به گزارش سراج24؛ ضرغامی همزمان با هفته میراث فرهنگی در نخستین نشست خبری خود پس از حدود هشت‌ماه که وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شده است، با بیان اینکه برای حل مسائل میراث فرهنگی همه باید کمک کنند، اظهار کرد: نگاه ملی باید انسجام پیدا کند. از روز اول در مجلس و در جریان رأی اعتماد مجلس ۲۰ دقیقه‌ای که فرصت صحبت داشتم یکسری از نمایندگان گفتند نگاهمان به میراث فرهنگی اینی نبود که شما مطرح کردید و حتی به این نتیجه رسیدند نگاه قبلی باید عوض شود. مهمترین وظیفه میراث در وزارتخانه ما حفاظت از میراث فرهنگی است که لایه به لایه تعریف شده است. بخشی از این ماموریت به حفاظت فیزیکی و عمرانی برمی‌گردد.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی افزود: بعضی فکر می‌کنند حفاظت از میراث فرهنگی یعنی اجازه ندهیم مردم آن را ببینند. من با این نگاه مخالفم. اگر قرار است مردم نبینند پس زیر خاک بماند، چرا حفاری می‌کنیم، چون مردم ببینند.
او در ادامه این بحث، با بیان اینکه موزه باید در دسترس باشد و اگر نباشد به درد نمی‌خورد، اظهار کرد: ما پدیده‌ای به نام مخزن داریم که واقعا جای تأسف است که کمتر توجه شده است. در همین مخزن موزه ملی، ۱۰ برابر آثاری که به نمایش گذاشته شده، اثر در مخزن نگهداری می‌شود. یک بار هم که ما یکی از این آثار را از این مخزن نشان دادیم، به روح قضیه توجه نکردند. این‌ها را که ربات جابه‌جا نمی‌کند، همکاران من جابه‌جا می‌کنند. البته یک راه‌حل درنظر گرفتیم که در استانها و شهرستان‌ها این آثار به نمایش گذاشته شود.
ضرغامی سپس با اشاره به تفاهم‌هایی که با سایر دستگاه‌ها بسته شده یا در شرف امضاء است، اظهار کرد: حفاظت فیزیکی آثار مهم است و همه نهادها باید کمک کنند، بخش عظیمی از میراث فرهنگی وقف است. تازه فهمیدیم «حفظ‌العین» بخشی از وظیفه اوقاف است. حالا با اوقاف تفاهم‌نامه مفصلی امضاء کرده‌ایم تا این آثار را با همکاری هم و با پول اوقاف مرمت کنیم. با بنیاد مسکن هم تفاهم‌نامه‌ای داریم که آقای نیکزاد علاقه نشان دادند و یقین پیدا کردند یکی از وظایف بنیاد مسکن در کنار ساخت خانه روستایی، اختصاص بخشی از اعتبارات برای مرمت میراث فرهنگی است.
او همچنین با بیان اینکه نقاط ضعف اکتشاف، شناسایی و معرفی احصاء شده است، تاکید کرد: باید به مدیران به‌ویژه مدیران رسانه‌ای گفت که میراث فرهنگی مهم است و نباید غفلت کرد، من هم اگر در زمان مدیریت رسانه غفلتی کردم، الان اعلام می‌کنم، اما نگاه‌ها الان باید طوری باشد که علاوه‌بر حفظ، پیام آن آثار را به‌درستی عرضه و تفسیر کنیم. نه فقط معرفی کنیم و این یکی از وظایف راهنمایان است. اگر در کاخ موزه نیاوران هر روز صبح بودجه می‌گذاریم لباس شاه و فرح دیبا را اتو کنند که مبادا خط روی آن بیفتد و نابود شود، باید به بازدیدکننده‌ای هم که می‌آید گفته شود این همه امکانات نظامی فراهم کردند، اما وقتی دشمن حمله کرد دست‌ها را بالا بردند و کشور اشغال شد. یا میزی که در سعدآباد است بخش مهمی از معاهده ننگین کشور در آن دوره روی این میز امضا شده است. یا مثلاً در چالدران که به تازگی بازدید داشتم قراردادی در این منطقه امضا شد که استقلال بخشی از کشور از دست رفت.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ادامه راه‌اندازی موزه‌های خصوصی، عمومی و استانی را در اولویت اعلام کرد و در ادامه در مورد سانسورهایی که گاهی درباره برخی دوره‌های تاریخی صورت می‌گیرد، اظهار کرد: در بحث‌های سیاسی بعضاً به اثری بر می‌خوریم که مثلاً مربوط به قاجار یا پهلوی است و گفته می‌شود نباید از آن‌ها یاد کنیم. من اگر نیویورک رفتم و ساختمان امپایر استیت را به عنوان مهندس ساختمان دیدم و اگر از روی پل ورسک عبور کردم، چه اشکالی داشت. پل ورسک را دانمارکی‌ها ساختند و خوب هم کار کردند، پولش را هم گرفتند، چه اشکالی دارد نام آن‌ها را بیاوریم یک پل زیبا ساخته‌اند؟ من آمده‌ام این‌ها را به هم بزنم، هزینه دارد، هزینه هم دادیم. نگاهمان به میراث فرهنگی باید درست و فرهنگی باشد.
او با اشاره به تشکیل انجمن خیران میراث فرهنگی، گفت: به لحاظ قانونی مشکلی داشتیم که مردم هدایا را به‌درستی تحویل وزارت بدهند، بعد از مصوبه دو هفته پیش هیأت دولت این مسأله حل شده است. در اساسنامه صندوق احیا یکی از منابع تعریف شده، کمک‌های مردمی است. اساسنامه این تشکل اکنون قابل انتشار است و به‌تدریج باید زمینه جذب کمک‌های مردمی در داخل و خارج کشور را ریالی و ارزی فراهم کنیم.
ضرغامی همچنین از برگزاری همایش چهره‌های ماندگار که پیش‌تر در زمان ریاستش در صدا و سیما برگزار می‌کرد، خبر داد و افزود: در اولین برنامه ۱۰ چهره ماندگار حوزه میراث فرهنگی منتخب شده‌اند.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچنین گفت: در حوزه دانش‌بنیان نیز کارهای زیادی انجام شده از مرمت‌های رباتیک که دیگر نیازی به نصب داربست ندارد، مثل داربست‌های مسجد امام که ۱۰ سال نصب بود و چند روز پیش برداشته شد. یا در حوزه اکتشاف بدون حفاری و متاورس نیز پروژه‌ها و کارهای خوبی انجام شده است.
ضرغامی با اشاره به نمایشگاه آثار اهدایی دو خانواده در موزه ملی، اظهار کرد: باید به کسانی که در میراث فرهنگی، غیرقانونی حفاری قاچاق انجام می‌دهند آرام آرام گفت این کارها عاقبت ندارد، ضدملی است و منصرف شوند و راه درست را انتخاب کنند.
نظر ضرغامی درباره سانسور نمادهایی چون شیر و خورشید
نشست ضرغامی به مناسبت هفته میراث فرهنگی که با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار شد، با پرسش خبرنگاران ادامه پیدا کرد. اقبال واحدی از شبکه شما، درباره سانسورهای تاریخی که سبب حذف برخی نمادها مثل شیر و خورشید و نگرانی برای استفاده از آن شده، درحالی که این نماد تاریخی است سوال پرسید که وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: استفاده از هر نمادی که جنبه تاریخی دارد، اشکالی ندارد.
جاده‌ها را خریده‌اند؛ نصب تابلو در جاده تخت جمشید ممنوع بود
او درباره ضرورت معرفی مکان‌های تاریخی، گفت: نصب تابلو در نزدیکی مسیر تخت جمشید تا همین دو هفته پیش ممنوع بود، چون جاده‌ها را فروخته‌اند. اگر تابلو بزنیم می‌گویند جاده صاحب دارد. این محدودیت از نصب تابلو تا سرویس بهداشتی و خدمات تکمیلی در نزدیکی پایگاه‌ها در کنار جاده‌ها وجود دارد، اما الان این مشکل با همراهی وزیر راه و دیگر پیگیری‌ها حل شده است.
ضرغامی در پاسخ به سوالی درباره اینکه چگونه قاچاقچیان را با زبانی نرم می‌توان از حفاری منصرف کرد، با توجه به دیدگاهی که در این نشست مطرح کرد، بیان کرد: حفاری‌های غیرمجاز مسأله مهمی است ولی چون ما نیروی فرهنگی هستیم باید یک خرده کار فرهنگی کنیم که می‌تواند موثر باشد. طرح این مسأله هم نفی بخش اول نیست و موارد قانونی باید پیگیری شود.
او درباره سکوت دستگاه‌ها در برابر مقررات و قوانین میراث فرهنگی نیز گفت: بعضی از قوانین مسکوت مانده و در قانون شرح وظایف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که تا یکی دو روز دیگر به دولت ارائه می‌شود سعی شده است این خلاءهای قانونی رفع شود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پاسخ به سوال خبرگزاری روسیه درباره مشارکت گرفتن ظرفیت خارج از کشور در مرمت، گفت: پاسخ ما در این‌باره مثبت است. در جلسه‌ای هم که اخیرا با تعدادی از سفرای کشورهای خارجی داشتیم اعلام آمادگی کردیم و حتی با برخی کار تا مرحله نهایی جلو رفته است. علاوه‌بر این منعی برای استفاده از کارشناسان وجود ندارد.
نمایندگان مجلس توضیح دهند چرا طرح آثار باستانی را دادند
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره فصل الخطابش در مورد طرح مجلس، اظهار کرد: درباره این طرح یک بار اعلام شده و معاون میراث فرهنگی نیز نامه مفصلی برای مجلس نوشته و اشکالات در ۸ بند اعلام شده و تاکید هم شد که وزارت ما در جریان محتوا و ارائه این طرح برای ثبت در مجلس قرار نگرفته است. معمولا روند به گونه‌ای است که با هماهنگی بین دولت و مجلس طرح‌ها ارائه می‌شود، حالا چه سیری اتفاق افتاده که بدون اطلاع ما این طرح به مجلس داده شده باید خودشان توضیح دهند. طرح مجلس از نظر ما اشکالاتی داشت. بعد هم تعدادی از نمایندگان مجلس یک نامه به من نوشتند و اعلام کردند با توجه به قانون وزارتخانه که درحال ارائه است، از پیگیری این طرح انصراف می‌دهند. حتما که درباره با برخورد با قاچاق خلاءهایی داریم و باید جبران کنیم.
ضرغامی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اینکه با توجه به تفویض اختیار به ویژه در مورد موزه‌ها خبرهای خوبی از استانها نمی رسد، چه نظارتی در این باره وجود دارد، گفت: سیاست تفویض اختیار جزو سیاست‌های مهم وزارتخانه است. به طور جدی معتقدم باید جلو کاغذبازی، بروکراسی و «آقا اجازه» را بگیریم. مدیران را به شدت ترسو کرده‌ایم. روح قانون را از بین برده‌ایم. برای همین تفویض اختیار در وزارتخانه ما صورت گرفت. ۲۰ وظیفه را به استانها تفویض کردیم. بسیاری از کارها که در استانها انجام می‌شود نباید دیگر به تهران ارجاع داده شود. در این مورد هم بسیار جدی هستیم.
اصحاب قدرت و ثروت آثار تاریخی را تخریب کرده‌اند
او همچنین درباره دلیل وقوع تخریب‌های گسترده در محوطه‌های باستانی با وجود اشاره‌ای که به استفاده از مدیران متخصص داشته است، گفت: یکی از کارهای وزارتخانه این است که جدی با تخریب آثار مخالف کند. مثلاً در سمنان جایی را دیدم که به همه دوره‌های تاریخی مربوط می‌شد بعد آنجا سوراخ معتادان شده بود. از طرفی هم بعد شهرداری برای یک رستوران چنان تیرآهن‌ها را در آن محوطه تاریخی فروگذاشته بود. کسی هم تا حالا حرف نزده است. یا وقتی از شمس‌العماره بازدید کردم متوجه ساخت یک ساختمان بلند شدم. متاسفانه در کشور به خاطر برخی مداخلات اصحاب قدرت و ثروت و بی‌توجهی‌ها، آثار را تخریب کرده‌اند و ما مخالفیم.
او اضافه کرد: بافت تاریخی از فرسوده متفاوت است. در سفرهای استانی مراجعات بسیار زیادی دارم که در این باره تقاضاهایی می‌شود، مثلاً در همین سفر ماکو، تجمعات فراوان مردمی شکل گرفته بود که مجبور می‌شدم با لبخند توضیح دهم، مثلا به مادر شهید بگویم من شرمنده هستم، اما گاهی در برخی مناطق، حریم اثر را خیلی گسترده گرفته‌اند که چیزی هم در آن نیست و احتمال می‌دهند اقلامی در آن باشد، ولی مردم در آن منطقه زندگی می‌کنند، اتفاقا از آثار آن هم حفاظت می‌کنند. درباره این مناطق می‌شود با بررسی دوباره حریم‌ها و کاملا علمی و قانونی توسط پژوهشگاه، تا جایی که بشود مشکل مردم، نه اصحاب ثروت و قدرت را حل کرد.
فعلا برای سخت و ساز در حریم محوطه‌های تاریخی همکاری نمی‌کنیم
ضرغامی تاکید کرد: فعلا هیچ همکاری‌ای برای بعضی از ساخت و سازها نمی‌توانیم انجام دهیم تا ببینیم در مراحل کارشناسی، بررسی‌ها به چه نتیجه‌ای می‌رسد.
او در عین حال تاکید کرد: درباره تخریب محوطه‌ها نیز اگر مدیر استانی تخلف آشکار کند، من مسؤول و پاسخگو هستم.
به جز اسراییل خط قرمزی برای سرمایه‌گذاران خارجی نداریم
در ادامه خبرگزاری ترکیه درباره سرمایه‌گذاری خارجی در حوزه‌های میراث و گردشگری در دولت رییسی سوال پرسید و این که در دولت گذشته با وجود ابراز تمایل سرمایه‌گذاران ترک اما حرف‌ها در حد تعارف‌های دیپلماتیک باقی ماند که ضرغامی در این‌باره گفت: هیچ محدودیتی برای سرمایه‌گذاری به ویژه در جاذبه‌های تکمیلی وجود ندارد. شنبه هم با مجموعه‌ای از سرمایه‌گذاران ترکیه ملاقات داشتم، همراهی و تفاهم داشتیم و حتی محل‌هایی برای سرمایه‌گذاری به خاطر علاقه به اردبیل و شیخ صفی انتخاب کرده‌اند. همه گونه همکاری با آن‌ها از نظر مجوزها انجام می‌شود. در این باره خط قرمز نداریم، جز کشور جعلی اسراییل برای سرمایه‌گذاری دیگر کشورها هیچ محدودیتی نداریم.
او افزود: بخشی از کسانی که سرمایه‌گذاری کلان می‌خواهند انجام دهند نیز از کشورهای خارجی هستند که قصد دارند سرمایه‌گذاری خاص انجام دهند. در این رابطه با قطری‌ها ملاقات داشتم که محل‌هایی را مد نظر دارند. به هر حال برای سرمایه‌گذاری مراحل قانونی داریم، اما بنا داریم این موانع را از بین ببریم.
ضرغامی در ادامه این نشست خبری که حدود دو ساعت و نیم طول کشید، گفت: من در چهار دولت پیوسته و مستمر عضو دولت بودم، هنوز شخصی را سراغ ندارم که حتی سه دولت پیوسته را تجربه کرده باشد. بنابراین یکی از وظایفی که احساس می‌کنم باید انجام دهم، برخورد فعال در دولت و انتقال تجربیات گذشته‌ام است. از آقای رییسی ـ رییس‌جمهور ـ تشکر می‌کنم که هر وقت مطلبی را براساس یک تجربه مطرح کردم با جدیت قبول کردند و همراهی کردند. ما سعی می‌کنیم قانون را در بعضی از حوزه‌ها تغییر دهیم تا هر شخصی که می‌آید مسیر برایش همراه شود.
او همچنین در پاسخ به درخواست برخی کارشناسان حوزه میراث فرهنگی درباره رسانه‌ای شدن پیش‌نویس قانون شرح وظایف این وزارتخانه و برنامه هفتم توسعه که از سوی یکی از خبرنگاران مطرح شد، گفت: با این موضوع موافقم، اما پس از آن‌که این قانون از این مرحله دولت عبور کرد و مسائل آن حل شد و به عنوان لایحه به مجلس ارائه شد، چون چاپ می‌شود در اختیار دیگران قرار می‌گیرد که می‌توان اصلاحات و نظرات را دریافت کرد. مجلس هم اصولاً موشکافانه نسبت به لوایح برخورد می‌کند. البته الان هم می‌شود این کار را کرد، اما تجربه نشان داده اگر بحث‌های کارشناسی زمان ببرد، کار در کمیسیون‌های دولت دچار مشکل می‌شود.
بعضی شوراهای عالی مفت نمی‌ارزد
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سپس درباره تعطیلی و برگزار نشدن شوراهای عالی در حوزه میراث فرهنگی، صراحتا بیان کرد: در کشور گاهی چیزهایی تصویب می‌کنیم مثل شوراهای عالی که ناکارآمد است. بعضی از این شوراها مفت نمی‌ارزد. مثلا شورای عالی میراث فرهنگی بارها تصمیم گرفتم به رییس‌جمهور نامه بزنم که ما چنین شورایی نمی‌خواهیم، مشکلی هم از ما حل نمی‌کند. آقای رییس‌جمهور در ۳۰ شورا مسؤولیت دارد که خیلی از آن‌ها فقط معطل تشکیل جلسه با رییس‌جمهور هستند. در دولت قبل بسیاری از این شوراها تشکل نشده است. خیلی‌هایشان هم ماموریت فرمایشی دارند. در شورای عالی میراث هم همینطور است. آقایانی که سالی پنج دقیقه به جلسه می‌آیند چگونه می‌توانند در جریان و متوجه موضوعات میراث فرهنگی باشند؟ همین قانون وزارت که درحال تدوین آن است در مسیر همین شوراها قدم گذاشته است. فکر می‌کنم روشی که انتخاب کردیم و مورد با مورد با دستگاه‌ها مسائل را حل می‌کنیم کاربردی‌تر است.
۴۸ ساعت برای جبران عقب‌ماندگی حقوق کارگران پایگاه‌ها وقت گرفته‌اند
ضرغامی درباره حمایت از مرمتگران و کارگران پایگاه‌های میراث فرهنگی نیز گفت: تکلیف مرمتگران را به لحاظ اداری مشخص نکرده‌اند، با توجه به حقوق این افراد از بودجه‌های عمرانی تامین می‌شود، معمولا سه چهار ماه اول سال تا بودجه عمرانی برسد، حقوق آن‌ها به تاخیر می‌افتد. سعی کردیم از روش‌های مختلف و حتی خلاف قانون این مشکل را فعلا حل کنیم.
او افزود: دو هفته پیش با دولت صحبت کردم و آقای رییس‌جمهور با جدیت و حتی به عصبانیت با دو سه دستگاهی که به خاطر آن‌ها حقوق مرمت‌گاران پرداخت نشده است، برخورد کردند. دیروز در جلسه سازمان مدیریت بخش زیادی از این مسأله حل شد. ۴۸ ساعت وقت خواستند. تا فردا باید تکلیف قانونی این مساله حل شود. باید مشکل حقوق ۸۵۰ مرمتگار را حل کنیم. مقداری هم به پاداش آن‌ها اضافه می‌کنیم که جبران مافات شود.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پاسخ به سوالی درباره محدودیت‌های مرمت در بازار تهران، به وضعیت مشابه در بازار تبریز اشاره کرد و گفت: قوانین میراث فرهنگی حتی اجازه لوله‌کشی گاز در این بازار را نمی‌دهند، پنج‌هزار کپسول گاز وارد بازار تبریز شده و یک‌بار هم آتش‌سوزی شده است. ما با بازاریان تبریز صحبت کرده‌ایم و از مشکلات آن‌ها خبر داریم. الان علم برای حل این مشکلات راه‌حل دارد. البته تصمیمی نگرفته‌ایم و کار را به کارشناسان واگذار کردیم. هرچند تکنولوژی در حفظ میراث فرهنگی می‌تواند به ما کمک کند.
او اضافه کرد: مشابه مشکل بازار تهران در همه جا خود را نشان می‌دهد، اما دو مسأله وجود دارد، برخی از آن‌ها به اسم میراث فرهنگی دنبال توسعه بنا و تغییر کاربری هستند، این خلاف است. فقط باید مرمت کنند.
گردشگران جوان و پرشور جام جهانی قطر را جذب می‌کنیم
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در پاسخ به خبرنگار رسانه قطری درباره برنامه ایران برای جذب گردشگرانی از کشورهای روسیه، چین و همینطور جام جهانی قطر، اظهار کرد: اصلا اختصاص سوخت یارانه‌ای به کشتی‌ها که در حمل و نقل دریایی نقش مهمی دارند، یکی از اقدامات و برنامه‌های ما در این راستا بوده است. البته درباره کروز وقتی سوخت یارانه‌ای اختصاص دادیم کشتی در آب‌های شور خلیج فارس دچار مشکل شد و فعلا ترجیح دادیم تا رفع این مساله حرکت کروز در خلیج فارس را عقب اندازیم.
ضرغامی در ادامه این بحث با بیان اینکه برای جذب گردشگران چینی و روسی برنامه داریم و گفت‌وگوهای خوبی آغاز شده است،درباره برنامه ایران برای جام جهانی قطر، توضیح داد: ستاد جام جهانی قطر راه‌اندازی شده و چند دستگاه مامور شده‌اند تا از فرصت جام جهانی قطر استفاده کنند، برنامه ما جذب گردشگران جوان و پرشور است. سعی می‌کنیم آمادگی لازم را برای پذیرش گردشگران جام جهانی قطر فراهم کنیم.
چرا نرم‌افزار سفر ارزان راه نیافتاد؟
او درباره برنامه این وزارتخانه برای تحول دیجیتالی در حوزه میراث فرهنگی، با تاکید بر لزوم آموزش در این حوزه و اقداماتی که آغاز شده است، به نرم‌افزاری درباره سفر ارزان که پیش از نوروز خبر آن را داده بود اشاره کرد و افزود: قصد بر این بود این نرم‌افزار برای تعطیلات نوروز آماده شود اما با مانع مالی مواجه شد. اگر می‌دانستم اینقدر طول می‌کشد خودم وارد عمل می‌شدم. دیده‌ام به برخی که در حوزه مجازی می‌خواهند کار کنند می‌گویند کارتان خلاف است. در این کشور متاسفانه قوانین نظارتی از روحش خارج شده است. آن‌که می‌خواهد فساد کند انجام می‌دهد، به آن مدیری که مسؤولیت‌پذیر است می‌گویند کارتان خلاف قانون است و عقب نگه می‌دارند.
ایران‌هراسی را برای جام جهانی قطر شروع کرده‌اند
ضرغامی سپس درباره تغییر رویکردها به ویژه در حوزه گردشگری، بیان کرد: معتقدم تغییر نگاه صورت گرفته، اما هنوز راه زیادی در پیش داریم. نگاه باید جامع‌تر باشد. ایران‌فوبیا مسأله‌ای جدی ما است. ما نمونه‌های خوبی برای مقابله با ایران‌هراسی داریم؛ از خانم آبادیان که در قره‌کلیسا کار می‌کند و توضیحاتش مایه تعجب گردشگران می‌شود که در کشور جمهوری اسلامی برای مرمت کلیساها بودجه گذاشته‌اند تا کنسرت سالار عقیلی در کرمان با سیل جمعیتی که از دماغ یک نفر آن‌ها خون نیامد. عکس آن هم اتفاق می‌افتد مثلا بی‌توجهی در ماجرای حضور زنان در ورزشگاه. الان هم برای بازی‌های قطر ایران‌هراسی را شروع کرده‌اند.
