اوقات شرعی تهران
اذان صبح ۰۴:۳۰:۳۰
اذان ظهر ۱۲:۱۰:۱۷
اذان مغرب ۱۸:۴۱:۰۵
طلوع آفتاب ۰۵:۵۶:۱۳
غروب آفتاب ۱۸:۲۲:۵۵
نیمه شب ۲۳:۲۷:۱۳
قیمت سکه و ارز
۱۴۰۰/۰۲/۰۴ - ۱۶:۴۶

شورای عالی کتاب صداوسیما؛ آزمودن چندباره‌ آزموده

عنوان «شورای عالی کتاب صداوسیما» خیال آدم را تخت می‌کند که قرار نیست اتفاق خاصی در ترویج کتاب‌خوانی بیفتد. تجربه‌های مکرر شکل‌گیری این شوراها نشان می‌دهد که کمکی به گسترش کتابخوانی نمی‌شود.

شورای عالی کتاب صداوسیما؛ آزمودن چندباره‌ آزموده

به گزارش سراج24، هفته گذشته بود که خبر رسید  شورای عالی کتاب صداسیما تشکیل و بدون رسانه‌ای شدن کار خود را آغاز کرده است. در گفت‌وگو با محسن پرویز یکی از اعضای این شورا درباره جزییات فعالیت آن صحبت کردیم. در همین رابطه احمدذوعلم از فعالان حوزه نشر و رییس سابق مرکز رسانه‌ای شیرازه نقدی درباره تشکیل این مدل شوراها نوشته که از نظر می‌گذرد:

هنگامی که در سال ۹۲ فعالیت خود را در مرکز رسانه‌ای شیرازه آغاز کردم آرزوی تبدیل کتاب به عنصری جذاب برای حضور در برنامه‌های تلویزیونی را داشتم. آرزویی که البته ظرف مدتی نه چندان زیاد محقق شد؛ هرچند نصفه‌نیمه و ناتمام. یکی از ماموریت‌های اصلی شیرازه ارتباط با صداوسیما برای حضور کتاب در شبکه‌های تلویزیونی بود. با اندک تجربیاتم در حوزه‌ی کتاب و خرده دانشی که در زمینه‌ی هنر و رسانه‌ داشتم مطمئن بودم حضور درست کتاب در قاب تلویزیون، می‌تواند این محصول فرهنگی را به کالایی جذاب برای استفاده‌ی مخاطب تبدیل کند. تا پیش از آن تصور بسیاری این بود که در میان برنامه‌سازان تلویزیونی مقاومتی برای حضور کتاب در برنامه‌های سیما وجود دارد. تجربه‌ی شیرازه خلاف این را به ما ثابت کرد.

در مرکز رسانه‌ای شیرازه دو هدف اصلی برای ارتباط با صداوسیما طراحی کردیم: اول ارتباط مستقیم با تهیه‌کنندگان تلویزیونی و گپ‌وگفت‌های مستمر با آن‌ها برای دریافت دغدغه‌ها و مسائل‌شان در حوزه‌ی کتاب، و دوم ارتباط با گروه‌های برنامه‌ساز و مدیران شبکه‌های تلویزیونی برای طراحی برنامه‌های مستقل در حوزه‌ی کتاب. با دوستان رسانه‌ای و کارشناسان کتاب ساعت‌ها جلسه برگزار کردیم تا بتوانیم به برای خروجی‌هایی باکیفیت مشورت و برنامه‌ریزی کنیم. نتیجه تلاش‌های همکارانم در آن سال‌ها حضور موثر کتاب در برنامه‌های مختلف تلویزیونی و طراحی و تولید برنامه‌هایی مستقل در حوزه‌ کتاب‌خوانی بود. حجم درخواست‌ها و ابراز علاقه‌ی تهیه‌کنندگان برای حضور در برنامه‌هایشان گاهی به اندازه‌ای بود که از پس همه‌ی آن‌ها بر نمی‌آمدیم و شرمنده‌ی برنامه‌سازان می‌شدیم. با این حال ثمرات بعضی از آن فعالیت‌ها هنوز هم در بهترین برنامه‌های کتاب سیما دیده می‌شود. آن تجربه‌ شیرین اما کوتاه به من آموخت که می‌توان با برنامه‌ریزی درست قاب تلویزیون را برای علاقه‌مند کردن مخاطب به کتاب به خدمت گرفت. هنوز هم پس از گذشتن چند سال گاهی دوستان برنامه‌ساز ابراز لطف می‌کنند و درخواست می‌کنند برای طراحی حضور درست کتاب در برنامه‌هایشان. و این یعنی هنوز علاقه‌مندی به حضور درست کتاب در برنامه‌های تلویزیونی وجود دارد.

و اما بعد؛ چند روز پیش خبری منتشر شد مبنی بر شکل‌گیری «شورای عالی کتاب سازمان صداوسیما» زیر نظر رئیس این سازمان. تشکیل چندباره شورایی برای کتاب در سازمان صداوسیما و این بار با عنوان پرطمطراق «شورای عالی کتاب صداوسیما» خیال آدم را تخت می‌کند که قرار نیست اتفاق خاصی در حوزه‌ ترویج کتاب‌خوانی بیفتد. تجربه‌های مکرر شکل‌گیری شوراهایی از این دست نشان می‌دهد که در عمل شکل‌گیری‌شان کمکی به گسترش کتاب‌خوانی نمی‌کند. می‌توان حدس زد با تشکیل این شورا در بهترین حالت برنامه‌هایی عمدتاً شامل کلیپ‌های تلویزیونی با لوگو و امضای شورای عالی کتاب صداوسیما ساخته و پخش می‌شود و بعد از مدتی شکل‌گیری جلسات و حضور اعضا کم‌رنگ می‌شود و عملاً شورا به تعطیلی کشیده می‌شود.

دلیل این امر کاملاً واضح است. شورایی که بودجه و توان و از همه مهم‌تر سازوکار تولید در اختیار ندارد و اتصالش با شبکه برنامه‌سازان سیما مبهم و نامشخص است، عملاً شورایی بی‌خاصیت است که مجبور است تنها به تصویب و اعلام خواسته‌هایش بسنده کند.

آیا بهتر نیست به جای تجربه مکرر آزموده‌ها تلاشی برای ترغیب برنامه‌سازان تلویزیونی و استفاده از ظرفیت بزرگ شبکه‌ فعالان حوزه‌ ترویج کتاب کرد؟ آیا مطالعه‌ دقیق آن‌چه در طول چند دهه‌ گذشته در تلویزیون برای ترویج کتاب و کتاب‌خوانی انجام شده و طراحی بر مبنای آن مطالعات کار دشواری است؟ آیا بررسی درست تجربیات کشورهای مختلف برای ترویج کتاب از طریق رسانه‌هایشان کار پیچیده‌ای است؟

به زعم من هیچکدام از این کارها پیچیده و دشوار نیست. گسترش حضور کتاب در برنامه‌های تلویزیونی بیش از نیاز به شوراهای عالی نیاز به برنامه‌ریزی عملیاتی و استفاده‌ی درست از ظرفیت طراحان و برنامه‌سازان دغدغه‌مند و خلاق دارد. ای کاش فرصت‌ها را از دست ندهیم.

منبع: مهر
اشتراک گذاری
نظرات کاربران
هفته نامه الکترونیکی
هفته‌نامه الکترونیکی سراج۲۴ - شماره ۲۴۴
اخرین اخبار
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••
•••