به گزارش سراج24، آیت الله احمد مبلغی، نماینده مجلس خبرگان رهبری در وبینار «مبانی و چالش های دینی و معنوی در مواجهه با بلایا و مصائب» در سی و چهارمین کنفرانس وحدت اسلامی به بررسی قواعد فقهی مرتبط با بهداشت عمومی پرداخت.
وی اظهار کرد: بهداشت عمومی از مسائل زیر بنایی و اصولی زندگی اجتماعی است. بدین مفهوم که هر گونه اشکال یا اختلال یا مشکلی که در بهداشت عمومی به وجود آید تأثیر منفی بر زندگی و حرکت و فعالیت جامعه خواهد داشت. از همین روی می بینیم که روابط اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی تحت تأثیر مسئله کرونا قرار گرفت و در سایه کرونا جهان به این نتیجه رسید که تجارب بشری که با آنها و به وسیله آنها و با تکیه بر آنها زندگی می کند تا حد زیادی در سایه مشکل بهداشت عمومی تحت تأثیر کرونا تغییر پیدا کرد.
آیت الله مبلغی یادآور شد: بر این اساس ما نباید به بهداشت عمومی به عنوان یک مسئله سطحی و فرعی نگاه کنیم زیرا این مسئله به یک مسئله مهم و بنیادین و مهم تبدیل شده است و همه پدیده های اجتماعی در جامعه به نوعی تحت تأثیر مسئله بهداشت عمومی قرار گرفته اند. و بدین ترتیب می بینیم که جهان به سمت بازنگری و باز تعریفی در مورد راه ها و چهارچوب ها و قوانین و قواعد بهداشت عمومی می رود. فقها نباید به این مسئله که به مسئله مهم و اساسی بشر تبدیل شده است بی اعتنا باشند. ما باید پژوهش های گسترده و بنیادین از دیدگاه فقه انجام دهیم. فقه قابلیت های بسیاری دارد.
وی ادامه داد: من پیشنهاد می کنم فقهای اسلام از شیعه و سنی فقه تطبیقی در زمینه بهداشت را پایه گذاری کنند. این اقدام تأثیر مثبتی بر نسل کنونی و جامعه بزرگ اسلامی مان خواهد داشت زیرا با این رویکرد می توانیم ثابت کنیم و نشان دهیم که فقه اسلامی قابلیت ها و توانایی های زیادی دارد. پیشنهاد دیگر من این است که با توجه به اینکه قواعد فقهی بیش از احکام جزئی انسجام دارند و به ما انسجامی منطقی و عقلانی در خصوص مسائل کلی و جدید می دهند پژوهش در خصوص قواعد فقهی را به عنوان گام نخست در نظر بگیریم.
نماینده مجلس خبرگان رهبری اذعان کرد: ما باید سلامت خود را بر احکام موجود در شریعت مقدم بداریم. این نص حکم است. یعنی شریعتی که احکامی را برای ما آورده است خود این شریعت می گوید اگر خطری برای سلامتی وجود داشته باشد باید سلامت و حیات بدن را بر احکام وارد شده در دین و شریعت ترجیح دهید. در این رابطه روایتی وارد شده از امام علی بن ابی طالب علیه السلام که جالب توجه است. در آن زمان جامعه در خطر قحطی بود و احتمال قحطی در دوران آن حضرت وجود داشت و امام علیه السلام در دعای استسقاء فرمودند: نزول آن را بر بندگان تعجیل فرما زیرا بدن ها در حال هلاکت هستند.
وی ادامه داد: این موضوع نشان می دهد خطر متوجه یک یا دو یا سه شخص نبوده بلکه خطر قحطی حیات انسان را در سطح وسیع اجتماع تهدید می کرده است. سپس حضرت می فرماید: اگر بدن ها بمیرند دین هم می میرد. یعنی هلاک بشر منجر به از میان رفتن دین می گردد. امام علیه السلام بین دو موضوع بنیادین ارتباط برقرار می کند. دین و بهداشت عمومی. زیرا منظور هلاک بشر در مقیاس اجتماعی است که همان بهداشت عمومی است. پس سرزندگی و فعالیت و ظهور و حضور دین منوط به بهداشت عمومی است و راه دین از مسیر بهداشت عمومی می گذرد.
آیت الله مبلغی تأکید کرد: این روایت به وضوح تفکری را که معتقد است ما باید به تقویت دین بپردازیم گر چه بهداشت عمومی در خطر باشد و نباید اعتنایی به بهداشت عمومی داشته باشیم را رد می کند. کسانی که این گونه می اندیشند و معتقدند، به دین به صورتی امری جدا از انسان و زندگی و سلامتی انسان می نگرند. این افراد کاملاً از مفهوم دین دورند. امر و زمام دین به مسائل اجتماعی و در رأس آنها سلامتی جسم ارتباطی تنگاتنگ دارد. پس اگر بدن ها نابود شوند دین از بین می رود. بر اساس این رویکرد باید در این شرایط شیعه و سنی دوشادوش هم فقه تطبیقی در زمینه سلامت را پایه گذاری کنند.
در ادامه این وبینار سیده حورا صدر، رئیس موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر گفت: در این روزهای سخت که امت را در بر گرفته و خطرات، گذشته و حال و آینده آن را در مسیر تندباد قرار داده نیاز ما به وحدت فراگیر و اتحاد همگانی بیش از پیش نمایان شده است تا نتیجه اقدامات خود را ببینند و اعتمادبه‌نفس به آنان بازگردد در حالی که آنان در مسیر آینده گام بر می‌دارند و مقابل مأموریت ساخت تاریخ و ادای مسئولیت خود هستند.
وی افزود: وحدت کلمه برای یکپارچه کردن ظرفیت‌ها و توسعه توانمندی‌ها نه فقط از شریف‌ترین اهداف دینی و وصیت پیامبر اعظم (ص) ماست، بلکه این امر مرتبط با هستی ما کرامت ما و عوامل حیاتی نسل‌های بعدی ماست. این امر، مسئله‌ای حیاتی است. این وحدت کلمه نباید صرفاً شعاری باشد یا حرفی باشد که صرفاً بنویسیمش، بلکه باید جرقه فکر و تپش قلب و نوعی از سلوک ما برای آینده باشد.
رئیس موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر با بیان اینکه در عرصه عملی، امام موسی صدر فرصت‌های زیادی ساخت و با علمای همه مذاهب دیدار می‌کرد، خاطرنشان ساخت: ایشان در همایش‌های فکری و اسلامی متعددی حاضر شد و پژوهش‌ها و مقالاتی ارائه کرد که در رأس آن «مجمع البحوث الاسلامیة در مصر / قاهره» بود که در شورای دائمی آن عضو بود، همچنین در همایش الفکر الاسلامی در الجزائر و دیگر همایش‌های اسلامی
وی ادامه داد: به اعتقاد ایشان همچنان که درباره مذاهب اسلامی می‌گفت، معنای مذاهب در اسلام، راه‌های رسیدن به اسلام و درک ابعاد آن و ممارست به شعائر آن و تلاش برای اجرای همیشگی و پیشرو آن است. بر همین اساس تعهد به مذهب، این است که به مذهب، بُعد واقعی آن را بدهیم و در آن مبالغه نکنیم چرا که هدف اسلام است نه مذاهب و وسایل و راه‌های رسیدن به آن. بنابراین مسلمان نمی‌تواند هدف را فدای مسیر کند.
سیده حورا صدر یادآور شد: دعوت امام صدر به وحدت و متحد کردن و فشرده کردن صفوف از وحدت بین مذاهب گذشته بود چرا که اهتمام او به راه‌های همزیستی با ادیان آسمانی رسیده بود و همچنین از حد حرف گذشته و به عمل رسیده بود. او تنها شخصیتی بود که از او دعوت شد تا به کلیسای کاتولیک برود و در آنجا جمله مشهور خود را گفت که ادیان واحد بوده چرا که در خدمت هدف واحدی بوده‌اند یعنی دعوت به خدا و خدمت به انسان که این دو، دو روی سکه حقیقت هستند.
وی اضافه کرد: کاش امام ربوده نشده بود و ناپدیدش نکرده بودند. اگر راهش را از آن زمان یعنی از چهل‌ودو سال پیش ادامه داده بود اکنون در وضعیتی به غیر از وضعیت کنونی بودیم. کاش امروز با ما بود و در این کنفرانس شرکت و به ما در عبور از مشکلات کمک می‌کرد و از هر تهدیدی برای وحدت و کار مشترک با علما و ملت‌ها فرصتی می‌ساخت.
