ترس از اقدامات سختگیرانه مقامات آمریکا نسبت به کسانی است که به هر نحوی با او آشنا بوده‌اند.
وی دلیل انتخاب هنگ‌کنگ را نیز سنت و قاعده بسیار قوی در مساله آزادی بیان اعلام کرد. هنگ‌کنگ کمی قبل از بازگشت به حاکمیت چین در سال 1997 یک معاهده استرداد با آمریکا امضا کرده بود، هرچند که اکنون پکن می‌تواند هرگونه استرداد افراد به آمریکا را در صورت تاثیرگذاری روی مسائل دفاع ملی و سیاست خارجی مسدود کند.
اسنودن به دنبال به دست آوردن پناهندگی ایسلند است ولی در همین حال روزنامه «صبحگاهی جنوب چین» به نقل از سفیر ایسلند در چین عنوان کرد طبق قوانین ایسلند تنها زمانی افراد می‌توانند درخواست پناهندگی به ایسلند را داشته باشند که در خاک ایسلند باشند.
شرکت پیمانکار دفاعی «بوز آلن همیلتون» در بیانیه‌ای تایید کرد ادوارد اسنودن حدود 3 ماه به عنوان کارمند در این شرکت مشغول کار بوده و در صورت اثبات اتهامات وارده به اسنودن، این عمل نشان دهنده نقض شدید الگوهای رفتاری و ارزشی و گزینشی این شرکت است.
برای نخستین بار چهارشنبه گذشته بود که اطلاعاتی توسط روزنامه گاردین از اقدامات جاسوسی آمریکا خبر داد و عنوان کرد یک دادگاه فوق سری در آمریکا در ابلاغیه‌ای به شرکت مخابراتی «ورایزن» دستور داده است تمام اطلاعات مربوط به سوابق تماس مشترکان را به آژانس امنیت ملی یا «ان‌اس‌ای» تحویل دهد. گفتنی است این اطلاعات حاوی میلیون‌ها سابقه تماس از میلیون‌ها مشترک این شرکت مخابراتی با جزئیات دقیق از طول و زمان مکالمه، مکان و شماره تلفن هر دو طرف مکالمه، سرویس‌های خدماتی مخابراتی و برج‌های مخابراتی نزدیک به محل برقراری ارتباط است.
در ادامه گزارش چهارشنبه شب از نخستین نشانه‌های اقدامات جاسوسی دولت آمریکا علیه شهروندانش، روزنامه واشنگتن‌پست نیز نوشت: عوامل آژانس امنیت ملی به‌طور مستقیم و بدون واسطه به سرورهای 9 شرکت اینترنتی از جمله فیسبوک، گوگل، مایکروسافت و یاهو برای پیگیری «آنلاین» مکالمات و مکاتبات کاربران در یک برنامه به نام «پریزم» یا «منشور شنود» دسترسی داده شده‌اند. این در حالی است که تمام شرکت‌های اینترنتی ارائه دسترسی سرورهایشان به دولت آمریکا را تکذیب می‌کنند.
گفته می‌شود برنامه «پریزم» یا همان «منشور شنود» به آژانس‌های امنیت ملی آمریکا و اف‌بی‌آی امکان دسترسی مستقیم به سرورهای شرکت‌های اصلی اینترنتی آمریکا را می‌دهد و به این ترتیب سرویس جاسوسی آمریکا را قادر می‌سازد به همه محتویات پست‌های الکترونیکی و مکالمات اینترنتی و حتی تماس‌های تصویری از طریق اینترنت دسترسی داشته باشد. بنا به گفته دولت اوباما این ابرداده‌ها برای پیگیری اتباع خارجی مظنون به تروریسم یا جاسوسی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
روز شنبه، جیمز کلپر، مدیر سازمان اطلاعات و جاسوسی آمریکا افشاگری‌ها را یک «دردسر واقعی» نامید و گفت: من امیدوارم بتوانیم هر کسی که مسؤول این کار است را پیدا کنیم، زیرا این مساله تاثیرات مخرب و ویرانگری بر امنیت ملی آمریکا در پی خواهد داشت.
خبرچین بی‌حد و حصر
برنامه قدرتمندی که سیا (آژانس امنیت ملی آمریکا) ساخته است پریزم(Prism) یا منشور نام دارد که می‌تواند اطلاعات محرمانه گردآوردی شده از کشورهای جهان را ثبت و طبقه‌بندی کند. بر اساس اسناد فوق‌محرمانه آژانس جاسوسی آمریکا که نسخه‌ای از آن در اختیار روزنامه انگلیسی گاردین است، این وسیله «خبرچین بی‌حد و حصر» نام دارد.این دستگاه، اطلاعاتی که آژانس امنیت ملی آمریکا از شبکه‌های کامپیوتری و تلفنی کشورها جمع‌آوری می‌کند به تفصیل دسته‌‌بندی و حتی نقشه آن کشورها را ترسیم می‌کند.
گاردین گزارش داد: «این وسیله به کاربران اجازه می‌دهد کشوری را بر روی نقشه انتخاب و حجم ابرداده‌های آن را مشاهده کنند و اطلاعاتی را علیه آن کشور انتخاب کنند.» بر اساس این اسناد، آژانس امنیت ملی آمریکا در یک دوره ۳۰ روزه در مارس گنجینه سیاهی از ۹۷ میلیارد فقره اطلاعات از شبکه‌های کامپیوتری در سراسر جهان جمع‌آوری کرد که از این میان ۳ میلیارد اطلاعات از آمریکا جمع‌آوری شد.
در این میان ایران بزرگ‌ترین هدف اطلاعاتی برنامه جاسوسی پریزم به شمار می‌‌رود. بیشترین اطلاعات از کشورهای ایران با ۱۴ میلیارد، پاکستان 5/13 میلیارد، اردن 7/12 میلیارد، مصر 6/7 و هند با 3/6 میلیارد جمع‌آوری شده است.
اسناد دیگری که گاردین افشا کرده است نشان می‌دهد آژانس امنیت ملی آمریکا داده‌های گردآوری شده را بخش‌بندی و حتی نشانی‌های پروتکلی اینترنتی(آی پی) را نیز جمع‌آوری می‌کند. آژانس امنیت ملی آمریکا این ادعاها را رد و در بیانیه‌ای اعلام کرد: «آژانس امنیت ملی آمریکا همواره از جمله به کنگره، گزارش داده است که ما توانایی شناسایی دقیق هویت یا محل همه کاربران را در مدت زمان برقراری یک ارتباط نداریم». برنامه نظارت جهانی آژانس امنیت ملی آمریکا همزمان با فاش شدن خبر شنود تلفنی و ثبت اطلاعات اینترنتی هزاران شهروند آمریکا افشا شده است.
باراک اوباما، از برنامه جمع‌آوری اطلاعات از شهروندان آمریکا دفاع و آن را ابزاری لازم برای مقابله با حملات تروریستی توصیف کرد. اوباما گفت: اگر چه شهروندان آمریکایی حق دارند از شیوه «پدرخواندگی» نظارت شکایت کنند، اما تامین امنیت نیازمند مداخله محدود در امنیت خصوصی شهروندان است.
افشای خبر جاسوسی از شهروندان آمریکایی سبب شد کاخ سفید و کنگره آمریکا یکدیگر را متهم کنند. اگر چه دولت اوباما سعی دارد کنگره آمریکا را مقصر برنامه کنترل و نظارت بر شهروندان این کشور معرفی کند اما نمایندگان کنگره حاضر نیستند این اتهام را بپذیرند./وطن امروز
