«فتحی شقاقی» کیست؟

به گزارش سراج24، ۲۶ اکتبر هر سال یادآور ترور «فتحی الشقاقی» موسس جنبش جهاد اسلامی فلسطین و اولین دبیرکل آن به دست عوامل موساد است؛ تروری که در سال ۱۹۹۵ یعنی ۲۵ سال پیش انجام شد.

*مروری بر زندگینامه وی

بر اساس گزارش «فلسطین الیوم»، ریشه خانوادگی فتحی شقاقی به روستای «زرنوقه» در نزدیکی یافا در فلسطین اشغالی برمی‌گردد. این خانواده در پی اشغال فلسطین در سال ۱۹۴۸ معروف به «یوم النکبه» به شهر «رفح» در نوار غزه مهاجرت کرد و شقاقی در ۴/۱/۱۹۵۱ در رفح متولد شد.

خانواده وی از نظر مالی وضعیت ضعیفی داشتند و پدرش یک کارگر بود که در صحرای سینا کار می‌کرد. شقاقی در این خانواده مذهبی و مقید بزرگ شد و هنوز چندان قد نکشیده بود که در پانزده سالگی مادر خود را از دست داد.

وی به تحصیل خود ادامه داد و وارد دانشگاه «بیرزیت» (Birzeit) در کرانه باختری شد و پس از فارغ‌التحصیلی در رشته ریاضیات، در دو مدرسه قدس مشغول به کار شد. اما عطش وی به پزشکی باعث شد وی در سال ۱۹۷۴ وارد دانشکده پزشکی در دانشگاه «الزقازیق» شود و پس از فارغ‌التحصیلی در بیمارستانی در قدس مشغول شود؛ شقاقی پس از آن به عنوان پزشک متخصص اطفال در نوار غزه مشغول کار شد.

شقاقی با خانم «فتحیه الخیاط» از قدس ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک دختر به نام «خوله» و دو پسر به نام‌های «ابراهیم و اسامه است».

فتحی شقاقی که هیچ گاه از مبارزه دست برنمی‌داشت به فاصله سال‌های ۱۹۸۳ و ۱۹۸۶ چندین بار بازداشت شد و در آگوست ۱۹۸۸ یعنی آغاز انتفاضه در فلسطین به اتهام رهبری آن، به لبنان تبعید شد.

وی در ابتدا تحت تأثیر اندیشه «اخوان المسلمین» مصر و پس از آن تحت تأثیر انقلاب اسلامی ایران قرار گرفت و با نوشتن کتابی با عنوان «امام خمینی... راه‌حل اسلامی و جایگزین» به الگوبرداری از انقلاب ایران دعوت کرد، کتابی که به خاطر نوشتن آن در ۱۹۷۹ در مصر دستگیر شد.

از بارزترین عملیات‌هایی که وی نظارت بر آن را بر عهده داست عملیات «بید لید» در تاریخ ۲۲/۱/۱۹۹۵ بود که طی آن ۲۲ نظامی صهیونیست کشته و ۱۰۸ نفر دیگر مجروح شدند. این عملیات باعث شد «اسحاق رابین» نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی دستور ترور فتحی شقاقی را صادر کند.

«انور محمد عطیه سکر» و «صلاح عبدالحمید شاکر» دو شهادت‌طلب فلسطینی بودند که در روز عملیات خود را به بزرگترین مرکز تجمع نظامیان صهیونیست در بیت‌لید در «نتانیا» واقع در فلسطین اشغالی رساندند و با دو انفجار بسیاری از آنها را کشته یا زخمی کردند؛ عملیاتی که رابین آن را با حمله دهها جنگنده برابر دانست.

*نحوه ترور فتحی شقاقی

سال گذشته (۱۳۹۸ /۲۰۱۹) کانال ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی در گزارشی ۴۰ دقیقه‌ای برای اولین بار از رازهایی خونین و ترور اعضای مقاومت فلسطین از جمله فتحی شقاقی پرده برداشت؛ خبرگزاری فلسطینی «شهاب» این فیلم را با صداگذاری عربی بازپخش کرد.

بر اساس این گزارش، پس از عملیات بیت‌لید، «شفتای شاویط» رئیس وقت موساد پس از دیدارهایی با سران سیاسی موافقت لازم برای ترور شقاقی را کسب کرد و اعضای موساد به دمشق، محل زندگی فتحی شقاقی فرستاده شدند اما ناگهان «اوری ساگی» رئیس «امان» (اطلاعات نظامی اسرائیل) در آن زمان با ترور شقاقی در دمشق مخالفت و این عملیات لغو شد؛ بنابراین موساد دنبال تعیین مکان دیگری برای ترور رهبر وقت جهاد اسلامی افتاد.

در ادامه این گزارش آمده بود، فتحی شقاقی شخصی امنیتی بود که کمتر در اماکن عمومی ظاهر می‌شد و هیچ اطلاعاتی درباره خود یا برنامه کاری نمی‌داد و این کار را برای موساد سخت‌تر می‌کرد.

در نزدیکی‌های زمان انجام عملیات ترور، موساد که سفر شقاقی به لیبی آگاه شده بود مسیرهایی هوایی و زمینی که یک شخص می‌توانست در سوریه از آنها برای سفر به لیبی استفاده کند، مورد بررسی قرار داد. عناصر موساد در فرودگاه مالت ایتالیا (در مسیر بازگشت شقاقی از کنفرانسی در لیبی) منتظر شقاقی شدند زمانی که کاملا ناامید شده بودند ناگهان شخصی را دیدند که تنها نشسته بود - وی کلاه گیس و عینک گذاشته بود- شناسایی کردند؛ موساد همچنین دریافت نام مستعاری که شقاقی در گذرنامه خود استفاده کرده «ابراهیم شاویش» است.

فتحی شقاقی در ۲۶ سپتامبر ۱۹۹۵ یک اتاق در هتلی در مالت را برای یک شب گرفت و موساد همچنان او را تحت نظر داشت. زمانی که وی شب هنگام برای خرید به مرکز خریدی در این جزیره رفته بود، دو موتور سوار به او نزدیک شدند و شش گلوله به سمتش شلیک کردند و فورا به شهادت رسید.

پیکر فتحی شقاقی در «روضه الشهداء» اردوگاه فلسطینی «یرموک» در سوریه دفن شد.

*شخصیت کاریزماتیک فتحی شقاقی

روزنامه «الاخبار» در گزارشی درباره وی نوشت، دلیل اینکه فتحی شقاقی به هدفی برای موساد تبدیل شد تنها عملیات بیت‌لید نبود بلکه محاسبات پیچیده‌تری نیز در کار بود. موساد به جنبش جهاد اسلامی به عنوان یک خطر غافلگیرکننده می‌نگریست نه به خاطر عملیات‌‎های نظامی که جهاد انجام می‌داد –که این ویژگی را بقیه گروه‌های فلسطینی نیز داشتند- بلکه به خاطر نوع تفکر و چشم‌اندازی که جهاد اسلامی داشت و دشمن صهیونیستی فکر می‌کرد با ترور شقاقی، این تفکر را ریشه‌کن خواهد کرد زیرا شقاقی موفق شده بود در میان جوانان در فلسطین و خارج آن برای خود جایی باز کند.

در ادامه این گزارش آمده است، در زمینه شخصی فتحی شقاقی شخصیتی کاریزماتیک داشت که کمتر در میان دیگر رهبران مقاومت پیدا می‌شود. وی توانسته بود به صورت همزمان فرمانده مردمی و دبیرکل یک جنبش فلسطینی و در عین حال یک متفکر دارای دیدگاه و پروژه بیداری نه در سطح فلسطین بلکه در سطح کشورهای عربی و اسلامی باشد. پژوهش‌های وی بسیاری از بحران‌ها در زمینه‌های مختلف را در بر می‌گرفت و این شهید درباره افغانستان، ترکیه، لبنان و غیره نوشته است.

الاخبار افزود، شقاقی این خصوصیت متمایز را داشت که نتنها وارد سوال‌های سخت نمی‌شد بلکه جرأت پاسخ دادن به این سوال‌ها در جریانی مخالف با جریان رایج در جنبش اسلامی را از باب یک نصیحت‌گر داشت نه منتقد. او توانست نزاع با دشمن صهیونیستی را در چارچوب نزاع با پروژه غربی قرار دهد که تنها فلسطین را هدف نگرفته بلکه هدف آن تمام منطقه عربی و اسلامی است.

در ادامه این گزارش آمده، اسلام از نظر شقاقی علاوه بر دینی که خداوند نازل کرده، یک چارچوب تاریخی و تمدنی را تشکیل می‌داد که امت مورد هدف هجمه غرب، در اطراف آن جمع شده‌اند از این رو اسلام می‌تواند اهرمی باشد که توانایی‌های امت در مقابله با پروژه غرب را متحد کند.

*رویکرد ایدئولوژیک و اهداف

تأسیس جهاد اسلامی ثمره گفت‌وگوی فکری و مبارزه سیاسی برخی چهره‌های فلسطینی هنگام تحصیل در مصر در اواخر دهه هفتاد میلادی و اوایل دهه هشتاد است که در رأس آن فتحی شقاقی قرار دارد و عنوان مؤسس این جنبش را به خود اختصاص داده است.

شبکه «الجزیره» در تشریح مواضع ایدئولوژیک این جنبش گزارش کرد، جهاد اسلامی، فلسطین را سرزمینی عربی-اسلامی می‌داند که از بحر (دریای مدیترانه) تا «نهر» (رود اردن) کشیده شده و واگذاری هر وجب از آن شرعا حرام است؛ حضور رژیم صهیونیستی در این سرزمین یا به رسمیت شناختن آن نیز حرام است.

جهاداسلامی اهداف خود را کار در راستای آزادسازی کامل فلسطین، نابودی رژیم صهیونیستی، ایجاد حکومت اسلامی در سرزمین فلسطین با هدف تحقق آزادی، عدالت و مساوات معرفی می‌کند.

این جنبش تأکید می‌کند که برای تحقق اهدف خود به جهاد مسلحانه علیه اهداف و منافع دشمن صهیونیستی اعتقاد داد و برای آماده کردن ملت و جذب آنها به صفوف جهاداسلامی تلاش می‌کند. جهاد اسلامی وحدت قوای اسلامی و ملی در فلسطین را شرطی اساسی برای ادامه جهاد در برابر دشمن صهیونیستی می‌داند و اعلام می‌کند، تمامی پروژه‌هایی که موجودیت رژیم صهیونیستی را به رسمیت می‎‌شناسند یا از حق ملت فلسطین می‌کاهند، باطل و مرفوض است.

جهاد اسلامی از زمان تأسیس، رژیم صهیونیستی را نوک پیکان پروژه استعماری غرب معرفی کرد و افزود، ادامه حضور این رژیم در سرزمین فلسطین و در قلب وطن اسلامی به معنای ادامه هینمه غرب است.

پس از شهادت فتحی شقاقی، «رمضان عبدالله شلح» دبیرکلی این جنبش را بر عهده گرفت. رمضان عبدالله در ماه ژوئن سال جاری میلادی درگذشت و دبیرکل فعلی جهاداسلامی «زیاد النخاله» است.

اخبار مرتبط

اوج بازدارندگی | مؤلفه های قدرت حزب الله کدامند؟

ورود کامیون‌های حامل کمک‌های بشردوستانه برای نخستین بار به شمال غزه

ویدئو / حضور گسترده نمازگزاران در نماز صبح مسجدالاقصی

0 نظر

ارسال نظر

capcha