به گزارش سراج24 ، آیین نماز جمعه به صورت رسمی و حکومتی در ایران، نخستین بار در عهد قاجار برگزار شد و میرمحمد مهدی خاتون‌آبادی امام جمعه مسجد شاه در آن زمان شد، این روند ادامه داشت و حتی در زمان پهلوی دوم هم این مراسم با مختصاتی که شاه و دربار تعیین می‌کردند تداوم داشت اما نخستین نماز جمعه تهران بعد از انقلاب اسلامی در ۵ مرداد ۱۳۵۸ به امامت مرحوم آیت‌الله محمود طالقانی در دانشگاه تهران برگزار شد.
این روز در تاریخ نماز جمعه به ویژه در سال‌های بعد از پیروزی نهضت اسلامی، به عنوان نقطه عطفی مهم و تاثیرگذار شناخته می‌شود چرا که آغازی بود بر توسعه آیین عبادی – سیاسی در پهنه گسترده‌ای به نام ایران، و اینک در بیش از ۹۰۰ نقطه از میهن اسلامی، هر آدینه نماز جمعه برگزار می‌شود و خیل عظیم نمازگزاران پای خطبه‌های معرفتی و سیاسی ائمه جمعه می‌نشینند و چراغ این عبادت جمعی را روشن نگاه می‌دارند.
انتخاب مرحوم طالقانی برای اقامه اولین نماز جمعه بعد از پیروزی انقلاب از سوی حضرت امام خمینی(ره) خود حدیث مفصلی است که بحثی جدا می‌طلبد، اما به اختصار آنچه ایشان را شایسته چنین جایگاهی کرده بود، سوابق طولانی مبارزاتی و تاثیرگذاری بالایی بود که بر نسل اول و دوم انقلاب داشت.
یکی از ویژگی‌های کم نظیر آیت‌الله طالقانی این بود که بیشتر احزاب و گروه‌های سیاسی و اجتماعی حاضر در ایران آن روز به او علاقمند بودند، شخصیتی که مرحوم امام پس از درگذشتش، او را ابوذر زمان یاد کرد، لقبی که نشان‌دهنده اوج فداکاری و ایثار او برای پیروزی نهضت بود.
نماز جمعه را باید یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی دانست، آیینی عبادی – سیاسی که ثمره خون هزاران شهید و جانباز دوران انقلاب و دفاع مقدس است و امروز میراثی به یادگار از بنیان‌گذار کبیر انقلاب و شهدای گرانقدری است که برای اقامه و اعتلای کلمه الله جانشان را در طبق اخلاص نهادند.
امروز ائمه جمعه و تک تک نمازگزاران، میراث‌دار این سنت حسنه به شمار می‌روند، از یک سو بر امت اسلامی فرض است که در این آیین باشکوه دینی، حضوری مستمر و جدی داشته باشند و از دیگر سو، ائمه جمعه نیز بار رسالتی سنگین را متحمل شده‌اند؛ ایراد خطبه‌های نماز جمعه نه امری آسان، بلکه در نهایت دشواری و حساسیت است، خطبه‌های نماز جمعه نه فقط ناظر به امور فردی همچون رعایت تقوای الهی، بلکه مربوط به اموری همچون زمان‌شناسی، وحدت و بصیرت است. آنچنان که مرحوم مدرس گفته بود، سیاست ما عین دیانت ما و دیانت ما عین سیاست ماست و چه امری بالاتر از نماز جمعه که جلوه‌گاه عملی این اندیشه محسوب می‌شود، جایگاهی که نمازگزاران نه فقط در قامت یک عبادت‌کننده، بلکه به عنوان عاملی در حرکت برای تحقق اهداف سیاسی و اجتماعی جامعه اسلامی، نقش‌آفرینی می‌کنند بنابراین بر ائمه جمعه نیز فرض است با مطالعه جامع و کامل و هم آهنگی و آشنایی با مسائل روز و مشکلات مردمی که مخاطبان اصلی‌شان هستند، به ایراد خطبه‌ها بپردازند و در عین اینکه از حاشیه‌پردازی‌های بی مورد پرهیز دارند، اما زبان گویای ملت باشند، آرمان‌های اسلام و انقلاب را فریاد بزنند و با زمان‌شناسی و بصیرت‌افزایی، نسل فردا را به نماز جمعه جذب کنند.
نماز جمعه میراثی است به یادگار از پیامبر اعظم(ص)، عبادتی که هم بُعد فردی دارد و هم جمعی، سیاست و فرهنگ و اجتماع را در هم می‌آمیزد و شالوده و بنیان فکری اسلام اجتماعی و سیاسی را به وجود می‌آورد بنابراین ائمه جمعه‌ایی می‌خواهد که به تأسی از ابوذر زمان، جز برای رضای حق سخنی بر زبان جاری نکنند و امانت‌دار خوبی برای این جایگاه والای اجتماعی و دینی باشند، امانتی که ولی امر زمان چه به صورت مستقیم و چه غیر مستقیم بر دوش آنها نهاده و رسالتی عظیم را به تک تک آنها سپرده است.
