به گزارش سراج24، سید مصطفی موسوی پژوهشگر هسته مکتب امام خمینی(ه) مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) طی یادداشتی نوشت: مجلس شورای اسلامی در طلیعه دومین سال از گام دوم انقلاب اسلامی، وظیفه مهم ریل‌گذاری و نظارت بر حرکت در این مسیر مهم را دارد. ترکیب افراد حاضر در مجلس عمدتاً نمایندگان جوان و انقلابی بوده که می‌توانند زمینه‌ساز اتفاقات مهمی در نظام اسلامی بشوند.
اما در هر دوره‌ای عده‌ای نماینده حضور داشتند که در پوشش نمایندگی، مجلس را از حرکت به سمت وظائف بنیادین خویش منحرف کرده‌اند؛ این یادداشت مختصر برآنست تا با معرفی نمایندگان انقلابی مجلس و بیان ویژگی‌های آن‌ها، نمایندگان غیرانقلابی و یا نماینده‌‌نِماهای مجلس را معرفی نماید.
مجلس شورای اسلامی در شرایطی یازدهمین دوره خدمت‌گزاری خود را آغاز می‌کند که این شروع با طلیعه دومین سال از گام دوم انقلاب اسلامی مقارن است. گامی که در آن می‌توان با مرور چهل‌ساله گذشته و بررسی نقاط ضعف و قوت دوره‌های پیشین و هم‌چنین مطالبات رهبر معظم انقلاب، به برنامه‌ای جامع برای چهارساله پیش‌رو دست‌یافت و بر اساس آن در مسیر اهداف انقلاب اسلامی حرکت کرد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دو نوبت و در قالب یک پیام و یک ارتباط تصویری با نمایندگان این دور از مجلس شورای اسلامی، خطوط کلان و مسائل مهم خانه ملت را برشمرده و مسیر حرکت چهارساله مجلس را روشن نمودند؛ مسیری جامع و مانع که می‌توان نام دستور کار بنیادین مجلس شورای اسلامی در گام دوم انقلاب اسلامی را بر آن گذاشت.
در شرایط موجود نکته مهمی که باید به آن توجه نمود و می‌توان آن‌را به‌عنوان یکی از اصول اساسی مکتب امام و رهبری برشمرد، لزوم توجه و مراقبت دائمی و آگاهی کامل نسبت به دشمنان در مسیر حرکت به سمت اهداف انقلاب اسلامی است.
این مسئله در موارد متعدد و به مناسبت‌های گوناگون توسط رهبر معظم انقلاب مورد اشاره قرارگرفته است. دشمنانی که در طی حرکت چهل‌ساله انقلاب اسلامی و در برهه‌های مختلف، با حربه‌های گوناگون قصد ضربه زدن به موجودیت نظام جمهوری اسلامی را داشته‌اند. این دشمنان باوجود آنکه همواره از بیرون قصد ضربه زدن به ارکان نظام را داشته‌اند، اما همیشه از سربازانی نیز در بنیه نظام و نهادهای حساس آن بهره برده‌اند که به‌واسطه حضورشان در یک مسئولیت اثرگذار، ضربه خود را به جمهوری اسلامی زده‌اند.
نهاد مجلس شورای اسلامی نیز باوجود پالایش و گزینش نمایندگان از جانب شورای نگهبان، از این خطر ایمن نیست و لذا بعد از عبور نمایندگان از صافی شورای نگهبان و انتخاب مردم، خود نمایندگان مجلس نیز باید با شناخت دقیق از دسته‌بندی و جبهه‌بندی‌های مختلف و با آگاهی تمام از این افراد، مسیر ریل‌گذاری در قالب قانون و هم‌چنین نظارت را سالم‌سازی نموده و با تمام توان وظائف خود را در جهت پیشبرد اهداف نظام اسلامی انجام دهند.
نکته مهمی که باید به آن توجه نمود این است که رفتار خصمانه با خانه ملّت که از درون آن انجام می‌گیرد، گاهی مواقع آگاهانه است و گاهی مواقع به صورت غیرآگاهانه انجام می‌شود. این رفتار خصمانه و خلاف وظایف اساسی مجلس توسط عده‌ای «نماینده‌‌نِما» که تنها برچسب نمایندگی دارند انجام می‌گیرد و این طیف با حرکت آگاهانه و غیرآگاهانه در مسیر سیاست‌های دشمن، مجلس و کشور را از درون به سمت نقطه‌ضعف پیش می‌برند.
فرآیند فعالیت این افراد هم به‌صورت جریان‌سازی است و آن‌ها به دلیل شرایط حاکم بر مجلس، بر توده‌ی نمایندگان اثر می‌گذارند و نمایندگان نیز ممکن است با ناآگاهی در دام آنان افتاده و با حرکت در مسیر ترسیم‌شده از جانب آنان، خلاف وظائف خویش عمل کنند. با این بیان نماینده‌نماهای مجلس به صورت آگاهانه و غیرآگاهانه با ایجاد جریان و طیف‌بندی‌های متعدد، زمینه را برای اثرگذاری بر دیگر نمایندگان فراهم نموده و سیاست‌ها و مقاصد دشمن را در پوشش نمایندگی مجلس پیش می‌برند.
برای مقابله با حربه‌های دشمنان در مجلس شورای اسلامی در گام اول لازم است که نمایندگان خود را با ویژگی‌های یک نماینده انقلابی که مطلوب آرمان‌های امام و رهبری است هماهنگ نموده و در گام دوم با شناخت نماینده‌های غیرانقلابی، دامان خود را از متابعت و پیروی آنان پاک کنند و جمهوری اسلامی را در حرکت به اهداف خویش یاری دهند.
نمایندگانی که خود را انقلابی نامیده و پایبندی به اصول مکتب اسلام ناب را شعار خود قرار داده‌اند باید به این توجه داشته باشند که شرایطی لازم است تا انقلابی بودن به‌طور کامل تحقق یافته و اثر خود را نشان دهد و الاّ از انقلابی بودن جز شعار و هیاهو چیزی باقی نخواهد ماند.
رهبر معظم انقلاب در موارد متعدد و خصوصاً مراسم سالگرد رحلت امام خمینی(ره) در سال 95، انقلابی بودن را تشریح نموده و ویژگی‌های آن را بیان کرده‌اند. برای تحقق ویژگی‌های مدنظر رهبر معظم انقلاب ضرورت دارد که ذهن، فکر و عمل نمایندگان به‌صورت هماهنگ انقلابی باشد و اگر یکی از این سه مورد یادشده مطابق و در جهت ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی نباشد، آن هنگام است که نماینده‌نماها ضربه خود را چه به‌صورت آگاهانه و چه به‌صورت ناآگاهانه به مجلس و نظام خواهند زد.
در گام اول نماینده انقلابی باید در ذهن خود و پس‌زمینه‌های اندیشه خویش انقلابی باشد و اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی را دنبال کند. این مسئله را می‌توان با مقوله شناخت، روش‌ها و منابع آن پیوند داد. زمانی که منبع و روش‌های شناخت یک نماینده از جهان پیرامون، مغایر با اسلام و انقلاب اسلامی باشد؛ جهت فکری وی نیز به‌تبع این شناخت غیر اسلامی‌شده و با نقص در این مرحله نماینده هرچقدر هم تلاش کند نمی‌تواند فکر و بینش خود را منطبق بر مبانی اسلام و انقلاب اسلامی ساماندهی کند و به این ترتیب از زمره نمایندگان انقلابی خارج می‌شود.
در زمینه فکری نیز نماینده باید با ابتناء به مبانی اسلام و ارزش‌های انقلاب اسلامی، مشکلات مردم و مسائل پیش روی انقلاب را حل کند؛ نمی‌شود که انسان در ذهن خود و چارچوب اندیشه خویش به عدالت اسلامی معتقد باشد اما قانون و مصوبه‌ای که تصویب می‌کند منطبق بر مبانی غربی و غیر اسلامی باشد و آن‌ها را پوشش دهد، اینجاست که اهمیت علوم انسانی در زندگی اجتماعی خود را نشان می‌دهد چراکه ممکن است یک نماینده با دغدغه انقلاب و اسلام وارد مجلس شود اما نحوه تفکر و مواجهه وی با مسئله کاملاً غیر اسلامی باشد؛ بنابراین علاوه بر ذهن انقلابی، لازم است که فکر نماینده نیز انقلابی باشد.
این قسمت جایی است که ذهن و شناخت انقلابی باید خود را در مرحله حل مسائل نشان دهد و نماینده با استفاده از ظرفیت قوه فکری خویش و بهره‌مندی از شناخت اسلامی، در چارچوب ایدئولوژی اسلام به حل مسائل بپردازد.
نهایتاً و در کنار ذهن و فکر، ضرورت دارد که عمل نماینده نیز انقلابی باشد تا بتواند با یاری دو مولفه پیشین در مسیر حل مسائل انقلاب گام بردارد. این قسمت مربوط به تأثیرگذاری و جریان‌سازی نماینده انقلابی در مجلس می‌شود که نماینده در قانون‌گذاری و نظارت از خود رفتار انقلابی بروز می‌دهد و فرمان مجلس را به سمت اهداف انقلاب می‌چرخاند. بنابراین لازم است تا نماینده در هر سه عرصه انقلابی بودن خود را نشان دهد تا از آفات انقلابی بودن نظیر محافظه‌کاری و هم‌چنین شعارزدگی به دور باشد.
نکته مهم در سه رکن انقلابی بودن این است که یکی از عوامل مهم در انقلابی ماندن مسئله سبک زندگی نمایندگان است. اگر سبک زندگی یک نماینده مطابق و یا حتی پایین‌تر از قشر متوسط و حتی ضعیف نباشد، آن هنگام است که نماینده با زیست در یک فضای کاملاً مرفه به نسبت اقشار ضعیف جامعه از مسائل موجود در جامعه غافل می‌شود و به زودی رخت انقلابی بودن را از تن درآورده و رخت اشرافی‌گری بر تن می‌کند.
مقصود سخن در اینجا به معنای زندگی در فقر نیست، مقصود، ساده‌زیستی است که اگر حاصل نشود، آن هنگام است که نماینده به‌جای جهاد در جهت خدمت به مردم، انتظار تأمین معاش به‌صورت کامل و بالاتر از سطح متوسط جامعه را دارد و باری نیز بر دوش مردم خواهد گذاشت. این امر نیز کاملاً دوسویه و از جانب مجلس و از جانب نمایندگان مورد بحث است.
از طرفی نمایندگان نباید متوقعانه انتظار زندگی آن‌چنانی در دوران نمایندگی داشته باشند و خود و خانواده خود را به این امر عادت دهند که با مردم عادی در استفاده از امکانات هیچ تفاوتی ندارد؛ از طرفی نیز مجلس باید فکری اساسی در مورد توزیع عادلانه و منصفانه امکانات در حد نیاز ضروری نمایندگان داشته باشد و به‌گونه‌ای نشود که در چارچوب قانون، خلق‌وخوی اشرافی‌گری و راحت‌طلبی به نمایندگان تزریق شده و نماینده‌ای که با دغدغه‌ای کاملاً انقلابی وارد مجلس شده به‌صورت کاملاً ناآگاهانه از آرمان‌ها و اصول خویش فاصله بگیرد و حتی در جهت مخالف آن‌ها حرکت نماید.
با بیان ویژگی‌های نمایندگان اصیل و انقلابی مجلس، در این قسمت به معرفی نمایندگان غیرانقلابی و یا نماینده‌‌نِما خواهیم پرداخت. همانگونه که بیان شد، یک نماینده انقلابی باید در ذهن و فکر و عمل خویش متعهد به انقلاب و ارزش‌های آن باشد؛ در مقابل این سه رکن مهم در انقلابی بودن، ممکن است نمایندگانی باشند که مسیری غیر از انقلابی بودن را پیش گرفته باشند که می‌توان آن‌ها را در سه دسته 1- دغدغه‌مند ولی بافکر و جهت غلط، 2- در ظاهر دغدغه‌مند ولی در حال حرکت در جهت مقاصد و اهداف دشمن ، 3- بی‌تفاوت نسبت به مسائل نظام و درصدد تأمین منافع شخصی، تقسیم‌بندی نمود.
دسته اول که عنوان «دغدغه‌مند ولی بافکر و جهت غلط» بر آن گذاشته‌شده است در حقیقت ذهن انقلابی دارند و دغدغه‌های انقلاب را دنبال می‌کنند اما فکر و عمل آن‌ها انقلابی نیست. این گروه، افرادی هستند که با دغدغه و در راستای گشایشِ امور وارد مجلس می‌شوند ولی درنهایت یا به اهداف خود نمی‌رسند یا درگیر جناح‌بندی‌های سیاسی می‌گردند؛ در نتیجه مسائل اولویت‌دار کشور را در نظر نمی‌گیرند و درنهایت در حوزه نظارت دچار انفعال و یا عقب‌گرد شده و در حوزه قانون‌گذاری نیز بدون در نظر گرفتن قوانین بالادستی و با رویکرد کاملاً سلیقه‌ای به تصویب قوانین و مقررات می‌پردازند. شاخصه اصلی این دسته وجود فکر و ایده در انجام امور نمایندگی است اما این فکر و ایده در مواجهه با انقلاب اسلامی دو حالت به خود می‌گیرد:1- تحجر، 2- انفعال.
در حالت تحجر، فرد نسبت به متن انقلاب اسلامی وفادار است ولی در مواضع و تصمیم‌گیری‌های خود بدون در نظر گرفتن شرایط موجود و خطوط کلانی که مشخص‌شده است، صرفاً به سمت یک هدف که آن را درست دانسته و به‌ظاهر با مشی انقلابی سازگار می‌داند حرکت می‌کند، اما چون نگاه وی به مسائل انقلاب اسلامی درست نیست، نمی‌تواند با استفاده از مبانی انقلاب به نیازهای روز پاسخ داده و از عهده امور مطابق دغدغه خویش برآید.
در حالت انفعال، فرد دغدغه انقلاب اسلامی و حل مسائل آن را دارد، اما با به وجود آمدن یک روحیه انفعال و خودباختگی، نسبت به مبانی و اصول انقلاب اسلامی عقب‌گرد کرده و سعی می‌کند مسائل و مشکلات موجود را در چارچوبی خارج از ظرفیت‌های داخل جمهوری اسلامی و بدون فکر و عمل انقلابی دنبال کند. این افراد مسائل و مشکلات را می‌شناسند، اما چارچوب پاسخ آن‌ها چارچوبی غیر از چارچوب بناشده در قوانین بالادستی و معارف انقلاب اسلامی است و سعی‌دارند با عمل به نسخه‌ای غیر از توجه به داخل مرزها، با بهره‌گیری از نسخه‌های بیرونی به حل مسائل بپردازند.
درنهایت باید در مورد دسته اول از نماینده نماها به این نکته توجه داشت که تعبیر دشمن عنوانی تسامحی برای آنان است و به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان آن‌ها را به‌عنوان دشمن حقیقی جمهوری اسلامی قلمداد نمود، بلکه این عده از آنجا که در حوزه مجلس شورای اسلامی، بافکر و جهت غلط واردشده و به انجام وظائف نمایندگی می‌پردازند، به‌صورت ناخودآگاه در زمینِ بازی دشمن وارد شده‌اند و در جهت افکار و اهداف آنان رفتار می‌نمایند.
دسته دوم عنوان «در ظاهر دغدغه‌مند ولی در جهت مقاصد و اهداف دشمن» را به خود می‌گیرد. در حقیقت این گروه نه تنها ذهن، فکر و عمل انقلابی ندارند بلکه مواضعشان کاملاً مخالف و عکس ارزش‌های انقلاب اسلامی و مقابل با آن است. این دسته که شاید بتوان به‌عنوان بخشی از پروژه نفوذ دشمن از آن‌ها نام برد، افرادی هستند که در پوششی کاملاً موجّه و با لایه پنهانی از نفاق وارد مجلس شده‌اند و در جهت افکار و عقاید دشمن عمل می‌نمایند.
نکته قابل‌توجه اینجاست که این افراد به‌ظاهر دغدغه‌مند بوده و گاهی اوقات شعارهای خوبی هم از کانال آن‌ها ارسال می‌شود، اما این گروه در پشت پرده و در امور به‌ظاهر غیر مهم نفوذ کرده و با ظرفیتی که در مجلس شورای اسلامی در اختیار آنان قرار گرفته است از انجام بعضی از امور اصلاحی جلوگیری می‌کنند.
نکته قابل‌توجه اینجاست که همانگونه که در دسته‌بندی نماینده‌نماها گفته شد، هر دسته از این گروه به‌تنهایی می‌تواند به جریان‌سازی پرداخته و رأی و نظر توده نمایندگان را جلب کند، اما این دسته به صورت خاص قابلیت آن را دارد که دودسته دیگر را نیز به خط کرده و از آنان در جهت اعمال و اهداف خویش استفاده نماید. نحوه عملکرد این دسته به این شکل است که بانفوذ در کمیسیون‌های مهم و حساس مجلس، ایجاد لابی با نهادهای بیرونی و استفاده از ظرفیت برخی مطبوعات در گام نخست دغدغه خود را در لایه ظاهری نسبت به حل مسائل و برداشتن موانع بیان می‌کند اما درنهایت با حرکت در جهت عکس اهداف نظام اسلامی ضربه خود را به آن می‌زند. درنهایت باید به این نکته توجه داشت که تشخیص این طیف امر بسیار دشواری است، اما می‌توان با در کنار هم گذاشتن مواضع، نطق‌ها، اقدامات و اظهارنظرهای آنان به این نتیجه رسید که هرچند این دسته در بعضی مواقع با خط انقلاب همراهی کرده‌اند اما درنهایت و در مواقع حساس با موضع‌گیری کاملاً معکوس و یا سکوتی معنادار و یا اظهارنظری کاملاً بی‌معنا ضربه خود را به بدنه نظام زده‌اند.
سومین و آخرین دسته، عنوان «بی‌تفاوت نسبت به مسائل و به دنبال سود و نفع شخصی خود» را دارد. این دسته برخلاف دو دسته قبل که یکی دغدغه انقلاب اسلامی و پیشرفت آن و دیگری دغدغه ضدیت با انقلاب و ضربه زدن به آن را داشت، هیچ دغدغه‌ای نسبت به انقلاب اسلامی و مسائل آن ندارد و تنها با انگیزه شخصی و با هدف جمع‌آوری سرمایه برای خود وارد مجلس می‌شوند؛ در نتیجه ذهن و فکر و عمل انقلابی نداشته و نسبت به ارزش‌های انقلاب اسلامی کاملاً بی‌تفاوت‌اند. برای این گروه نه انقلاب و نه حتی ضدانقلاب معنایی ندارد، تنها چیزی که برای آن‌ها مهم است، بالا بردن رقم سرمایه و دارایی خویش از طریق ظرفیت‌های موجود در مجلس است؛ اما شاید مسئله‌ای که به وجود آید این باشد که چرا این دسته در زمره نمایندگان جریان‌ساز مجلس شورای اسلامی معرفی‌شده است؟! پاسخ این است که در گام اول و برای تحقق منافع شخصی، ممکن است نمایندگان در برابر مواضع و اهداف این دسته قرارگرفته و با آن‌ها مخالفت کنند اما این گروه با وعده‌ووعیدهای مالی و امتیازهای بزرگ، رأی بسیاری از نمایندگان را در جهت تحقق منافع شخصی خویش خریده و از آن‌ها سوءاستفاده می‌کنند.
درنهایت این گروه و طیف همراه آن از ظرفیت مجلس خصوصاً ظرفیت کمیسیون‌های مرتبط با امور اقتصادی نهایت استفاده را می برند و حتی برای حل مسائل جاری کشور به‌جای در نظر گرفتن مردم به‌عنوان اولویت، تنها به دنبال سهم و امتیاز از انجام فعالیت مربوطه حتی به قیمت یک رأی خواهند بود، رأیی که قرار بود به نفع مردم باشد اما درنهایت مقصدش به سمت آمال و آرزوها و دنیاطلبی این اشخاص سوق پیدا می‌کند.
بعد از بیان سه طیف از دشمنان مجلس شورای اسلامی، حال اگر طیف مؤمن و انقلابی بخواهد خطر این سه دسته را خنثی نموده و با آن مقابله نماید، چه را‌ه‌حلی می‌تواند راهگشا باشد؟ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، در دیدار اخیر خود با نمایندگان مجلس به نقش دو نهاد درون سازمان مجلس، یعنی مرکز پژوهش‌ها و هم‌چنین هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان اشاره نمودند. این دو نهاد می‌توانند با انجام اقداماتی مؤثر، در شناسایی و هم‌چنین مقابله عملی با گروه مذکور گام‌های مؤثری بردارند. مرکز پژوهش‌های مجلس در جهت مقابله با خطر مواجهه ناصحیح با مسائل و هم‌چنین هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان برای مقابله با خطر انحراف و زراندوزی، باید با محور قرار دادن اصول مکتب امام خمینی (ره)، با توجه به قوانین بالادستی، به نمایندگان در مواجهه صحیح با مسائل کمک نمایند.
ممکن است در اینجا سؤالی مطرح شود که قانون اساسی و دیگر قوانین بالادستی خود مفسر و مبین مکتب امام خمینی (ره) و آراء و نظرات ایشان بوده و دیگر نیازی به محوریت اصول به‌عنوان یک امر زائد نخواهد بود. در پاسخ باید به این نکته اشاره کرد که اتفاقاً اصول مکتب امام خمینی (ره) که توسط رهبر معظم انقلاب بیان گردیده است، باید شاخص و معیار تدوین و هم‌چنین نظارت بر رفتار نمایندگان قرار گیرد، چراکه صرف مواجهه طبق آیین‌نامه داخلی هرکدام از دو نهاد مذکور با این دو خطر به‌تنهایی کافی نبوده و حتی لازم است طبق اصول مکتب امام خمینی (ره) بازنویسی شده و با تحول در دو نهاد مذکور ظرفیت آن‌ها آشکار گردیده و مجلس با آگاهی و مقابله آگاهانه و عاقلانه، بار دیگر در رأس امور قرارگرفته و به ریل‌گذاری صحیح امور در کشور بپردازد.
