سلبریتی‌ها نظریه‌پرداز نیستند

به گزارش سراج24، عصر دیروز میزگرد علمی با عنوان «سلبریتیسم و فرهنگ شهرت» در سالن ورکشاپ دانشگاه صداوسیما برگزار شد.

در این میزگرد نادر جعفری عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(ع)، احسان شاه قاسمی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، سیدبشیر حسینی عضو هیأت علمی دانشگاه صداوسیما حضور داشتند. 

سلبریتی ها برخلاف مد حرف می زنند
در ابتدای این نشست نادر جعفری طی سخنانی با بیان اینکه به نفع سلبریتی‌ها  صحبت کردن برخلاف مد است، گفت: مد کوبیدن سلبریتیها است. در جامع کنونی سلبریتی و فرهنگ شهرت بیش از پدیده های دیگر ما را به جان هم انداخته است.ما باید این را یاد بگیریم که چگونه با این موضوع کنار بیاییم و درست از آن استفاده کنیم.

وی در ادامه نیز افزود: ما نمی توانیم این موضوع را نادیده بگیریم و یا آن را بکوبیم. آنچه مدیران رسانه باید به آن توجه کنند این است که سلبریتیسم واقعیت اجتماعی است و در کنار اینکه باید این واقعیت اجتماعی را درک کنیم باید بتوانیم مثل پدیده های دیگر جامعه مدرن آن را مدیریت کنیم و از آن استفاده کنیم و اجازه دهیم در کنار سیاست گذاری ها بایستند و از آنها استفاده کنیم.

جعفری در ادامه نیز با اشاره به قدرتی که سلبریتی ها دارند افزود: می توان با رویکرد کارکرد گرایانه به این ماجرا نگاه کرد. باید به سلبریتی‌ها به عنوان سرمایه نمادین نگاه کنیم.

در ادامه این نشست شاه ‌قاسمی نیز بیان داشت: فرهنگ شهرت محاسن و معایبی دارد، اما معایب آن بیشتر از مزایای آن است. فعالیت‌های نیکوکارانه سلبریتی ها در عرصه جهانی اول از همه برای خودشان است.

سلبریتیسم اصلا پدیده نوظهوری نیست

سید بشیر حسینی با اشاره به اینکه سالهاست با مسئله سلبریتی‌ها درگیر هستم گفت: معتقدم اگر الان به سلبریتی ها فحش هم بدهید چون ارزان و باکلاس است هیچ کس شما را مواخذه نخواهد کرد.

وی ادامه داد: طرح درست صورت مسئله این نیست که بین فالوورهایمان سلبریتی داشته باشیم یا نه. بلکه صورت مسئله ما زمانی است که می فهمیم سلبریتی ها اثرگذار هستند و ما قبول کردیم که باید در کشور حضور داشته باشند.

حسینی در ادامه با بیان اینکه سلبریتیسم اصلا پدیده نوظهوری نیست، افزود: چند صد سال پیش فارابی گفته چهار رکن اساسی در انسان وجود دارد به نام ثروت شهرت، شهوت. اما ما در جامعه فعلی به دلیل اینکه نتوانستیم ساختار درست استفاده از این فضای مجازی را طراحی کنیم مدام از آفت‌های آن می گوییم. من هنوز معتقدم داستان شهرت از ازل وجود داشته و اگر الان داریم از سلبریتی ها صحبت می کنیم از مرجع تقلیدهای امروز حرف می‌زنیم که عمدتا از هنرمندان و ورزشکاران هستند.

وی ادامه داد: پدیده فن پیج‌ها یکی دیگر از پدیده های نوظهوری است که جدیدا با آن درگیر هستیم.

این استاد دانشگاه در ادامه با بیان تفاوت در سیر سلبریتی شدن در گذشته و حال نیز افزود: قبلاً فرآیند این طور بود که فردی طی زحمت‌های بسیار و بعد از کسب مهارت به شهرت می رسید و سلبریتی می شد و تنها راه اطلاعاتی و بیان دیدگاه ها از راه رسانه‌های رسمی و بزرگ بود، اما الان رسانه های فردی روی کار هستند و فعالیت می کنند. حتی تا کودک های اینستاگرامی و جنین های اینستاگرامی نیز پیش رفته‌اند. متاسفانه ما از امکانات به وجود آمده درست استفاده نکردیم.

وی ادامه داد: شهرت یکی از ارکان محبوبیت برای همه ما است. شهرت دو نوع حلال و حرام دارد که چند سال پیش فارابی به آن اشاره کرده است. از طرفی سلبریتی ماندن مهمتر از سلبریتی شدن است. اما در کنار آن مسئله ای که وجود دارد حُسن استفاده از این قابلیت ای است که اگر به درستی از آن استفاده نشود اثرگذاری کمتری خواهد داشت.

حسینی در ادامه نیز بیان داشت: اگر بخواهیم نوع صحیح آن را در نظر بگیریم باید به سمت چهار رکنی که اشاره شد برویم که هرکدام حلال و حرام دارد.

از هوشمندی ارتباطی سلبریتی ها استفاده کنیم

 در ادامه مراسم «نادر جعفری» عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق نیز بیان داشت: باید زاویه دیدمان را به موضوع عوض کنیم. تا زمانی که پدیده سلبریتیسم را تهدید صرف بدانیم اگر راه حلی هم ارائه شود آن را توجیه می‌دانیم. تحقیق و فرصت گام اول در این زمینه است و تا زمانی که نگاه‌مان تهدید گونه است قطعا دچار زاویه خواهیم شد. مثالی می زنم که در زمان صدام امنیت کشور عراق، امنیت گورستانی بود که صدا از هیچکس در نمی‌آمد اما در جامعه مدرن امروزی امنیت از طریق مطالعات اجتماعی اتفاق می‌افتد لذا نمی‌توان نام آن نوع سکوت و امنیت را راه حل گذاشت و نمی‌توان جامعه را به مثابه یک صدا دید و ارزیابی درستی داشت!

وی ادامه داد: در جامعه ای که پنجاه نفر در آن بالای یک میلیون فالوور دارند چطور می توان سیاست فرهنگی اجرا کرد؟ گام اول در این زمینه این است که ابزار و زیرساخت خاصی نداریم و هنر این است که این فضا را پذیرفته و از آن درست استفاده کنیم. برای مثال هنر استفاده به جا را باید از سید جواد رضویان که به عقیده بسیاری یک سلبریتی است یاد گرفت. او در برنامه عصر جدید حاضر شد و از خداباوری درونی، شفاعت، توسل، احترام به والدین و ... صحبت کرد.

این استاد دانشگاه ادامه داد: رضویان هم یک سلبریتی است که از شهرت استفاده درستی کرده و در برنامه عصر جدید بخشی از این تفکرات خود را به نمایش گذاشت. پاسخم این است که آیا کافی است که زاویه نگاه، زاویه پذیرش باشد؟ اما فقط کافی است تا هوشمند باشید که بتوانید سلبریتی هایی پیدا کنید که درباره مسئله ای که برای شما مهماست و می خواهید درباره آن جریانی راه بیفتد، نگاه هم سویی با شما داشته باشد و حرف بزند.

وی با بیان نمونه هایی در برنامه عصر جدید نیز گفت: نقد عملکرد آموزش و پرورش با نمونه‌ای مثل محمد زارع در عصر جدید فوق العاده بود، یا بیان موضوع کودکان سرطانی از زبان فاطمه عبادی و همچنین در مورد پارسا خائف. همانطور که اهمیت کتابخوانی را از زبان سروش صحت در کتاب باز می بینیم. ما باید هنر ایجاد محتوا داشته باشیم و از هوشمندی ارتباطی سلبریتی ها استفاده کنیم.

اگر از سلبریتی ها استفاده کنیم بعداً باید ده برابر هزینه اش را بپردازیم

«احسان شاه قاسمی» عضو هیئت علی دانشگاه تهران در ادامه این مراسم با بیان اینکه منکر استفاده خوبی که می توان از سلبریتی ها کرد نیستم، گفت: جالب است بدانید که در این حوزه ۶ کتاب ترجمه کردم در زمینه اثرهای مثبت مداخله سلبریتی ها و با جدیت می گویم که باید منتظر وقوع اتفاق های جدیدی هم از این افراد باشید.

وی با بیان نقدی از منظر عملگرایانه نیز عنوان داشت: اگر از سلبریتی ها استفاده کنیم بعداً باید ده برابر هزینه اش را بپردازیم. مثل آقای رئیسی که هنوز هزینه دیداری که با تتلو قبل از انتخابات ریاست جمهوری را داشت پس می دهد. از طرفی هم نباید فعالیت نیکوکارانه سلبریتی ها در عرصه جهانی را نادیده گرفت، اما این را هم قبول دارم که سلبریتی های علمی ما کم هستند.

شاه قاسمی با بیان پرسشی افزود: در عرصه جهانی کارکرد سلبریتی ها چه بوده است؟ در آفریقا که برده داری مرسوم است وقتی یک خانم سفید پوست به آنها کمک می‌کند می شود سلبریتی.

 وی با اشاره به حضور سلبریتی ها در زمان وقوع سیل در شمال کشور و زمین لرزه کرمانشاه ادامه داد: در زمان وقوع این حادثه ها تعداد بسیاری از این افراد به مناطق سیل زده در کشورمان سفر کردند و تعداد این سفرای هوایی آنقدر بالا بود که در ظرف چند روز قیمت بلیط هواپیما افزایش یافت! یا تعدادی از اینها فقط در محل حاضر شده و با زلزله و سیل زدگان عکس گرفتند و قول ساختن خانه به آنها دادند اما نساختند یا  اگر ساختند با کمترین هزینه و خانه های پر از ایراد برایشان ساختند. حتی شنیدم یکی از همین سلبریتی ها مقدار زیادی پول از مردم جمع کرده و به جای تقسیم آن پول بین مردم آنجا، آمده و ده خانواده را از بین اینهمه خانوار جدا کرده و ماهی یک میلیون و پانصد به سرپرست خانواده می دهد و این موضوع باعث اختلافی بین مردها و همسرانشان شده است چراکه مرد خانه به دلیل اینکه درآمد ماهی یک میلیون را دارد دیگر سر کار نمی رود و در خانه مانده است. سلبریتی ها به دلیل بی اطلاعی از کار فرهنگی آسیب منفی به بار می آورند. حتی علی دایی که خانه‌های خوبی از لحاظ امکانات ساخته است به دلیل بی اطلاعی از بازسازی در روستایی که ۲۲ خانواده داشته است حدود ۷۹ خانه ساخته است. 

وی در ادامه نیز بیان داشت: نخبگان باید صحبت کنند نه سلبریتی ها. حضور سلبریتی ها در روزهای اول هر حادثه‌ای در منطقه حادثه آسیب زننده است، این سلبریتی ها برای بالا بردن خودشان دست به این کارها می‌زنند. اشکال کار از سلبریتی ها نیست، بلکه اشکال از ما است که دنبال این افراد می‌افتیم که ببینیم چه می‌گویند و دنبالشان می رویم، در صورتیکه در این بخش یک متخصص سیاست‌گذاری فرهنگی باید بیاید و مردم را آگاه کند. بیشتر از اینکه سلبریتی ها را نقد کنم فالوورها را نقد می کنم.

خیلی از سلبریتی ها بلدند روی خط قرمز راه بروند

بشیر حسینی در ادامه بیان داشت: یادم است که چند سال قبل می گفتم سلبریتی ها بی‌سواد هستند، اما الان که با چند نفر از آنها مواجه شدهم و ارتباط دارم، دلیل این حرف را جهل و یا غرض می دانم. همواره بر این باورم که امکان ندارد یک فرد با بهره هوشی کم بتواند سالها کار کند کما اینکه بسیاری از این افراد رتبه کنکوری بالایی دارند. متاسفانه ما انگاره ای ساختیم که سلبریتی ها بی سوادند و فقط با رانت آمدند، در صورتیکه خودم به شخصه چند مشکل شخصی داشتم که با کمک این سلبریتی ها حل شد که با کمک دوستان استاد دانشگاهم نشد. حتی خیلی از این سلبریتی ها بلدند روی خط قرمز راه بروند. پس وقتی او می تواند با این پیچیدگی های سازمانی سالها کار کند حتماً باسواد است. اگر علی دایی به جای ۲۹ خانه 79 خانه ساخته حتماً تقصیر علی دایی نبوده و هیچ ربطی به او ندارد.

وی ادامه داد: باید هزینه ساخت سریال ها هم برای مردم شفاف‌سازی شود و امیدوارم یک زمانی آنقدر شفاف‌سازی شود که بیایند و بگویند که برنامه هایی مثل عصر جدید و اعجوبه ها با چه مبلغی ساخته شده است. اگر چنین مسائلی شفاف‌سازی شود آفت و آسیب هایی که به طبع آن در جامعه می بینیم هم کمتر خواهد شد.

این استاد دانشگاه در ادامه نیز بیان داشت: نمی‌دانم چرا زمان انتخابات سلبریتی ها خوب و کاربردی می شوند؟ باید سواد رسانه ای مردم را بالا ببرید که در موارد لازم بتوانند اخبار درست از زبان افراد درست را تشخیص دهند. وقتی سیاست مدارها درست عمل نمی کنند، سلبریتی ها مجبورند کار را دست بگیرند.

 جعفری در ادامه این مراسم در پاسخ به این سوال که ضمانت اجرایی کنترل سلبریتی‌ها به صورت علمی و از جنس سیاست گذاری چیست؟ گفت: منظورم کنترل امنیتی نیست، مگر می‌خواهیم زندانی را کنترل کنیم؟ منظورم این است که باید به سلبریتی مشارکت بدهیم و بگذاریم او نقش خود را بازی کند. قرار نیست تا سلبریتی راه حل دهد بلکه او فقط می تواند اتفاق هایی که در جامعه رخ می دهد را برجسته کند و می تواند توجه مسئولان را به آن اتفاق جلب کند.

 سلبریتی‌ها نظریه پرداز نیستند

 حسینی در ادامه گفت: سلبریتی ها نقش میکروفون را بازی می‌کنند نه نظریه پرداز و وقتی به اتفاقی بسامد می دهد پس کار درستی انجام می‌دهد و معتقدم اگر این شفافیتی که گفتم اعمال شود ما دیگر شاهد بالا رفتن نجومی دستمزدهای آنها نخواهیم بود.

در ادامه این نشست جعفری در پاسخ به این سوال که بیان برخی موضوعات معارفی از زبان برخی سلبریتی ها باعث جابه جایی اصالت معارف نمی شود؟ گفت: معارف را باید از مرجع دینی آن شنید نه سلبریتی ها.

حسینی در پاسخ به این سوال که چرا نهادی مثل صدا و سیما روی سلبریتی های نخبه سرمایه‌گذاری نمی‌کند؟ گفت: ما باید فرایند سلبریتی سازی را تکمیل کنیم. الان باید سلبریتی های اقتصاد و کارآفرینی داشته باشیم که نداریم.

جعفری نیز در ادامه گفت: از جریان زلزله کرمانشاه استفاده شد تا بفهمیم برخی سلبریتی ها از خیلی مسائل آگاهی ندارند و در یکسری موارد دیگر کارآمد تر هستند.

وی ادامه داد: با آقای حسینی موافقم که باید زمینه‌ای فراهم کرد که سلبریتی ها در حوزه هایی که کارآمد هستند از توانمندی هایشان استفاده کنند.

انتهای پیام/