به گزارش سراج24-دکتر «مصطفی باقرزاده فلاح»؛ دانشمند هسته‌ای؛ بر اساس درصد غنی‌سازی اورانیوم، عرصه و مؤلفه‌های کاربرد دانش هسته‌ای متفاوت است. در یک سطح از غنی‌سازی انرژی هسته‌ای، می‌توان به تولید انرژی و در سطح غنی‌سازی بالای ۲۰ درصد، می‌توان در بخش کشاورزی استفاده کرد. در بخش دیگر می‌توان در حوزه فعالیت‌های صنایع زیربنایی مثل ساخت کشتی‌های قاره‌پیما، نفت‌کش‌ها و زیردریایی‌های هسته‌ای که قادر به پیمودن مسافت‌های طولانی هستند، و همچنین در حوزه هوا فضا از آن استفاده کرد.
در برخی از سطوح دانش هسته‌ای همچون رآکتورهای آب‌سنگین که خروجی آن پلوتونیوم است، می‌توان به استفاده از این انرژی در عرصه هوا فضا و تولید باتری‌های پلوتونیومی اشاره نمود. عرصه استفاده از دانش هسته‌ای بسیار گسترده و متنوع است و برای استفاده روشن و واضح از این دانش، ابتدا باید اولویت‌های هسته‌ای مشخص و بر اساس این اولویت‌ها به غنی‌سازی بپردازیم تا بتوان به تمام مؤلفه‌های مدنظر دست‌یافت. عرصه استفاده از دانش هسته‌ای به اندازه‌ای کمک‌کننده است که علاوه بر دستاوردهای مستقیم، این دانش به طور غیرمستقیم به پیشرفت کشور منتهی می‌شود، چراکه استفاده از دانش هسته‌ای در کشور و بهره‌برداری از آن نیازمند پیشرفت و به کمال رسیدن در سایر علوم همانند الکترونیک، برق، مکانیک و ابعاد مختلف مهندسی‌هاست.
امروزه نحوه تأمین انرژی، بیش از گذشته حائز اهمیت است و دنیا به این باور رسیده که به‌جای تأمین انرژی از سوخت‌های فسیلی، با توجه به ظرفیت‌های مختلف به چتر انرژی روی بیاورد، چراکه سوخت‌های فسیلی کاربردهای متنوعی دارد و به عبارتی حوزه استفاده از این انرژی به‌اندازه‌ای گسترده است که اصطلاحاً گفته می‌شود که حیف است که سوخته و استفاده شوند. دنیا به این باور رسیده بخشی از این خلأ را که به علت تغییر کاربری از استفاده انرژی‌های فسیلی به وجود آمده است، با عرصه‌های مختلف پر کند که مهم‌ترین این عرصه‌ها استفاده از دانش هسته‌ای است. درست است که هزینه‌های اولیه ایجاد نیروگاه هسته‌ای زیاد است، اما این صنعت کاملاً زیر سازه و مولد است و می‌توان از این انرژی به‌عنوان جایگزین مناسبی برای سوخت‌های فسیلی استفاده کرد. زمانی که انرژی موردنیاز از طریق این فناوری تأمین شود، می‌توان علاوه بر استفاده سوخت‌های فسیلی در عرصه‌های دیگر ضمن تأمین انرژی، سوخت فسیلی را نیز حفظ کرد.
اکنون دنیا سراغ انرژی‌های نو ازجمله انرژی هسته‌ای و گداخت رفته، در این عرصه به دستاوردهایی رسیده و با مطالعه دوباره روی این انرژی سعی کرده تا به نسل جدیدی از رآکتورها برای حل معضل انرژی برسد. هر چقدر بتوان از سوخت‌های فسیلی در تولید انرژی فاصله گرفت و به انرژی‌های نو ازجمله هسته‌ای، بادی و خورشیدی روی آورد، می‌توان به درجه بالاتری از صرفه‌جویی در استفاده از انرژی‌های موجود دست یافت. بر اساس برنامه‌های توسعه کشور (اسناد بالادستی برنامه‌های اول تا ششم) موضوع تولید انرژی در قالبی غیر از سوخت‌های فسیلی مطرح شده و در این راستا مقرر گردیده است که ۲۰ درصد از برق کشور از طریق انرژی هسته‌ای تولید شود و حقیقت آن است که برای رسیدن به این هدف با فراز و نشیب‌های زیادی روبه‌رو بوده‌ایم. برخی از دولت‌ها با حداکثر توان به این موضوع وارد شدند اما برخی دیگر از دولت‌ها سعی کردند تا در چارچوب مؤلفه‌های مذاکرات، آنچه داشتیم را شاخصی برای مذاکره قرار دهند و گلوله‌ای در خشاب تعامل با دشمن برای رفع تحریم‌ها و مقاصد سیاسی دیگر قرار دهند.
در عرصه صنعت هسته‌ای اگرچه در ابتدا به نقطه‌ای رسیده بودیم که مردم می‌توانستند به معنای حقیقی کلمه دستاوردهای هسته‌ای را در عرصه‌های کشاورزی، پزشکی، تولید برق و... ببینند، اما دقیقاً در همین نقطه با شناسایی و مدیریت فکری دشمنانی همانند ایالات متحده آمریکا، متأسفانه ما را با فکت علمی و فناوری در حوزه صنعت هسته‌ای مواجه کردند؛ به همین جهت، دستاوردهای این انرژی هیچ‌گاه برای مردم ملموس نشد و نتوانستیم تفهیم مزایای غیر قابل انکار این علم را تا جایی پیش ببریم که مردم به معنای حقیقی شعار «انرژی هسته‌ای حق مسلم ماست» را در ابعاد مختلف درک کنند و بفهمند که این انرژی به معنای واقعی تا چه اندازه می‌توانست در مسیر زندگی آن‌ها نقش داشته باشد.
یکی اصلی‌ترین دستاوردهای پزشکی هسته‌ای در حوزه درمان سرطان است؛ به‌گونه‌ای که با استفاده از ظرفیت‌های هسته‌ای ازجمله کپسول‌ها و پرتودرمانی‌های هسته‌ای می‌توان توده سرطانی را از بین برد و یا احتمال رشد این توده را با استفاده از صنعت هسته‌ای به حداقل و یا صفر رساند. دستیابی به این دستاورد در عرصه پزشکی کشور ما، موفقیت بسیار بزرگی بود. ما در مدت‌زمان کوتاهی توانستیم در افق دستیابی به اهداف هسته‌ای از غنای ۵ درصد به ۲۰ درصد ارتقا پیدا کنیم و این امر به خاطر نیاز ضروری مبتلایان به این بیماری به پزشکی هسته‌ای بود.
البته نباید از خباثت دشمنان ملت غافل شد؛ چراکه دشمن در جریان استحصال اورانیوم با غنای ۲۰ درصد برای تولید سوخت هسته‌ای توسط جمهوری اسلامی سنگ‌اندازی‌های بی‌شماری در حوزه‌های مختلف بین‌المللی و علمی انجام داد و به هیچ‌کدام از وعده‌های خود عمل ننمود ولذا شهدای گران‌قدر ما در این حوزه همچون شهیدان مسعود علی‌محمدی، مجید شهریاری، مصطفی احمدی روشن و محسن فخری‌زاده برای پُر کردن این خلأ و نجات جان بیمارانی که به علت نبود این سطح از دانش در مواجه مستقیم با مرگ بودند، وارد عمل شده و با تلفیق تخصص و تعهد توانستند بستری را فراهم آورند که برای درمان بیماری‌های صعب‌العلاج مثل سرطان و HIV در کوتاه‌ترین زمان ممکن به افق غنای ۲۰ درصد برسیم.
متأسفانه دیگر برای تولید پلوتونیوم با غنای ۲۰ درصد هیچ اقدامی در کشور انجام نمی‌شود و بر اساس برجام تا ۱۵ سال نباید به سمت غنای بالاتر از 3.67 برویم و این به معنای آن است که صراحتاً باید حتی خیال اورانیوم 20 درصد و فواید سرشار آن را از سر بیرون کنیم. طبق برجام، تا ۱۵ سال دیگر اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصدی در اختیار دانشمندان هسته‌ای کشور وجود نخواهد داشت و در زمانی که این ذخیره ۲۰ درصد به اتمام رسد و در صورتی‌که در کشور نیز امکان تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد به وجود نیاید، بدون شک کشورهای دیگر هم متعهد به فروش این میزان به کشور ما نخواهند بود و همچون ادوار گذشته، یا به نیت خوش‌خدمتی در برابر ایالات‌متحده به وعده خود عمل نمی‌کنند و یا از خوف تحریم‌های شدید تن به معامله نمی‌دهند و در نتیجه سرنوشت همه بیمارانی که حیات خود را درگرو این دستاورد ارزشمند هسته‌ای دارند، در وضعیت نامعلوم و مبهمی قرار خواهد گرفت.
